InfoHub Logo

كوكشەتاۋ ۋەزىنە اتى شىققان بوكەيدىڭ بەس كوكجالىنىڭ ءبىرى — ەسكەي باي ەسىل بويىنا ۇزاتقان ءبيبى دەگەن قىزىنىڭ ۇيىنە كەلەدى. قىس ورتاسى ەكەن. الىستاپ اڭساپ كەلگەن اكەسىنە داۋلەتتى جەرگە بەرگەن قىزى سەمىز سوعىمنىڭ ەتىنەن اسىپتى دەيدى.

سول اۋىلدا دۇيسەنبى دەيتىن تاۋىپ سويلەيتىن شەشەن، ءارى اقىلدى، ءبىراق «قارا قاسقا كەدەي» جىگىت بار ەكەن. ەسكەي بايدىڭ كوڭىلىن كوتەرىپ وتىرسىن دەپ، ءۇي يەسى دۇيسەنبىنى الدىرادى. ول كەزدە ءازىلدىڭ، اڭگىمەنىڭ وزەگى جەسىر داۋىنا، بولىس سايلاۋىنا، ءبىر رۋدىڭ ەكىنشى رۋدى كەمسىتىپ، كەكەسىن ايتۋىنا سوقپاي كەتپەيتىن كەزى ەكەن. گۋىلدەسىپ ەرسىلى-قارسىلى سوزبەن قاعىسىپ وتىرعاندا، «وت اۋىزدى، وراق ءتىلدى» ەسكەيدى دۇيسەنبى ازىلدەن ۇتىپ، جەڭىپ كەتە بەرىپتى. «وسال جەرىڭ وسى عوي» دەگەندەي ەسكەي ءبىر ايتىپ، ەكى ايتىپ، دۇيسەنبىنىڭ كەدەيلىگىن بەتىنە باسىپ، دەس بەرمەسە كەرەك.

ءسويتىپ وتىرعاندا ەت تە ءپىسىپ، قوناقتار قولىن جۋعان سوڭ، قازى-قارتا، جال-جايا، جىلى-جۇمساق تولى كەرسەندى ەكى جىگىت ازەر كوتەرىپ اكەپ، داستارحاندى اينالا وتىرعان قوناقتاردىڭ الدىنا قويادى.

كەرسەن تولى سەمىز ەتتى اينالاسى تورت-بەس ادام لەزدە قالاي تاۋىسسىن؟ ەت تۇگەل تۋرالىپ، قوناقتار دا، ءۇي يەسى دە قاربىتىپ، ءبىراز جەگەننەن كەيىن، كەرسەندە ءالى دە ەداۋىر ەت قالعان سوڭ، «سەن جە، سەن جە» دەپ وتىرىسىپتى. ال دۇيسەنبى تاباققا قولىن تارتىنا سالىپ وتىرسا كەرەك. سول مەزەتتە مانادان بەرى سوزدەن اقىسى كەتىپ، قايتسەم ءبىر مىتىپ قالامىن دەگەن ويدا وتىرعان ەسكەي كوكەسىن ارالاستىرا سويلەپ، دۇيسەنبىگە:

— قالعان ەتتى سەن جەي عوي، — دەيدى.

دۇيسەنبى:

— بۇل ەتتى مەنىڭ جەگەنىمدە، جەمەگەنىمدە نە تۇر؟ نەگە دەسەڭىز: جەپ قويسام: «ءومىرى ءبۇيىرى شىعىپ تويىپ كورمەگەن، كونى كەپكەن كەدەي بولعان سوڭ جالاپ-جۇقتاپ، تىپ-تيپىل قىلدى» دەمەكسىز، ال سىپايىگەرشىلىك ىستەپ، جەمەي قويسام: «تاڭدايىنا ءومىرى ءدامدى اس تيمەگەن سوڭ، مۇنداي قازى مەن قارتاعا ءتىسى قايدان بارسىن» دەمەكسىڭ. مەن ەگەر باي بالاسى بولىپ، ەتتى تىك كوتەرە جەپ، تۇزدىعىنا دەيىن ۇرتتاپ قويسام: «مىنە، جەگەن اۋىز جەسىن دەگەن وسى دا. بۇ دا وسكەن باي بالاسى عوي، جەپ قويعانىن كوردىڭ بە؟» دەپ سۇيسىنەر ەدىڭىز. ال ءتىپتى جەمەي قويسام دا: «پاھ، پاھ، قانشا دەگەنمەن، جاسىنان سىپا وسكەن باي بالاسى عوي، ەرنىنە تيگىزسە بولدى، تويا قويادى!» دەپ دارىپتەر ەدىڭىز. قىزعانعان پەيىلىڭىز...» دەي بەرگەندە، دۇيسەنبىنىڭ ۇدەي تۇسۋىنەن شوشىنعان ەسكەي باي، مۇنىڭ ءسوزىن ءبولىپ:

— ەندى مەنى ەرىكسىز جەڭدىڭ، — دەپتى.

---