InfoHub Logo

Synyp 7
Qazaqstan tarıhy
Taqyryp 38. Haqnazar hannyń tusyndaǵy qazaq handyǵy (prezentasıasymen)
Maqsat Birtutas qazaq memleketiniń tarıh sahnasynan nyq oryn alyp, dáýirleýi, saıası jaǵynan ydyraı bastaǵan qazaq handyǵyn biriktirip, jerin keńeıtýdegi, Qazaq handyǵynyń halyqaralyq jaǵdaıyn nyǵaıtýdaǵy Haqnazar hannyń orasan zor eńbegi týraly áńgimeleý.
Kórnekilik Karta, kesteler, tirek syzbalar, búkteme, úlestirme kartalar, test.
Ádis - tásil: Aýyzsha baıandaý, suraq – jaýap, test, kartochkalarmen jumys.

Ótken sabaqty qaıtalaý: Úı tapsyrmasynyń suraqtary:
1. Ǵasyrlar boıy qazaq handary qandaı saıasat júrgizdi?
2. Qazaqtyń uly handaryn atap ber?
3. Qasym han tusynda Qazaq handyǵy qandaı iri tabystarǵa qol jetkizdi?
4. Qasym han ishki jaǵdaıdy retteý úshin qandaı zań shyǵardy?
5. Qasym han tusynda qazaq jerlerin tolyq biriktirý aıaqtaldy ma?
6. Qasym han nelikten uzaq jyldar boıy Shaıbanı hanmen soǵys júrgizdi?

Sabaqtyń barysy:
Jańa sabaqtyń jumys jospary: Naqty nazar aýdaratyn máseleler:
1. Reseı men Qazaq handyǵynyń shekaralarynyń jaqyndasý sebepteri.
2. Noǵaı ordasyndaǵy daǵdarys sebepteri.
3. Noǵaı Ordasynyń Qazaq handyǵynyń quramyna kirýi.
4. Jetisý jerindegi saıası jaǵdaıdyń shıelenisýi.
5. Qazaq - ózbek qatynastary.
6. Haqnazar hannyń qazasy.

PİKİRSAIYS KEZEŃİ
Synyp 3 topqa bólinedi: 1 – top – «Babalar ósıeti».
2 – top – «Haqnazar han».
3 – top – «Urpaqtar».
Babalar ósıeti tobyna suraqtar men tapsyrmalar:
• Birtutas qazaq memleketin qurý ıdeıasynyń kósh basynda kimder turdy?
• Qazaq halqynyń júzge bólinýin qalaı túsinesiń?
• Moǵolstannyń hany Esen buǵa Kereı men Jánibek handardy nelikten qushaq jaıa qarsy aldy?
Kelesi, Babalar tobyna Urpaqtar toby ózderi daıyndaǵan suraqtardy qoıady. Sóıtip upaı jınaıdy.
Haqnazar tobyna qoıylatyn suraqtar men tapsyrmalar:
• Qazaq handary bir ǵasyr boıy júrgizgen qazaq jerlerin biriktirý prosesin Haqnazar tolyq aıaqtaı aldy ma?
• Haqnazar tusynda qazaq halqynyń etnıkalyq quramynda qandaı ózgerister boldy?
• Jánibek pen Kereı handar jete almaǵan Qazaqstannyń qaı bóligin Haqnazar han handyq quramyna qosyp aldy jáne onyń mańyzy qandaı edi?
Budan keıin, Urpaqtar toby qalǵan eki topqa baǵa beredi. Sodan soń muǵalim 3 suraq, al ár top bir-birine bir suraqtan qoıady.

Muǵalim suraqtary:
1. Nelikten qazaq handarynyń basty nazary ońtústikte boldy?
2. Qazaq halqynyń sany qaı hannyń tusynda 1 mıllıonnan asty?
3. Haqnazar hannyń basty qyzmeti neden kórindi?
Al qalǵan 3 top suraqtaryn bir – birine qoıyp, sosyn óz nusqalaryn oqyp, osy tásil arqyly oqýshylardy shyǵarmashylyqpen jumys jasaýǵa úıretýge bolady.
Kelesi kezeń – Haqnazar hannyń tarıhı qyzmetine baǵa berý. Ol úshin İ. Esenberlınniń «Kóshpendiler» romanynan úzindi oqyp, oqýshylarǵa saıası tulǵa jóninde tarıhı tujyrym jasaýǵa úıretý kerek.

Sabaqty bekitý: Taqyryp boıynsha suraq tar men tapsyrmalar:
a) Qazaq handarynyń aldynda qandaı tarıhı mindetter turdy dep oılaısyz?
á) Haqnazar han osy mindetti oryndaı aldy ma?
b) Haqnazar hannyń tusynda memleket qandaı saıasat ustandy? Onyń sebebi nede?
v) Haqnazar tusynda Jetisýdaǵy jaǵdaı nelikten shıelenisip ketti?
g) Haqnazar han óz saıasatynda qandaı iri tabystarǵa qol jetkizdi?

Úı jumysy:
• Taqyrypty oqyp kelý, Haqnazar týraly oqý, İ. Esenberlınniń «Kóshpendiler» tarıhı trılogıasyn paıdalana otyryp, Haqnazar hanǵa sıpattama berý..
Sabaqty baǵalaý:
• Oqýshylardy sabaqqa qatysymyna qaraı baǵalaý.