Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 8 saǵat buryn)
Uly Jibek jolynyń qalyptasýy jáne tarıhı mańyzy
Maqsaty:
1. Uly Jibek jolynyń paıda bolý tarıhyn túsindire otyryp, Jibek jolynyń saýdany, sharýashylyqty, halyqaralyq qarym - qatynasty damytýdaǵy tarıhı mańyzyn ashý.
2. Oqıǵaǵa qatysty tarıhı tanymyn qalyptastyra otyryp, oılaý, taldaý, qorytyndy jasaý qabiletterin damytý. Óz betimen izdenis jumys jasaı bilýge daǵdylandyrý.
3. Eljandylyqqa, eńbek súıgishtikke, adamgershilikke tárbıeleý.

Sabaqtyń túri: joba sabaq.
Ádisi: ınteraktıvti, jobalaý. Satylaı kompleksti taldaý.
Kórnekilik: slaıd - shoý kartalar, syzbalar, A. Eńsepov. «Uly Jibek joly» kúı, kórinis. Elektrondyq oqýlyq. 7synyp.
Pánaralyq baılanys: dúnıejúzilik tarıh, geografıa.

Sabaqtyń jospary:
1. Uıymdastyrý.
2. Kirispe. (alǵysóz)
3. Negizgi bólim. (Ár top óz jobalaryn qorǵaıdy)
4. Bekitý.
5. Qorytý.
6. Úıge tapsyrma.

Sabaq barysy:
İ. Uıymdastyrý. Oqýshylardy túgendeý. Sabaqqa yntasyn qalyptastyrý.
İV. Jańa sabaqty ıgerýge daıyndyq kezeńi. Balalar biz búgingi sabaǵymyzda «Uly Jibek jolynyń qalyptasýy men tarıhı mańyzy» taqyrybyn qarastyrǵaly otyrmyz. Alǵashqy sózimizdi myna beınege bereıik. Kezek elektrondyq oqýlyqqa beriledi. 10 - anımasıa.

V. Jańa materıaldy túsindirý, qabyldaý kezeńi
Mine osy Uly Jibek joly jaıly oqýshylar senderge aldyn - ala tapsyrma berilgen. Ár top óz tapsyrmasy boıynsha óz jobasyn jasaýy tıis bolatyn. Endigi sózdi senderge beremiz.
1 - top. «Suńqar»tobyna sóz beremiz. Olar Uly Jibek jolynyń tarıhyn zerttep kelýi tıis edi. Top músheleri óz jumystarymen tanystyrady. Habarlamalaryn qorǵap satylaı taldaıdy.
2 - top. «Jiger» toby. Uly Jibek jolynyń tarmaqtarymen júrip otyryp túsindiredi. Kartany paıdalaný. Kórinis kórsetý.
3 - top toby «Tulpar» Uly Jibek jolynyń sharýashylyqtyń damýyna tıgizgen áserin baıandaıdy. Slaıd - shoý kórsetiledi.
4 - top. «Órken» toby. Uly Jibek jolynyń mádenıetke tıgizgen yqpalyn túsindiredi.

Vİ. Oqýshylardyń alǵan bilimderin tekserý. «Kósh kerýen» oıny. Vıktorınalyq suraqtarǵa jaýap berý.

1. Uly Jibek jolynyń bastalýy:
A) Jetisýdan.
Á) Hýanhe ózeniniń ańǵaryndaǵy aımaqtan.
B) Ystyq kólinen.
V) Uly Qytaı qorǵanynan.
2. Uly Jibek jolynyń uzyndyǵy:
A) 6000km.
Á) 7000km.
B) 8000km.
V) 9000km.
3. Qazba kezinde Tarazdan tabylǵan qumyralar jasalǵan el:
A) Frank memleketi.
Á) Rım ımperıasy.
B) Arab halıfaty.
V) Vızantıa ımperıasy.
4. Qazba jumysy kezinde Uly Jibek jolynyń boıyndaǵy qalalardan meshit, medrese oryndarynyń tabylýy dáleldeıdi:
A) býddızmniń taralýy.
Á) ıslamnyń taralýy.
B) hrıstıan dininiń taralýy.
V) dinge shydamsyzdyq.
5. Túrik qaǵanaty men Vızantıa arasynda kelisim ornaǵan jyl:
A) 551jyl. Á) 568 jyl.
B) 574 jyl.
V) 596 jyl.
6. Uly Jibek joly tarıhı mańyzyna jatpaıtyn oqıǵa:
A) Dinı soǵystardyń bastalýy.
Á) Sharýashylyq pen mádenıettiń damýy.
B) Saýdanyń damýy.
V) Dinderdiń taralýy.
7. Jibek satýda Qytaı memleketimen básekege túsken el:
A) Iran.
Á) Soǵdy.
B) Batys elderi.
V) Kavkaz jerleri.

