بەرىك وتباسى - ەسىرتكىدەن الىس!
وپد ەققىقب تاراپىنان جاريالانعان سايىسىنا
الدانوۆتار وتباسى
قىزىلوردا وبلىسى، قارماقشى اۋدانى، بايقوڭىر قالاسى
وتباسىندا ادام بويىنداعى اسىل قاسيەتتەر جارقىراي كورىنىپ، قالىپتاسادى. وتانعا دەگەن ىستىق سەزىم – جاقىندارىنا، تۋعان- تۋىسقاندارىنا دەگەن سۇيىسپەنشىلىكتەن باستالادى.
ن. نازاربايەۆ
وتباسى – قۋانىشتىڭ، شاتتىقتىڭ، مەيىرىمدىلىكتىڭ، قامقورلىقتىڭ، سۇيىسپەنشىلىكتىڭ ورتاسى. حالىقتا «ۇيادا نە كورسەڭ، ۇشقاندا سونى ىلەسىڭ» دەگەن ءسوز بار. بالا وتباسىندا جاقسى تاربيەلەنسە، وسكەندە ادەپتى، اقىلدى، جات قىلىقتاردان جانى تازا ناعىز ازامات بولىپ شىعادى. شىنداپ كەلگەندە، وتباسىنىڭ باقىتى، ۇرپاعىنىڭ باقىتتى بولۋى اتا-انانىڭ ءوز قولىندا. بالا اتا-انانىڭ اقىلىمەن، بەرەر ۇلگى-ونەگەسىمەن وسەدى، ادام بولىپ قالىپتاسادى. حالقىمىز «اعاش ءوسۋ ءۇشىن وعان كوشەت كەزىندە كومەكتەسۋگە بولادى، ال ۇلكەن اعاش بولعاندا ونى تۇزەتە المايسىڭ» دەپ بەكەر ايتپاعان عوي...
اتا-اناسى بالالارىنا تاربيە بەرگەندە، ەڭ الدىمەن، قىزىن بولاشاق ادال جار، ارداقتى انا بولۋعا تاربيەلەۋ كەرەك. ال ۇلدارىن نامىستى، جاۋاپكەرشىلىگى جوعارى، بولاشاق بالالارىنا ۇلگى بولاتىن اكە بولۋعا تاربيەلەۋ كەرەك.
بالانى جاستان باقپاساڭ،
جاماندىقتان قاقپاساڭ.
قادىردەن جۇرداي قاسقا بوپ
كەشكەنىڭ ءومىر بوسقا تەك - دەگەندەي، بالانىڭ ىستىق -سۋىعىنا كۇيمەيتىن، جاقسىلىعىنا سۇيىنبەيتىن اتا-انا جوق شىعار. بۇگىنگى ۇل – ەرتەڭگى اكە، ول اكەگە قاراپ وسەدى. بۇگىنگى قىز – ەرتەڭگى انا، ول اناعا قاراپ وسەدى، بويىن تۇزەيدى. جۋرناليست، تەلەجۇرگىزۋشى مارقۇم ب.قۇرانبەكتىڭ وتباسى تۋرالى ايتىلعان كەرەمەت ويلارىن وقىساڭىزدار، تاربيەگە تالعاۋ ەتەرلىك كەرەمەت دۇنيەلەردى بىلەسىزدەر.
وتباسى مىقتى بولۋ ءۇشىن ونىڭ ىرگەتاسى مىقتى قالانۋى كەرەك. مىسالى، جاڭا ءۇي سالعان كەزدە، ەڭ الدىمەن، ونىڭ ءبىرىنشى قالانعان كىرپىشى نىق ورناتىلۋى ءتيىس قوي. سەبەبى، ساپاسىز زاتتاردان تۇرعىزىلعان ءۇيدىڭ ىرگەتەسى ۇزاققا بارمايدى. قۇلاپ قالادى. ءدال سولاي، وتباسىنىڭ ىرگەتاسى، ياعني اتا-انانىڭ تاربيەسى مىقتى بولسا عانا وتباسى باقىتى ۇزاق بولادى. سوڭعى كەزدەرى اتا-انالار اراسىندا «قازىرگى بالالاردى تاربيەلەۋ قيىن. عالامتوردان ءبارىن ءبىلىپ الادى دا وزىمىزگە اقىل ۇيرەتەدى» دەگەن پىكىرلەردى ءجيى ەستىپ قالامىز. بۇل – بالا تاربيەسىنە جاۋاپكەرشىلىكپەن قارامايتىن جالقاۋ اتا-انالاردىڭ تەرىس پىكىرى. اتا-انانىڭ اقىل-كەڭەسىن تىڭداماعان بالا ەمەس، اقىل-كەڭەسىن ايتىپ جەتكىزە الماعان اتا-انانىڭ ءوزى كىنالى. ج.ايماۋىتوۆ: «بالانى تاربيەلەۋ ءۇشىن ءاربىر تاربيەشىنىڭ ءوزى تاربيەلى بولۋى كەرەك. سەبەبى، بالا ايتىپ ۇقتىرعاننان گورى، كورگەنىنە كوپ ەلىكتەگىش كەلەدى» دەپتى. قانداي كەرەمەت سوزدەر!
