ءابدىلدا تاجىبايەۆ. «سىرداريا» ولەڭى (كۇندەلىكتى ساباق جوسپارى 7 سىنىپ)
كۇندەلىكتى ساباق جوسپارى، قازاق ادەبيەتى 7 سىنىپ
تاقىرىپتار:
61 - ساباق. ءابدىلدا تاجىبايەۆ. «سىرداريا» ولەڭى
62 - ساباق. انا – تەڭدەسى جوق قۇدىرەت
63 - ساباق. «اقتاماق حيكاياسى» (جۇسىپبەك ايماۋىتوۆتىڭ «ءانشى» اڭگىمەسى بويىنشا)
64 - ساباق. كوكسەرەك – تابيعاتتىڭ تاعى پەرزەنتى
65 - ساباق. «اقىن ءولىمى تۋرالى اڭىز»
قازاق ادەبيەتى 7 سىنىپ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ءابدىلدا تاجىبايەۆ. «سىرداريا» ولەڭى
ساباقتىڭ ماقساتى: بىلىمدىلىك - ءابدىلدا تاجىبايەۆ تۋرالى قىسقاشا مالىمەت بەرۋ، ولەڭنىڭ مازمۇنى مەن يدەياسىن اشۋ ارقىلى تابيعاتتاعى، ادام ومىرىندەگى اتقارار جۇگىن تانىتۋ، ولەڭدى ءتۇسىنىپ مانەرلەپ وقۋعا، تۋعان جەرىن سۇيۋگە باۋلۋ؛
دامىتۋشىلىق - وقۋشىنىڭ اۋىزشا جانە جازباشا ءتىل مادەنيەتىن قالىپتاستىرۋ، جەكە تۇلعانى دامىتۋ، اقىن تىلىنە دەگەن كوزقاراسىن ءبىلۋ، ولەڭدى قۇرىلىسىنا تالداي بىلۋگە ماشىقتاندىرۋ، شىعارماشىلىق قابىلەتىن دامىتۋ؛
تاربيەلىك – ادام ومىرىنە جاراپ جاتقان وزەننىڭ پايداسىن بىلۋگە، ونى قورعاۋعا باۋلۋ، قورشاعان ورتانى تانۋعا، ويىن ەركىن جەتكىزە الاتىن قولايلى ورتا تۋعىزۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس.
ساباقتىڭ ءادىس - ءتاسىلى: سۇراق - جاۋاپ، ءتۇسىندىرۋ، سالىستىرا بايانداۋ، وي قوزعاۋ، تالداۋ، دەڭگەيلىك تاپسىرمالار.
ساباقتىڭ ءپانارالىق بايلانىسى: قازاق ءتىلى، تاريح، گەوگرافيا، مۋزىكا.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: اقىن سۋرەتى، شىعارمالارىنان كورمە، قازاقستان كارتاسى، تالداۋ - سالىستىرۋ سىزباسى، ەلەكتروندى وقۋلىق ت. ب.
ساباقتىڭ بارىسى.
ءى. ۇيىمداستىرۋ: ا) سالەمدەسۋ، تۇگەندەۋ؛ ءا) ساباققا دايارلىعىن قاداعالاۋ.
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ، بەكىتۋ.
- قانە، بالالار وتكەن ساباعىمىزدا قاي اقىننىڭ ءومىرى جانە شىعارماشىلىعىمەن تانىستىق؟ (پوەمادان ءۇزىندىنى جاتقا ايتادى)
- بالالار، پوەما نەگە «اقىن ءولىمى تۋرالى اڭىز» دەپ اتالادى؟ پوەماداعى اقىن كىم؟ پوەمانىڭ تاقىرىبى نە جايىندا؟ پوەما وقيعاسى قاي كەزەڭدى سۋرەتتەيدى؟ كىمنىڭ ەرلىگى سۋرەتتەلگەن؟ ول قاي جىلى تۋىلعان؟ ال قاسىم قانداي اقىن؟ ول وزىنە قانداي باعا بەردى؟
قورىتىندىلاۋ ماقساتىندا ق. بۇعىبايەۆانىڭ «قاسىممەن سىرلاسۋ» اتتى ولەڭىن وقىپ قورىتامىن. سونىمەن، بالالار، ت. احتانوۆ ايتقانداي «اقىننىڭ ادال، شىنشىل مىنەزى وزىمەن بىرگە ولگەن جوق، تاماشا ولەڭدەرىندە ءجۇر» ەكەن. وسى پىكىردىڭ ءبارى اقىننىڭ «ءوزىم تۋرالى» ولەڭىمەن ماعىنالاس، استارلاس ەكەندىگىنە كوز جەتكىزدىك.
ءىىى. جاڭا ساباق.
قاسيەتتى قازاقتىڭ كەڭ دالاسى تالاي عۇلامالاردى، جەزتاڭداي انشىلەردى، قۇدىرەتتى كۇيشىلەردى، دانىشپان، اقىلگوي بيلەردى، اقيىق اقىنداردى، وتانىن سۇيگەن باتىرلاردى دۇنيەگە اكەلدى. سولاردىڭ ءبىرى بۇگىنگى تاقىرىبىمىزعا وزەك بولعان ءابدىلدا تاجىبايەۆ اعامىزدىڭ ومىرىنە، «سىرداريا» اتتى ولەڭىنە توقتالامىز.
1. ساباقتىڭ ماقساتىن ايتۋ. ساباقتىڭ جوسپارى ينتەراكتيۆتى تاقتادان كورسەتىلەدى.
1) ولەڭدى ءۇنتاسپادان تىڭداۋ 2) سوزدىكتى جۇمىس 3) سالىستىرۋ، تالداۋ
4) توپپەن جۇمىس 5) شىعارماشىلىق جۇمىس.
2. ەلەكتروندى وقۋلىقپەن جۇمىس.
ءابدىلدا تاجىبايەۆ تۋرالى مالىمەت، «سىرداريا» ولەڭى مانەرلەپ وقىلادى.
بالالار، ولەڭ ۇنادى ما، نە جايىندا ەكەن؟ كارتادان «سىرداريا وزەنىن كورسەتىپ، وزەن تۋرالى قىسقاشا مالىمەت بەرەمىن.
3. كىتاپپەن جۇمىس (سوزدىكپەن جۇمىس).
ەكرانعا سوزدىك جازىلعان (داپتەرىنە جازىپ الادى).
1. گەينە – نەمىس اقىنى 2. رەين – گەرمانياداعى وزەن 3. تاراس – ۋكراين
4. دنەپر – ۋكرايناداعى وزەن 5. پۋشكين – ورىس اقىنى 6. ەدىل (ۆلوگا) - وزەن
- قانە، بالالار، ولەڭدى مانەرلەپ ءوزىمىز وقىپ جىبەرەلىك.
1) ولەڭ تاقىرىبى نە جايىندا؟ 2) اقىن ەلىنە، جەرىنە دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىن قالاي ءبىلدىردى؟ 3) ونى قاي جولداردان بايقاۋعا بولادى؟ 4) «ەل اناسى – مەنىڭ انام» دەگەن جولداردىڭ ماعىناسىن قالاي تۇسىنەسىڭدەر؟ 5) اناعا ۇقساس ۇعىمدى قالاي، نە ارقىلى بىلدىرەدى؟ 6) ليريكا دەگەن نە؟ 7) بۇل ولەڭ ليريكانىڭ قاي تۇرىنە جاتادى؟ 8. پاراللەليزم دەگەن نە؟
(الگەبرامەن بايلانىستىرۋ)
4. سالىستىرۋ، تالداۋ.
تىرەك سوزدەر ارقىلى
س ا ل ى س ت ى ر ۋ
ءابدىلدا تاجىبايەۆتىڭ قالماقان ءابدىقادىروۆتىڭ
«سىرداريا» ولەڭى» ------------ «سىرداريا» ولەڭى
1) قارت انا ------------------------- 1) مەن اناڭ
2) سىر سۇلۋى ---------------------- 2) سۋىم ءسۇتىڭ
3) تۋعان ەلى ------------------------ 3) انام دەسەڭ
4) ەل اناسى ------------------------ 4) بالىق، ارىق قازىپ
5) ءسۇتى كەتپەگەن ------------------ 5) ەگىسكە پايدالان
ىبىراي ءالتىنساريننىڭ «وزەن» ولەڭى
1) سارقىراعان وزەن 2) ايناداي سۋ 3) وزەن راحاتى 4) ءمولدىر سۋ 5) نۋ ورمان، توعايى
وسى ءۇش اقىننىڭ ولەڭدەرىن وقي وتىرىپ ءبىر - بىرىمەن ايىرماشىلىق پەن ۇقساستىعىنا تالداۋ، سالىستىرۋ جاسايمىز. قاي ولەڭدە اقىن ولەڭگە، ولەڭ اقىنعا ءتىل قاتتى؟ (ايىرماشىلىعى مەن ۇقساستىعىن تابادى. اقىننىڭ پوەتيكالىق تىلىنە تالداۋ جاساۋ، تەڭەۋ مەتافورالاردى تابادى).
5. شىعارماشىلىق جۇمىس.
1 - توپ. «سىرداريا» ولەڭىن ءارى «وزەن» ولەڭىن قۇرىلىسىنا تالدايدى. (ولەڭنىڭ ءبىر - ءبىر شۋماعىنداعى تارماق، بۋناق، ۇيقاسىن، ايىرماشىلىعىن تابادى).
2 - توپ. «سىرداريا» ولەڭىندەگى (2، 3، 5) شۋماقتارىنان ينۆەرسيانى تاۋىپ، قارا سوزگە اينالدىرىپ جازادى.
3 - توپ. تۋعان جەرىمىزدەگى «ماشات»، «اقسۋ» وزەنى جايلى ءبىر شۋماق ولەڭ جازادى. «سۋ – تىرشىلىك كوزى» تاقىرىبىنا ەسسە جازۋعا دا بولادى.
IV. ساباقتى بەكىتۋ. سونىمەن، بالالار، اقىن وسى «سىرداريا» ولەڭىندە نە ايتقىسى كەلدى؟
1. پاراللەليزم دەگەنىمىز نە؟
2. ولەڭدى وقي وتىرىپ، وزەن، كولدەردىڭ ادام ومىرىندەگى پايداسى تۋرالى نە ايتار ەدىڭدەر؟
3. نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ «قازاقستان – جاسىل جەلەكتى، ءمولدىر سۋلى ولكەگە اينالۋى ءتيىس» دەپ قازاقستان - 2030 باعدارلاماسىندا ايتىلعانداي ءوز جەرىمىزدى كوركەيتۋگە قانداي ۇلەس قوسار ەدىڭدەر؟
V. قورىتىندىلاۋ.
تولىق نۇسقاسىن قاراۋ
تاقىرىپتار:
61 - ساباق. ءابدىلدا تاجىبايەۆ. «سىرداريا» ولەڭى
62 - ساباق. انا – تەڭدەسى جوق قۇدىرەت
63 - ساباق. «اقتاماق حيكاياسى» (جۇسىپبەك ايماۋىتوۆتىڭ «ءانشى» اڭگىمەسى بويىنشا)
64 - ساباق. كوكسەرەك – تابيعاتتىڭ تاعى پەرزەنتى
65 - ساباق. «اقىن ءولىمى تۋرالى اڭىز»
قازاق ادەبيەتى 7 سىنىپ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ءابدىلدا تاجىبايەۆ. «سىرداريا» ولەڭى
ساباقتىڭ ماقساتى: بىلىمدىلىك - ءابدىلدا تاجىبايەۆ تۋرالى قىسقاشا مالىمەت بەرۋ، ولەڭنىڭ مازمۇنى مەن يدەياسىن اشۋ ارقىلى تابيعاتتاعى، ادام ومىرىندەگى اتقارار جۇگىن تانىتۋ، ولەڭدى ءتۇسىنىپ مانەرلەپ وقۋعا، تۋعان جەرىن سۇيۋگە باۋلۋ؛
دامىتۋشىلىق - وقۋشىنىڭ اۋىزشا جانە جازباشا ءتىل مادەنيەتىن قالىپتاستىرۋ، جەكە تۇلعانى دامىتۋ، اقىن تىلىنە دەگەن كوزقاراسىن ءبىلۋ، ولەڭدى قۇرىلىسىنا تالداي بىلۋگە ماشىقتاندىرۋ، شىعارماشىلىق قابىلەتىن دامىتۋ؛
تاربيەلىك – ادام ومىرىنە جاراپ جاتقان وزەننىڭ پايداسىن بىلۋگە، ونى قورعاۋعا باۋلۋ، قورشاعان ورتانى تانۋعا، ويىن ەركىن جەتكىزە الاتىن قولايلى ورتا تۋعىزۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس.
ساباقتىڭ ءادىس - ءتاسىلى: سۇراق - جاۋاپ، ءتۇسىندىرۋ، سالىستىرا بايانداۋ، وي قوزعاۋ، تالداۋ، دەڭگەيلىك تاپسىرمالار.
ساباقتىڭ ءپانارالىق بايلانىسى: قازاق ءتىلى، تاريح، گەوگرافيا، مۋزىكا.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: اقىن سۋرەتى، شىعارمالارىنان كورمە، قازاقستان كارتاسى، تالداۋ - سالىستىرۋ سىزباسى، ەلەكتروندى وقۋلىق ت. ب.
ساباقتىڭ بارىسى.
ءى. ۇيىمداستىرۋ: ا) سالەمدەسۋ، تۇگەندەۋ؛ ءا) ساباققا دايارلىعىن قاداعالاۋ.
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ، بەكىتۋ.
- قانە، بالالار وتكەن ساباعىمىزدا قاي اقىننىڭ ءومىرى جانە شىعارماشىلىعىمەن تانىستىق؟ (پوەمادان ءۇزىندىنى جاتقا ايتادى)
- بالالار، پوەما نەگە «اقىن ءولىمى تۋرالى اڭىز» دەپ اتالادى؟ پوەماداعى اقىن كىم؟ پوەمانىڭ تاقىرىبى نە جايىندا؟ پوەما وقيعاسى قاي كەزەڭدى سۋرەتتەيدى؟ كىمنىڭ ەرلىگى سۋرەتتەلگەن؟ ول قاي جىلى تۋىلعان؟ ال قاسىم قانداي اقىن؟ ول وزىنە قانداي باعا بەردى؟
قورىتىندىلاۋ ماقساتىندا ق. بۇعىبايەۆانىڭ «قاسىممەن سىرلاسۋ» اتتى ولەڭىن وقىپ قورىتامىن. سونىمەن، بالالار، ت. احتانوۆ ايتقانداي «اقىننىڭ ادال، شىنشىل مىنەزى وزىمەن بىرگە ولگەن جوق، تاماشا ولەڭدەرىندە ءجۇر» ەكەن. وسى پىكىردىڭ ءبارى اقىننىڭ «ءوزىم تۋرالى» ولەڭىمەن ماعىنالاس، استارلاس ەكەندىگىنە كوز جەتكىزدىك.
ءىىى. جاڭا ساباق.
قاسيەتتى قازاقتىڭ كەڭ دالاسى تالاي عۇلامالاردى، جەزتاڭداي انشىلەردى، قۇدىرەتتى كۇيشىلەردى، دانىشپان، اقىلگوي بيلەردى، اقيىق اقىنداردى، وتانىن سۇيگەن باتىرلاردى دۇنيەگە اكەلدى. سولاردىڭ ءبىرى بۇگىنگى تاقىرىبىمىزعا وزەك بولعان ءابدىلدا تاجىبايەۆ اعامىزدىڭ ومىرىنە، «سىرداريا» اتتى ولەڭىنە توقتالامىز.
1. ساباقتىڭ ماقساتىن ايتۋ. ساباقتىڭ جوسپارى ينتەراكتيۆتى تاقتادان كورسەتىلەدى.
1) ولەڭدى ءۇنتاسپادان تىڭداۋ 2) سوزدىكتى جۇمىس 3) سالىستىرۋ، تالداۋ
4) توپپەن جۇمىس 5) شىعارماشىلىق جۇمىس.
2. ەلەكتروندى وقۋلىقپەن جۇمىس.
ءابدىلدا تاجىبايەۆ تۋرالى مالىمەت، «سىرداريا» ولەڭى مانەرلەپ وقىلادى.
بالالار، ولەڭ ۇنادى ما، نە جايىندا ەكەن؟ كارتادان «سىرداريا وزەنىن كورسەتىپ، وزەن تۋرالى قىسقاشا مالىمەت بەرەمىن.
3. كىتاپپەن جۇمىس (سوزدىكپەن جۇمىس).
ەكرانعا سوزدىك جازىلعان (داپتەرىنە جازىپ الادى).
1. گەينە – نەمىس اقىنى 2. رەين – گەرمانياداعى وزەن 3. تاراس – ۋكراين
4. دنەپر – ۋكرايناداعى وزەن 5. پۋشكين – ورىس اقىنى 6. ەدىل (ۆلوگا) - وزەن
- قانە، بالالار، ولەڭدى مانەرلەپ ءوزىمىز وقىپ جىبەرەلىك.
1) ولەڭ تاقىرىبى نە جايىندا؟ 2) اقىن ەلىنە، جەرىنە دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىن قالاي ءبىلدىردى؟ 3) ونى قاي جولداردان بايقاۋعا بولادى؟ 4) «ەل اناسى – مەنىڭ انام» دەگەن جولداردىڭ ماعىناسىن قالاي تۇسىنەسىڭدەر؟ 5) اناعا ۇقساس ۇعىمدى قالاي، نە ارقىلى بىلدىرەدى؟ 6) ليريكا دەگەن نە؟ 7) بۇل ولەڭ ليريكانىڭ قاي تۇرىنە جاتادى؟ 8. پاراللەليزم دەگەن نە؟
(الگەبرامەن بايلانىستىرۋ)
4. سالىستىرۋ، تالداۋ.
تىرەك سوزدەر ارقىلى
س ا ل ى س ت ى ر ۋ
ءابدىلدا تاجىبايەۆتىڭ قالماقان ءابدىقادىروۆتىڭ
«سىرداريا» ولەڭى» ------------ «سىرداريا» ولەڭى
1) قارت انا ------------------------- 1) مەن اناڭ
2) سىر سۇلۋى ---------------------- 2) سۋىم ءسۇتىڭ
3) تۋعان ەلى ------------------------ 3) انام دەسەڭ
4) ەل اناسى ------------------------ 4) بالىق، ارىق قازىپ
5) ءسۇتى كەتپەگەن ------------------ 5) ەگىسكە پايدالان
ىبىراي ءالتىنساريننىڭ «وزەن» ولەڭى
1) سارقىراعان وزەن 2) ايناداي سۋ 3) وزەن راحاتى 4) ءمولدىر سۋ 5) نۋ ورمان، توعايى
وسى ءۇش اقىننىڭ ولەڭدەرىن وقي وتىرىپ ءبىر - بىرىمەن ايىرماشىلىق پەن ۇقساستىعىنا تالداۋ، سالىستىرۋ جاسايمىز. قاي ولەڭدە اقىن ولەڭگە، ولەڭ اقىنعا ءتىل قاتتى؟ (ايىرماشىلىعى مەن ۇقساستىعىن تابادى. اقىننىڭ پوەتيكالىق تىلىنە تالداۋ جاساۋ، تەڭەۋ مەتافورالاردى تابادى).
5. شىعارماشىلىق جۇمىس.
1 - توپ. «سىرداريا» ولەڭىن ءارى «وزەن» ولەڭىن قۇرىلىسىنا تالدايدى. (ولەڭنىڭ ءبىر - ءبىر شۋماعىنداعى تارماق، بۋناق، ۇيقاسىن، ايىرماشىلىعىن تابادى).
2 - توپ. «سىرداريا» ولەڭىندەگى (2، 3، 5) شۋماقتارىنان ينۆەرسيانى تاۋىپ، قارا سوزگە اينالدىرىپ جازادى.
3 - توپ. تۋعان جەرىمىزدەگى «ماشات»، «اقسۋ» وزەنى جايلى ءبىر شۋماق ولەڭ جازادى. «سۋ – تىرشىلىك كوزى» تاقىرىبىنا ەسسە جازۋعا دا بولادى.
IV. ساباقتى بەكىتۋ. سونىمەن، بالالار، اقىن وسى «سىرداريا» ولەڭىندە نە ايتقىسى كەلدى؟
1. پاراللەليزم دەگەنىمىز نە؟
2. ولەڭدى وقي وتىرىپ، وزەن، كولدەردىڭ ادام ومىرىندەگى پايداسى تۋرالى نە ايتار ەدىڭدەر؟
3. نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ «قازاقستان – جاسىل جەلەكتى، ءمولدىر سۋلى ولكەگە اينالۋى ءتيىس» دەپ قازاقستان - 2030 باعدارلاماسىندا ايتىلعانداي ءوز جەرىمىزدى كوركەيتۋگە قانداي ۇلەس قوسار ەدىڭدەر؟
V. قورىتىندىلاۋ.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
تولىق نۇسقاسىن قاراۋ
You Might Also Like
-
كۇندەلىكتى ساباق جوسپارى، قازاق ادەبيەتى 7 سىنىپ
