InfoHub Logo

Sabaqtyń taqyryby: Tuzdar gıdrolızi
Sabaqtyń maqsaty:
● Bilimdilik: Oqýshylarǵa tuzdar gıdrolıziniń júrý mehanızmin túsindire otyryp, tuzdar eritindisinde ındıkatorlardyń túsi ózgerýi jaıly bilim berý;
● Damytýshylyq: Oı - órisin, tanymdyq kókjıegin jańa tehnologıa elementterin qoldana otyryp keńeıtý, tapsyrmalar kómegimen belsendiligin arttyrý, baǵyt - baǵdar bere otyryp, óz betinshe qorytyndy jasaı bilýge daǵdylandyrý;
● Tárbıelik: Shapshańdyqqa, jyldamdyqqa tárbıeleý, ujym arasynan óz oıyn ashyq jetkizýge ádettendirý;
Sabaqtyń túri: dástúrli sabaq
Sabaqtyń ádis - tásilderi: Damyta oqytý tehnologıasy, Qaraevtiń deńgeılep oqytý tehnologıasy, aqparattandyrý tehnologıasy boıynsha ınteraktıvti taqtany paıdalanyp túsindirý;
Sabaqtyń kórnekiligi: elektrondy oqýlyq, plakattar, kespe qaǵazdary, erigishtik kestesi, perıodtyq júıe, slaıdtar, ınteraktıvti taqta;
Sabaqtyń baılanysy: kúndelikti ómirmen, fızıkamen, matematıkamen;
Sabaqtyń barysy:

Jospary:
İ. Uıymdastyrý kezeńi 2mın.
İİ. Úı tapsyrmasyn qaıtalaý 5 mın.
İİİ. Jańa sabaq 20 mın.
İV. Jattyǵýlar oryndaý 10 mın
V. Qorytyndy 3 mın.
VI. Úıge tapsyrma 2 mın.
VIİ. Baǵalaý 3 mın.
İ. Uıymdastyrý kezeńi
Sálemdesý, oqýshylardyń sabaqqa qatysyp, daıyndyǵyn uıymdastyrý, sabaqqa nazaryn aýdarý.
İİ. Úı tapsyrmasyn qaıtalaý
Úıge №5 esep berilgen edi. Ár oqýshynyń oryndaǵandyǵyn jeke - jeke dápterlerin tekserý arqyly bilemiz. Keıbireýiniń qatelikteri bolǵandyqtan tapsyrmany taqtaǵa jazdyramyz, ótilgen taqyryp boıynsha pysyqtaý suraqtary qoıylady:
1. EDT turǵysynan qyshqyldarǵa anyqtama berińder
2. EDT turǵysynan negizderge anyqtama berińder
3. EDT turǵysynan tuzdarǵa anyqtama berińder

Taqyryp meńgerilgendigine kóz jetken soń, muǵalim jańa sabaqty túsindiredi.
İİİ. Jańa sabaq
Sýdyń óte az mólsherde sýtek N+ jáne gıdroksıd ON - ıondaryna dıssosıasıalanatyny belgili:
N₂O ↔ N+ + ON -
Dıssosıasıa nátıjesinde N+ jáne ON - ıondarynyń birdeı mólsheri túziledi. Eritindidegi sýtek ıony N+ jáne gıdroksıd ON - ıonynyń mólsheri birdeı bolǵandyqtan sý BEITARAP ortany kórsetedi. Eger eritindidegi gıdroksıd ıonynyń mólsheri artyq bolsa orta SİLTİLİK, al sýtek ıondarynyń mólsheri artyq bolsa orta QYSHQYLDYQ bolyp ózgeredi. Olaı bolsa sýly eritindisinde N+ ıonynyń ne ON - ıonynyń artyq mólsheri joq tuzdardyń ortasy beıtarap bolýy kerek. Shyndyǵynda da kúshti qyshqyl men kúshti negiz áreketteskende túziletin natrıı hlorıdi, kalıı nıtraty, kalıı súlfaty sıaqty tuzdardyń sýly eritindisi beıtarap ortany kórsetedi (elektrondy oqýlyq, №6 mysal). Keıbir orta tuzdardyń, mysaly, temir (İİİ) hlorıdiniń NH₄CI sýdaǵy eritindileri qyshqyldyq ortany, al natrıı karbonatynyń Na₂CO³, kalıı karbonatynyń K₂SO₃ eritindisi siltilik ortany kórsetedi. Buǵan kóz jetkizý úshin osy tuzdardyń eritindilerine fenolftaleın nemese lakmýs eritindileriniń 1 - 2 tamshysyn qosamyz.
As tuzynyń NaCI eritindisine lakmýs túsin ózgertpeıdi, olaı bolsa orta beıtarap. Al temir (İİİ) hlorıdiniń FeCI₃, myrysh hlorıdiniń ZnCI₂ jáne amonı hlorıdiniń NH₄CI eritindilerine lakmýs qyzarady, demek, orta qyshqyldyq. Natrıı jáne kalıı karbonatynyń Na₂CO₃, K₂SO₃ eritindisine lakmýs kógeredi, demek, orta siltilik.