ءاز جانىبەك حاننىڭ جانپوز اتانى تۋرالى اڭىز
حاننىڭ جانپوز اتان دەگەن تۇيەسى بولىپتى. بۇل جانپوز اتان حاننىڭ حانىمى كەلىنشەك بولىپ تۇسكەندە ونىڭ اق وتاۋىنىڭ شاڭىراق تۇيەسى بولىپ كەلگەن بوزىنگەننىڭ بوتاسى ەكەن. حانىم وزىمەن بىرگە كەلگەن بوتانى وتە جاقسى كورىپتى. بوتا ەركىن اتان بولىپتى. اۋىر جۇككە مىقتى، الىس جولعا وتە شىدامدى بولعاندىقتان، ول «جانپوز اتان» اتانىپتى. حان ورىك، مەيىز، كۇرىش، بۇحاردان شاي، قانت، كەزدەمەنى الدىرادى ەكەن. جولدىڭ الىستىعى سونشالىق — حاننىڭ كەرۋەندەرى كەي جىلدار قىستاپ قالىپ كەلەدى ەكەن. سوندا جولاي قانشا تۇيە ولسە، سونىڭ جۇگىن الگى جانۋار جانپوز اتانعا ارتا بەرەدى ەكەن. قانشا ارتسا دا، ول اتان كوتەرە بەرەدى ەكەن. وزىنە ارتىلعان جۇكتىڭ ءبارىن حان ورداسىنا اكەلە بەرەدى
ەكەن. سوندىقتان، بولماسا حانىم ۇيىنەن كەلگەن بوتا بولعان سوڭ با، جانپوز اتاندى حان دا جانىنداي جاقسى كورەدى.
ول ءوزىنىڭ ءبىر كۇنى مالشى جالشىلارىن جيناپ الىپ:
— سەندەر بىلەسىڭدەر، مەنىڭ بارلىق ىرىس، قۇتىم مىنا جانپوز اتاندا تۇر. بايقاڭدار، ەگەر دە كىمدە-كىم وسى جانپوز اتاندى ۇرى الدى، ۇراعا جىعىلدى نەمەسە ءولدى دەپ ەستىرتەر بولسا، مەن ونىڭ كومەيىنە قورعاسىن قۇيىپ ولتىرەمىن! — دەپ ەسكەرتتى. وسىدان بىلاي مالشىلار جانپوز اتاندى ويعا قاراي تايراڭداتپاي، ورگە قاراي مايماڭداتپاي، جازىق جەرگە باعادى. جايلى جەرگە جاتقىزادى. ونى ۇرىدان دا، ۇرادان دا ساقتايدى.
سونىمەن ايلار وتەدى. جىلدار وتەدى. ءبىر كۇنى ەل كوشەدى. حان ورداسىنىڭ شاڭىراعى حان مەن حانىمنىڭ جاقسى كورەتىن جانپوزعا ارتىلادى. بارلىق كوشتىڭ باسى — حاننىڭ كوشى. حان كوشىنىڭ باسى — جانپوز اتان. ونىڭ بۇيداسى قارا جورعاعا مىنگەن حانىمنىڭ قولىندا بولادى. كوش ءجۇرىپ كەلە جاتادى. حان ءوزىنىڭ يگى جاقسىلارىمەن ول قوناتىن جەرگە وزىپ كەتەدى. جانۋاردىڭ قارتايعانى ما، الدە جازىم بولدى ما، جارتى جولعا جەتپەي ءبىر وردان ويعا قاراي ىلديلاپ ءتۇسىپ كەلە جاتقاندا جانپوز اتان ءسۇرىنىپ كەتەدى دە، وماقاسا قۇلايدى. قۇلايدى دا، ءوز ومىرتقاسى ءۇزىلىپ، تۇياق سەرىپپەي پىشاققا ىلىنەدى. ادام اتاۋلى ات ۇستىندە، تۇيە اتاۋلى جۇك استىندا كوش توقتاپ، ەل اڭىرىپ قالادى. حان كوشىنىڭ الدىنا باسقا كوشتىڭ ءتۇسۋى جاقسى ىرىم ەمەس. «سەن بار، سەن بار!» دەسكەنىمەن، حانعا حابار ەتۋگە ەشكىمنىڭ باتىلى بارمايدى. اقىرىندا ەل جيرەنشەگە قولقا سالادى. «ءسىز بارىڭىز»، — دەيدى. «جارايدى، بارايىن. ءوزىم ءۇشىن تۋىپپىن، ءوزىم ءۇشىن ءولىپپىن»، — دەيدى دە جيرەنشە كەتە بارادى. ول دالاقتاپ شابا جونەلمەيدى، ءوزىنىڭ اشەيىندەگى جۇرىسىمەن بۇلكىلدەتە بەرەدى. ءبىر بەلدەن اسقان سوڭ، ءبىر بەلدەن اسادى. ءبىر بۇلاققا كىدىرىپ، اتىن دا شالدىرادى. ءسويتىپ جۇرگەندە شالقاي ءتۇس بولادى. ەل قوناتىن جەرگە كەلىپ، اتىنان تۇسكەن حاننىڭ كوزى كوش كەلەتىن جاقتا. ىستىق كۇن قۇرىپ بارادى. شاڭىرقاپ شولدەي باستاعان حاننىڭ شىدامى كەتىپ، ءحالى دە ازايادى. ول ءبىر كەزدە دوڭنەن اسىپ كەلە جاتقان جيرەنشەنى كورەدى. «اۋ، جۇرسەڭشى!» دەپ ايعايلاپ تا جىبەرەدى. وعان اسىعاتىن جيرەنشە مە، ءبىر تەبىنىپ قويىپ بۇلكىلدەتە بەرەدى. حانعا جاقىنداعان سايىن بەلى تۇسەدى.
— اپىراي اماندىق پا، كوش قايدا؟
— اماندىق، تاقسىر، اماندىق.
وسىنى ايتىپ جيرەنشە اسىقپاي اتىنان ءتۇسىپ، حاننىڭ جانىنا كەلەدى.
— اماندىق بولسا، كوش نەگە كەلمەي جاتىر؟
— الگى جانۋار جانپوز اتان ءسۇرىنىپ كەتىپ، سودان جۇمعان كوزىن اشپايدى، كوسىلگەن اياعىن جيمايدى. سونىمەن كوشتىڭ كىدىرىپ تۇرعانى، سونى قايتەمىز دەپ سىزگە اقىلداسۋعا جىبەردى.
جيرەنشەنىڭ سوندالىق اسپاي-ساسپاي سويلەگەنىنە شىداماعان حان:
— ويباي-اۋ، ول ءيتتى ءولدى دەسەڭشى، — دەپ ايتىپ قالىپتى.
سوندا جيرەنشە ءىلىپ اكەتىپ:
— الەي، تاقسىر، ءولدى دەگەن ءوز اۋزىڭىزدان شىقتى، — دەپتى.
You Might Also Like
-
اسان قايعى جەتى جىل جەلمايا ءمىنىپ، جەر قاراپ جيدەلىبايسىندى ۇناتىپ، حالىققا ايتىپ وتىرعاندا ون بەس جاستاعى جۇپار دەگەن قىزىنىڭ ۇعىپ، سەزگەن ىستەرى.
-
ءبىر كۇنى حان ءوزىنىڭ جولداستارى جيرەنشە بار بىرگە وتىرادى ەكەن، ەسىكتەن ءبىر اق ساقال شال ادام كىرىپ، حانعا سالەم بەرىپ، امان-تۇگەل سۇراسىپ تورگە تامان، اناداي جەرگە بارىپ وتىردى دەيدى. سوندا حان تۇر...
