- 05 ناۋ. 2024 04:43
- 447
اكە
ەسسە اكە
اكە - دەگەن ءۇش ارىپتەن قۇرالعان ءسوزدىڭ بىزگە بەرەر ماعىناسى وتە زور. اكە - الەمدەگى كەرەمەت ەسىم. اكە - وتباسىنىڭ تىرەگى، قامقورشىسى، اسىراۋشىسى، قولداۋشىسى ءارى قورعاۋشىسى. ءبىزدىڭ شاڭىراقتا اكەنىڭ ورنى ەرەكشە ورىن الادى. سول سەبەپتى اكەگە قۇرمەت كورسەتۋ پەرزەنتتىك بورىشىم دەپ سانايمىن. اكە وتباسىنىڭ الدىندا ادالدىقتىڭ، شىندىقتىڭ ۇلگىسى. بالاسى ءۇشىن ايانباي ەڭبەك ەتىپ ماڭداي تەرىمەن تاپقان ادال ەڭبەگىمەن اسىراپ باعىپ قاعىپ وتىرعان اكەمە قۇرمەتىم ەرەكشە.
اكە - اسقار تاۋىم. وتباسىنىڭ كەرەمەت ءومىر ءسۇرۋى، بالالارىنىڭ ءتارتىپتى بولىپ ءوسۋى ءبارى اكەگە بايلانىستى. سەبەبى، اكە كورگەن وق جونار، شەشە كورگەن تون پىشەر دەگەن قازاقتىڭ ناقىل ءسوزى دالەل بولا الادى. بالا بويىنداعى جاقسى جامان قاسيەتتى وسى اكەدەن الادى. اكەمىزدىڭ بويىمىزعا سىڭىرگەن تاربيەسى بىزگە ۇلكەن مۇرا. اكەمنىڭ ءجۇزى كۇلىپ تۇرعانىمەن قاس قاباعىمەن ءبارىن ۇعىندىرا ءبىلۋى مەن ءۇشىن ۇلكەن تاربيە. اسقار تاۋ تىرەگىم اكەم باردا مەن ەشتەڭەدەن جاسقانبايمىن. بۇل سوزىمە بۇقار جىراۋدىڭ "اكەلى بالا - جاۋجۇرەك، جيىن تويعا بارادى، توردەن ورىن الادى، بىتىرەدى جۇمىسىن، تاستان دا وتەر جەبەسى " دەگەن ءسوزى دالەل دەپ بىلەمىن. ارينە بارلىق اكەلەر بىردەي دەي المايمىن. قازىردە ءجۇزى كەتكەن پىشاق سەكىلدى بولىپ بارا جاتىرعان اكەلەردە بار. ۇيدەگى ايەلىنە ءسوزىن وتكىزە المايتىن، اكەنىڭ جىگەرسىزدىگىنەن بالالارى جاسقانشاق، قورقاق، قوعامعا پايداسى جوق بولىپ ءوسىپ كەلەدى.
قورىتا ايتقاندا ۇلكەن قۇرمەتكە يە اكەمىزدى بار كەزىندە قادىرلەپ، سىيلاۋىمىز كەرەك. اكەمىزدىڭ ارقاسىندا وسىنداي باقىتتى ءومىر ءسۇرىپ جۇرگەنىمىز ءۇشىن قۋانۋىمىز قاجەت. ەگەر اتا-انامىز بولماعاندا ءبىزدىڭ كۇنىمىز نە بولار ەدى دەسەڭشى. ءبىز ءۇشىن ايانباي ەڭبەك ەتىپ، ىستىق دەمەي، سۋىق دەمەي قارىنىمىزدى تويدىراتىن دا، كيىمىمىزدى بۇتىندەيتىن دە وسى اكەلەر. اكەلەرىمىزدى قۇرمەتتەپ، قارتايعاندا جالعىز قالدىرماي قامقور بولساق ەكەن دەيمىن.
جازعان: بۇزاۋ گۇلدەن شاتتىق قىزى
اكە - دەگەن ءۇش ارىپتەن قۇرالعان ءسوزدىڭ بىزگە بەرەر ماعىناسى وتە زور. اكە - الەمدەگى كەرەمەت ەسىم. اكە - وتباسىنىڭ تىرەگى، قامقورشىسى، اسىراۋشىسى، قولداۋشىسى ءارى قورعاۋشىسى. ءبىزدىڭ شاڭىراقتا اكەنىڭ ورنى ەرەكشە ورىن الادى. سول سەبەپتى اكەگە قۇرمەت كورسەتۋ پەرزەنتتىك بورىشىم دەپ سانايمىن. اكە وتباسىنىڭ الدىندا ادالدىقتىڭ، شىندىقتىڭ ۇلگىسى. بالاسى ءۇشىن ايانباي ەڭبەك ەتىپ ماڭداي تەرىمەن تاپقان ادال ەڭبەگىمەن اسىراپ باعىپ قاعىپ وتىرعان اكەمە قۇرمەتىم ەرەكشە.
اكە - اسقار تاۋىم. وتباسىنىڭ كەرەمەت ءومىر ءسۇرۋى، بالالارىنىڭ ءتارتىپتى بولىپ ءوسۋى ءبارى اكەگە بايلانىستى. سەبەبى، اكە كورگەن وق جونار، شەشە كورگەن تون پىشەر دەگەن قازاقتىڭ ناقىل ءسوزى دالەل بولا الادى. بالا بويىنداعى جاقسى جامان قاسيەتتى وسى اكەدەن الادى. اكەمىزدىڭ بويىمىزعا سىڭىرگەن تاربيەسى بىزگە ۇلكەن مۇرا. اكەمنىڭ ءجۇزى كۇلىپ تۇرعانىمەن قاس قاباعىمەن ءبارىن ۇعىندىرا ءبىلۋى مەن ءۇشىن ۇلكەن تاربيە. اسقار تاۋ تىرەگىم اكەم باردا مەن ەشتەڭەدەن جاسقانبايمىن. بۇل سوزىمە بۇقار جىراۋدىڭ "اكەلى بالا - جاۋجۇرەك، جيىن تويعا بارادى، توردەن ورىن الادى، بىتىرەدى جۇمىسىن، تاستان دا وتەر جەبەسى " دەگەن ءسوزى دالەل دەپ بىلەمىن. ارينە بارلىق اكەلەر بىردەي دەي المايمىن. قازىردە ءجۇزى كەتكەن پىشاق سەكىلدى بولىپ بارا جاتىرعان اكەلەردە بار. ۇيدەگى ايەلىنە ءسوزىن وتكىزە المايتىن، اكەنىڭ جىگەرسىزدىگىنەن بالالارى جاسقانشاق، قورقاق، قوعامعا پايداسى جوق بولىپ ءوسىپ كەلەدى.
قورىتا ايتقاندا ۇلكەن قۇرمەتكە يە اكەمىزدى بار كەزىندە قادىرلەپ، سىيلاۋىمىز كەرەك. اكەمىزدىڭ ارقاسىندا وسىنداي باقىتتى ءومىر ءسۇرىپ جۇرگەنىمىز ءۇشىن قۋانۋىمىز قاجەت. ەگەر اتا-انامىز بولماعاندا ءبىزدىڭ كۇنىمىز نە بولار ەدى دەسەڭشى. ءبىز ءۇشىن ايانباي ەڭبەك ەتىپ، ىستىق دەمەي، سۋىق دەمەي قارىنىمىزدى تويدىراتىن دا، كيىمىمىزدى بۇتىندەيتىن دە وسى اكەلەر. اكەلەرىمىزدى قۇرمەتتەپ، قارتايعاندا جالعىز قالدىرماي قامقور بولساق ەكەن دەيمىن.
جازعان: بۇزاۋ گۇلدەن شاتتىق قىزى