اباي قۇنانبايەۆ «جيىرما توعىزىنشى قارا ءسوز»
قازاق ادەبيەتى 7 سىنىپ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ا. قۇنانبايەۆ «جيىرما توعىزىنشى قارا ءسوز»
ساباقتىڭ ماقساتى: قارا ءسوز تۋرالى جالپى مالىمەت الا وتىرىپ، اقىننىڭ قارا ءسوز جازۋداعى ماقساتىن ءتۇسىنۋ. جيىرما توعىزىنشى قارا ءسوزىنىڭ مازمۇنىمەن تانىسا وتىرىپ، اقىننىڭ ايتار ويىن انىقتاۋ.
قارا ءسوزدىڭ يدەياسى ارقىلى وقۋشىلاردى ادامگەرشىلىككە، يماندىلىققا، ادامي قۇندىلىقتاردى باعالاۋعا تاربيەلەۋ؛
دۇنيەتانىم قابىلەتى جوعارى، ىزدەنىمپاز، تالاپتى، ءوز الدىنا ماقسات قويا بىلەتىن جەكە تۇلعا قالىپتاستىرۋ.
وقۋشىلاردىڭ اۋىزشا سويلەۋ ءتىلىن، ويلاۋ قابىلەتىن دامىتۋ
كۇتىلەتىن ناتيجە: قارا ءسوزدىڭ ءمانىن تۇسىنەدى؛ باستى يدەياسىن انىقتايدى؛
قارا سوزدەرىندە ايتىلعان پىكىرىنە بايلانىستى ءوز ويلارىن ايتا الادى؛
ءبىرىنشى قارا سوزبەن، وتىز ءبىرىنشى قارا سوزبەن بايلانىستىرا وتىرىپ، اقىن ماقساتىن انىقتايدى.
پىكىر الماسادى، ءوزىنىڭ پىكىرىن قورعاپ، باعالاۋعا، وزگەنىڭ پىكىرىن قۇرمەتتەۋگە، ادەپپەن تىڭداۋعا ۇيرەنەدى.
قولدانىلاتىن ءادىس - تاسىلدەر: «قوراپتاعى سۇراقتار» ءادىسى، توپتىق جۇمىس، «جۇبىڭدى
تاپ»، «اينالمالى ۇشتىك ويىنى» ءادىسى
كەرەكتى جابدىقتار: ابايدىڭ پورترەتى، تاپسىرمالار جازىلعان سلايدتار، باعالاۋ پاراقشالارى، وقۋلىق، فليپچارتتار، ماركەرلەر، ينتەراكتيۆتى تاقتا.
ساباق بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى:
«ىستىق الاقان» سەرگىتۋ ءساتى
وقۋشىلار ءبىر - بىرىنە قاراما - قارسى تۇرىپ، الاقاندارىن الاقاندارىنا قويىپ، ءبىر - بىرىنە تىلەك ايتادى.
«جۇبىڭدى تاپ» ادىسىمەن ولەڭ جولدارىن قۇراستىرۋ ارقىلى توپقا بولىنەدى.
ماقساتى – وقۋشىلاردى بىرلەسىپ، ىنتىماقتاستىقپەن جۇمىلا جۇمىس ىستەۋگە، وقۋشىلاردى توپتا جۇمىس جاساي الۋعا، ءوز پىكىرلەرى مەن بولجامدارىن قورعاي الۋعا ۇيرەتۋ.
ءىى. ءۇي تاپسىرماسى.
«قانسوناردا بۇركىتشى شىعادى اڭعا»، «قاراڭعى تۇندە تاۋ قالعىپ» ولەڭدەرىن جاتقا سۇراۋ.
ءىىى. قايتالاۋ، ەسكە ءتۇسىرۋ كەزەڭى.
“قوراپتاعى سۇراقتار” ءادىسى ارقىلى اباي تۋرالى بىلگەندەرىن ەسكە ءتۇسىرۋ ءۇشىن سۇراقتار قويىلادى.
1. اباي كىم؟
2. اباي كىمدى سىنادى؟
3. نە ءۇشىن سىنادى؟
4. وسى تاقىرىپتا جازىلعان اقىننىڭ قانداي ولەڭدەرىن بىلەسىڭدەر؟
ءىۇ. جاڭا ساباققا دايىندىق
توپتىق جۇمىس
1. ينتەراكتيۆتى تاقتادا بەرىلگەن ابايدىڭ «ءبىرىنشى قارا ءسوزىن» وقىپ شىعادى. قارا ءسوز جازۋداعى اقىن ماقساتىن انىقتايدى.
ماقساتى - وقۋشىلاردىڭ وزدىگىنەن وي قورىتا ءبىلۋ داعدىسىن جەتىلدىرۋ.
2. ينتەراكتيۆتى تاقتادان تومەندە بەرىلگەن سۇراق بويىنشا 6 - سىنىپتا وتكەندى ەسكە ءتۇسىرىپ، اباي سوزىمەن جاۋاپ بەرەدى.
1. ابايدىڭ پىكىرىنشە، ەستىگەن نارسەنى ۇمىتپاۋ ءۇشىن نە كەرەك؟
«ەستىلگەن نارسەنى ۇمىتپاستىققا ءتورت ءتۇرلى سەبەپ بار: اۋەلى - كوكىرەگى بايلاۋلى بەرىك بولماق كەرەك؛ ەكىنشى — سول نارسەنى ەستىگەندە يا كورگەندە ءعيبراتلانۋ كەرەك، كوڭىلدەنىپ، تۇشىنىپ، ىنتامەن ۇعۋ كەرەك؛ ءۇشىنشى — سول نارسەنى ىشىنەن بىرنەشە ۋاقىت قايتارىپ ويلانىپ، كوڭىلگە بەكىتۋ كەرەك؛ ءتورتىنشى - وي كەسەلى نارسەلەردەن قاشىق بولۋ كەرەك.
2. وي كەسەلدەرىنە نە جاتادى؟
وي كەسەلدەرىنە ۋايىمسىزدىق، سالعىرتتىق، ويىنشى - كۇلكىشىلدىك، يا ءبىر قايعىعا سالىنۋ، يا ءبىر نارسەگە قۇمارلىق پايدا بولۋ.
3. ودان قۇتىلۋدىڭ قانداي جولدارىن كورسەتەدى؟
ەگەر كەز بولىپ قالسا، سالىنباۋ كەرەك. بۇل ءتورت نارسە - كۇللى اقىل مەن عىلىمدى توزدىراتۇعىن نارسەلەر».
ءۇ. جاڭا ساباق. «اۋىسپالى ۇشتىك ويىنى» ءادىسى. جيىرما توعىزىنشى قارا ءسوزدى وقىپ، مازمۇنىمەن تانىسۋ، ودان سوڭ تۇسىنگەنىن توپتا تالقىلاۋ.
ماقساتى - ءبىرىن - ءبىرى وقىتۋ، قولداۋ كورسەتىپ، وقۋشىلار اراسىنداعى ىنتىماقتاستىقتى نىعايتۋ، ءوز بەتىمەن ءبىلىم الۋ داعدىسىن قالىپتاستىرۋ.
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ا. قۇنانبايەۆ «جيىرما توعىزىنشى قارا ءسوز»
ساباقتىڭ ماقساتى: قارا ءسوز تۋرالى جالپى مالىمەت الا وتىرىپ، اقىننىڭ قارا ءسوز جازۋداعى ماقساتىن ءتۇسىنۋ. جيىرما توعىزىنشى قارا ءسوزىنىڭ مازمۇنىمەن تانىسا وتىرىپ، اقىننىڭ ايتار ويىن انىقتاۋ.
قارا ءسوزدىڭ يدەياسى ارقىلى وقۋشىلاردى ادامگەرشىلىككە، يماندىلىققا، ادامي قۇندىلىقتاردى باعالاۋعا تاربيەلەۋ؛
دۇنيەتانىم قابىلەتى جوعارى، ىزدەنىمپاز، تالاپتى، ءوز الدىنا ماقسات قويا بىلەتىن جەكە تۇلعا قالىپتاستىرۋ.
وقۋشىلاردىڭ اۋىزشا سويلەۋ ءتىلىن، ويلاۋ قابىلەتىن دامىتۋ
كۇتىلەتىن ناتيجە: قارا ءسوزدىڭ ءمانىن تۇسىنەدى؛ باستى يدەياسىن انىقتايدى؛
قارا سوزدەرىندە ايتىلعان پىكىرىنە بايلانىستى ءوز ويلارىن ايتا الادى؛
ءبىرىنشى قارا سوزبەن، وتىز ءبىرىنشى قارا سوزبەن بايلانىستىرا وتىرىپ، اقىن ماقساتىن انىقتايدى.
پىكىر الماسادى، ءوزىنىڭ پىكىرىن قورعاپ، باعالاۋعا، وزگەنىڭ پىكىرىن قۇرمەتتەۋگە، ادەپپەن تىڭداۋعا ۇيرەنەدى.
قولدانىلاتىن ءادىس - تاسىلدەر: «قوراپتاعى سۇراقتار» ءادىسى، توپتىق جۇمىس، «جۇبىڭدى
تاپ»، «اينالمالى ۇشتىك ويىنى» ءادىسى
كەرەكتى جابدىقتار: ابايدىڭ پورترەتى، تاپسىرمالار جازىلعان سلايدتار، باعالاۋ پاراقشالارى، وقۋلىق، فليپچارتتار، ماركەرلەر، ينتەراكتيۆتى تاقتا.
ساباق بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى:
«ىستىق الاقان» سەرگىتۋ ءساتى
وقۋشىلار ءبىر - بىرىنە قاراما - قارسى تۇرىپ، الاقاندارىن الاقاندارىنا قويىپ، ءبىر - بىرىنە تىلەك ايتادى.
«جۇبىڭدى تاپ» ادىسىمەن ولەڭ جولدارىن قۇراستىرۋ ارقىلى توپقا بولىنەدى.
ماقساتى – وقۋشىلاردى بىرلەسىپ، ىنتىماقتاستىقپەن جۇمىلا جۇمىس ىستەۋگە، وقۋشىلاردى توپتا جۇمىس جاساي الۋعا، ءوز پىكىرلەرى مەن بولجامدارىن قورعاي الۋعا ۇيرەتۋ.
ءىى. ءۇي تاپسىرماسى.
«قانسوناردا بۇركىتشى شىعادى اڭعا»، «قاراڭعى تۇندە تاۋ قالعىپ» ولەڭدەرىن جاتقا سۇراۋ.
ءىىى. قايتالاۋ، ەسكە ءتۇسىرۋ كەزەڭى.
“قوراپتاعى سۇراقتار” ءادىسى ارقىلى اباي تۋرالى بىلگەندەرىن ەسكە ءتۇسىرۋ ءۇشىن سۇراقتار قويىلادى.
1. اباي كىم؟
2. اباي كىمدى سىنادى؟
3. نە ءۇشىن سىنادى؟
4. وسى تاقىرىپتا جازىلعان اقىننىڭ قانداي ولەڭدەرىن بىلەسىڭدەر؟
ءىۇ. جاڭا ساباققا دايىندىق
توپتىق جۇمىس
1. ينتەراكتيۆتى تاقتادا بەرىلگەن ابايدىڭ «ءبىرىنشى قارا ءسوزىن» وقىپ شىعادى. قارا ءسوز جازۋداعى اقىن ماقساتىن انىقتايدى.
ماقساتى - وقۋشىلاردىڭ وزدىگىنەن وي قورىتا ءبىلۋ داعدىسىن جەتىلدىرۋ.
2. ينتەراكتيۆتى تاقتادان تومەندە بەرىلگەن سۇراق بويىنشا 6 - سىنىپتا وتكەندى ەسكە ءتۇسىرىپ، اباي سوزىمەن جاۋاپ بەرەدى.
1. ابايدىڭ پىكىرىنشە، ەستىگەن نارسەنى ۇمىتپاۋ ءۇشىن نە كەرەك؟
«ەستىلگەن نارسەنى ۇمىتپاستىققا ءتورت ءتۇرلى سەبەپ بار: اۋەلى - كوكىرەگى بايلاۋلى بەرىك بولماق كەرەك؛ ەكىنشى — سول نارسەنى ەستىگەندە يا كورگەندە ءعيبراتلانۋ كەرەك، كوڭىلدەنىپ، تۇشىنىپ، ىنتامەن ۇعۋ كەرەك؛ ءۇشىنشى — سول نارسەنى ىشىنەن بىرنەشە ۋاقىت قايتارىپ ويلانىپ، كوڭىلگە بەكىتۋ كەرەك؛ ءتورتىنشى - وي كەسەلى نارسەلەردەن قاشىق بولۋ كەرەك.
2. وي كەسەلدەرىنە نە جاتادى؟
وي كەسەلدەرىنە ۋايىمسىزدىق، سالعىرتتىق، ويىنشى - كۇلكىشىلدىك، يا ءبىر قايعىعا سالىنۋ، يا ءبىر نارسەگە قۇمارلىق پايدا بولۋ.
3. ودان قۇتىلۋدىڭ قانداي جولدارىن كورسەتەدى؟
ەگەر كەز بولىپ قالسا، سالىنباۋ كەرەك. بۇل ءتورت نارسە - كۇللى اقىل مەن عىلىمدى توزدىراتۇعىن نارسەلەر».
ءۇ. جاڭا ساباق. «اۋىسپالى ۇشتىك ويىنى» ءادىسى. جيىرما توعىزىنشى قارا ءسوزدى وقىپ، مازمۇنىمەن تانىسۋ، ودان سوڭ تۇسىنگەنىن توپتا تالقىلاۋ.
ماقساتى - ءبىرىن - ءبىرى وقىتۋ، قولداۋ كورسەتىپ، وقۋشىلار اراسىنداعى ىنتىماقتاستىقتى نىعايتۋ، ءوز بەتىمەن ءبىلىم الۋ داعدىسىن قالىپتاستىرۋ.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
-
ساباقتىڭ تاقىرىبى: جانىبەك كاربوزيننىڭ «جيىرما تيىن»