Vİİ. Bekitý. 1.«Men kimmin tapshy?» kartochkalar úlestirilip beriledi. Ár top óz tapsyrmasyna jaýap beredi.

İ tapsyrma. «Maǵan ońaı deısinder me? Kim bireýdiń ózine buıyrǵanyn jaqsy kóredi. Túıeni ákel! Jazyla? Qumandaǵy sýdy jylyt. Qosty jyq! Otty sóndir! Teńderdi túıege art! Kirekesh, buıda tart! Kerýendi basta! Degen jarlyqtarmen - aq sharshaımyn. Máńgibastar óńsheń! Otyrarǵa jetpeı damyldaýǵa haqymyz joq. Osy joldan qahar jarlyǵyn oryndaı almaı týǵan jerdi qaıtyp tabandaryń baspaıdy.» Osy minezdeme qaı qyzmetkerge tán

İİ tapsyrma. «Osy dúnıe - múlikti sonaý batystan shyǵysqa tasyǵanda bar qıyndyqty kóteretin túıeler. Olar meniń jelmaıam, narym, qospaǵym, ómirim osy túıelermen tyǵyz baılanysta ótti. At tuıaǵy ketilgen asýdan, qus qanaty kúıgen shólden, ystyq shildede qum basqan túıelerimniń tabany kúıedi. Osy bir moıyn momyndarymdy bále - jaladan, mertigýden, jol ústinde pyshaqqa túsýden saqtap qalý meniń bar armanym.» Bul minezdeme qaı qyzmetkerge tán?

İİİ tapsyrma.
Temirqazyq tym jaryq, ózen jaǵasynda kidire berýdiń esh jóni joq. Túngi dymqyldan adam men mal belden qalady. Jetiqaraqshynyń jatysy bóten, qys yzǵary ózen býady, qabyrshaq muz túıelerdi kótere almaıdy. Esekqyrǵan kórer kózge munar tartyp ózenniń bul tusy naıza boılamas tereń bolǵany. Úrker shoq juldyzynyń shyǵýy men joǵalýy ózgeshe, ázir bizge serik bolatyn emes, asyqpasaq bir qaterge urynarymyz qaq. Osy minezdeme qaı qyzmetkerge tán?

İV tapsyrma.
«Bátir - aý menen ózge jurt balalarynyń ortasynda omalyp otyryp - aq kúneltedi. Kúneltedi emes - aý, qurtqa toıǵan qarǵasha taltańdap ǵumyr keshedi. Al biz baıǵus buralqy ıtteı jat jerdi kezip, kóringenge telmirip júremiz. Qolym, belim, sıraǵym bári meniki emes, kerýenbasynyki, qalaı buıyrsa solaı jumylady. Qashan júk túgel artylyp, qospaqtar tizilip jolǵa shyqqansha ózimdi - ózim kidirter qudiretim bolmaıdy. Sosyn kóshtiń eń sońyndaǵy túıeniń moınyna jarmasamyn, ıirine aıaǵymdy qoıyp, órkeshke tyrmysyp, qos órkeshtiń arasyna jaıǵasqanda ýh dep shaqyramyn» Men kimmin? Tabyńdarshy.

Qorytyndy jasaý. Beıne taspa kórsetý.
Vİİİ. Oqýshylardyń bilimin baǵalaý.
Úı tapsyrmasyn berý. § 14. Oqyp kelý. Uly Jibek jolynyń kartasyn syzyp kelý.

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama