ادەپتەن وزبايىق
ءوزىن - ءوزى تانۋ ءپانىنىڭ ساباق جوسپارى
6 سىنىپ
تاقىرىبى: ادەپتەن وزبايىق
قۇندىلىق: دۇرىس ارەكەت
قاسيەتتەرى: ريزاشىلىق، قامقورلىق، ەڭبەكقورلىق
ساباق ماقساتى: وقۋشىلارعا ادەپتىلىك تۋرالى تۇسىنىك بەرە وتىرىپ، دۇرىس ارەكەت قۇندىلىعىنىڭ ءمىنىن اشۋ.
مىندەتتەرى:
بىلىمدىلىگى: ادەپتىلىك، ريزاشىلىق ۇعىمى تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ
دامىتۋشىلىعى: وقۋشىلاردى ادەپتى، يبالى بولۋعا ۇيرەتە وتىرىپ، قامقورلىق قاسيەتتەرىن دامىتۋ.
تاربيەلىلىگى: وقۋشىلاردى ريزاشىلىققا، قامقورلىققا، ەڭبەكقورلىققا تاربيەلەۋ.
1. ۇيىمداستىرۋ. سالەمەتسىزدەر مە وقۋشىلار. سىنىپتى تۇگەندەۋ.
5 - ت ەرەجەسىن قايتالاۋ
تالاپ
ءتارتىپ
تىنىشتىق
تاتۋلىق
تازالىق
تىنىشتىق ءساتى
نۇرعا بولەنۋ
ىڭعايلانىپ وتىرىڭىزدار، دەنەلەرىڭىزدى ءتۇزۋ ۇستاڭىزدار. اياق - قولىڭىزدى ايقاستىرماڭىز. قولىڭىزدى تىزەڭىزگە نەمەسە ۇستەلگە قويۋعا بولادى. كوزدەرىڭىزدى جۇمۋلارىڭىزدى وتىنەمىن.
ەلەستەتىپ كورىڭىز: كۇن نۇرى ءسىزدىڭ توبەڭىزدەن ءوتىپ، كەۋدەڭىزگە قاراي بويلاپ بارادى. كەۋدەڭىزدىڭ ورتا تۇسىندا گۇل تۇينەگى ورنالاسقان. گۇلدىڭ تۇينەگى نۇردان باياۋ اشىلىپ كەلەدى. بالعىن جانە تازا اسەم گۇل ءسىزدىڭ ءار ويىڭىزدى، ءار سەزىمىڭىزدى، ەموسياڭىز بەن تىلەك - قالاۋىڭىزدى شايىپ، جۇرەگىڭىزدىڭ قاۋىزىن اشتى.
نۇر ساۋلەسى ءسىزدىڭ بويىڭىزعا اقىرىن تاراي باستاعانىن ەلەستەتىڭىز. ول بىرتىندەپ كۇشەيە تۇسۋدە. ويمەن وسى نۇردى قولدارىڭىزعا ءتۇسىرىڭىز. ءسىزدىڭ قولدارىڭىز نۇرعا بولەنىپ، ساۋلە شاشۋدا. قولىمىز تەك جاقسى، ىزگى ىستەر ىستەيدى جانە بارشاعا كومەكتەسەدى. نۇر اياقتارىڭىزعا تارادى. اياقتارىڭىز نۇر ساۋلەسىن شاشۋدا. ولار ءسىزدى تەك جاقسىلىق جاساۋ ءۇشىن جاقسى جەرلەرگە اپارادى. ولار نۇر مەن ماحاببات قۇرالىنا اينالدى.
ودان ءارى نۇر ءسىزدىڭ اۋزىڭىزعا، تىلىڭىزگە تارادى. ءتىلىڭىز تەك شىندىقتى جانە جاقسى، ىزگى سوزدەر عانا ايتادى. نۇردى قۇلاقتارىڭىزعا باعىتتاڭىز، قۇلاقتارىڭىز تەك جاقسى ءسوز بەن اسەم اۋەندى عانا ەستيدى. نۇر كوزدەرىمىزگە دە جەتتى، كوزىمىز تەك جاقسىعا قاراپ، بارىنەن جاقسىلىقتى عانا كورەدى. ءسىزدىڭ باسىڭىز تۇگەلدەي نۇرعا بولەنىپ، باسىڭىزعا تەك ىزگى، ساۋلەلى وي كەلەدى.
نۇر بىرتە - بىرتە قارقىن جانە شۇعىلانا باستايدى، ءسىزدىڭ دەنەڭىزدەن شىعىپ، جان - جاعىڭىزعا ساۋلە شاشادى. وسى نۇردى تۋىسقاندارىڭىزعا، مۇعالىمدەرىڭىزگە، دوستارىڭىزعا، تانىستارىڭىزعا باعىتتاڭىز. نۇردى ۋاقىتشا تۇسىنىسپەي، رەنجىسىپ جۇرگەن ادامدارعا دا باعىتتاڭىز، ولاردىڭ دا جۇرەگى نۇرعا تولسىن.
وسى نۇر بۇكىل الەمگە: كەڭ بايتاق تۋعان ەلىمىزگە، بارلىق ادامدارعا، جان - جانۋارلارعا، وسىمدىكتەرگە، بارلىق ءتىرى جانعا تارالسىن… عالامنىڭ بارلىق تۇپكىر - تۇپكىرىنە نۇر باعىتتاڭىز. ويشا ايتىڭىز: «مەن نۇرلىمىن… نۇر مەنىڭ ىشىمدە… مەن نۇرمىن».
وسىنداي نۇر، ماحاببات جانە تىنىشتىق كۇيىندە وتىرا تۇرىڭىز…
ەندى وسى نۇردى جۇرەگىڭىزگە ورنالاستىرىڭىز. نۇرعا تولى بۇكىل الەم ءسىزدىڭ جۇرەگىڭىزدە. ونى وسىنداي اسەم قالىپتا ساقتاڭىز.
جايمەن كوزىڭىزدى اشۋعا بولادى.
راحمەت.
تىنىشتىق ساتىنەن العان اسەرلەرىڭ؟
2. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ
م. ماقاتايەۆتىڭ كوشەدە ولەڭىن ايتادى 3 - 4 وقۋشىدان سۇراۋ
سۇراقتار قويۋ
- اقىن ادامدار اراسىنداعى قانداي ىزگى قارىم - قاتىناستى كورسەتكىسى كەلگەن؟
- ىزەتتىلىك، ءىلتيپات دەگەن سوزدەردى قالاي تۇسىنەسىڭدەر؟
- ادەپتى ادامنىڭ بويىندا قانداي قاسيەتتەر بولادى؟
- ادەپتىلىك تانىتقان كەزدەرىڭىز بولدى ما؟
3. دايەكسوز:
ادەپتىلىكتىڭ بەلگىسى ءيىلىپ سالەم بەرگەنى.
حالىق دانالىعى
- وسى دايەكسوزدىڭ ماعىناسىن قالاي تۇسىنەسىڭدەر؟
ۇلدار ەكى رەت قايتالاپ ايتادى
قىزدار ەكى رەت حورمەن ايتادى
داپتەرلەرىنە دايەكسوزدى جازىپ الادى.
4. اڭگىمەلەۋ
ەكى قاسقىر
(وسيەت اڭگىمە)
ەرتەرەكتە قاريالار ەس ءبىلىپ قالعان نەمەرەلەرىنە اڭىز اڭگىمە، ەرتەگىلەر ايتىپ بەرەتىن بولعان. ءبىر كۇنى ءبىر قاريا ءوزىنىڭ نەمەرەسىنە جانىنا وتىرعىزىپ جاتىپ، بالام ساعان ءومىر تۋرالى اڭىز ايتىپ بەرەيىن دەپتى. ادام بويىندا ەكى قاسقىر بولادى دەپتى، ونىڭ ءبىرى قىزعانىش، كورەالماۋشىلىق بولسا، ال ەكىنشىسى سابىرلىلىق پەن ۇستامدىلىق دەپتى. ول ەكەۋى ءومىر بويى ءبىر - بىرىمەن ارپالىسىپ وتەدى. سوندا نەمەرەسى: - اتا سوندا بۇل قاسقىردىڭ قايسىسى جەڭىسكە جەتەدى،- دەپ سۇراق قويىپتى.
اتاسى ءسال ويلانىپ تۇرىپ، ساقالىن سيپاپ: - سەن قايسىسىن كوبىرەك قورەكتەندىرسەڭ سول جەڭىسكە جەتەدى،- دەپتى.
سۇراقتار قويۋ
- وسى وسيەت اڭگىمەدەن قانداي وي تۇيۋگە بولادى؟
- سىزدەر قاي قاسيەتتى بويلارىڭىزعا دارىتار ەدىڭىزدەر؟
- ومىردە كورە المايتىن، قىزعانشاق ادامدار بولا ما؟
بەينە روليك
«ادام بويىنداعى جاقسى قۇندىلىقتار»
5. شىعارماشىلىق جۇمىس
1 - توپ. «ادەپتى بالا - كوپكە ۇلگى» تاقىرىبى بويىنشا كورىنىس كورسەتەدى
2 - توپ: «مەن ادەپتى بالامىن» تاقىرىبى بويىنشا ولەڭ شىعارادى
3 - توپ: ادەپتىلىككە بايلانىستى ماقال - ماتەلدەر جازادى
6. توپپەن ءان:
«مەيىرىمدى بولايىقشى اعايىن»
ق. ماحانوۆ
7. ءۇي تاپسىرما.
وقۋلىقتىڭ 34 - بەتىندەگى «ءبىر اتانىڭ بالالارى» ءماتىنىن وقىپ كەلۋ
كەرى بايلانىس.
«مادەنيەت ءۇيى»
بۇل مادەنيەت ءۇيىن قۇراستىرۋ ءۇشىن قيما قاعازدارعا جانە گۇلدەرگە ساباقتان نە تۇسىنگەندەرىن، ساباق ۇنادى ما، ۇنامادى ما سونى جازادى.
8. سوڭعى تىنىشتىق ءساتى.
ساباقتان ۇيرەنگەن جاقسى قاسيەتتەردى جۇرەگىمىزگە ساقتاپ قالايىق. ساۋ بولىڭىزدار.
مەكتەپ: سام ورتا مەكتەبى مم
ءمۇعالىم: بۋلاكبايەۆا گۋلسيم
تولىق نۇسقاسىن جۇكتەۋ
6 سىنىپ
تاقىرىبى: ادەپتەن وزبايىق
قۇندىلىق: دۇرىس ارەكەت
قاسيەتتەرى: ريزاشىلىق، قامقورلىق، ەڭبەكقورلىق
ساباق ماقساتى: وقۋشىلارعا ادەپتىلىك تۋرالى تۇسىنىك بەرە وتىرىپ، دۇرىس ارەكەت قۇندىلىعىنىڭ ءمىنىن اشۋ.
مىندەتتەرى:
بىلىمدىلىگى: ادەپتىلىك، ريزاشىلىق ۇعىمى تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ
دامىتۋشىلىعى: وقۋشىلاردى ادەپتى، يبالى بولۋعا ۇيرەتە وتىرىپ، قامقورلىق قاسيەتتەرىن دامىتۋ.
تاربيەلىلىگى: وقۋشىلاردى ريزاشىلىققا، قامقورلىققا، ەڭبەكقورلىققا تاربيەلەۋ.
1. ۇيىمداستىرۋ. سالەمەتسىزدەر مە وقۋشىلار. سىنىپتى تۇگەندەۋ.
5 - ت ەرەجەسىن قايتالاۋ
تالاپ
ءتارتىپ
تىنىشتىق
تاتۋلىق
تازالىق
تىنىشتىق ءساتى
نۇرعا بولەنۋ
ىڭعايلانىپ وتىرىڭىزدار، دەنەلەرىڭىزدى ءتۇزۋ ۇستاڭىزدار. اياق - قولىڭىزدى ايقاستىرماڭىز. قولىڭىزدى تىزەڭىزگە نەمەسە ۇستەلگە قويۋعا بولادى. كوزدەرىڭىزدى جۇمۋلارىڭىزدى وتىنەمىن.
ەلەستەتىپ كورىڭىز: كۇن نۇرى ءسىزدىڭ توبەڭىزدەن ءوتىپ، كەۋدەڭىزگە قاراي بويلاپ بارادى. كەۋدەڭىزدىڭ ورتا تۇسىندا گۇل تۇينەگى ورنالاسقان. گۇلدىڭ تۇينەگى نۇردان باياۋ اشىلىپ كەلەدى. بالعىن جانە تازا اسەم گۇل ءسىزدىڭ ءار ويىڭىزدى، ءار سەزىمىڭىزدى، ەموسياڭىز بەن تىلەك - قالاۋىڭىزدى شايىپ، جۇرەگىڭىزدىڭ قاۋىزىن اشتى.
نۇر ساۋلەسى ءسىزدىڭ بويىڭىزعا اقىرىن تاراي باستاعانىن ەلەستەتىڭىز. ول بىرتىندەپ كۇشەيە تۇسۋدە. ويمەن وسى نۇردى قولدارىڭىزعا ءتۇسىرىڭىز. ءسىزدىڭ قولدارىڭىز نۇرعا بولەنىپ، ساۋلە شاشۋدا. قولىمىز تەك جاقسى، ىزگى ىستەر ىستەيدى جانە بارشاعا كومەكتەسەدى. نۇر اياقتارىڭىزعا تارادى. اياقتارىڭىز نۇر ساۋلەسىن شاشۋدا. ولار ءسىزدى تەك جاقسىلىق جاساۋ ءۇشىن جاقسى جەرلەرگە اپارادى. ولار نۇر مەن ماحاببات قۇرالىنا اينالدى.
ودان ءارى نۇر ءسىزدىڭ اۋزىڭىزعا، تىلىڭىزگە تارادى. ءتىلىڭىز تەك شىندىقتى جانە جاقسى، ىزگى سوزدەر عانا ايتادى. نۇردى قۇلاقتارىڭىزعا باعىتتاڭىز، قۇلاقتارىڭىز تەك جاقسى ءسوز بەن اسەم اۋەندى عانا ەستيدى. نۇر كوزدەرىمىزگە دە جەتتى، كوزىمىز تەك جاقسىعا قاراپ، بارىنەن جاقسىلىقتى عانا كورەدى. ءسىزدىڭ باسىڭىز تۇگەلدەي نۇرعا بولەنىپ، باسىڭىزعا تەك ىزگى، ساۋلەلى وي كەلەدى.
نۇر بىرتە - بىرتە قارقىن جانە شۇعىلانا باستايدى، ءسىزدىڭ دەنەڭىزدەن شىعىپ، جان - جاعىڭىزعا ساۋلە شاشادى. وسى نۇردى تۋىسقاندارىڭىزعا، مۇعالىمدەرىڭىزگە، دوستارىڭىزعا، تانىستارىڭىزعا باعىتتاڭىز. نۇردى ۋاقىتشا تۇسىنىسپەي، رەنجىسىپ جۇرگەن ادامدارعا دا باعىتتاڭىز، ولاردىڭ دا جۇرەگى نۇرعا تولسىن.
وسى نۇر بۇكىل الەمگە: كەڭ بايتاق تۋعان ەلىمىزگە، بارلىق ادامدارعا، جان - جانۋارلارعا، وسىمدىكتەرگە، بارلىق ءتىرى جانعا تارالسىن… عالامنىڭ بارلىق تۇپكىر - تۇپكىرىنە نۇر باعىتتاڭىز. ويشا ايتىڭىز: «مەن نۇرلىمىن… نۇر مەنىڭ ىشىمدە… مەن نۇرمىن».
وسىنداي نۇر، ماحاببات جانە تىنىشتىق كۇيىندە وتىرا تۇرىڭىز…
ەندى وسى نۇردى جۇرەگىڭىزگە ورنالاستىرىڭىز. نۇرعا تولى بۇكىل الەم ءسىزدىڭ جۇرەگىڭىزدە. ونى وسىنداي اسەم قالىپتا ساقتاڭىز.
جايمەن كوزىڭىزدى اشۋعا بولادى.
راحمەت.
تىنىشتىق ساتىنەن العان اسەرلەرىڭ؟
2. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ
م. ماقاتايەۆتىڭ كوشەدە ولەڭىن ايتادى 3 - 4 وقۋشىدان سۇراۋ
سۇراقتار قويۋ
- اقىن ادامدار اراسىنداعى قانداي ىزگى قارىم - قاتىناستى كورسەتكىسى كەلگەن؟
- ىزەتتىلىك، ءىلتيپات دەگەن سوزدەردى قالاي تۇسىنەسىڭدەر؟
- ادەپتى ادامنىڭ بويىندا قانداي قاسيەتتەر بولادى؟
- ادەپتىلىك تانىتقان كەزدەرىڭىز بولدى ما؟
3. دايەكسوز:
ادەپتىلىكتىڭ بەلگىسى ءيىلىپ سالەم بەرگەنى.
حالىق دانالىعى
- وسى دايەكسوزدىڭ ماعىناسىن قالاي تۇسىنەسىڭدەر؟
ۇلدار ەكى رەت قايتالاپ ايتادى
قىزدار ەكى رەت حورمەن ايتادى
داپتەرلەرىنە دايەكسوزدى جازىپ الادى.
4. اڭگىمەلەۋ
ەكى قاسقىر
(وسيەت اڭگىمە)
ەرتەرەكتە قاريالار ەس ءبىلىپ قالعان نەمەرەلەرىنە اڭىز اڭگىمە، ەرتەگىلەر ايتىپ بەرەتىن بولعان. ءبىر كۇنى ءبىر قاريا ءوزىنىڭ نەمەرەسىنە جانىنا وتىرعىزىپ جاتىپ، بالام ساعان ءومىر تۋرالى اڭىز ايتىپ بەرەيىن دەپتى. ادام بويىندا ەكى قاسقىر بولادى دەپتى، ونىڭ ءبىرى قىزعانىش، كورەالماۋشىلىق بولسا، ال ەكىنشىسى سابىرلىلىق پەن ۇستامدىلىق دەپتى. ول ەكەۋى ءومىر بويى ءبىر - بىرىمەن ارپالىسىپ وتەدى. سوندا نەمەرەسى: - اتا سوندا بۇل قاسقىردىڭ قايسىسى جەڭىسكە جەتەدى،- دەپ سۇراق قويىپتى.
اتاسى ءسال ويلانىپ تۇرىپ، ساقالىن سيپاپ: - سەن قايسىسىن كوبىرەك قورەكتەندىرسەڭ سول جەڭىسكە جەتەدى،- دەپتى.
سۇراقتار قويۋ
- وسى وسيەت اڭگىمەدەن قانداي وي تۇيۋگە بولادى؟
- سىزدەر قاي قاسيەتتى بويلارىڭىزعا دارىتار ەدىڭىزدەر؟
- ومىردە كورە المايتىن، قىزعانشاق ادامدار بولا ما؟
بەينە روليك
«ادام بويىنداعى جاقسى قۇندىلىقتار»
5. شىعارماشىلىق جۇمىس
1 - توپ. «ادەپتى بالا - كوپكە ۇلگى» تاقىرىبى بويىنشا كورىنىس كورسەتەدى
2 - توپ: «مەن ادەپتى بالامىن» تاقىرىبى بويىنشا ولەڭ شىعارادى
3 - توپ: ادەپتىلىككە بايلانىستى ماقال - ماتەلدەر جازادى
6. توپپەن ءان:
«مەيىرىمدى بولايىقشى اعايىن»
ق. ماحانوۆ
7. ءۇي تاپسىرما.
وقۋلىقتىڭ 34 - بەتىندەگى «ءبىر اتانىڭ بالالارى» ءماتىنىن وقىپ كەلۋ
كەرى بايلانىس.
«مادەنيەت ءۇيى»
بۇل مادەنيەت ءۇيىن قۇراستىرۋ ءۇشىن قيما قاعازدارعا جانە گۇلدەرگە ساباقتان نە تۇسىنگەندەرىن، ساباق ۇنادى ما، ۇنامادى ما سونى جازادى.
8. سوڭعى تىنىشتىق ءساتى.
ساباقتان ۇيرەنگەن جاقسى قاسيەتتەردى جۇرەگىمىزگە ساقتاپ قالايىق. ساۋ بولىڭىزدار.
مەكتەپ: سام ورتا مەكتەبى مم
ءمۇعالىم: بۋلاكبايەۆا گۋلسيم
تولىق نۇسقاسىن جۇكتەۋ
You Might Also Like
