InfoHub Logo

ماتەماتيكا 1 سىنىپ
تاقىرىبى: 10 سانى جانە سيفرى. ءبىر تاڭبالى جانە ەكى تاڭبالى ساندار. ساندار قاتارى.
ماقساتى: - وقۋشىلارعا 10 سانىنىڭ قۇرىلۋىمەن تانىستىرۋ جانە «ءبىر تاڭبالى، ەكى تاڭبالى ساندار» ۇعىمىن قالىپتاستىرۋ؛
- بالانىڭ ءوز بەتىنشە تاپسىرمالاردى ورىنداۋ داعدىسىن جەتىلدىرىپ، لوگيكالىق ويلاۋىن دامىتۋ؛
- ۇقىپتىلىققا، تازالىققا تاربيەلەۋ.
ساباق ءتۇرى: ارالاس ساباق
ءادىس - تاسىلدەرى: سۇراق - جاۋاپ، ءتۇسىندىرۋ، اڭگىمەلەۋ، كورنەكىلىك، پروبلەمالىق.
كورنەكىلىگى: سۋرەتتەر، تابليسا.

ساباق بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى:
وقۋشىلاردىڭ ساباققا زەيىندەرىن اۋدارۋ.
ساباققا قاجەتتى وقۋ - قۇرالدارىن تۇگەندەۋ.
بالانىڭ پارتادا دۇرىس وتىرۋىن قاداعالاۋ.
ءىى. وتكەن ساباقتى قايتالاۋ:
اۋىزشا ساناۋعا سانداردىڭ قۇرامى تۋرالى ويىندار ويىناتىلادى.(«ۇيشىك»).
اۋىزشا ساناۋعا 10 - عا دەيىنگى سانداردىڭ قاتارى تۋرالى بىلىمدەرىن قورىتىندىلاۋعا ارنالعان جاتتىعۋلار جۇرگىزىلەدى. مىسالى، « 5 - تەن 7 - گە دەيىن سانا»، «ساندار قاتارىن قالپىنا كەلتىر»، «كورشىلەرىن اتا» ت. ب.
1 - دەن 9 - عا دەيىنگى ساندار قۇرامى بەكىتىلەدى. بۇعان «ەكى سانمەن اۋىستىر»، «ۇيلەرگە ورنالاستىر».

ءىىى. جاڭا ساباق:
ءبىر تاڭبالى ساندار: 6، 1، 8، 9، 0
ەكى تاڭبالى ساندار: 10، 13، 21، 63

ءبىر تاڭبالى جانە ەكى تاڭبالى ساندار تۋرالى ۇعىمدار تانىستىرىلادى. وقۋشىلاردىڭ دايىندىق دەڭگەيىنە قاراي ءتۇرلى جۇمىستار ۇيىمداستىرىلادى؛
وقۋلىقتاعى جازىلعان ساندارمەن تانىستىرامىن، سودان سوڭ تاقتادان ءبىر تاڭبالى جانە ەكى تاڭبالى سانداردى تابۋدى ۇسىنامىن؛
وقۋشىلار وزدەرى قورىتىندى جاسايتىن جۇمىستى ۇيىمداستىرامىن، الدىمەن: «5، 7، 9 ساندارىن جازۋ ءۇشىن نەشە سيفر قولداندىق؟ ال 10 سانىن جازۋ ءۇشىن نەشە سيفر جازامىز؟ تاعى قانداي ەكى تاڭبالى سانداردى بىلەسىڭدەر؟» - دەپ سۇرايدى. سودان كەيىن 10 ەڭ كىشى ەكى تاڭبالى سان ەكەنىن تۇسىندىرەمىن.
ون بىلەسىڭ باسى اشىق،
توعىزدان سوڭ كەلەدى.
ساۋساقتاردى ساناپ شىق،
ەسەبىن سول بەرەدى.

توعىزعا ءبىردى قوسامىز،
ون سانىن ەندى توسامىز
قوستاڭبانى كىم بىلمەك
ولار ءبىر مەن دوڭگەلەك.

