اتموسفەرالىق قىسىم
ساباقتىڭ تاقىرىبى: اتموسفەرالىق قىسىم
ساباقتىڭ ماقساتى:
1. بىلىمدىلىك: وقۋشىلارعا اتموسفەرالىق قىسىم تۋرالى مالىمەت بەرە وتىرىپ، بىلىكتىلىكتەرىن ارتتىرۋ.
2. دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ وي - ءورىسىن، ويلاۋ قابىلەتتەرىن، تانىمدىلىقتارىن قالىپتاستىرا وتىرىپ، ءوز بەتىنشە ىزدەنىس پەن شىعارماشىلىق تۇرعىدا جۇمىس ىستەۋگە داعدىلاندىرۋ.
3. تاربيەلىك: وقۋشىلاردى ادامگەرشىلىككە، ساۋاتتىلىققا، مادەنيەتتىلىككە، تابيعاتتى، وتاندى سۇيۋگە تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ساباق
ساباقتىڭ ءادىس - ءتاسىلى: سىن تۇرعىسىنان ويلاۋدى دامىتۋ ستراتەگياسى، سۇراق - جاۋاپ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: وقۋلىق، ينتەراكتيۆتى تاقتا، ۇلەستىرمەلى قاعاز، كەستە، كارتا.
ءپانارالىق بايلانىس: تاريح، ماتەماتيكا، قازاق ءتىلى
ساباقتىڭ ءتيپى: سىن تۇرعىسىنان ويلاۋ
ساباقتىڭ بارىسى
1. ۇيىمداستىرۋ.
2. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ. تاقىرىبى: اۋا تەمپەراتۋراسىنىڭ جىلدىق وزگەرىسى جانە اۋىتقۋ امپليتۋداسى
گەوگرافيالىق ديكتانت.
1. جەرگە جارىق پەن جىلۋ تاراتاتىن جۇلدىز........................................
2. جەر بەتىنەن ءار 100 مەتر بيىكتەگەن سايىن تەمپەراتۋرا..................... تومەندەيدى.
3. ءبىر تاۋلىك ىشىندەگى ەڭ جوعارعى جانە تومەنگى تەمپەراتۋرا اراسىنداعى ايىرماشىلىق................................................ دەپ اتالادى.
4. اۋا تەمپەراتۋراسىن تاۋلىك ىشىندە........................................ ولشەيدى.
5. ءبىر جىل ىشىندە ەڭ جوعارعى جانە ەڭ تومەنگى تەمپەراتۋرا اراسىنداعى ايىرماشىلىق.........................................................................
6. جەر شارىنداعى ەڭ سۋىق اي..............
ەسەپتە
ءبىر تاۋلىك ىشىندەگى تەمپەراتۋرا 50، - 30، 60، 40. تاۋلىكتىك ورتاشا تەمپەراتۋرا قانشا؟ امپليتۋدانى انىقتا؟
ساع. t
100 - 600س
700 - 800 س
1300 - 200 س
1900 - 400 س
تاۋلىكتىك ورتاشا تەمپەراتۋرانى ەسەپتە:
ساع. t
100 - 600 س
700 - 800 س
1300 - 200 س
1900 - 400 س
جاڭا ءبىلىمدى وزدىگىنەن مەڭگەرۋگە دايىندىق
اتموسفەرالىق قىسىم — اتموسفەرانىڭ جەر بەتىنە جانە ونداعى زاتتارعا تۇسىرەتىن قىسىمى. ول بارومەترمەن، ياعني سىناپ باعاناسىنىڭ بيىكتىگىمەن (مم سىن. باع.)،
بارومەتر (گر. baros — اۋىرلىق جانە metreo — ولشەيمىن) — اتموسفەرالىق قىسىمدى ولشەۋگە ارنالعان قۇرال. ەڭ كوپ تارالعانى — سىناپتى بارومەترلەر. ولار ىدىستارىنىڭ پىشىنىنە قاراي تاباقشالى (ا)، سيفوندى (ءا) جانە سيفوندى - تاباقشالى (ب) بولىپ اجىراتىلادى. سىناپتى بارومەتردىڭ جۇمىس ارەكەتى اتموسفەرالىق قىسىمنىڭ بارومەترلىك تۇتىكتەگى سىناپ باعاناسى قىسىمىمەن تەڭگەرىلۋىنە نەگىزدەلگەن. بارومەتردىڭ سەزگىشتىگى — 1 پا. اتموسفەرالىق قىسىمنىڭ وزگەرىسىن جازۋ ءۇشىن باروگراف قولدانىلادى.[1]بارومەتر (گرەكشە اۋىرلىق ولشەۋ) — اتموسفەرالىق قىسىمدى ولشەيتىن اسپاپ. سىناپتى بارومەتر، انەرويد جانە ديففەرەنسيالدى بارومەترلەر دەپ بولەدى. قۇرىلىسى بويىنشا سىناپتى بارومەتر شىنى اياقتى جانە سيفوندىق بولىپ بولەدى. بارومەترلىك نيۆەليرلەۋ - بارومەتر ارقىلى جەر بەتىنىڭ بەلگىلى ءبىر نۇكتەلەرىندەگى اتموسفەرالىق قىسىمدى ولشەپ جانە اۋا تەمپەراتۋراسىن ەسكەرە وتىرىپ نۇكتەلەردىڭ بيىك ايىرىمىن انىقتاۋ ءادىسى. ۇيلەسىمدى بايقاۋ ءادىسىن ەكى بايقاۋشى جۇرگىزەدى. باستاپقى نۇكتەدە بارومەترلەردىڭ، تەرمومەترلەردىڭ جانە ساعاتتاردىڭ كورسەتكىشتەرىن سالىستىرىپ، ءبىر بايقاۋشى سوندا قالادى دا، ۋاقىتتىڭ تەڭ ارالىعى سايىن، مىسالى، 30 مين. سايىن بارومەتردەن، تەرمومەتردەن جانە ساعاتتان ەسەپتەۋ الادى جانە جازادى. ەكىنشى بايقاۋشى انىقتالاتىن نۇكتەلەردە ولشەۋ ۋاقىتىندا وسىنداي ەسەپتەۋلەر الادى جانە جازادى. بيىك ايىرىمىن ەسەپتەۋ ءۇشىن ءبىرىنشى بايقاۋشىنىڭ بارومەترىنىڭ جانە تەرمومەترىنىڭ كورسەتكىشتەرى ەكىنشىنىڭ ولشەۋ مەرزىمىنە ينتەرپولياسيالانادى.
اتموسفەرالىق قىسىم. جۇكتەۋ
ساباقتىڭ ماقساتى:
1. بىلىمدىلىك: وقۋشىلارعا اتموسفەرالىق قىسىم تۋرالى مالىمەت بەرە وتىرىپ، بىلىكتىلىكتەرىن ارتتىرۋ.
2. دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ وي - ءورىسىن، ويلاۋ قابىلەتتەرىن، تانىمدىلىقتارىن قالىپتاستىرا وتىرىپ، ءوز بەتىنشە ىزدەنىس پەن شىعارماشىلىق تۇرعىدا جۇمىس ىستەۋگە داعدىلاندىرۋ.
3. تاربيەلىك: وقۋشىلاردى ادامگەرشىلىككە، ساۋاتتىلىققا، مادەنيەتتىلىككە، تابيعاتتى، وتاندى سۇيۋگە تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ساباق
ساباقتىڭ ءادىس - ءتاسىلى: سىن تۇرعىسىنان ويلاۋدى دامىتۋ ستراتەگياسى، سۇراق - جاۋاپ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: وقۋلىق، ينتەراكتيۆتى تاقتا، ۇلەستىرمەلى قاعاز، كەستە، كارتا.
ءپانارالىق بايلانىس: تاريح، ماتەماتيكا، قازاق ءتىلى
ساباقتىڭ ءتيپى: سىن تۇرعىسىنان ويلاۋ
ساباقتىڭ بارىسى
1. ۇيىمداستىرۋ.
2. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ. تاقىرىبى: اۋا تەمپەراتۋراسىنىڭ جىلدىق وزگەرىسى جانە اۋىتقۋ امپليتۋداسى
گەوگرافيالىق ديكتانت.
1. جەرگە جارىق پەن جىلۋ تاراتاتىن جۇلدىز........................................
2. جەر بەتىنەن ءار 100 مەتر بيىكتەگەن سايىن تەمپەراتۋرا..................... تومەندەيدى.
3. ءبىر تاۋلىك ىشىندەگى ەڭ جوعارعى جانە تومەنگى تەمپەراتۋرا اراسىنداعى ايىرماشىلىق................................................ دەپ اتالادى.
4. اۋا تەمپەراتۋراسىن تاۋلىك ىشىندە........................................ ولشەيدى.
5. ءبىر جىل ىشىندە ەڭ جوعارعى جانە ەڭ تومەنگى تەمپەراتۋرا اراسىنداعى ايىرماشىلىق.........................................................................
6. جەر شارىنداعى ەڭ سۋىق اي..............
ەسەپتە
ءبىر تاۋلىك ىشىندەگى تەمپەراتۋرا 50، - 30، 60، 40. تاۋلىكتىك ورتاشا تەمپەراتۋرا قانشا؟ امپليتۋدانى انىقتا؟
ساع. t
100 - 600س
700 - 800 س
1300 - 200 س
1900 - 400 س
تاۋلىكتىك ورتاشا تەمپەراتۋرانى ەسەپتە:
ساع. t
100 - 600 س
700 - 800 س
1300 - 200 س
1900 - 400 س
جاڭا ءبىلىمدى وزدىگىنەن مەڭگەرۋگە دايىندىق
اتموسفەرالىق قىسىم — اتموسفەرانىڭ جەر بەتىنە جانە ونداعى زاتتارعا تۇسىرەتىن قىسىمى. ول بارومەترمەن، ياعني سىناپ باعاناسىنىڭ بيىكتىگىمەن (مم سىن. باع.)،
بارومەتر (گر. baros — اۋىرلىق جانە metreo — ولشەيمىن) — اتموسفەرالىق قىسىمدى ولشەۋگە ارنالعان قۇرال. ەڭ كوپ تارالعانى — سىناپتى بارومەترلەر. ولار ىدىستارىنىڭ پىشىنىنە قاراي تاباقشالى (ا)، سيفوندى (ءا) جانە سيفوندى - تاباقشالى (ب) بولىپ اجىراتىلادى. سىناپتى بارومەتردىڭ جۇمىس ارەكەتى اتموسفەرالىق قىسىمنىڭ بارومەترلىك تۇتىكتەگى سىناپ باعاناسى قىسىمىمەن تەڭگەرىلۋىنە نەگىزدەلگەن. بارومەتردىڭ سەزگىشتىگى — 1 پا. اتموسفەرالىق قىسىمنىڭ وزگەرىسىن جازۋ ءۇشىن باروگراف قولدانىلادى.[1]بارومەتر (گرەكشە اۋىرلىق ولشەۋ) — اتموسفەرالىق قىسىمدى ولشەيتىن اسپاپ. سىناپتى بارومەتر، انەرويد جانە ديففەرەنسيالدى بارومەترلەر دەپ بولەدى. قۇرىلىسى بويىنشا سىناپتى بارومەتر شىنى اياقتى جانە سيفوندىق بولىپ بولەدى. بارومەترلىك نيۆەليرلەۋ - بارومەتر ارقىلى جەر بەتىنىڭ بەلگىلى ءبىر نۇكتەلەرىندەگى اتموسفەرالىق قىسىمدى ولشەپ جانە اۋا تەمپەراتۋراسىن ەسكەرە وتىرىپ نۇكتەلەردىڭ بيىك ايىرىمىن انىقتاۋ ءادىسى. ۇيلەسىمدى بايقاۋ ءادىسىن ەكى بايقاۋشى جۇرگىزەدى. باستاپقى نۇكتەدە بارومەترلەردىڭ، تەرمومەترلەردىڭ جانە ساعاتتاردىڭ كورسەتكىشتەرىن سالىستىرىپ، ءبىر بايقاۋشى سوندا قالادى دا، ۋاقىتتىڭ تەڭ ارالىعى سايىن، مىسالى، 30 مين. سايىن بارومەتردەن، تەرمومەتردەن جانە ساعاتتان ەسەپتەۋ الادى جانە جازادى. ەكىنشى بايقاۋشى انىقتالاتىن نۇكتەلەردە ولشەۋ ۋاقىتىندا وسىنداي ەسەپتەۋلەر الادى جانە جازادى. بيىك ايىرىمىن ەسەپتەۋ ءۇشىن ءبىرىنشى بايقاۋشىنىڭ بارومەترىنىڭ جانە تەرمومەترىنىڭ كورسەتكىشتەرى ەكىنشىنىڭ ولشەۋ مەرزىمىنە ينتەرپولياسيالانادى.
اتموسفەرالىق قىسىم. جۇكتەۋ
You Might Also Like
-
بالالارعا كىشكەنتاي كەزدەرىنەن جاقسى ءىس ىستەۋگە باۋلۋ. جاقسى ءىس ىستەسەڭ ءوزىڭنىڭ مەرەيىڭ كوتەرىلىپ، بارلىعى ساعان كۇلىمدەپ قاراپ، راحمەت ايتىپ تۇرعانداي بولادى. اكە شەشەڭدە سەنىڭ ىستەگەن جاقسى ىستەر...
