سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 4 اپتا بۇرىن)
1 سىنىپ وقۋشىلارىنىڭ مەكتەپكە بەيىمدەلۋ ماسەلەسى
تاقىرىبى: 1 سىنىپ وقۋشىلارىنىڭ مەكتەپكە بەيىمدەلۋ ماسەلەسى
ماقساتى: اتا - انالارعا بالانىڭ مەكتەپكە بەيىمدەلۋىنىڭ پسيحولوگيالىق ەرەكشەلىكتەرى، بالا تاربيەسىندەگى وتباسى قارىم - قاتىناسىنىڭ ءرولى، اتا - انا ەسكەرۋگە ءتيىستى جاعدايلار جونىندە تۇسىنىك بەرۋ ارقىلى اتا - انالاردىڭ پسيحولوگيالىق بىلىكتىلىگىن ارتتىرۋ، مەكتەپ پەن وتباسى اراسىنداعى بايلانىستى نىعايتۋ.
ءتۇرى: ترەنينگ ساباق
قاتىسۋشىلار: 1 - سىنىپ اتا - انالارى.
قاجەتتى زاتتار مەن قۇرالدار: اكت، ا4 فورماتتاعى قاعاز، قالام، جاتتىعۋلارعا ارنالعان پاراقتار، جادىنامالار، دايەكسوزدەر.

بارىسى:
1. كىرىسپە.
- سالەمەتسىزدەر ما، قۇرمەتتى اتا - انالار! ەلباسىنىڭ جارلىعىنا سايكەس قىركۇيەك ايىنىڭ ەكىنشى جەكسەنبىسى قازاقستانداعى وتباسى كۇنى بولىپ بەلگىلەنگەن بولاتىن، سىزدەردى وتباسى كۇنىمەن قۇتتىقتايمىن، تەك وتباسى جاقسىلىعىن تىلەيمىن!
پسيحولوگ ترەنينگ ساباقتىڭ ماقساتىن تۇسىندىرەدى.

2. تانىسۋ ترەنينگى
پسيحولوگ: - قۇرمەتتى اتا - انالار! بۇگىنگى ءبىزدىڭ ترەنينگ ساباعىمىز بالانىڭ مەكتەپكە بەيىمدەلۋى جونىندە بولعاندىقتان، سىزدەر دە مەكتەپتەگى ءومىرىڭىزدى ەسكە ءتۇسىرىپ كورىڭىزدەر.
مەن سىزدەرگە سۇراقتار قويامىن، ەگەر «ءيا» دەپ جاۋاپ بەرگىڭىز كەلسە، قولىڭىزدى كوتەرىڭىز.
1) كىم تاقتاعا شىعىپ جاۋاپ بەرگەندى جاقسى كورەتىن ەدى؟
2) كىم ءوزىنىڭ العاشقى ۇستازىن جاقسى كورەتىن؟
3) كىم ءبىر كۇنگە ءبىرىنشى سىنىپ وقۋشىسى بولعىسى كەلەدى؟
4) كىمگە ءان ساباعى ۇنايتىن؟
5) كىم مەكتەپتە ولەڭدى جاتقا ايتۋدى ۇناتاتىن؟
6) كىمنىڭ جازۋى ءتۇزۋ بولدى؟
7) كىم ءبىر رەت تە بولسا داپتەرىن، وقۋلىعىن ۇيگە تاستاپ كەتكەن جوق؟
8) كىمنىڭ ءبىرىنشى سىنىپتا ءتارتىبى ۇلگىلى بولدى؟
9) كىم ءبىرىنشى سىنىپتا وقۋ ءبىلدى؟
10) كىمگە وقۋ دەمالىستان ارتىق ۇنايتىن ەدى؟
11) كىم ەشقاشان ەكى الىپ كورگەن جوق؟
12) كىم بالالىق شاعىندا ءمۇعالىم بولعىسى كەلدى؟

3. «ءسىز قاندايسىز؟» جوبالاۋ تەستى. اتا - انالارعا تازا پاراقتار ۇلەستىرىلەدى، قالاممەن ءتورت بولىككە ءبولۋ ۇسىنىلادى. ءار بولىككە جانۋاردىڭ، بۋناقدەنەلىنىڭ، قۇستىڭ، جابايى اڭنىڭ اتىن جازادى. 1 - وتباسىندا، 2 - جۇمىستا، 3 - بالامەن قارىم - قاتىناستا، قورشاعان ورتادا اتا - انا ءوزىن وسىلاي ۇستايتىنى ايتىلادى. ال سىزبانىڭ كولەمى ءوزىن باعالاۋ دەڭگەيىن كورسەتەدى.

