بالاباقشا كوشباسشىسى
تاقىرىبى: «بالاباقشا كوشباسشىسى»
ماقساتى: بالالاردى زامان تالابىنا ساي ءار سالاداعى بىلىمدەرىن كەڭەيتە وتىرىپ،، ءبىلىم دەڭگەيىن بايقاۋ. ۇلتتىق مادەنيەت قۇندىلىقتارىن بويلارىنا سىڭىرە وتىرىپ، تۇلعالاردىڭ تاپقىرلىعىن، شەبەرلىگىن، تانىمدىق قابىلەتتەرىن ايقىنداۋ. سۇراقتارعا تولىق جاۋاپ بەرۋ داعدىسىن قاداعالاۋ. ويلاۋ قابىلەتتەرىن دامىتا وتىرىپ، سويلەۋ شەبەرلىگىن جەتىلدىرۋ، بەلسەندىلىگىن ارتتىرۋ. جارىسۋعا، جارىستا جەڭىمپاز بولۋعا ۇمتىلدىرۋ. كوشباسشىلىق قابىلەتىن وياتۋ، ءبىلىمدى، دارىندى، وزىق بولۋعا، العان بىلىمدەرىن قولدانا بىلۋگە تاربيەلەۋ.
كەرەكتى قۇرالدار: تاپسىرمالار بويىنشا سلايدتار، سۋرەتتەر، ەسەپ امالدارى جازىلعان كارتوچكالار، اۋەندى مۋزىكالار،
اشىق شارانىڭ ءجۇرۋ بارىسى:
جۇرگىزۋشى:
- سالەمەتسىزدەر مە قۇرمەتتى سايىس قوناقتارى، بالالار. بۇگىنگى «بالاباقشا كوشباسشىسى» ينتەللەكتۋالدىق سايىسىنا قوش كەلدىڭىزدەر. «ءبىلىمدى ۇرپاق - ەل تىرەگى»- دەگەندەي بۇگىن ەرەسەك، مەكتەپالدى دايارلىق توپتار اراسىنداعى ءبىلىم دوداسىن باستاۋعا رۇقسات ەتىڭىزدەر. سايىسقا قاتىسۋشىلاردى قارسى الايىق.
سايىسىمىزدى باستاماس بۇرىن ساراپشىلار القاسىن سايلاپ الايىق (ءار ءبىر تۋر بويىنشا بالالاردىڭ العان ۇپاي ساندارىن ساناپ قاتەرگە بەرىپ وتىرادى، ال بالالاردىڭ ءار تۋر بويىنشا از بال جيناعان ءبىر بالا ويىنان شىعىپ وتىرادى)
جۇرگىزۋشى:
ادام مەڭگەرمەيتىن ءبىلىم بار ما؟
جويقىن كۇشتى تىندىرار كۇشىڭ باردا.
وقى، ۇيرەن، جاس ۇرپاق، ءبارىن مەڭگەر
العا قويعان ماقساتىڭ، ءىسىڭ باردا! – دەپ سايىسىمىزدى باستايمىز.
بۇگىنگى سايىسىمىز 6 بولىمنەن تۇرادى:
ءى ءبولىم «بايگە»
ءىى ءبولىم «جەتى جۇرتتىڭ ءتىلىن ءبىل.»
ءىىى ءبولىم «قىزىقتى توعىزدىق.»
ءىV ءبولىم «كوكپار»
V ءبولىم «جورعا»
Vءى ءبولىم «جۇزدەن جۇيرىك»
ءار ءبولىمنىڭ شارتىمەن ويىن بارىسىندا تانىستىرىپ وتىرامىن.
ءى ءبولىم: «بايگە»
مىقتى بولساڭ - الداعىنى باسىپ وز،
مىقتى بولساڭ - ارتتاعىنى جەتكىزبە!
مىقتى بولساڭ - تايعاناما كوك مۇزدا!
مىقتى بولساڭ - بوگەتتەردى بۇزىپ ءوت – دەپ، بايگە سايىسىنا كەزەك بەرەمىز.
قاراپ تۇرماي بايگىگە ەرىڭىز،
شاكىرتتەرگە ءادىل باعا بەرىڭىز.
جۇزدەن جۇيرىك، مىڭنان تۇلپار شىعارار،
بايگە، بايگە، بايگەلەردى كورىڭىز.
