بەۋ، قىزدار-اي
بەۋ، قىزدار - اي.
ماقساتى: قىز بالانىڭ بويىنا قازاقتىڭ ءيمانجۇزدى، كوركىنە اقىلى مەن ءبىلىمى ساي، يناباتتىلىق كىشىپەيىلدىك، ادالدىق، تالعامپازدىق، شەبەرلىك قاسيەتتەردى ءسىڭىرۋ، اتا - بابا ءداستۇرىن ناسيحاتتاۋ.
جۇرگىزۋشى. كوكتەم - العاش مەرەكەسى انانىڭ،
انا جانىن نۇر كوكتەمگە بالادىم.
كوكتەم مەزگىل باستايدى ەكەن ەڭ العاش،
قۋانتىپ ءبىر انالاردىڭ قادامىن،- دەپ ولەڭ جولدارىندا جىرلاعانداي، كوكتەمنىڭ العاشقى مەرەكەسى 8 ناۋرىز انالار مەيرامى قارساڭىندا 8 - 9 - 10 سىنىپ اراسىندا وتكەلى وتىرعان سايىسىمىزدى اشۋ ءۇشىن قۇتتىقتاۋ ءسوز.................... بەرىلەدى.
كەيدە اسقاقتاۋ، تاكاپپار باسىپ وكتەم،
كەيدە جىلى قاراسا – قاسىرەتكە ەم.
كوپ ىشىنەن اي تۇلعا كورىنگەندە،
كەمسەڭدەگەن ءسابيدىڭ جاسى كەپكەن،
سىرباز قىلىق باتىردى اسقاق ەتكەن،
جىر جازدىرىپ عاشىقتى اقىن ەتكەن،
قۇدىرەتتەن جارالعان جان قىزدار - اي، گۇل قىزدار - اي!- دەپ سايىسكەر قىزدارىمىزدى ورتاعا شاقىرامىز.
سايىسىمىزدىڭ ءادىل باعاسىن بەرەتىن ءادىلقازىلار القاسىمەن تانىس بولىڭىزدىر:................
سايىس بولىمدەرى:
I. تانىستىرۋ. (ءار توپ اتىن ولەڭمەن، سلايد ارقىلى تانىستىرۋ. سلايدتا توپ اتى، قىزداردىڭ انالارىمەن بىرگە تۇسكەن سۋرەتتەرى، توپ قىزدارىنىڭ دايىندىعى، كوكتەمگى كورىنىستەرمەن بايلانىسۋ كەرەك).
II. «حالىقتىڭ يگى ءداستۇرى - ءبىزدىڭ اسىل مۇرامىز» (سالت - داستۇردەن سۇراقتار جانە ماقال - ماتەل جالعاۋ ارقىلى بىلىمدەرى سىنعا تۇسەدى).
III. «قازاقتىڭ دارقان داستارقانى»(قولدان ازىرلەنگەن تاعامدارمەن داستارقان ازىرلەۋ، ونىڭ ىشىندە ۇلتتىق تاعامدار بولۋى كەرەك)
IV.«ومىردە كەڭ بول، ونەردە ءور بول»( انالارعا ارناۋ، ءان، بي جولداۋ، جانە ءۇي تاپسىرماسىنا ويۋ بەينەلەنگەن بۇيىم، قولدارىنان كەلەتىن ونەرلەرىن كورسەتەدى.)
V. ءسان ۇلگىسى.( كوكتەمگى ءسان)
VI. مەرەكەلىك سىيلىق( توپتار ءبىر - بىرىنە قولدان ازىرلەنگەن سىيلىق پەن مەرەكەلىك قۇتتىقتاۋ جولدايدى)
VII. ويىن
ءار توپ جەرەبە سۋىرىپ، قاتىسۋ كەزەگىن بىلەدى.
تانىستىرۋ
تارتىپ الىپ اي، كۇننىڭ نۇر جامالىن
جۇرەسىڭدەر، سىڭعىرلاپ سىرعالارىڭ.
سەندەردىكى العاشقى شىرىن سىرلار،
بارلىعىڭ دا تال ءمۇسىن، سۇلۋسىڭدار،
ءادىلقازىنىڭ باعاسى.
اققۋ مويىن، قولاڭ شاش، ارۋ قىزدار، دەپ تانىستىرۋعا كەزەك بەرەمىز.
«حالىقتىڭ يگى ءداستۇرى ءبىزدىڭ اسىل مۇرامىز» اتتى بولىمدە كوركىنە اقىلى مەن ءبىلىمى ساي قىزدارىمىزدىڭ سالت - ءداستۇرىمىزدى بويىنا ءسىڭىرىپ، قىز جىبەكتەي حىلقىنىڭ ماقتانىشىنا اينالعان ارۋ قىزدارى ەكەنىنە كوز جەتكىزەمىز.
ءبىرىنشى توپ. بازارلىق، قۇيرىق باۋىر اساتۋ دەگەن داستۇرىمىزگە ماعىناسىن اشىپ، قىسقاشا تۇسىنىك بەرۋ كەرەك.