4. ءبىرىنشى سىنىپ وقۋشىلارىنىڭ مەكتەپكە بەيىمدەلۋ ماسەلەسى(ميني - ءدارىس).
مەكتەپ بالا دامۋىن جۇيەلى قالىپتاستىرىپ وتىراتىن نەگىزگى ورىن. جالپى ءبىلىم بەرەتىن مەكتەپتىڭ العاشقى سىنىبىنا كەلگەن بالالار وقۋ جۇيەسىندە ايتارلىقتاي قيىندىقتاردى باستان وتكەرەدى. بالا مەكتەپكە بىردەن بەيىمدەلمەيدى. كوپتەگەن بالالار وقۋدىڭ العاشقى ەكى ايىندا بەيىمدەلەدى. ولار ۇجىمعا تەز قوسىلىپ كەتەدى، جاڭا دوستار تابادى، ۇنەمى كوتەرىڭكى كوڭىل - كۇيدە جۇرەدى، ءمۇعالىم تالاپتارىن قيىندىقسىز ورىندايدى. ارينە، ولار ءتارتىپتىڭ بارلىق تالاپتارىن ورىنداي قويۋى قيىن، ءبىراق قازان ايىنىڭ سوڭىنا قاراي مۇنداي بالالار جاڭا وقۋشى دارەجەسىنە، جاڭا تالاپتارعا، جاڭا كۇن تارتىبىنە تەز ۇيرەنىسەدى. ال كەيبىر بالالاردىڭ مەكتەپكە بەيىمدەلۋىنە ءبىراز ۋاقىت قاجەت. بۇل كوبىنەسە وتباسىنداعى جالعىز بالا نەمەسە بالاباقشادا بولماعان، اتا - انامەن قارىم – قاتىناس جەتكىلىكسىز بالالاردا كەزدەسەدى. بالانىڭ مەكتەپكە بەيىمدەلۋ نىشاندارىن مىنادان بايقاۋعا بولادى:
- بىرىنشىدەن - بالانىڭ وقۋ ۇدەرىسىنە قاناعاتتانۋى. وعان مەكتەپكە بارعان ۇنايدى، ول وزىنە سەنىمسىزدىك تانىتپايدى جانە قورىقپايدى.
- ەكىنشىدەن - بالانىڭ وقۋ تاپسىرمالارىن ءوز بەتىمەن ورىنداۋ دەڭگەيى، تاپسىرمانى ءوزى ورىنداي الماسا، ۇلكەندەردەن كومەك سۇراۋى.
- ۇشىنشىدەن - بالانىڭ مەكتەپتەگى ورتاعا تولىعىمەن قوسىلۋىنىڭ ەڭ ماڭىزدى نىشاندارىنىڭ ءبىرى ونىڭ سىنىپتاستارىمەن، مۇعالىممەن تۇلعاارالىق قارىم - قاتىناس جاساۋداعى قاناعاتتانۋى بولىپ تابىلادى. وسى كەزەڭدە ءبىرىنشى سىنىپ وقۋشىسى بەلسەندى تۇردە قارىم - قاتىپاس جاسايدى، بالالار ورتاسىنان ءوز ورنىن ىزدەيدى، باسقا بالالارمەن سەرىكتەسۋگە ۇيرەنەدى جانە وزىنە كومەكتەسۋگە قارسى بولمايدى. سونىمەن، بالانىڭ وقۋعا تابىستى بەيىمدەلۋ ماسەلەسى كوبىنەسە مەكتەپ پەن وتباسىنىڭ ءوزارا ىنتىماقتاسۋىنا بايلانىستى.
مەكتەپكە بەيىمدەلۋ دەگەن نە، سونىڭ باسىن اشىپ الايىق. پسيحولوگيادا بۇل تەرمين بالانىڭ ويلاۋى مەن ءىس - ارەكەتى ونىڭ مەكتەپ ورتاسىنا ۇيلەسىمدى «سايكەستەنۋىنە» مۇمكىندىك بەرەتىندەي وزگەرۋى دەپ تۇسىندىرىلەدى، ياعني:
1. بالا ءوزىنىڭ « ىستەگىم كەلەدىسىن» مەكتەپتىڭ «ىستەۋ كەرەگىنە» سايكەس كەلتىرۋى كەرەك؛
2. تاپسىرمالاردى (كەيدە بالاعا ونشا قىزىقتى ەمەس) ءوز بەتىمەن ورىنداۋعا ۇيرەنۋى كەرەك؛