ءبىزدىڭ ەكى ۇلىمىز بار. جاس وتباسىمىز. ۇلكەن ۇلىمىز 6-سىنىپتا وقيدى. كىشكەنتايىنان بوكسپەن ۇزبەي اينالىسىپ كەلەدى. تالاي رەت تارتىسقا ءتۇسىپ جەڭىس تۋىن جەلبىرەتىپ، مەرەيىمىزدى اسىردى. ءوزى - ۇزدىك وقۋشى. بوس ۋاقىتىندا ادەبي شىعارمالار وقيدى، قاعازدان ءتۇرلى ويىنشىقتار جاسايدى، ىنىسىنە ەرتەگى وقىپ بەرەدى. كىشى ۇلىمىز اليحان دا اعاسىنىڭ جولىمەن بوكسقا قىزىعىپ ءجۇر. سۋرەت سالادى، اكەسىمەن، اعاسىمەن توعىزقۇمالاق، شاحمات ويىندارىن وينايدى. ۇلدارىمىزعا ءاربىر ۋاقىتتىڭ قىمبات ەكەنىن، سوندىقتان دا ونى تەك پايدالى ىستەرگە ارناۋ كەرەكتىگىن سوزىمىزبەن دە، ىسىمىزبەن دە ۇيرەتىپ كەلەمىز.
الەۋمەتتىك جەلىلەرگە تاۋەلدىلىك، ناشاقورلىق سياقتى عاسىر دەرتىنە اينالعان تاجالدار تۋرالى عالامتوردان ءتۇرلى بەينەجازبالاردى تاڭداپ كورسەتىپ، بىرگە تالقىلايمىز. عالامتوردان كەز كەلگەن اقپاراتتاردى قاراۋعا جول بەرمەيمىز. تەلەفونعا تاۋەلدى بولماۋ ءۇشىن تەك شەكتەۋلى ۋاقىتتاردا عانا پايدالانۋعا ۇلدارىمىز ۇيرەنگەن.
ءبىزدىڭ وتباسىمىزدىڭ ىرگەتاسى مىزعىماستاي مىقتى، قابىرعاسى قۇرىشتاي قالىڭ قورعان، شاڭىراعى- شايقالمايتىن شىنارداي بيىك، بوساعاسى - بولاتتاي بەرىك. ءبىز عاسىر دەرتى بولعان «ەسىرتكىدەن» قورىقپايمىز، ويتكەنى بەرىك وتباسىمىز!
You Might Also Like
-
وقۋشى داپتەرىنىڭ پاراقتارىنا قانشا سۇزىلسە دە قالامىنىڭ ۇشى جۇرمەي قويدى. ەشتەڭە جازا المادى. ىشتەگى شەر-شەمەندى ءبىر اقتارعىسى-اق كەلىپ ەدى. ءبارىن جازعىسى،ءبارىن ايتقىسى كەلگەن. كوزى جاساۋرادى. وسى ...
-
سوناۋ ءبىزدىڭ زامانىمىزعا دەيىن سەگىزىنشى عاسىردان باستاپ ازيا ايماقتارىندا اڭداردى تۇرمىستىق زاتتارعا بەينەلەۋ - اڭدىق ستيل پايدا بولا باستاعان بولاتىن. قازىردە اڭ ءستيلى ونەرى ساندىك سيپاتتا عانا ...
