باعدارلاما قازاق ءتىلى تەرەڭدەتۋ 8-سىنىپ
پاۆلودار وبلىستىق ءبىلىم بەرۋ باسقارماسى
پەداگوگ مامانداردىڭ بىلىكتىلىگىن ارتتىرۋ ينستيتۋتى
شارباقتى اۋدانى ەسىلباي ورتا مەكتەبى
اۆتورى: شارپەكوۆا اقمارال سايلاۋ قىزى
قازاق ءتىلى
جالپى ورتا ءبىلىم بەرەتىن مەكتەپتىڭ 8-سىنىبىنا قازاق ءتىلىن تەرەڭدەتىپ وقىتۋعا ارنالعان وقۋ باعدارلاماسى
پىكىر جازعان.
پاۆلودار وبلىسى بويىنشا پەداگوگ قىزمەتكەرلەردىڭ بىلىكتىلىگىن ارتتىرۋ ينستيتۋتىنىڭ قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتى پاندەرىنىڭ ادىسكەرى دايروۆا ا.ق.
جالپى ورتا ءبىلىم بەرەتىن مەكتەپتىڭ 8-سىنىبىنا قازاق ءتىلىن تەرەڭدەتىپ وقىتۋعا ارنالعان باعدارلاماسى
تۇسىنىك حات
قازاق ءتىلىن تەرەڭدەتىپ وقىتۋدىڭ جولعا قويىلۋى - بۇگىنگى قوعامدىق-الەۋمەتتىك سۇرانىم تالابىنان تۋىنداپ وتىرعان ماسەلە. مەملەكەتتىك مارتەبەگە يە بولعان قازاق ءتىلىنىڭ قولدانىس ءورىسىنىڭ كەڭەيۋى، ءبىرشاما جىلدار بويى وزگە ءتىلدىڭ وكتەمدىگىنەن تابيعي ارنالارىنان اجىراپ قالعان انا ءتىلىمىزدى ورىستەتۋگە دەگەن تالاپتىڭ كۇشەيۋى رەسپۋبليكامىزداعى ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىنىڭ نەگىزگى بۋىنى بولىپ سانالاتىن جالپى ءبىلىم بەرەتىن مەكتەپتەردە بۇل ءپاننىڭ ءرولىنىڭ، ماڭىزىنىڭ ارتىلۋىنا قاجەتتى العىشارتتاردى قالىپتاستىرۋدى كەرەك ەتەدى. بۇل ورايداعى نەگىزگى شارتتار - قازاق ءتىلى ءپانىنىڭ ءبىلىم مازمۇنىن جاڭارتا وتىرىپ، وقۋشىلارعا تەرەڭ ءبىلىم بەرۋ، ولاردىڭ كوممۋنيكاتيۆتىك بىلىكتىلىگىن ارتتىرۋ، انا ءتىلىن ءسوز مادەنيەتى تالاپتارىنا ساي دەڭگەيدە دۇرىس قولدانا ءبىلۋ ىسكەرلىكتەرىن جەتىلدىرۋ.
قازاق ءتىلى ءپانىنىڭ الدىنا قوياتىن ماقساتى - ءتىلدىڭ قوعامدىق-الەۋمەتتىك ءمانىن تۇسىنگەن، ءتىل قىزمەتتەرىن جۇيەلى مەڭگەرگەن، ءسوز مادەنيەتى تالاپتارىنا ساي بىلىك-داعدىلارى جەتىلگەن دارا تۇلعا دايارلاۋعا مۇمكىندىك تۋعىزۋ.
ءتىل كەز-كەلگەن تانىمدىق ىس-ارەكەتتىڭ قۇرالى، ويلاۋدىڭ فورماسى جانە ونى دامىتۋدىڭ نەگىزى بولىپ سانالادى. وقۋشىلاردىڭ ىنتا-ىقىلاسى مەن تالابىن، ءبىلىم دەڭگەيلەرىن ەسكەرە وتىرىپ ارنايى باعدارلاما جاسالدى. باعدارلاما وقۋشىلاردىڭ قابىلەت-يكەمىن ۇشتاپ، شىعارماشىلىق ىزدەنىستەرگە كەڭ ءورىس بەرەدى.
تانىمدىق باعىت بويىنشا
- وقۋشىنىڭ ءتىلىن دامىتۋ، تىلدىك، شىعارماشىلىق قابىلەتتەرىن جەتىلدىرۋ؛
- ءتىلدىڭ - قوعامدىق-الەۋمەتتىك ءمانىن ءتۇسىندىرۋ
- وقۋشىنىڭ لينگۆيستيكالىق دۇنيەتانىمىن قالىپتاستىرۋ؛
- قازاق ءتىلى ساباعىنداعى ءپانارالىق بايلانىس ارقىلى قوعام، تابيعات تۋرالى ادامزات جيناپ قورىتقان ءبىلىم نەگىزدەرىمەن قارۋلاندىرۋ.
پراكتيكالىق باعىت بويىنشا
- وقۋشىلاردىڭ تىلدىك ساۋاتتىلىعىن ارتتىرۋ؛
- ادەبي ءتىلدىڭ نورمالارىن مەڭگەرتۋ؛
- وقۋشىلاردىڭ تىلدىك-ەستەتيكالىق تالعامدارىن قالىپتاستىرۋ
- سويلەم ارەكەتىنە قاجەتتى زاڭدىلىقتار مەن تالاپتاردى مەڭگەرتۋ.
بۇل مىندەتتەردىڭ جۇزەگە اسۋى تىلدىك ءبىلىمنىڭ ءار وقۋشىنىڭ لينگۆيستيكالىق دۇنيەتانىمىنىڭ قالىپتاسۋىنا، ءارى ولاردىڭ پراكتيكالىق ىسكەرلىك داعدىلاردىڭ بازاسى رەتىندە قىزمەت ەتۋىنە نەگىز قالايدى.
8-سىنىپ
(بارلىعى-68 ساعات، اپتاسىنا-2 ساعات)
قازاقتىڭ ادەبي ءتىلى. 1 ساعات
قازاق ءتىلىنىڭ بۇگىنگى جايى، بولاشاعى، دامۋى
ءى. ادەبي ءتىلدىڭ گرامماتيكالىق نورمالارى-2 ساعات
ادەبي تىلدە قوسىمشالاردى دۇرىس قولدانۋدىڭ ءمانى. سوزدەردىڭ تىركەسۋ قابىلەتى، ولاردىڭ ماعىنالىق ۇيلەسىمى مەن گرامماتيكالىق سيپاتىنىڭ ءوزارا سايكەستىگىنە سۇيەنەتىندىگى.
ءىى. سينتاكسيس
سويلەم-6 ساعات
حابارلى سويلەمنىڭ ايتىلۋى مەن تىنىس بەلگىسى. حابارلى سويلەمنىڭ بايانداۋىشتىق، مورفولوگيالىق بەلگىلەرى. سۇراۋلى سويلەمنىڭ تۇرلەرى. لەپتى سويلەمنىڭ ماعىناسى، جاسالۋى. بۇيرىقتى سويلەمنىڭ تىنىس بەلگىسى. بۇيرىقتى سويلەمنىڭ ينتوناسياسى
سويلەم قۇرامى-21 ساعات
باستاۋىشتىڭ تۇلعالىق، ماعىنالىق بەلگىلەرى، نەگىزگى سۇراۋلارى، زات ەسىمدەردەن باسقا ءسوز تاپتارىنىڭ باستاۋىش بولۋى.بايانداۋىش، ونىڭ تۇلعاسى، ماعىنالىق بەلگىلەرى. بايانداۋىشتىڭ سۇراۋلارى. كۇردەلى بايانداۋىشتىڭ جاسالۋ جولدارى. باستاۋىش پەن بايانداۋىشتىڭ بايلانىسى. تولىقتاۋىشتىڭ تۇلعالىق، ماعىنالىق بەلگىلەرى. دارا جانە كۇردەلى تولىقتاۋىش. انىقتاۋىشتىڭ جاسالۋى. كۇردەلى پىسىقتاۋىشتىڭ جاسالۋ جولدارى. انىقتاۋىشتىڭ تۇلعالىق، ماعىنالىق بەلگىلەرى. پىسىقتاۋىشتىڭ تۇلعالىق، ماعىنالىق بەلگىلەرى.كۇردەلى پىسىقتاۋىشتىڭ جاسالۋ جولدارى. سويلەمنىڭ ايقىنداۋىش مۇشەلەرى تۋرالى تۇسىنىك. وڭاشالانعان ايقىنداۋىش مۇشە، ونىڭ وزىندىك ەرەكشەلىكتەرى. قوسارلى ايقىنداۋىش مۇشەلەردىڭ ۇلتتىق سالت-داستۇرلەرمەن بايلانىسى. ءبىرىڭعاي مۇشەلەرگە ءتان گرامماتيكالىق بەلگىلەر. ءبىرىڭعاي مۇشەلەرگە ورتاق جالپىلاۋىش سوزدەر، ولاردىڭ جاسالۋى. قاراتپا ءسوز، تىنىس بەلگىلەرى. قىستىرما ءسوزدىڭ سويلەم ىشىندەگى قولدانىلۋ ورنى.
جاي سويلەمنىڭ تۇرلەرى-5 ساعات
جاقتى سويلەم، ونىڭ نەگىزگى بەلگىلەرى. جاقسىز سويلەمنىڭ قۇرىلىمى. جالاڭ جانە جايىلما سويلەمدەردىڭ گرامماتيكالىق بەلگىلەرى. تولىمسىز سويلەم بولۋدىڭ جاعدايلارى.
قۇرمالاس سويلەم -16 ساعات
جاي سويلەم مەن قۇرمالاس سويلەمنىڭ ورتاق بەلگىلەرى مەن ايىرماشىلىقتارى. قۇرمالاس سويلەم تابيعاتى تۋرالى عالىمدار كوزقاراستارى. سالالاستىڭ جاسالۋ جولدارى. سالالاس قۇرمالاستىڭ ماعىنالىق تۇرلەرى.
ىڭعايلاستىقتىڭ قۇرامىنداعى جاي سويلەمدەردىڭ ماعىنالىق قاتىناسى. سەبەپ-سالدار سالالاستىڭ قۇرامىنداعى جاي سويلەمدەردىڭ بايلانىسۋ تاسىلدەرى، تىنىس بەلگىلەرى. تۇسىندىرمەلى سالالاستىڭ قۇرامىنداعى جاي سويلەمدەردىڭ گرامماتيكالىق بەلگىلەرى.
ساباقتاس قۇرمالاس سويلەمنىڭ ماعىنالىق تۇرلەرى. شارتتى باعىنىڭقىلى ساباقتاس. سويلەم قۇرامىنداعى جاي سويلەمدەردىڭ بايلانىسۋ تاسىلدەرى، جاسالۋى.
ارالاس قۇرمالاس سويلەم. قۇرمالاس سويلەمنىڭ تىنىس بەلگىلەرى. كوپ باسىڭقى ساباقتاستىڭ تۇرلەرى. كوپ باسىڭقى ساباقتاس قۇرمالاستىڭ وزىندىك ەرەكشەلىكتەرى، تىنىس بەلگىلەرى.
ءتول ءسوز بەن تولەۋ ءسوز-4 ساعات
ءتول ءسوزدىڭ تىنىس بەلگىلەرى. ءتول ءسوز بەن اۆتور ءسوزى، ولاردىڭ ورىن ءتارتىبى. ديالوگ، ونىڭ ستيلدىك ءمانى. ءتول ءسوز بەن اۆتور ءسوزىنىڭ قولدانىلۋ ەرەكشەلىكتەرى.
ءىىى. ءتىل مادەنيەتى-4 ساعات
دۇرىس سويلەي، جازا ءبىلۋدىڭ شارتتارى. ءسوز قولدانۋدىڭ نەگىزگى پرينسيپتەرى.
ءسوز قۇدىرەتىن تانىتاتىن ماقالدار مەن دانالىق سوزدەردى تالداتۋ. حالقىمىزدىڭ جاقسى داستۇرلەرىن ساقتاپ كەلگەن شەشەندىك ءسوز ۇلگىلەرىن ءارى قاراي دامىتۋ، ونى وقۋشىلاردىڭ سويلەۋ داعدىسىنا ءسىڭىرۋ باعىتىنداعى جۇمىس تۇرلەرىن جۇرگىزۋ.
جازبا جۇمىستارى ءۇشىن-8 ساعات
وتكەندى قايتالاۋ-2 ساعات
وقۋشىلاردىڭ دايىندىق دەڭگەيىنە قويىلاتىن تالاپتار.
ادەبي ءتىل جانە ءماتىن:
- ادەبي تىلدە قوسىمشالاردى دۇرىس قولدانۋدىڭ ءمانىن تۇسىنەدى.
- ماتىندەگى ءسوزجاسامدىق نورما تۇرعىسىنان تالدانادى.
سينتاكسيس بويىنشا:
- سينتاكسيستىك ۇعىمداردى بىر-بىرىنەن دۇرىس اجىراتا ءبىلۋ؛
- سوزدەردى ماعىناسى مەن لوگيكالىق بايلانىسىنا قاراي تىركەستىرە ءبىلۋ، ولاردى تالعامپازدىقپەن جۇمساي الۋ؛
جاي سويلەم سينتاكسيسى بويىنشا:
- ءسوز تىركەسىنىڭ تۇرلەرىن اجىراتۋ؛
- سوزدەردىڭ بايلانىسۋ تاسىلدەرىن جانە تۇرلەرىن (قيىسۋ، قابىسۋ، جاناسۋ، ماتاسۋ، مەڭگەرۋ)، ولاردى اجىراتا ءبىلۋ؛
- حابارلى، سۇراۋلى جانە لەپتى سويلەمدەردى سويلەسۋ مەن جازۋدا ورىندى قولدانا ءبىلۋ؛
- سويلەمدى سويلەم مۇشەلەرىنە، ءبىرىڭعاي مۇشەلەرگە تالاي الۋ؛
- ايقىنداۋىش جانە وقشاۋ ءسوزدى سويلەمنىڭ ماعىنالىق، ينتوناسيالىق، ستيلدىك ەرەكشەلىكتەرىنە ساي دۇرىس قولدانا الۋ؛
- جاقتى، جاقسىز، تولىمدى، تولىمسىز جانە اتاۋلى، جاي سويلەمدەردىڭ وزىندىك گرامماتيكالىق بەلگىلەرىن اجىراتا الۋ؛
- قۇرمالاس سويلەمنىڭ گرامماتيكالىق ەرەكشەلىكتەرىن ءبىلۋ، ءتىل فاكتىلەرى ارقىلى جۇيەلى ءتۇسىندىرىپ بەرە الۋ؛
- سالالاس قۇرمالاستاردى قاتىستىرا وتىرىپ، شاعىن شىعارما، سۋرەتتەمە، ويتولعاۋ جازا الۋ؛
- ساباقتاس قۇرمالاستىڭ ماعىنالىق تۇرلەرىن قاتىستىرىپ، اۋىزشا، جازباشا ءماتىن قۇراي الۋ؛
- كوپ قۇرامدى قۇرمالاس سويلەمدەردى كوركەم شىعارمادان تاۋىپ، جازۋشى ءستيلىن ايقىنداۋداعى قىزمەتىن تانۋ؛
- ءتول ءسوز، تولەۋ ءسوز، اۆتور ءسوزى، سيتاتا، ديالوگ سوزدەردى ماتىننەن، كوركەم شىعارمالاردان تابا ءبىلۋ؛
ءتىل مادەنيەتى بويىنشا:
- ءسوزدى دۇرىس ايتۋ زاڭدىلىقتارىن مەڭگەرۋ؛
- سوزدىك تۇرلەرىن پايدالانا الۋ؛
- گرامماتيكالىق زاڭدىلىقتارىن مەڭگەرۋ؛
- سويلەمنىڭ تىنىس بەلگىلەرىن دۇرىس قويا ءبىلۋ جانە ولاردىڭ قويىلۋ جولدارى مەن سەبەپتەرىن دالەلدەي ءبىلۋ.
پەداگوگ مامانداردىڭ بىلىكتىلىگىن ارتتىرۋ ينستيتۋتى
شارباقتى اۋدانى ەسىلباي ورتا مەكتەبى
اۆتورى: شارپەكوۆا اقمارال سايلاۋ قىزى
قازاق ءتىلى
جالپى ورتا ءبىلىم بەرەتىن مەكتەپتىڭ 8-سىنىبىنا قازاق ءتىلىن تەرەڭدەتىپ وقىتۋعا ارنالعان وقۋ باعدارلاماسى
پىكىر جازعان.
پاۆلودار وبلىسى بويىنشا پەداگوگ قىزمەتكەرلەردىڭ بىلىكتىلىگىن ارتتىرۋ ينستيتۋتىنىڭ قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتى پاندەرىنىڭ ادىسكەرى دايروۆا ا.ق.
جالپى ورتا ءبىلىم بەرەتىن مەكتەپتىڭ 8-سىنىبىنا قازاق ءتىلىن تەرەڭدەتىپ وقىتۋعا ارنالعان باعدارلاماسى
تۇسىنىك حات
قازاق ءتىلىن تەرەڭدەتىپ وقىتۋدىڭ جولعا قويىلۋى - بۇگىنگى قوعامدىق-الەۋمەتتىك سۇرانىم تالابىنان تۋىنداپ وتىرعان ماسەلە. مەملەكەتتىك مارتەبەگە يە بولعان قازاق ءتىلىنىڭ قولدانىس ءورىسىنىڭ كەڭەيۋى، ءبىرشاما جىلدار بويى وزگە ءتىلدىڭ وكتەمدىگىنەن تابيعي ارنالارىنان اجىراپ قالعان انا ءتىلىمىزدى ورىستەتۋگە دەگەن تالاپتىڭ كۇشەيۋى رەسپۋبليكامىزداعى ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىنىڭ نەگىزگى بۋىنى بولىپ سانالاتىن جالپى ءبىلىم بەرەتىن مەكتەپتەردە بۇل ءپاننىڭ ءرولىنىڭ، ماڭىزىنىڭ ارتىلۋىنا قاجەتتى العىشارتتاردى قالىپتاستىرۋدى كەرەك ەتەدى. بۇل ورايداعى نەگىزگى شارتتار - قازاق ءتىلى ءپانىنىڭ ءبىلىم مازمۇنىن جاڭارتا وتىرىپ، وقۋشىلارعا تەرەڭ ءبىلىم بەرۋ، ولاردىڭ كوممۋنيكاتيۆتىك بىلىكتىلىگىن ارتتىرۋ، انا ءتىلىن ءسوز مادەنيەتى تالاپتارىنا ساي دەڭگەيدە دۇرىس قولدانا ءبىلۋ ىسكەرلىكتەرىن جەتىلدىرۋ.
قازاق ءتىلى ءپانىنىڭ الدىنا قوياتىن ماقساتى - ءتىلدىڭ قوعامدىق-الەۋمەتتىك ءمانىن تۇسىنگەن، ءتىل قىزمەتتەرىن جۇيەلى مەڭگەرگەن، ءسوز مادەنيەتى تالاپتارىنا ساي بىلىك-داعدىلارى جەتىلگەن دارا تۇلعا دايارلاۋعا مۇمكىندىك تۋعىزۋ.
ءتىل كەز-كەلگەن تانىمدىق ىس-ارەكەتتىڭ قۇرالى، ويلاۋدىڭ فورماسى جانە ونى دامىتۋدىڭ نەگىزى بولىپ سانالادى. وقۋشىلاردىڭ ىنتا-ىقىلاسى مەن تالابىن، ءبىلىم دەڭگەيلەرىن ەسكەرە وتىرىپ ارنايى باعدارلاما جاسالدى. باعدارلاما وقۋشىلاردىڭ قابىلەت-يكەمىن ۇشتاپ، شىعارماشىلىق ىزدەنىستەرگە كەڭ ءورىس بەرەدى.
تانىمدىق باعىت بويىنشا
- وقۋشىنىڭ ءتىلىن دامىتۋ، تىلدىك، شىعارماشىلىق قابىلەتتەرىن جەتىلدىرۋ؛
- ءتىلدىڭ - قوعامدىق-الەۋمەتتىك ءمانىن ءتۇسىندىرۋ
- وقۋشىنىڭ لينگۆيستيكالىق دۇنيەتانىمىن قالىپتاستىرۋ؛
- قازاق ءتىلى ساباعىنداعى ءپانارالىق بايلانىس ارقىلى قوعام، تابيعات تۋرالى ادامزات جيناپ قورىتقان ءبىلىم نەگىزدەرىمەن قارۋلاندىرۋ.
پراكتيكالىق باعىت بويىنشا
- وقۋشىلاردىڭ تىلدىك ساۋاتتىلىعىن ارتتىرۋ؛
- ادەبي ءتىلدىڭ نورمالارىن مەڭگەرتۋ؛
- وقۋشىلاردىڭ تىلدىك-ەستەتيكالىق تالعامدارىن قالىپتاستىرۋ
- سويلەم ارەكەتىنە قاجەتتى زاڭدىلىقتار مەن تالاپتاردى مەڭگەرتۋ.
بۇل مىندەتتەردىڭ جۇزەگە اسۋى تىلدىك ءبىلىمنىڭ ءار وقۋشىنىڭ لينگۆيستيكالىق دۇنيەتانىمىنىڭ قالىپتاسۋىنا، ءارى ولاردىڭ پراكتيكالىق ىسكەرلىك داعدىلاردىڭ بازاسى رەتىندە قىزمەت ەتۋىنە نەگىز قالايدى.
8-سىنىپ
(بارلىعى-68 ساعات، اپتاسىنا-2 ساعات)
قازاقتىڭ ادەبي ءتىلى. 1 ساعات
قازاق ءتىلىنىڭ بۇگىنگى جايى، بولاشاعى، دامۋى
ءى. ادەبي ءتىلدىڭ گرامماتيكالىق نورمالارى-2 ساعات
ادەبي تىلدە قوسىمشالاردى دۇرىس قولدانۋدىڭ ءمانى. سوزدەردىڭ تىركەسۋ قابىلەتى، ولاردىڭ ماعىنالىق ۇيلەسىمى مەن گرامماتيكالىق سيپاتىنىڭ ءوزارا سايكەستىگىنە سۇيەنەتىندىگى.
ءىى. سينتاكسيس
سويلەم-6 ساعات
حابارلى سويلەمنىڭ ايتىلۋى مەن تىنىس بەلگىسى. حابارلى سويلەمنىڭ بايانداۋىشتىق، مورفولوگيالىق بەلگىلەرى. سۇراۋلى سويلەمنىڭ تۇرلەرى. لەپتى سويلەمنىڭ ماعىناسى، جاسالۋى. بۇيرىقتى سويلەمنىڭ تىنىس بەلگىسى. بۇيرىقتى سويلەمنىڭ ينتوناسياسى
سويلەم قۇرامى-21 ساعات
باستاۋىشتىڭ تۇلعالىق، ماعىنالىق بەلگىلەرى، نەگىزگى سۇراۋلارى، زات ەسىمدەردەن باسقا ءسوز تاپتارىنىڭ باستاۋىش بولۋى.بايانداۋىش، ونىڭ تۇلعاسى، ماعىنالىق بەلگىلەرى. بايانداۋىشتىڭ سۇراۋلارى. كۇردەلى بايانداۋىشتىڭ جاسالۋ جولدارى. باستاۋىش پەن بايانداۋىشتىڭ بايلانىسى. تولىقتاۋىشتىڭ تۇلعالىق، ماعىنالىق بەلگىلەرى. دارا جانە كۇردەلى تولىقتاۋىش. انىقتاۋىشتىڭ جاسالۋى. كۇردەلى پىسىقتاۋىشتىڭ جاسالۋ جولدارى. انىقتاۋىشتىڭ تۇلعالىق، ماعىنالىق بەلگىلەرى. پىسىقتاۋىشتىڭ تۇلعالىق، ماعىنالىق بەلگىلەرى.كۇردەلى پىسىقتاۋىشتىڭ جاسالۋ جولدارى. سويلەمنىڭ ايقىنداۋىش مۇشەلەرى تۋرالى تۇسىنىك. وڭاشالانعان ايقىنداۋىش مۇشە، ونىڭ وزىندىك ەرەكشەلىكتەرى. قوسارلى ايقىنداۋىش مۇشەلەردىڭ ۇلتتىق سالت-داستۇرلەرمەن بايلانىسى. ءبىرىڭعاي مۇشەلەرگە ءتان گرامماتيكالىق بەلگىلەر. ءبىرىڭعاي مۇشەلەرگە ورتاق جالپىلاۋىش سوزدەر، ولاردىڭ جاسالۋى. قاراتپا ءسوز، تىنىس بەلگىلەرى. قىستىرما ءسوزدىڭ سويلەم ىشىندەگى قولدانىلۋ ورنى.
جاي سويلەمنىڭ تۇرلەرى-5 ساعات
جاقتى سويلەم، ونىڭ نەگىزگى بەلگىلەرى. جاقسىز سويلەمنىڭ قۇرىلىمى. جالاڭ جانە جايىلما سويلەمدەردىڭ گرامماتيكالىق بەلگىلەرى. تولىمسىز سويلەم بولۋدىڭ جاعدايلارى.
قۇرمالاس سويلەم -16 ساعات
جاي سويلەم مەن قۇرمالاس سويلەمنىڭ ورتاق بەلگىلەرى مەن ايىرماشىلىقتارى. قۇرمالاس سويلەم تابيعاتى تۋرالى عالىمدار كوزقاراستارى. سالالاستىڭ جاسالۋ جولدارى. سالالاس قۇرمالاستىڭ ماعىنالىق تۇرلەرى.
ىڭعايلاستىقتىڭ قۇرامىنداعى جاي سويلەمدەردىڭ ماعىنالىق قاتىناسى. سەبەپ-سالدار سالالاستىڭ قۇرامىنداعى جاي سويلەمدەردىڭ بايلانىسۋ تاسىلدەرى، تىنىس بەلگىلەرى. تۇسىندىرمەلى سالالاستىڭ قۇرامىنداعى جاي سويلەمدەردىڭ گرامماتيكالىق بەلگىلەرى.
ساباقتاس قۇرمالاس سويلەمنىڭ ماعىنالىق تۇرلەرى. شارتتى باعىنىڭقىلى ساباقتاس. سويلەم قۇرامىنداعى جاي سويلەمدەردىڭ بايلانىسۋ تاسىلدەرى، جاسالۋى.
ارالاس قۇرمالاس سويلەم. قۇرمالاس سويلەمنىڭ تىنىس بەلگىلەرى. كوپ باسىڭقى ساباقتاستىڭ تۇرلەرى. كوپ باسىڭقى ساباقتاس قۇرمالاستىڭ وزىندىك ەرەكشەلىكتەرى، تىنىس بەلگىلەرى.
ءتول ءسوز بەن تولەۋ ءسوز-4 ساعات
ءتول ءسوزدىڭ تىنىس بەلگىلەرى. ءتول ءسوز بەن اۆتور ءسوزى، ولاردىڭ ورىن ءتارتىبى. ديالوگ، ونىڭ ستيلدىك ءمانى. ءتول ءسوز بەن اۆتور ءسوزىنىڭ قولدانىلۋ ەرەكشەلىكتەرى.
ءىىى. ءتىل مادەنيەتى-4 ساعات
دۇرىس سويلەي، جازا ءبىلۋدىڭ شارتتارى. ءسوز قولدانۋدىڭ نەگىزگى پرينسيپتەرى.
ءسوز قۇدىرەتىن تانىتاتىن ماقالدار مەن دانالىق سوزدەردى تالداتۋ. حالقىمىزدىڭ جاقسى داستۇرلەرىن ساقتاپ كەلگەن شەشەندىك ءسوز ۇلگىلەرىن ءارى قاراي دامىتۋ، ونى وقۋشىلاردىڭ سويلەۋ داعدىسىنا ءسىڭىرۋ باعىتىنداعى جۇمىس تۇرلەرىن جۇرگىزۋ.