10 سانى 10 بىرلىكتەن تۇرادى. 10 باسى مەن اياعى بار ەڭ تولىق سان بولىپ ەسەپتەلەدى. سەبەبى 10 سانىنان كەلەسى سانداردىڭ قايتالانىپ كەلۋ رەتى باستالادى. ەندى جاي ساندار كۇردەلى سانداردى قۇرايدى.
وقۋلىقپەن جۇمىس.
9 + □ = 10
□ + 9 = 10
10 - □ = □
10 - □ = □
□+□=10
□+□=10
10 -□=□

№1 تاپسىرمانى ورىنداتۋ بارىسىندا الدىڭعى ساباقتاردا مەڭگەرىلگەن ءوزارا بايلانىستى ورنەكتەر قۇراستىرا ءبىلۋ داعدىلارىنا سۇيەنەمىن(قوسۋ مەن ازايتۋ امالدارىنىڭ ءوزارا بايلانىسى تۋرالى ءبىلىم). بۇل تاپسىرما كوپ ەڭبەكتى قاجەت قىلاتىن بولعاندىقتان، ونى تۇگەل دەرلىك داپتەرگە ورىنداۋ مىندەتتەلەدى. تاپسىرمانى ۇجىم بولىپ تالداعاننان كەيىن وقۋشىلارعا جەكە جۇمىس بەرۋ. داپتەرگە ءبىر باعانعا ءوزارا بايلانىستى ورنەكتەردى جازىپ، سولارعا سايكەس سۋرەت سالۋ تاپسىرىلادى.
№3 تاپسىرما اۋىزشا ورىندالادى. وقۋشىلار №2 تاپسىرمانى ءمۇعالىمنىڭ باسشىلىعىمەن ورىندايدى.

№4 تاپسىرماعا. (سۋرەت بويىنشا)

ول سۋرەت بويىنشا ورنەك قۇراستىرا ءبىلۋ جانە ورنەكتەردى سالىستىرا ءبىلۋ داعدىلارىن قالىپتاستىرۋعا ارنالعان. ورنەك قۇراستىرۋ ءۇشىن الدىمەن سۋرەتتى تالدايدى. وقۋشىلارعا سۇراقتار قويادى، تاپسىرمالار بەرەدى:
1. سول جاقتا سيىرلار مەن بۇزاۋلاردىڭ سۋرەتى سالىنعان. ولاردى سانايىق. بۇلاردان قانداي ورنەك قۇراستىرۋعا بولادى؟
2. وڭ جاقتا جىلقىلار مەن قۇلىندار سۋرەتى بەرىلگەن. قانداي ورنەك قۇراستىرۋعا بولادى؟
3. وڭ جاقتاعى مەن سول جاقتاعى تەكشەلەردىڭ سانىن سالىستىرايىق. ول ءۇشىن قاتار ەكى ورنەك جازامىز دا، سالىستىرۋدىڭ «>»، «<» таңбаларын="" қоямыз.="" қандай="" таңбаны="" қою="" керек,="" неліктен?="" теңсіздікті="">

№5 تاپسىرما كەڭىستىكتى ەلەستەتۋ، زاتتاردىڭ بەلگىلەرىن ءبولىپ الۋ، سالىستىرۋ داعدىلارىن دامىتۋعا ارنالعان.
داپتەرمەن جۇمىس:
وقۋشىلارعا 10 سانىن جازۋ جۇمىسى بارىسىندا 10 سانى 1 جانە 0 سيفرلارىنىڭ كومەگىمەن ەكى كورشى توركوزدەردە جازىلاتىندىعى تۇسىندىرىلەدى.
№3 تاپسىرما جۇلدىزشانىڭ ورنىنا سالىستىرۋ بەلگىسىن قويىپ جازادى.
№5 تاپسىرمانى ورىنداۋ كەزىندە ۇشتەن بەرىلگەن شارلاردى ءارتۇرلى قالاي بوياۋ كەرەكتىگى انىقتالادى.

ءىV. ساباقتى قورىتىندىلاۋ.
- 8 - ءدىڭ الدىنا قانداي سان كەلەدى؟
- 5 سانىنىڭ كورشىلەرى قانداي ساندار؟
- جىلدىڭ توعىزىنشى ايى قالاي اتالادى؟
V. ۇيگە تاپسىرما: