InfoHub Logo

Jýrnalısıka salasy eń aldymen - buqaralyq aqparat quraldarynyń kómegimen aqparat jınaý, ony óńdeý jáne taratý qyzmetin atqarady. Jýrnalısıka-álemdegi eń kóne mamandyqtardyń biri. Sebebi, adamdar árdaıym aqparat alýǵa táýeldi bolǵan. Bul sala adamnan tek shyǵarmashylyq, ıntellektýaldy jáne sheshendik qabiletterdi ǵana emes, sonymen qatar, etıka men adamgershilikti talap etetin, jaýapkershiligi joǵary sala bolyp tabylady. Jýrnalısiń ádebıet salasyndaǵy talantymen qatar, ómirge degen qyzyǵýshylyǵy joǵary jáne osy salada jumys isteýge degen qushtarlyǵy bolýy kerek. Jýrnalıs-bul tek mamandyq qana emes, ol-ómir salty.

Álemde jańalyqtardy jetkizýdiń, tyńdaýdyń jáne kórýdiń kóptegen joldary bar. Sebebi, adamzat árdaıym aqparat alýǵa táýeldi bolady.Qazirgi zamanda buqaralyq aqparat quraldary elde bolyp jatqan oqıǵalardy, sheshilýi kerek jáne jurtshylyqty alańdatatyn máselelerdi keń aýdıtorıaǵa jetkizedi.  XXI ǵasyrdy buqaralyq aqparat quraldarynsyz elestetý múmkin emes, olar ár qadamda adammen birge júredi. Jýrnalısıka qoǵamdy qandaı aqparat alǵysy keletini týraly oılanýǵa májbúr etedi. Basqasha aıtqanda, barlyq jaǵdaıda jýrnalısıka qoǵamǵa, al qoǵam buqaralyq aqparat quraldaryna baǵyttalǵan bolyp keledi. Bizdiń ár kúnimiz qandaı da bir jańalyq estý, jańa aqparat alýmen tyǵyz baılanysty. Aqparat ala almaǵan jaǵdaıdaǵy óz ómirimizdi elestetý múmkin emes. Qazirgi álemde kún saıyn bolyp jatqan oqıǵalardyń barlyǵy buqaralyq aqparattardyń qatysýynsyz ótpeıdi. Osylaısha jýrnalısıka salasy qazirgi buqaralyq aqparat quraldarymen tyǵyz baılanysta bolady.

HHİ ǵasyrda buqaralyq aqparat quraldarynyń jańa túrleri tolyǵyp, ınternet basylymdar da qatarǵa qosyldy. Zamanaýı baspasóz quraldary kún sanap jańaryp keledi, sonyń ishinde televedenıe men áleýmettik jeliler óte qarqyndy damýda. Onlaın jýrnalısıka jaqsy damyp kele jatqanymen, gazet – jýrnaldar óz mańyzyn joıǵan joq. Oqıtyn oqyrman bolsa baspasóz gazetteri esh ýaqytta nazarsyz qalmaıdy. Qazirgi tańda Qazaqstannyń buqaralyq aqparat quraldary áleminde shamamen 9 000 – ǵa jýyq saıt bar. Sonyń ishinde aqparattyq, tanymdyq, saıası, ekonomıkalyq jáne taǵy da basqa halyqqa qajetti túrli saıttar jumys atqarýda.

Qazirgi ýaqytta redaksıada eń kóp suranysqa ıe bolǵany – áleýmettik jelilermen jumys jasaıtyn jýrnalıster nemese SMM menedjerler  bolyp tabylady. Olar ózderiniń kásibı daıyndyǵynyń arqasynda qazirgi zamanǵy aqparattyq, komýnıkasıalyq jáne medıa júıelerinde qyzmet atqara alady. Sebebi, joǵaryda aıtyp ótkendeı, zamanaýı tehnologıalar qazirgi kezde adam ómiriniń barlyq salalarynda qoldanysqa ıe bolady. Osylaısha qazirgi tańda jýrnalısıka áleýmettik jelilerge qaraı úlken betburys jasady. XXI ǵasyrda tehnologıanyń damýynyń arqasynda biz tek Qazaqstan tóńiregindegi ǵana emes, búkil álemdegi jańalyqtardan habardar bolyp otyra alamyz.

Qorytyndylaı kele, jańa zamandaǵy jýrnalısıka salasy buqaralyq aqparat quraldarymen jáne áleýmettik jelilermen tyǵyz baılanysty. Sondyqtan da, qazirgi ýaqyttaǵy jýrnalıs mamanynyń negizgi mindeti – aldyna berilgen máseleni sheship, zamanaýı tehnologıalardy paıdalaný arqyly, jańa zamandaǵy  jýrnalısıkany joǵary deńgeıge kóterý bolyp tabylady.

Qasymhanova Gaýhar Jomartqyzy

---