جازبا جۇمىستارى ءۇشىن-8 ساعات
وتكەندى قايتالاۋ-2 ساعات
وقۋشىلاردىڭ دايىندىق دەڭگەيىنە قويىلاتىن تالاپتار.
ادەبي ءتىل جانە ءماتىن:
- ادەبي تىلدە قوسىمشالاردى دۇرىس قولدانۋدىڭ ءمانىن تۇسىنەدى.
- ماتىندەگى ءسوزجاسامدىق نورما تۇرعىسىنان تالدانادى.
سينتاكسيس بويىنشا:
- سينتاكسيستىك ۇعىمداردى بىر-بىرىنەن دۇرىس اجىراتا ءبىلۋ؛
- سوزدەردى ماعىناسى مەن لوگيكالىق بايلانىسىنا قاراي تىركەستىرە ءبىلۋ، ولاردى تالعامپازدىقپەن جۇمساي الۋ؛
جاي سويلەم سينتاكسيسى بويىنشا:
- ءسوز تىركەسىنىڭ تۇرلەرىن اجىراتۋ؛
- سوزدەردىڭ بايلانىسۋ تاسىلدەرىن جانە تۇرلەرىن (قيىسۋ، قابىسۋ، جاناسۋ، ماتاسۋ، مەڭگەرۋ)، ولاردى اجىراتا ءبىلۋ؛
- حابارلى، سۇراۋلى جانە لەپتى سويلەمدەردى سويلەسۋ مەن جازۋدا ورىندى قولدانا ءبىلۋ؛
- سويلەمدى سويلەم مۇشەلەرىنە، ءبىرىڭعاي مۇشەلەرگە تالاي الۋ؛
- ايقىنداۋىش جانە وقشاۋ ءسوزدى سويلەمنىڭ ماعىنالىق، ينتوناسيالىق، ستيلدىك ەرەكشەلىكتەرىنە ساي دۇرىس قولدانا الۋ؛
- جاقتى، جاقسىز، تولىمدى، تولىمسىز جانە اتاۋلى، جاي سويلەمدەردىڭ وزىندىك گرامماتيكالىق بەلگىلەرىن اجىراتا الۋ؛
- قۇرمالاس سويلەمنىڭ گرامماتيكالىق ەرەكشەلىكتەرىن ءبىلۋ، ءتىل فاكتىلەرى ارقىلى جۇيەلى ءتۇسىندىرىپ بەرە الۋ؛
- سالالاس قۇرمالاستاردى قاتىستىرا وتىرىپ، شاعىن شىعارما، سۋرەتتەمە، ويتولعاۋ جازا الۋ؛
- ساباقتاس قۇرمالاستىڭ ماعىنالىق تۇرلەرىن قاتىستىرىپ، اۋىزشا، جازباشا ءماتىن قۇراي الۋ؛
- كوپ قۇرامدى قۇرمالاس سويلەمدەردى كوركەم شىعارمادان تاۋىپ، جازۋشى ءستيلىن ايقىنداۋداعى قىزمەتىن تانۋ؛
- ءتول ءسوز، تولەۋ ءسوز، اۆتور ءسوزى، سيتاتا، ديالوگ سوزدەردى ماتىننەن، كوركەم شىعارمالاردان تابا ءبىلۋ؛
ءتىل مادەنيەتى بويىنشا:
- ءسوزدى دۇرىس ايتۋ زاڭدىلىقتارىن مەڭگەرۋ؛
- سوزدىك تۇرلەرىن پايدالانا الۋ؛
- گرامماتيكالىق زاڭدىلىقتارىن مەڭگەرۋ؛
- سويلەمنىڭ تىنىس بەلگىلەرىن دۇرىس قويا ءبىلۋ جانە ولاردىڭ قويىلۋ جولدارى مەن سەبەپتەرىن دالەلدەي ءبىلۋ.
You Might Also Like
-
كۇنتىزبەلىك-تاقىرىپتىق جوسپار. 8-سىنىپ.