بۇل بولىمدە بالالار قويىلعان سۇراقتارعا تەز جانە ناقتى دۇرىس جاۋابىن بەرۋ كەرەك. بەرىلگەن سۇراققا جاۋاپتى بىلسەڭىزدەر الدارىڭىزدا تۇرعان تەتىكتى باسىپ جاۋاپ بەرە الاتىندارىڭىزدى بىلدىرەسىڭدەر. تەتىكتەردى باسپاي جاۋاپ قابىلدانبايدى. جاۋاپ بەرە الماسا، كەلەسى بالا جاۋاپ بەرە الادى. ساراپشىلار نازارىنا ءار دۇرىس ناقتى جاۋاپ ءۇشىن 5 ۇپايدان بەرىلەدى. ەندەشە سەندەردىڭ بىلىمگە دەگەن قۇشتارلىقتارىڭىزدى دالەلدەيتىن «بايگە» سايىسىن باستايمىز. دايىنبىز با؟
1. ءبىز قاي رەسپۋبليكادا تۇرامىز؟ (قازاقستان رەسپۋبليكاسىندا)
2. باعدارشامنىڭ كوزدەرىن اتا؟ (قىزىل، سارى، جاسىل.)
3. ءبىر اپتادا نەشە كۇن بار؟ (جەتى)
4. رەسپۋبليكامىزدىڭ باس قالاسى قالاي اتالادى؟ (استانا)
5. 16 جەلتوقسان قانداي مەرەكە؟ (تاۋەلسىزدىك العان كۇن)
6. ءبىز قاي قالادا تۇرامىز؟ (اتىراۋدا)
7. دىبىستىڭ جازبا تاڭباسى قالاي اتالادى؟ (ءارىپ)
8. الما، المۇرت، ءجۇزىم، ورىك بۇلار نەلەر، قالاي اتالادى؟ (جەمىس - جيدەكتەر)
9. ءبىر تاۋلىكتە نەشە مەزگىل بار؟ (5 - تاڭەرتەڭ، ءتۇس اۋلەتى، بەسىن نەمەسە ءتۇسقايتا، كەش، ءتۇن)
10. قيار، ءسابىز، قىزاناق، قىزىلشا، كارتوپ بۇلار نەلەر، قالاي اتالادى؟ (كوكونىستەر)
11. سوزدەر نەگە بولىنەدى؟ (بۋىنعا)
12. جىل باسىنا نەلەر تالاستى؟ (حايۋاناتتار)
13. ادام تىرشىلىگىنە قاجەتتى جىلۋدى قايدان الادى؟ (كۇننىڭ كوزىنەن)
14. ماقالدى جالعاستىر: (وتان – وتتان دا...................)
15. ق. ر. پرەزيدەنتى؟ (ن. ءا. نازاربايەۆ)
16. ءتورت تۇلىك مالدى اتا؟ (قوي، جىلقى، سيىر، تۇيە، ەشكى)
17. سويلەم نەدەن قۇرالادى؟ (سوزدەن)
18. دىبىستار نەشەگە بولىنەدى؟ (ەكىگە - داۋىستى، داۋىسسىز)
19. تۇيەنىڭ ءتولى قالاي اتالادى؟ (بوتا)
20. قۇيرىعى ەكىگە ايىرىلعان قۇس؟ (قارلىعاش)
21. ادامنىڭ كورۋ مۇشەسى؟ (كوز)
22. اياز اتا قاي مەرەكەدە كەلەدى؟ (جانا جىلدا)
23. قىستا ۇيقىعا كەتەتىن اڭ؟ (ايۋ)
24. تۋدىڭ ءتۇسى قانداي؟ (كوك)
25. ناندى قايدا پىسىرەدى؟ (ناۋبايحانادا)
2 تۋر. «جەتى جۇرتتىڭ ءتىلىن ءبىل».
انا ءتىلىڭ - ارىڭ بۇل،
ۇياتىڭ بوپ تۇر بەتتە،
وزگە ءتىلدىڭ ءبارىن ءبىل
ءوز ءتىلىندى قۇرمەتتە» - دەپ قادىر ءمىرزالى اعامىز ايتقانداي، جاس وركەندەردىڭ ءتىل ءبىلىمىن تاماشالايىق.
كەلدى كەزەك جۇمباقتى شەشۋگە،
جاۋاپتارىن بەرۋگە ءۇش تىلدەردە
قازاق، ورىس، اعىلشىندى بىلسەڭىز
جاقسى باعا شاكىرت سوعان نەسىبە.
بۇل تۋردا جۇمباقتار جاسىرىلىپ، ونىڭ شەشۋىن بالالار ءۇش تىلدە ايتۋ كەرەك.
(قازاقشا، ورىس، اعىلشىن) ويىنشىلاردىڭ ەسىنە جاۋاپ تەتىكتى باسپاي قابىلدانبايدى. جۇمباق شەشۋىن ەكى تىلدە ايتقان بالا – 5 ۇپايعا يە بولادى، ال ءۇش تىلدە ايتقان بالا – 10 ۇپايعا يە بولادى. بۇل ساراپشىلاردىڭ قاتەرىنە بەرەمىز. ال باستايمىز، مۇقيات تىڭداڭىزدار! بارلىقتارىڭا ساتتىلىك تىلەيمىن!
1. - قىس بويى جاتادى، ءتاتتى ۇيقىعا باتادى (ايۋ - مەدۆەد - bear)
2. - جىلت - جىلت ەتەدى، جىلعىدان وتەدى. (سۋ - ۆودا - water)
3. جايعان جاستىق سوگىلدى، اپپاق مامىق توگىلدى. (قار - سنەگ - snow )
4. جۇدىرىقتاي قىزىل شار، ءتىلدى ۇرگەن شىرىن بال. (الما - يابلوكو - apple)
5. ونسىز استىڭ ءدامى جوق، اسسىز ونىڭ ءمانى جوق (تۇز - سول - salt )
6. جەتى قازىنانىڭ ءبىرى - ادامدى كۇزەتىپ جۇرەتىن دوسى.(يت – سوباكا - dog
اتىراۋ قالاسى،
№8 «اقبوتا» شيپا - جاي ءتيپتى بوبەكجاي - بالاباقشاسى.
مەكتەپالدى دايارلىق توبىنىڭ تاربيەشىسى
گيلاجوۆا ايگۋل ماۋفيح قىزى
تولىق نۇسقاسىن جۇكتەۋ
ماقساتى: بالالاردى زامان تالابىنا ساي ءار سالاداعى بىلىمدەرىن كەڭەيتە وتىرىپ،، ءبىلىم دەڭگەيىن بايقاۋ. ۇلتتىق مادەنيەت قۇندىلىقتارىن بويلارىنا سىڭىرە وتىرىپ، تۇلعالاردىڭ تاپقىرلىعىن، شەبەرلىگىن، تانىمدىق قابىلەتتەرىن ايقىنداۋ. سۇراقتارعا تولىق جاۋاپ بەرۋ داعدىسىن قاداعالاۋ. ويلاۋ قابىلەتتەرىن دامىتا وتىرىپ، سويلەۋ شەبەرلىگىن جەتىلدىرۋ، بەلسەندىلىگىن ارتتىرۋ. جارىسۋعا، جارىستا جەڭىمپاز بولۋعا ۇمتىلدىرۋ. كوشباسشىلىق قابىلەتىن وياتۋ، ءبىلىمدى، دارىندى، وزىق بولۋعا، العان بىلىمدەرىن قولدانا بىلۋگە تاربيەلەۋ.
كەرەكتى قۇرالدار: تاپسىرمالار بويىنشا سلايدتار، سۋرەتتەر، ەسەپ امالدارى جازىلعان كارتوچكالار، اۋەندى مۋزىكالار،
اشىق شارانىڭ ءجۇرۋ بارىسى:
جۇرگىزۋشى:
- سالەمەتسىزدەر مە قۇرمەتتى سايىس قوناقتارى، بالالار. بۇگىنگى «بالاباقشا كوشباسشىسى» ينتەللەكتۋالدىق سايىسىنا قوش كەلدىڭىزدەر. «ءبىلىمدى ۇرپاق - ەل تىرەگى»- دەگەندەي بۇگىن ەرەسەك، مەكتەپالدى دايارلىق توپتار اراسىنداعى ءبىلىم دوداسىن باستاۋعا رۇقسات ەتىڭىزدەر. سايىسقا قاتىسۋشىلاردى قارسى الايىق.
