اعىلشىن ءتىلىن دامىتا وقىتۋداعى اقپاراتتىق تەحنولوگيالاردىڭ ەرەكشەلىگى
اعىلشىن ءتىلىن دامىتا وقىتۋداعى اقپاراتتىق تەحنولوگيالاردىڭ ەرەكشەلىگى
«قازاقستان بۇكىل الەمدە حالقى ءۇش ءتىلدى پايدالاناتىن مادەنيەتتى ەل رەتىندە تانىلۋعا ءتيىس. بۇلار: قازاق ءتىلى – مەملەكەتتىك ءتىل، ورىس ءتىلى - ۇلتارالىق قاتىناس ءتىلى جانە اعىلشىن ءتىلى – جاھاندىق ەكونوميكاعا ويداعىداي كىرىگۋ ءتىلى»
ن. ءا. نازاربايەۆ
ءۇشتۇعىرلى ءتىل جاي عانا ادەمى تۇجىرىمداما نەمەسە تىلدىك ساياساتتىڭ جاڭا فورماسى رەتىندە پايدا بولعان جوق، ول – ومىرلىك قاجەتتىلىكتەن تۋىنداعان يگىلىكتى يدەيا. ويتكەنى، قازىرگى كەزدە كۇللى الەمگە ەسىگىن ايقارا اشىپ، «اقىلدى» ەكونوميكانى ەنگىزىپ جاتقان ەلدەر قارىشتاپ دامۋدا. ال باعىتتاعى تولايىم تابىستارعا، ءىلىم - بىلىمگە الىپ بارار جول – عالامشارداعى ۇستەمدىك قۇرعان تىلدەردى ۇيرەنۋ. قاي زاماندا بولسىن، بىرنەشە ءتىلدى مەڭگەرگەن مەملەكەتتەر مەن حالىقتار ءوزىنىڭ كوممۋنيكاسيالىق جانە ينتەگراسيالىق قابىلەتىن كەڭەيتىپ وتىرعان. مىسالعا، ەجەلگى دۇنيەدەگى مىسىردىڭ وزىندە بىرنەشە ءتىلدى بىلەتىن ماماندار يەرارحيالىق ساتىمەن جوعارىلاپ، كوبىنە سالىق تولەۋدەن بوساتىلعان. سونداي - اق، بۇگىنگى ەۋروپادا دا كوپ ءتىلدى مەڭگەرۋشىلىك جالپىعا ورتاق نورما بولىپ سانالادى. ياعني، بۇگىنگى تاڭدا تمد مەن ورتالىق ازيانىڭ كوشباسشىسى مەملەكەتىنە اينالعان قازاقستان ءۇشىن ءۇشتۇعىرلى ءتىل – ەلدىڭ باسەكەگە قابىلەتتىلىككە ۇمتىلۋدا ءبىرىنشى باسپالداعى. ويتكەنى، بىرنەشە تىلدە ەركىن سويلەي دە، جازا دا بىلەتىن قازاقستاندىقتار ءوز ەلىندە دە، شەتەلدەردە دە باسەكەگە قابىلەتتى تۇلعاعا ساي
اتاپ ايتارلىعى، كوپۇلتتى قازاقستاننىڭ جاعدايىندا «ءۇشتۇعىرلى ءتىل» ۇلتتىق جوباسى قوعامدىق كەلىسىمدى نىعايتۋدىڭ نەگىزگى فاكتورى بولىپ سانالادى. الايدا، ەلىمىزدەگى نەگىزگى ءۇش ءتىلدى دامىتۋعا باسىمدىق بەرۋ – باسقا حالىقتاردىڭ تىلدەرىن نازاردان تىس قالدىرۋ دەگەن ءسوز ەمەس. مادەنيەتتەر مەن تىلدەردىڭ سانالۋاندىعى – بۇل ءبىزدىڭ ۇلتتىق بايلىعىمىز. تاۋەلسىزدىكتىڭ العاشقى جىلدارىنان باستاپ - اق، مەملەكەت قازاقستانداعى حالىقتاردىڭ بارلىعىنىڭ مۇددەلەرىن ەسكەرە وتىرىپ، پوستكەڭەستىك كەڭىستىكتە ەڭ ليبەرالدىق تىلدىك ساياسات جۇرگىزدى. سونىڭ دالەلى بولار، كەز - كەلگەن ەتنوستىڭ وكىلى قاي ءتىلدى ءبىلىم الاتىنىن، سويلەيتىنىن، شىعارما جازاتىنىن ەرىكتى تۇردە تاڭداي الادى.
بۇل جۇيە ەڭ الدىمەن، مەملەكەتتىك ءتىلدى مەڭگەرۋ مەن وقىتۋدىڭ ءبىرىڭعاي ستاندارتتارىن ازىرلەۋدى جانە بەكىتۋدى، سودان سوڭ ولاردى ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىنىڭ بارلىق دەڭگەيىنە – مەكتەپكە دەيىنگى مەكەمەلەرگە، مەكتەپتەرگە، جوعارعى جانە ودان كەيىنگى وقۋ جۇيەسىنە ەنگىزۋدى كوزدەيدى.
«قازاقستان بۇكىل الەمدە حالقى ءۇش ءتىلدى پايدالاناتىن مادەنيەتتى ەل رەتىندە تانىلۋعا ءتيىس. بۇلار: قازاق ءتىلى – مەملەكەتتىك ءتىل، ورىس ءتىلى - ۇلتارالىق قاتىناس ءتىلى جانە اعىلشىن ءتىلى – جاھاندىق ەكونوميكاعا ويداعىداي كىرىگۋ ءتىلى»
ن. ءا. نازاربايەۆ
ءۇشتۇعىرلى ءتىل جاي عانا ادەمى تۇجىرىمداما نەمەسە تىلدىك ساياساتتىڭ جاڭا فورماسى رەتىندە پايدا بولعان جوق، ول – ومىرلىك قاجەتتىلىكتەن تۋىنداعان يگىلىكتى يدەيا. ويتكەنى، قازىرگى كەزدە كۇللى الەمگە ەسىگىن ايقارا اشىپ، «اقىلدى» ەكونوميكانى ەنگىزىپ جاتقان ەلدەر قارىشتاپ دامۋدا. ال باعىتتاعى تولايىم تابىستارعا، ءىلىم - بىلىمگە الىپ بارار جول – عالامشارداعى ۇستەمدىك قۇرعان تىلدەردى ۇيرەنۋ. قاي زاماندا بولسىن، بىرنەشە ءتىلدى مەڭگەرگەن مەملەكەتتەر مەن حالىقتار ءوزىنىڭ كوممۋنيكاسيالىق جانە ينتەگراسيالىق قابىلەتىن كەڭەيتىپ وتىرعان. مىسالعا، ەجەلگى دۇنيەدەگى مىسىردىڭ وزىندە بىرنەشە ءتىلدى بىلەتىن ماماندار يەرارحيالىق ساتىمەن جوعارىلاپ، كوبىنە سالىق تولەۋدەن بوساتىلعان. سونداي - اق، بۇگىنگى ەۋروپادا دا كوپ ءتىلدى مەڭگەرۋشىلىك جالپىعا ورتاق نورما بولىپ سانالادى. ياعني، بۇگىنگى تاڭدا تمد مەن ورتالىق ازيانىڭ كوشباسشىسى مەملەكەتىنە اينالعان قازاقستان ءۇشىن ءۇشتۇعىرلى ءتىل – ەلدىڭ باسەكەگە قابىلەتتىلىككە ۇمتىلۋدا ءبىرىنشى باسپالداعى. ويتكەنى، بىرنەشە تىلدە ەركىن سويلەي دە، جازا دا بىلەتىن قازاقستاندىقتار ءوز ەلىندە دە، شەتەلدەردە دە باسەكەگە قابىلەتتى تۇلعاعا ساي
اتاپ ايتارلىعى، كوپۇلتتى قازاقستاننىڭ جاعدايىندا «ءۇشتۇعىرلى ءتىل» ۇلتتىق جوباسى قوعامدىق كەلىسىمدى نىعايتۋدىڭ نەگىزگى فاكتورى بولىپ سانالادى. الايدا، ەلىمىزدەگى نەگىزگى ءۇش ءتىلدى دامىتۋعا باسىمدىق بەرۋ – باسقا حالىقتاردىڭ تىلدەرىن نازاردان تىس قالدىرۋ دەگەن ءسوز ەمەس. مادەنيەتتەر مەن تىلدەردىڭ سانالۋاندىعى – بۇل ءبىزدىڭ ۇلتتىق بايلىعىمىز. تاۋەلسىزدىكتىڭ العاشقى جىلدارىنان باستاپ - اق، مەملەكەت قازاقستانداعى حالىقتاردىڭ بارلىعىنىڭ مۇددەلەرىن ەسكەرە وتىرىپ، پوستكەڭەستىك كەڭىستىكتە ەڭ ليبەرالدىق تىلدىك ساياسات جۇرگىزدى. سونىڭ دالەلى بولار، كەز - كەلگەن ەتنوستىڭ وكىلى قاي ءتىلدى ءبىلىم الاتىنىن، سويلەيتىنىن، شىعارما جازاتىنىن ەرىكتى تۇردە تاڭداي الادى.
بۇل جۇيە ەڭ الدىمەن، مەملەكەتتىك ءتىلدى مەڭگەرۋ مەن وقىتۋدىڭ ءبىرىڭعاي ستاندارتتارىن ازىرلەۋدى جانە بەكىتۋدى، سودان سوڭ ولاردى ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىنىڭ بارلىق دەڭگەيىنە – مەكتەپكە دەيىنگى مەكەمەلەرگە، مەكتەپتەرگە، جوعارعى جانە ودان كەيىنگى وقۋ جۇيەسىنە ەنگىزۋدى كوزدەيدى.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
