Úsh qyz (ertegi)
4 klass
(«Balalar kitaby» aptalyǵynda ótkizilgen ertegilik qoıylym)
Úsh qyz
Qatysatyndar:
Avtor: Qýandyq Tur - Muhammed
Áıel:
1 - qyz:
2 - qyz:
3 - qyz:
1 - jigit:
2 - jigit:
3 - jigit:
Baqa:
Órmekshi:
Tıin:
Bal arasy:
Avtor: Bir kedeı áıeldiń úsh qyzy bolypty. Solardyń qarnyn toıdyryp, kıindirip, qatarynan kem qylmaı ósirý úshin áıel kúndiz - túni tynym tappaı eńbektenipti. Qarlyǵashtyń balapanyndaı qaýyrsyndary qatyp, qyzdar boı jetedi. Bir kúni áıel qyzdaryn qasyna shaqyryp bylaı deıdi.
Áıel: Qyzdarym meniń. Búgingi kúni mine boıjetip, turmys quratyn jasqa jettińder. Men senderdi qanattyǵa qaqtyrmaı, tumsyqtyǵa shoqtyrmaı ósirdim. Sender úshin tún demeı, kún demeı eńbek ettim. Al endi óz teńderińdi tapsańdar, aq batamdy beremin. Meniń kózimniń tirisinde turmys quryńdar.
Avtor: Dedi áıel. Aı júzdi arýlarǵa eldiń kózi túspeı qoısyn ba? Birinen soń birine quda túsip, birinshi úlken qyzy, ekinshi ortanshy qyzy, úshinshi kenje qyzy ushqan uıasyn tastap, árqaısysy óz aldyna turmys qurady. Áıel de qartaıyp, bosaǵasynda jalǵyz qalady. Ermegi - elgezek tıin ǵana. Kóńilin qaıǵy bassa, sher tarqatyp, áńgimelesetini de sol tıin eken. Osylaı kún artynan kúnder ótedi. Birde kempir naýqastanyp, tósek tartyp jatyp qalady.
Áıel: Dosym, tıin, sen qyzdaryma habar jetkiz. Kózimniń tirisinde baquldasyp qalaıyn.
Avtor: Deıdi kempir. Tıin eń aldymen, kempirdiń úlken qyzyna kelip, onyń tilegin jetkizedi.
Tıin: Armysyń úlken qyz. Meni saǵan anań jiberdi. Ol qatty naýqastanyp qaldy. Qyzdaryma habar ber, kózimniń tirisinde baquldasyp qalaıyn dedi. Sizdi anańyz shaqyryp jatyr.
1 - qyz: Qap, barar edim. Biraq myna qazanymdy tazalap jatyr edim.
Avtor: Deıdi úlken qyzy qoly tımeı, murnynan tirelip jatqandaı keıı sóılep.
Tıin: Sen qazanyńdy tazalap alaıyn deısiń be? Onda máńgi baqı solardan aıyrylmaı ót.
Avtor: Osyny aıtqanda, qyzdyń qolyndaǵy qazan jerge túsip qyzǵa tıip ketedi de, qyz úlken tasbaqaǵa aınalyp ketedi. Tıin endi ortanshy qyzǵa jetip, anasynyń habaryn aıtady.
Tıin: Armysyń ortanshy qyz. Meni saǵan anań jiberdi. Ol qatty naýqastanyp qaldy. Qyzdaryma habar ber, kózimniń tirisinde baquldasyp qalaıyn dedi. Sizdi anańyz shaqyryp jatyr.
2 - qyz: Oıpyrmaı, anama qazir - aq shaýyp jeter edim - aý. Biraq, jármeńkege mata toqyp aparýǵa úlgire almaı jatqanym.
Avtor: Dep kúıingen syńaı tanytady. Tıin yzaǵa býlyǵyp:
Tıin: Mata toqyp jatyr edim deısiń be? Onda máńgi baqı sony toqyp ót!
Avtor: Deıdi de, júrip ketedi. Ortanshy qyz órmekshige aınalady da, jorǵalaı jóneledi. Tıin asyǵyp kempirdiń kenje qyzyna keledi. Ol qamyr ılep jatyr eken.
Tıin: Armysyń kenje qyz. Meni saǵan anań jiberdi. Ol qatty naýqastanyp qaldy. Qyzdaryma habar ber, kózimniń tirisinde baquldasyp qalaıyn dedi. Sizdi anańyz shaqyryp jatyr.