سايىسىمىزدى باستاماس بۇرىن ساراپشىلار القاسىن سايلاپ الايىق (ءار ءبىر تۋر بويىنشا بالالاردىڭ العان ۇپاي ساندارىن ساناپ قاتەرگە بەرىپ وتىرادى، ال بالالاردىڭ ءار تۋر بويىنشا از بال جيناعان ءبىر بالا ويىنان شىعىپ وتىرادى)
جۇرگىزۋشى:
ادام مەڭگەرمەيتىن ءبىلىم بار ما؟
جويقىن كۇشتى تىندىرار كۇشىڭ باردا.
وقى، ۇيرەن، جاس ۇرپاق، ءبارىن مەڭگەر
العا قويعان ماقساتىڭ، ءىسىڭ باردا! – دەپ سايىسىمىزدى باستايمىز.
بۇگىنگى سايىسىمىز 6 بولىمنەن تۇرادى:
ءى ءبولىم «بايگە»
ءىى ءبولىم «جەتى جۇرتتىڭ ءتىلىن ءبىل.»
ءىىى ءبولىم «قىزىقتى توعىزدىق.»
ءىV ءبولىم «كوكپار»
V ءبولىم «جورعا»
Vءى ءبولىم «جۇزدەن جۇيرىك»
ءار ءبولىمنىڭ شارتىمەن ويىن بارىسىندا تانىستىرىپ وتىرامىن.
ءى ءبولىم: «بايگە»
مىقتى بولساڭ - الداعىنى باسىپ وز،
مىقتى بولساڭ - ارتتاعىنى جەتكىزبە!
مىقتى بولساڭ - تايعاناما كوك مۇزدا!
مىقتى بولساڭ - بوگەتتەردى بۇزىپ ءوت – دەپ، بايگە سايىسىنا كەزەك بەرەمىز.
قاراپ تۇرماي بايگىگە ەرىڭىز،
شاكىرتتەرگە ءادىل باعا بەرىڭىز.
جۇزدەن جۇيرىك، مىڭنان تۇلپار شىعارار،
بايگە، بايگە، بايگەلەردى كورىڭىز.
بۇل بولىمدە بالالار قويىلعان سۇراقتارعا تەز جانە ناقتى دۇرىس جاۋابىن بەرۋ كەرەك. بەرىلگەن سۇراققا جاۋاپتى بىلسەڭىزدەر الدارىڭىزدا تۇرعان تەتىكتى باسىپ جاۋاپ بەرە الاتىندارىڭىزدى بىلدىرەسىڭدەر. تەتىكتەردى باسپاي جاۋاپ قابىلدانبايدى. جاۋاپ بەرە الماسا، كەلەسى بالا جاۋاپ بەرە الادى. ساراپشىلار نازارىنا ءار دۇرىس ناقتى جاۋاپ ءۇشىن 5 ۇپايدان بەرىلەدى. ەندەشە سەندەردىڭ بىلىمگە دەگەن قۇشتارلىقتارىڭىزدى دالەلدەيتىن «بايگە» سايىسىن باستايمىز. دايىنبىز با؟
1. ءبىز قاي رەسپۋبليكادا تۇرامىز؟ (قازاقستان رەسپۋبليكاسىندا)
2. باعدارشامنىڭ كوزدەرىن اتا؟ (قىزىل، سارى، جاسىل.)
3. ءبىر اپتادا نەشە كۇن بار؟ (جەتى)
4. رەسپۋبليكامىزدىڭ باس قالاسى قالاي اتالادى؟ (استانا)
5. 16 جەلتوقسان قانداي مەرەكە؟ (تاۋەلسىزدىك العان كۇن)
6. ءبىز قاي قالادا تۇرامىز؟ (اتىراۋدا)
7. دىبىستىڭ جازبا تاڭباسى قالاي اتالادى؟ (ءارىپ)
8. الما، المۇرت، ءجۇزىم، ورىك بۇلار نەلەر، قالاي اتالادى؟ (جەمىس - جيدەكتەر)
9. ءبىر تاۋلىكتە نەشە مەزگىل بار؟ (5 - تاڭەرتەڭ، ءتۇس اۋلەتى، بەسىن نەمەسە ءتۇسقايتا، كەش، ءتۇن)
10. قيار، ءسابىز، قىزاناق، قىزىلشا، كارتوپ بۇلار نەلەر، قالاي اتالادى؟ (كوكونىستەر)
11. سوزدەر نەگە بولىنەدى؟ (بۋىنعا)
12. جىل باسىنا نەلەر تالاستى؟ (حايۋاناتتار)
13. ادام تىرشىلىگىنە قاجەتتى جىلۋدى قايدان الادى؟ (كۇننىڭ كوزىنەن)
14. ماقالدى جالعاستىر: (وتان – وتتان دا...................)
15. ق. ر. پرەزيدەنتى؟ (ن. ءا. نازاربايەۆ)
16. ءتورت تۇلىك مالدى اتا؟ (قوي، جىلقى، سيىر، تۇيە، ەشكى)
17. سويلەم نەدەن قۇرالادى؟ (سوزدەن)
18. دىبىستار نەشەگە بولىنەدى؟ (ەكىگە - داۋىستى، داۋىسسىز)
19. تۇيەنىڭ ءتولى قالاي اتالادى؟ (بوتا)
20. قۇيرىعى ەكىگە ايىرىلعان قۇس؟ (قارلىعاش)
21. ادامنىڭ كورۋ مۇشەسى؟ (كوز)
22. اياز اتا قاي مەرەكەدە كەلەدى؟ (جانا جىلدا)
23. قىستا ۇيقىعا كەتەتىن اڭ؟ (ايۋ)
24. تۋدىڭ ءتۇسى قانداي؟ (كوك)
25. ناندى قايدا پىسىرەدى؟ (ناۋبايحانادا)
2 تۋر. «جەتى جۇرتتىڭ ءتىلىن ءبىل».
انا ءتىلىڭ - ارىڭ بۇل،
ۇياتىڭ بوپ تۇر بەتتە،
وزگە ءتىلدىڭ ءبارىن ءبىل
ءوز ءتىلىندى قۇرمەتتە» - دەپ قادىر ءمىرزالى اعامىز ايتقانداي، جاس وركەندەردىڭ ءتىل ءبىلىمىن تاماشالايىق.
كەلدى كەزەك جۇمباقتى شەشۋگە،
جاۋاپتارىن بەرۋگە ءۇش تىلدەردە
قازاق، ورىس، اعىلشىندى بىلسەڭىز
جاقسى باعا شاكىرت سوعان نەسىبە.
بۇل تۋردا جۇمباقتار جاسىرىلىپ، ونىڭ شەشۋىن بالالار ءۇش تىلدە ايتۋ كەرەك.
(قازاقشا، ورىس، اعىلشىن) ويىنشىلاردىڭ ەسىنە جاۋاپ تەتىكتى باسپاي قابىلدانبايدى. جۇمباق شەشۋىن ەكى تىلدە ايتقان بالا – 5 ۇپايعا يە بولادى، ال ءۇش تىلدە ايتقان بالا – 10 ۇپايعا يە بولادى. بۇل ساراپشىلاردىڭ قاتەرىنە بەرەمىز. ال باستايمىز، مۇقيات تىڭداڭىزدار! بارلىقتارىڭا ساتتىلىك تىلەيمىن!
1. - قىس بويى جاتادى، ءتاتتى ۇيقىعا باتادى (ايۋ - مەدۆەد - bear)
2. - جىلت - جىلت ەتەدى، جىلعىدان وتەدى. (سۋ - ۆودا - water)
3. جايعان جاستىق سوگىلدى، اپپاق مامىق توگىلدى. (قار - سنەگ - snow )
4. جۇدىرىقتاي قىزىل شار، ءتىلدى ۇرگەن شىرىن بال. (الما - يابلوكو - apple)
5. ونسىز استىڭ ءدامى جوق، اسسىز ونىڭ ءمانى جوق (تۇز - سول - salt )
6. جەتى قازىنانىڭ ءبىرى - ادامدى كۇزەتىپ جۇرەتىن دوسى.(يت – سوباكا - dog
اتىراۋ قالاسى،
№8 «اقبوتا» شيپا - جاي ءتيپتى بوبەكجاي - بالاباقشاسى.
مەكتەپالدى دايارلىق توبىنىڭ تاربيەشىسى
گيلاجوۆا ايگۋل ماۋفيح قىزى
تولىق نۇسقاسىن جۇكتەۋ
You Might Also Like
