InfoHub Logo

انەس ساراي تولەندى ۇلى (21.11.1937، رەسەي فەدەراسياسى، استراحان وبلىسى ۆولودار اۋدانى كىرمالاي اۋىلى) — جازۋشى، دراماتۋرگ. قازاق مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىن بىتىرگەن (1965). تىرناقالدى تۋىندىلارى رەسپۋبليكالىق باسپا ءسوز بەتتەرىندە 1963 جىددان جاريالانا باستادى. 1969 جىلى جارىق كورگەن "مۇنارالار شاقىرادى" اتتى ماقالالار جي-ناعى ودەبي ولەمدە جوعارى باعالاندى. كەيىنگى جىلداردا "قاراشا وتكەن سوڭ"(1971)، "بوزقىراۋ" (1973)، "توسقاۋىل" (1976)، " التىن ارال" (1984)، "اق تىمىق ءتۇن" (1987). "ەدىل-جايىق" (1994)، "اسىلدىڭ سىنىعى" (1996)، "مۇحاممەد پايعامباردىڭ ءومىرى" (1994)، "يساتاي مەن ماحامبەت" (1997)، "ادايلاردىڭ ارعى تاريحى" (1998) جانە ورىس تىلىندە "قاراشا ايى كەلگەندە"(1989) كىتاپتارى جارىق كوردى.

انەس ساراي دراماتۋرگيا سالاسىندا دا ءونىمدى ەڭبەك ەتىپ كەلسدى "قۋ تازشا"، "ارۋ الماتى". "مۇنىم مەنىڭ"، "توتيىن قالدى"، "اڭساۋ" پەسالارىن جانە "ءبىز — جاستارمىز"، "اتامان اننەنكوۆتىڭ كۇيرەۋى" فيلمدەرىنىڭ سەنارييلەرىن جازدى. سوڭعى جىلدارى تاريحي تاقىرىپتارعا دا قالام تارتىپ، ونىڭ "قازاق اتاۋىنىڭ ىزىمەن"، "ەر ەدىل"، "جىلان باپى پاتشالىعى"، "ارعىنداردىڭ تايپالىق جىرى" سياقتى شىعارمالارى جارىق كوردى.
جازۋشى شىعارماشىلىعىنىڭ شوقتىعى — "ەدىل-جايىق" رومانى. ادەبيەتكە 1917-20 جىلدارى اراسىنداعى كاسپيي تەڭىزى مەن اتىراۋ ەڭىرىندەگى توڭكەرىس وقيعالارىنا وزىندىك كوزقاراس، تىڭ دا توسىن پايىمداۋلارىمەن كەلگەن ول قازاق ادەبيەتىندە جاڭا كونسەپسيانىڭ نەگىزىن كالادى. انەس ساراي يدەولوگيالىق مۇراتتارعا بۇرا تارتپاي، تاريحي شىندىقتى بوياۋسىز، ارحيۆتىك قۇجاتتار نەگىزىندە بايانداۋ ارقىلى ادىلەتسىزدىكپەن تىنىمسىز ايقاسقا تۇسكەن، جان الىسىپ، جان بەرىسكەن ساياسي توپتاردىڭ، ولاردىڭ جەتەكشىلەرىنىڭ تاريحي بەينەسىن جاسادى. 1996 جىلى وعان "ەدىل-جايىق" رومانى ءۇشىن قازاقستان مەملەكەتتىك سىيلىعى بەرىلدى.

---