3. مەكتەپ ءتارتىبىن ساقتاۋعا، ونىمەن ەسەپتەسۋگە، ءوزىنىڭ تارتىبىمەن باسقا بالالارعا كەدەرگى كەلتىرمەۋگە جانە مۇعالىمدەرگە كەدەرگى بولماۋعا ۇيرەنۋى كەرەك؛
4. دوستىق قارىم - قاتىناس ورناتىپ، ونى ۇستانۋعا، باسقا بالانىڭ ۇناۋىنا نە ۇناماۋىنا قاراماستان ونىمەن ءتىل تابىسۋعا، تىم بولماسا قارىم - قاتىناس جاساۋعا ۇيرەنۋى كەرەك؛
5. مەكتەپتەگى وقۋى – ونىڭ «جۇمىسى» ەكەنىن، وقۋشى بولۋ - وتە ماڭىزدى ەكەنىن ءتۇسىنۋى كەرەك!
ادەتتە مەكتەپكە بەيىمدەلۋدىڭ 4 دەڭگەيى بولادى: جوعارى، ورتا، تومەن جانە وتە تومەن.
بەيىمدەلۋى جوعارى دەڭگەيدەگى بالا مەكتەپتى جاقسى كورەدى، وقۋشى بولعانىنا قۋانىشتى. ول ءۇشىن وقۋ جەڭىل، جاڭا ءبىلىمدى قىزىعۋشىلىقپەن قابىلدايدى جانە اينالاسىنداعىلارمەن قۋانا بولىسەدى، تاپسىرمانى مەكتەپتە دە، ۇيدە دە ىنتامەن ورىندايدى ( سىرتتاي باقىلاۋ جاساماي - اق جانە قىسىم كورسەتپەي - اق)، ساباقتا ءمۇعالىمدى ىنتاسىمەن تىڭدايدى، ءوزى بەلسەندىلىك تانىتىپ «باعدارلامادان تىس» ءبىر نارسە ىستەۋگە نە جاتتاۋعا قابىلەتتى، «قوعامدىق تاپسىرمالاردى» ابىرويمەن ورىندايدى، سىنىپتاستارىمەن وڭاي ءتىل تابىسادى.
بەيىمدەلۋى ورتا دەڭگەيدەگى بالا دا مەكتەپكە بارۋعا قارسى ەمەس، ساباقتارعا دا كەت ءارى ەمەس، سىنىپتاستارىمەن جانە مۇعالىمدەرمەن جاقسى قارىم - قاتىناستا، ساباقتا بەرىلگەن ماتەريالدى مەڭگەرۋگە قابىلەتتى، ءبىراق مەكتەپتە دە، ۇيدە دە ەرەسەكتەردىڭ باقىلاۋىندا، سولاردىڭ بۇيرىعىمەن عانا جۇمىس ىستەۋدى قالايدى. ءوز بەتىمەن جۇمىس مۇنداي بالالاردا «جۇرمەيدى». مەكتەپتە بۇل بالاعا ءبىلىم ەمەس، وقۋشى دارەجەسى ماڭىزدىراق، سوندىقتان ونى جاڭانى مەڭگەرۋ ەمەس، «ءبارىن ەرەجە بويىنشا ىستەۋ» قىزىقتىرادى. قىزىقتى بولعان نارسەلەردى – جاقسى ورىندايدى – ەگەر ءبىر نارسە شىقپاي قالسا نە «كوڭىلسىز» بولسا – وقۋ پروسەسى توقىراۋعا ۇشىرايدى جانە تەك ەرەسەكتەردىڭ كومەگىمەن عانا العا جىلجيدى. ءبىر سوزبەن، مۇنداي بالالارعا ۇزدىكسىز باقىلاۋ قاجەت، ءبىلىم الۋعا قۇلشىنىس بىلدىرمەيدى، تىكەلەي مۇددەسىنە قاجەت ەمەس ىستەردى ءوز بەتىمەن ىستەۋى ناشار دامىعان. مۇنداي ءبىرىنشى سىنىپ بالاسىنا ۇيدە قاراپ، ساباق قاراۋى بىرنەشە ساعاتقا سوزىلىپ كەتپەۋىن قاداعالاسا، ال مەكتەپتە مۇعالىمنەن «بالاعا اسا كوڭىل ءبولۋدى» وتىنسە (جۇمىس ىستەۋگە ىنتالاندىرۋ ءۇشىن) – ءبارى دە جاقسى بولادى.

دايىنداعان: پەداگوگ - پسيحولوگ ا. ت. ارتيگالييەۆا
1 سىنىپ وقۋشىلارىنىڭ مەكتەپكە بەيىمدەلۋ ماسەلەسى. جۇكتەۋ

You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما