- 05 ناۋ. 2024 03:37
- 262
استانا – اسەم قالا
تاقىرىبى: استانا – اسەم قالا
ماقساتى: استانا قالاسىنىڭ كورىكتى جەرلەرىن تانىستىرۋ جانە وقۋشىلار بويىندا ۇلتجاندىلىق قاسيەتتەردى قالىپتاستىرۋ.
دامىتۋشىلىق: استانا جىلناماسىن قۇرۋ، جاتتاۋ ارقىلى وقۋشىلاردىڭ ەستە ساقتاۋ قابىلەتىن دامىتۋ، استانا تاريحىن ناسيحاتتاۋ ارقىلى ءتىل بايلىعىن، ءسوز ساپتاۋىن، ويىن جەتكىزە ءبىلۋ داعدىلارىن جەتىلدىرۋ.
تاربيەلىك: استانانىڭ مادەني جەتىستىكتەرىنىڭ، وقۋشىلاردى وتانسۇيگىشتىككە، اسەمدىككە، سالاۋاتتىلىققا باۋلۋ.
ءتۇرى: سىنىپتان تىس ءىس - شارا
كورنەكىلىگى: پلاكاتتار، وقۋشىلار شىعارماشىلىعىنان سۋرەتتە، ماكەتتەر.
ساباقتىڭ ءادىسى: ساياحات ساباعى
بارىسى:
كىرىسپە.
سارىارقا توسىندەگى بۇرىنعى اقمولا، قازىرگى استانا قالاسى 1997 جىلدان بەرى استانا مارتەبەسىنە يە. وسى كۇندەرى استانادا 1 ميلليونعا جۋىق ادام تۇرادى. 1998 جىلى 10 - شىلدەدە استانانىڭ حالىقارالىق تۇساۋكەسەرى بولدى. سول جىلى يۋنەسكو - نىڭ شەشىمى بويىنشا، استاناعا «بەيبىتشىلىك قالاسى» جوعارى اتاعى بەرىلدى.
ەركە ەسىلدىڭ جاعاسىندا بولاشاق مىڭجىلدىقتارعا باتىل قادام باسقان جاڭا استانانىڭ بوي كوتەرگەنىنە ۋاقىت شەشىمىمەن العاندا از ۋاقىت وتسە دە، جاس قالا كۇننەن كۇنگە قۇلپىرىپ، قاناتىن كەڭ جايىپ كەلەدى. ەلباسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ تاۋەكەلشىل باستاماسىمەن ومىرگە كەلگەن تاۋەلسىز ەلىمىزدىڭ باس قالاسى استانا بۇگىندە تورتكۇل دۇنيەگە تانىمال الەم استانالارىنىڭ قاتارىنان ويىپ ورىن الدى. تاۋەلسىز ەلىمىزدىڭ تىرەگى مەن جۇرەگىنە اينالعان. استانا قالاسى دۇنيە جۇزىنە ءوزىنىڭ قايتالانباس ارحيتەكتۋرالىق قۇرىلىستارىمەن تاڭدانىس تۋدىرعان مەملەكەتىمىزدىڭ باس قالاسى. ال ەندى وسى عيماراتتارمەن تانىس بولىڭىزدار.
بايتەرەك – استاناداعى ارحيتەكتۋرالىق قۇرىلىس كەشەنى، ساۋلەت ونەرىنىڭ بىرەگەي تۋىندىسى. ەلوردانىڭ ەڭ كورنەكتى عيماراتتارىنىڭ ءبىرى.
مەتاللدان، اينەك پەن بەتوننان جاسالعان بۇل «تەرەك» ساۋلەتتىك ماعىناسى جاعىنان دا، جاسالۋى جاعىنان دا بىرەگەي: بيىكتىگى 105 مەترلىك مەتالل قۇراماسىنان، سالماعى 1000 توننادان جوعارى بەس جۇزگە جۋىق قادادان تۇرادى. ەسىل وزەنىنىڭ سول جاعالاۋىندا بوي كوتەرگەن ءزاۋلىم «بايتەرەكتىڭ» بيىكتىگى 97 م (استانا قالاسىنىڭ ەلوردا ستاتۋسىنا يە بولعان جىلعا بايلانىستى تاڭدالعان)، ديامەترى 27 م؛ نەگىزگى ەسىككە باستايتىن اشەكەيلى تەمىربەتون ساتى جەر بەتىنەن 4، 8 م جوعارى ورنالاسقان. الەمدە ءبىرىنشى رەت ديامەترى 22 مەترلىك جانە سالماعى 300 توننادان تۇراتىن كۇننىڭ تۇسۋىنە قاراي ءتۇسىن وزگەرتەتىن «حامەلەون» اينەگىنەن جاسالىنعان شار بيىكتىگى جاعىنان رەكوردقا (الەمدەگى ەڭ ۇلكەن شاردىڭ ەڭ بيىككە كوتەرىلۋى بويىنشا) يە بولدى. «بايتەرەك» نىسانى ءۇش بولىكتەن تۇرادى؛ جەر استى بولىگى ۇلتتىڭ تامىر جايۋى، ال ودان كەيىنگىلەرى وركەندەۋ كەزەڭدەرىنىڭ نىشاندارىن بىلدىرەدى. ەڭ جوعارعى جاعىندا «ايالى الاقان» كومپوزيسياسى ورىن تەپكەن. ودان ءارى قوسىمشا تۇرىندەگى كومپوزيسيا ءوز نەگىزىنەن ءبولىنىپ، جەر بەتىنە قالىقتاپ تۇرعانداي اسەرگە بولەيدى.
اق وردا رەزيدەنسياسى — قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ رەزيدەنسياسى.
استانا قالاسى ەسىلدىڭ سول جاعالاۋىنداعى جاڭا اكىمشىلىك ورتالىعىنىڭ اۋماعىندا 2001 ج. قىركۇيەك ايىندا سالىنا باستادى. عيماراتتىڭ جالپى كولەمى 36 720 m2. قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ اق ورداسىنىڭ رەسمي تۇساۋكەسەرى 2004 ج. جەلتوقساننىڭ 24 كۇنى ءوتتى.
عيمارات قازىرگى زامانعى قۇرىلىستىڭ ەڭ تاڭداۋلى ادىستەرىن قولدانا وتىرىپ، مونوليت قۇيماتاستان سالىنعان. ءشاتىرسۇمبىنى قوسا ەسەپتەگەندەگى عيماراتتىڭ بيىكتىگى 80 م. قاسبەتتىڭ قاپتاماسى قالىڭدىعى 20 — 40 سم. بولاتىن يتاليان ءمارمارىنان جاسالعان. عيمارات جەر بەتىندە 5 جانە جەر استىنداعى 2 قاباتتان تۇرادى، ونىڭ ىشىندە جەر بەتىندەگى 1 - قاباتتىڭ بيىكتىگى 10 م.، قالعان قاباتتاردىڭ بيىكتىگى 5 م.
استانا – اسەم قالا. جۇكتەۋ
ماقساتى: استانا قالاسىنىڭ كورىكتى جەرلەرىن تانىستىرۋ جانە وقۋشىلار بويىندا ۇلتجاندىلىق قاسيەتتەردى قالىپتاستىرۋ.
دامىتۋشىلىق: استانا جىلناماسىن قۇرۋ، جاتتاۋ ارقىلى وقۋشىلاردىڭ ەستە ساقتاۋ قابىلەتىن دامىتۋ، استانا تاريحىن ناسيحاتتاۋ ارقىلى ءتىل بايلىعىن، ءسوز ساپتاۋىن، ويىن جەتكىزە ءبىلۋ داعدىلارىن جەتىلدىرۋ.
تاربيەلىك: استانانىڭ مادەني جەتىستىكتەرىنىڭ، وقۋشىلاردى وتانسۇيگىشتىككە، اسەمدىككە، سالاۋاتتىلىققا باۋلۋ.
ءتۇرى: سىنىپتان تىس ءىس - شارا
كورنەكىلىگى: پلاكاتتار، وقۋشىلار شىعارماشىلىعىنان سۋرەتتە، ماكەتتەر.
ساباقتىڭ ءادىسى: ساياحات ساباعى
بارىسى:
كىرىسپە.
سارىارقا توسىندەگى بۇرىنعى اقمولا، قازىرگى استانا قالاسى 1997 جىلدان بەرى استانا مارتەبەسىنە يە. وسى كۇندەرى استانادا 1 ميلليونعا جۋىق ادام تۇرادى. 1998 جىلى 10 - شىلدەدە استانانىڭ حالىقارالىق تۇساۋكەسەرى بولدى. سول جىلى يۋنەسكو - نىڭ شەشىمى بويىنشا، استاناعا «بەيبىتشىلىك قالاسى» جوعارى اتاعى بەرىلدى.
ەركە ەسىلدىڭ جاعاسىندا بولاشاق مىڭجىلدىقتارعا باتىل قادام باسقان جاڭا استانانىڭ بوي كوتەرگەنىنە ۋاقىت شەشىمىمەن العاندا از ۋاقىت وتسە دە، جاس قالا كۇننەن كۇنگە قۇلپىرىپ، قاناتىن كەڭ جايىپ كەلەدى. ەلباسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ تاۋەكەلشىل باستاماسىمەن ومىرگە كەلگەن تاۋەلسىز ەلىمىزدىڭ باس قالاسى استانا بۇگىندە تورتكۇل دۇنيەگە تانىمال الەم استانالارىنىڭ قاتارىنان ويىپ ورىن الدى. تاۋەلسىز ەلىمىزدىڭ تىرەگى مەن جۇرەگىنە اينالعان. استانا قالاسى دۇنيە جۇزىنە ءوزىنىڭ قايتالانباس ارحيتەكتۋرالىق قۇرىلىستارىمەن تاڭدانىس تۋدىرعان مەملەكەتىمىزدىڭ باس قالاسى. ال ەندى وسى عيماراتتارمەن تانىس بولىڭىزدار.
بايتەرەك – استاناداعى ارحيتەكتۋرالىق قۇرىلىس كەشەنى، ساۋلەت ونەرىنىڭ بىرەگەي تۋىندىسى. ەلوردانىڭ ەڭ كورنەكتى عيماراتتارىنىڭ ءبىرى.
مەتاللدان، اينەك پەن بەتوننان جاسالعان بۇل «تەرەك» ساۋلەتتىك ماعىناسى جاعىنان دا، جاسالۋى جاعىنان دا بىرەگەي: بيىكتىگى 105 مەترلىك مەتالل قۇراماسىنان، سالماعى 1000 توننادان جوعارى بەس جۇزگە جۋىق قادادان تۇرادى. ەسىل وزەنىنىڭ سول جاعالاۋىندا بوي كوتەرگەن ءزاۋلىم «بايتەرەكتىڭ» بيىكتىگى 97 م (استانا قالاسىنىڭ ەلوردا ستاتۋسىنا يە بولعان جىلعا بايلانىستى تاڭدالعان)، ديامەترى 27 م؛ نەگىزگى ەسىككە باستايتىن اشەكەيلى تەمىربەتون ساتى جەر بەتىنەن 4، 8 م جوعارى ورنالاسقان. الەمدە ءبىرىنشى رەت ديامەترى 22 مەترلىك جانە سالماعى 300 توننادان تۇراتىن كۇننىڭ تۇسۋىنە قاراي ءتۇسىن وزگەرتەتىن «حامەلەون» اينەگىنەن جاسالىنعان شار بيىكتىگى جاعىنان رەكوردقا (الەمدەگى ەڭ ۇلكەن شاردىڭ ەڭ بيىككە كوتەرىلۋى بويىنشا) يە بولدى. «بايتەرەك» نىسانى ءۇش بولىكتەن تۇرادى؛ جەر استى بولىگى ۇلتتىڭ تامىر جايۋى، ال ودان كەيىنگىلەرى وركەندەۋ كەزەڭدەرىنىڭ نىشاندارىن بىلدىرەدى. ەڭ جوعارعى جاعىندا «ايالى الاقان» كومپوزيسياسى ورىن تەپكەن. ودان ءارى قوسىمشا تۇرىندەگى كومپوزيسيا ءوز نەگىزىنەن ءبولىنىپ، جەر بەتىنە قالىقتاپ تۇرعانداي اسەرگە بولەيدى.
اق وردا رەزيدەنسياسى — قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ رەزيدەنسياسى.
استانا قالاسى ەسىلدىڭ سول جاعالاۋىنداعى جاڭا اكىمشىلىك ورتالىعىنىڭ اۋماعىندا 2001 ج. قىركۇيەك ايىندا سالىنا باستادى. عيماراتتىڭ جالپى كولەمى 36 720 m2. قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ اق ورداسىنىڭ رەسمي تۇساۋكەسەرى 2004 ج. جەلتوقساننىڭ 24 كۇنى ءوتتى.
عيمارات قازىرگى زامانعى قۇرىلىستىڭ ەڭ تاڭداۋلى ادىستەرىن قولدانا وتىرىپ، مونوليت قۇيماتاستان سالىنعان. ءشاتىرسۇمبىنى قوسا ەسەپتەگەندەگى عيماراتتىڭ بيىكتىگى 80 م. قاسبەتتىڭ قاپتاماسى قالىڭدىعى 20 — 40 سم. بولاتىن يتاليان ءمارمارىنان جاسالعان. عيمارات جەر بەتىندە 5 جانە جەر استىنداعى 2 قاباتتان تۇرادى، ونىڭ ىشىندە جەر بەتىندەگى 1 - قاباتتىڭ بيىكتىگى 10 م.، قالعان قاباتتاردىڭ بيىكتىگى 5 م.
استانا – اسەم قالا. جۇكتەۋ