InfoHub Logo

6 سىنىپ
تاقىرىبى: اقشانى قالاي تابۋعا بولادى؟ (تانىمدىق ساباق)
ماقساتى:
● وقۋشىلاردىڭ اقشا تاقىرىبىندا وتىلگەن ماتەريالداردى قايتالاۋ جانە تولىقتىرۋ.
● مەكتەپ وقۋشىلارىنا اقشانى قانداي ەڭبەكپەن كەلەتىندىگىن تۇسىندىرە وتىرىپ، ولارعا ويىن جۇزىندە كورسەتۋ.
● ولاردى ەڭبەككە باۋلۋ، جانە توپتا جۇمىس ىستەۋ داعدىلارىن قالىپتاستىرۋ.
كورنەكىلىگى: ينتەراكتيۆتى تاقتا، سلايدتار، اقشانىڭ سۋرەتتەرى.
ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
6 - سىنىپ وقۋشىلارىن 3 توپقا ءبولۋ، توپتارعا توپتىڭ اتىن بەرۋ.
I توپ: تەڭگەلەر
II توپ: دوللارلار
III توپ: ەۆرولار

1 - تاپسىرما:
بىلگىم كەلەدى، قورقىنىش، قۋانىش، تاڭ قالۋ، جاڭالىق، تىتىركەنۋ، قىزىعۋشىلىق،
وسى سوزدەردىڭ ىشىنەن وزدەرىڭنىڭ جاندارىڭا ناقتى ۋاقىتتا قاي سەزىم جاقىنىراق ەكەنىن كورسەتەتىن سوزدەردى تاڭداڭدار جانە نەلىكتەن ەكەنىن قىسقاشا ءتۇسىندىرىپ بەرسەڭدەر.
ءمۇعالىم ءسوزى: سەندەردىڭ بۇل جاعدايلارىڭ ماعان تۇسىنىكتى سەبەبى سەندەر بۇگىنگى جيىنىمىز نە تۋرالى بولاتىنىن بىلمەي وتىرسىڭدار.
تاقىرىپقا كىرىسپە:
نازارلارىڭدى تاقتاعا اۋدارساڭىزدار! (اقشانىڭ سۋرەتتەرى بار سلايدتار شىعادى)
ال ەندى بۇگىنگى تاقىرىپ نە تۋرالى بولادى دەپ ويلايسىڭدار؟ (بالالاردىڭ جاۋابى: - اقشا)
دۇرىس ايتاسىڭدار بۇگىن ءبىز اقشا تۋرالى العان بىلىمدەرىمىزدى تولىقتىرىپ جانە اقشانى قالاي تابۋعا بولاتىنى جونىندە مالىمەت الامىز.
ياعني بۇگىنگى مەكتەبىمىزدەگى 6 - سىنىپ وقۋشىلار اراسىنداعى مەكتەپىشىلىك ءىس - شارامىزدىڭ تاقىرىبى: «اقشانى قالاي تابامىز؟»
ەڭ العاشقى سۇراق – سەندەر «اقشا» دەگەن ءسوزدى ەستىگەن كەزدە سەندەردىڭ كوز الدارىڭا نە ەلەستەيدى جانە اقشا ءسوزىن قانداي سوزدەرمەن بايلانىستىرا الاسىڭدار؟
اقشا
↓
تىنىشتىق---قورقىنىش
مولشىلىق----جوقشىلىق
مۇمكىندىك----تارشىلىق
كەك------قايىرىمدىلىق


ال بالالار قالاي ويلايسىڭدار مەن نەگە وسى سوزدەردى ەكى باعانعا ءبولىپ جازدىم بۇل باعانداعى سوزدەردى قالاي ەكى توپقا بولۋگە بولادى؟
(وقۋشىلار جاۋابى: جاقسىلىق پەن جاماندىق)
اقشا ادام ومىرىندە اداممەن بىرگە ەگىز جۇرەدى. ەگەر دە سىزدەر اقشا تەك قانا ۇلكەن كىسىلەردىڭ ومىرىندە قيىندىق تۋعىزادى دەپ ويلاساڭىزدار، وندا قاتەلەسەسىزدەر. اقشا جونىندەگى قيىندىق بۇل كىشكەنە بالالاردىڭ ومىرىنە دە تىكەلەي بايلانىستى بولىپ كەلەدى. قوعامدا مىناداي وي قالىپتاسقان: ەگەر دە ۇلكەندەردە اقشا كوپ بولسا، وندا سول وتباسىنداعى كىشكەنە بالالاردىڭ مۇمكىندىگى دە كوپ بولادى. قازىرگى تاڭدا، نارىق زامانىندا كەز كەلگەن ءجاسوسپىرىم بىلەدى، ادامنىڭ بارلىق قۇندىلىقتارى، قاجەتتىلىكتەرى تەك اقشامەن عانا ولشەنەدى.
2 - تاپسىرما:
مي شابۋىلى ويىنى:
نارىقتىق ەكونوميكا قازىرگى تاڭدا پروبلەمالاردى كوبەيتتى. ەندىگى كەزەكتە وسى پروبلەمالاردىڭ بىرنەشەۋىن قاراستىرىپ كورەيىك. سول سەبەپتەن مەن سىزدەردى 3توپقا ءبولىپ تاستادىم. ءار توپتا الدارىڭىزدا قاعاز بەتتەرىندە تاپسىرمالاردى ورىندايمىز.
سىزدەرگە تاپسىرما قىسقا ءماتىن جازىلعان تابليسامەن تانىسىپ، سونداعى پروبلەمالاردى وڭ جاقتاعى قورىتىندىمەن سايكەستەندىرىپ، سوعان تۇسىنىك بەرەسىزدەر.

قىسقا ءماتىن
1 اۋلادا كىشكەنە بالالار ويناپ ءجۇر. وركەن بايقاماي سامالدىڭ جەمپىرىن ءبۇلدىرىپ الدى.
● سەن نە ىستەدىڭ،- دەپ ايقايلادى سامال.
● كەشىر مەنى، مەن بايقاماي ءتيىپ كەتتىم،- دەپ داۋىسىن جاي عانا شىعاردى.
● ماعان بۇل جەمپىردى اكەم الىپ بەرگەن ەدى 2500 تەڭگەگە،- دەدى سامال
وتباسىندا تەك قانا اقشا قاعيداسى قالىپتاسقان.
2 وتباسىندا قيىندىق تۋىنداعان 9 جاسار التىناي اللادان سۇراپ وتىر:
«ە اللا تاعالا، مەنىڭ وتباسىما سەننەن اقشا سۇرايمىن تەك جاي عانا ەمەس، اناما ءدارى - دارمەككە، ول دارىلەرىن ءىشىپ تەزىرەك ەم الىپ اۋرۋحانادان شىعىپ، ۇيگە قاسىما كەلەدى. سودان كەيىن اكەمە تۇراقتى جۇمىس تاۋىپ بەرشى. ەڭ سوڭعىسى، سىنىپتاعى اسەل مەن جانار مەنىمەن دوس بولسا، ولاردىڭ ويىنشا بايلار بايلارمەن، كەدەيلەر كەدەيلەرمەن دوس بولۋى كەرەك، سولار باسقاشا ويلايتىن بولسا.» اقشا ءبىر قوعامنىڭ بولىنۋىنە ىقپال ەتەدى.
3 ەكى قۇربى اڭگىمە بارىسىندا ءبىر بىرىنە شاعىمدانىپ وتىر:
● ۇلكەن بالاما ءۇي ساتىپ الىپ بەرۋ كەرەك ەدى، ءبىراق بىزگە ۇنامايتىن جەرلەردەن ۇسىنىپ وتىر. مەن ەكى جىل بۇرىن وسى پاتەردى العان كەزىمدە جولىم بولدى باعاسى دا قول جەتىمدى جانە كولىك تە الا الدىق.