Avtor: Qaıǵyly habardy estigen qyz lám - mım demeı, qolynyń qamyryn da tazalamastan, jan ushyryp anasyna júgiredi.
3 - qyz: Anashym, sizge ne boldy? Ózińizdi nege kútpeısiz? Osynshama ózińizdi nege qınaısyz? Bizdi erterek shaqyrmadyńyz ba? Ápkelerim qaıda? Olar nege kelmegen. Tıinjan sen olarǵa habar berdiń be?
Tıin: Ia, kenje qyz. Biraq olar endi kelgileri kelmeıtinin aıtty.
3 - qyz: Anashym, eshteńe ýaıymdamańyz. Men sizdi emdep, jazamyn. Ápkelerim de kelip qalar, qoldary tımeı jatqan bolar. Bári jaqsy bolady.
Avtor: Dep kenje qyz anasyna dári - dármek beredi. Anasynyń kóziniń tirisinde jetken kenje qyz naýqas kempirdiń aqyrǵy sátterin qýanyshqa bóleıdi.
Áıel: Aqylyńnan seniń. Seni kórip bir marqaıyp qaldym ǵoı.
Tıin: Meniń qadirlim, altynym, adamzatqa árdaıym qýanysh ákelýshi bol. Sonda adamdar seni, seniń nemere, shóbereńdi, urpaǵyńdy ardaqtaıdy.
Avtor: Shyndyǵynda, solaı bolyp, kishi qyz kóp jasap, ony barlyq adam qasterlep, súıip ótipti.
Kúnderdiń kúninde kishi qyzdyń da ómirmen qoshtasar mezgili jetip, ol bal arasyna aınalypty.
(Osy kezde bal arasy saıran salyp júredi)
Aralar búkil jaz boıyna tynym tappaı, adam balasy úshin bal jınaýmen álek. Qaı ýaqytta qarasań da, onyń aldyńǵy eki aıaǵy tátti qamyrǵa malýly. Al qys aıynda aınaladaǵy barlyq jándik ǵaıyp bolǵanda, ara omartaǵa - jyly uıaǵa kirip alyp, jan raqatyn tabady, oıansa bal men qant jeıdi eken.
(«Balalar kitaby» aptalyǵynda ótkizilgen ertegilik qoıylym)
Úsh qyz
Qatysatyndar:
Avtor: Qýandyq Tur - Muhammed
Áıel:
1 - qyz:
2 - qyz:
3 - qyz:
1 - jigit:
2 - jigit:
3 - jigit:
Baqa:
Órmekshi:
Tıin:
Bal arasy:
Avtor: Bir kedeı áıeldiń úsh qyzy bolypty. Solardyń qarnyn toıdyryp, kıindirip, qatarynan kem qylmaı ósirý úshin áıel kúndiz - túni tynym tappaı eńbektenipti. Qarlyǵashtyń balapanyndaı qaýyrsyndary qatyp, qyzdar boı jetedi. Bir kúni áıel qyzdaryn qasyna shaqyryp bylaı deıdi.
Áıel: Qyzdarym meniń. Búgingi kúni mine boıjetip, turmys quratyn jasqa jettińder. Men senderdi qanattyǵa qaqtyrmaı, tumsyqtyǵa shoqtyrmaı ósirdim. Sender úshin tún demeı, kún demeı eńbek ettim. Al endi óz teńderińdi tapsańdar, aq batamdy beremin. Meniń kózimniń tirisinde turmys quryńdar.
Avtor: Dedi áıel. Aı júzdi arýlarǵa eldiń kózi túspeı qoısyn ba? Birinen soń birine quda túsip, birinshi úlken qyzy, ekinshi ortanshy qyzy, úshinshi kenje qyzy ushqan uıasyn tastap, árqaısysy óz aldyna turmys qurady. Áıel de qartaıyp, bosaǵasynda jalǵyz qalady. Ermegi - elgezek tıin ǵana. Kóńilin qaıǵy bassa, sher tarqatyp, áńgimelesetini de sol tıin eken. Osylaı kún artynan kúnder ótedi. Birde kempir naýqastanyp, tósek tartyp jatyp qalady.
Áıel: Dosym, tıin, sen qyzdaryma habar jetkiz. Kózimniń tirisinde baquldasyp qalaıyn.
Avtor: Deıdi kempir. Tıin eń aldymen, kempirdiń úlken qyzyna kelip, onyń tilegin jetkizedi.
Tıin: Armysyń úlken qyz. Meni saǵan anań jiberdi. Ol qatty naýqastanyp qaldy. Qyzdaryma habar ber, kózimniń tirisinde baquldasyp qalaıyn dedi. Sizdi anańyz shaqyryp jatyr.
1 - qyz: Qap, barar edim. Biraq myna qazanymdy tazalap jatyr edim.
Avtor: Deıdi úlken qyzy qoly tımeı, murnynan tirelip jatqandaı keıı sóılep.
Tıin: Sen qazanyńdy tazalap alaıyn deısiń be? Onda máńgi baqı solardan aıyrylmaı ót.
Avtor: Osyny aıtqanda, qyzdyń qolyndaǵy qazan jerge túsip qyzǵa tıip ketedi de, qyz úlken tasbaqaǵa aınalyp ketedi. Tıin endi ortanshy qyzǵa jetip, anasynyń habaryn aıtady.
Tıin: Armysyń ortanshy qyz. Meni saǵan anań jiberdi. Ol qatty naýqastanyp qaldy. Qyzdaryma habar ber, kózimniń tirisinde baquldasyp qalaıyn dedi. Sizdi anańyz shaqyryp jatyr.
2 - qyz: Oıpyrmaı, anama qazir - aq shaýyp jeter edim - aý. Biraq, jármeńkege mata toqyp aparýǵa úlgire almaı jatqanym.
Avtor: Dep kúıingen syńaı tanytady. Tıin yzaǵa býlyǵyp:
Tıin: Mata toqyp jatyr edim deısiń be? Onda máńgi baqı sony toqyp ót!
Avtor: Deıdi de, júrip ketedi. Ortanshy qyz órmekshige aınalady da, jorǵalaı jóneledi. Tıin asyǵyp kempirdiń kenje qyzyna keledi. Ol qamyr ılep jatyr eken.
Tıin: Armysyń kenje qyz. Meni saǵan anań jiberdi. Ol qatty naýqastanyp qaldy. Qyzdaryma habar ber, kózimniń tirisinde baquldasyp qalaıyn dedi. Sizdi anańyz shaqyryp jatyr.
Avtor: Qaıǵyly habardy estigen qyz lám - mım demeı, qolynyń qamyryn da tazalamastan, jan ushyryp anasyna júgiredi.
3 - qyz: Anashym, sizge ne boldy? Ózińizdi nege kútpeısiz? Osynshama ózińizdi nege qınaısyz? Bizdi erterek shaqyrmadyńyz ba? Ápkelerim qaıda? Olar nege kelmegen. Tıinjan sen olarǵa habar berdiń be?
Tıin: Ia, kenje qyz. Biraq olar endi kelgileri kelmeıtinin aıtty.
3 - qyz: Anashym, eshteńe ýaıymdamańyz. Men sizdi emdep, jazamyn. Ápkelerim de kelip qalar, qoldary tımeı jatqan bolar. Bári jaqsy bolady.
Avtor: Dep kenje qyz anasyna dári - dármek beredi. Anasynyń kóziniń tirisinde jetken kenje qyz naýqas kempirdiń aqyrǵy sátterin qýanyshqa bóleıdi.
Áıel: Aqylyńnan seniń. Seni kórip bir marqaıyp qaldym ǵoı.
Tıin: Meniń qadirlim, altynym, adamzatqa árdaıym qýanysh ákelýshi bol. Sonda adamdar seni, seniń nemere, shóbereńdi, urpaǵyńdy ardaqtaıdy.
Avtor: Shyndyǵynda, solaı bolyp, kishi qyz kóp jasap, ony barlyq adam qasterlep, súıip ótipti.
Kúnderdiń kúninde kishi qyzdyń da ómirmen qoshtasar mezgili jetip, ol bal arasyna aınalypty.
(Osy kezde bal arasy saıran salyp júredi)
Aralar búkil jaz boıyna tynym tappaı, adam balasy úshin bal jınaýmen álek. Qaı ýaqytta qarasań da, onyń aldyńǵy eki aıaǵy tátti qamyrǵa malýly. Al qys aıynda aınaladaǵy barlyq jándik ǵaıyp bolǵanda, ara omartaǵa - jyly uıaǵa kirip alyp, jan raqatyn tabady, oıansa bal men qant jeıdi eken.