ماقال ماتەل. ۇلىڭ جاقسى بولسا، قونىسىڭ كەڭەيەدى،
(قىزىڭ جاقسى بولسا، ءورىسىڭ كەڭەيەدى)
ۇلدى اسىراي الماعان قۇل ەتەدى،
(قىزدى اسىراي الماعان كۇڭ ەتەدى)
ەكىنشى توپ. باتا، باستاڭعى. ماقال ماتەل
ۇل ورنىنداعى تۋ
(قىز ايدىنىڭدا ۇشاتىن قۋ)
قالىڭسىز قىز بولسا دا،
(كادەسىز قىز بولمايدى)
ءۇشىنشى توپ. كيت، قالجا. ماقال - ماتەل.
ۇل ونەرلى كەلسىن
(قىز مىنەزدى كەلسىن)
استىڭ ءدامىن كەلتىرگەن تۇز اۋليە،
(ەلدىڭ ءسانىن كەلتىرگەن قىز اۋليە.) ءادىلقازىنىڭ باعاسى.
قىزىل جاسىل كەلگەندەي قىرعا كوكتەم
قىزى بار ءۇي دۋمان مەن جىرعا بوككەن.
تاعزىم ەتىپ الدىندا باسىن يگەن
دۇنيەنى مەنسىنبەس تۇلعا دا وكتەم.
بىرەۋىنىڭ باعى ءۇشىن مۇڭمەن وتكەن،
سەنىمى اسقار، اپتابى كۇن، قىزدار اي،
ارۋلار اي دەپ قىزدارىمىزدىڭ داستارقان ءمازىرىن ازىرلەۋدە ەپتىلىكتەرىن بايقايىق.
ءادىلقازىنىڭ باعاسى.
بولسا ەدى كۇن دە امان، دالا دا امان،
تىنباسا دەپ اياۋلى انادان ءان،
جان كۇيىنىڭ، كۇلكى قۋانىشىن،
كۇرسىنىپ كىرپىككە قامالاعان.
تىنىشتىققا جانى الاڭ، جانارى الاڭ،
ءسال كۇرەۋكە جۇرەگىن جارالاعان.
ساۋلە شاشقان ومىرگە نۇر قىزدار - اي
كورىك بولعان كوگىمدە جۇلدىزدار - اي
بەۋ، قىزدار اي! دەپ ەندىگى كەزەكتى ونەرگە بەرەمىز.
ماقساتى: قىز بالانىڭ بويىنا قازاقتىڭ ءيمانجۇزدى، كوركىنە اقىلى مەن ءبىلىمى ساي، يناباتتىلىق كىشىپەيىلدىك، ادالدىق، تالعامپازدىق، شەبەرلىك قاسيەتتەردى ءسىڭىرۋ، اتا - بابا ءداستۇرىن ناسيحاتتاۋ.
جۇرگىزۋشى. كوكتەم - العاش مەرەكەسى انانىڭ،
انا جانىن نۇر كوكتەمگە بالادىم.
كوكتەم مەزگىل باستايدى ەكەن ەڭ العاش،
قۋانتىپ ءبىر انالاردىڭ قادامىن،- دەپ ولەڭ جولدارىندا جىرلاعانداي، كوكتەمنىڭ العاشقى مەرەكەسى 8 ناۋرىز انالار مەيرامى قارساڭىندا 8 - 9 - 10 سىنىپ اراسىندا وتكەلى وتىرعان سايىسىمىزدى اشۋ ءۇشىن قۇتتىقتاۋ ءسوز.................... بەرىلەدى.
كەيدە اسقاقتاۋ، تاكاپپار باسىپ وكتەم،
كەيدە جىلى قاراسا – قاسىرەتكە ەم.
كوپ ىشىنەن اي تۇلعا كورىنگەندە،
كەمسەڭدەگەن ءسابيدىڭ جاسى كەپكەن،
سىرباز قىلىق باتىردى اسقاق ەتكەن،
جىر جازدىرىپ عاشىقتى اقىن ەتكەن،
قۇدىرەتتەن جارالعان جان قىزدار - اي، گۇل قىزدار - اي!- دەپ سايىسكەر قىزدارىمىزدى ورتاعا شاقىرامىز.
سايىسىمىزدىڭ ءادىل باعاسىن بەرەتىن ءادىلقازىلار القاسىمەن تانىس بولىڭىزدىر:................
سايىس بولىمدەرى:
I. تانىستىرۋ. (ءار توپ اتىن ولەڭمەن، سلايد ارقىلى تانىستىرۋ. سلايدتا توپ اتى، قىزداردىڭ انالارىمەن بىرگە تۇسكەن سۋرەتتەرى، توپ قىزدارىنىڭ دايىندىعى، كوكتەمگى كورىنىستەرمەن بايلانىسۋ كەرەك).
II. «حالىقتىڭ يگى ءداستۇرى - ءبىزدىڭ اسىل مۇرامىز» (سالت - داستۇردەن سۇراقتار جانە ماقال - ماتەل جالعاۋ ارقىلى بىلىمدەرى سىنعا تۇسەدى).
III. «قازاقتىڭ دارقان داستارقانى»(قولدان ازىرلەنگەن تاعامدارمەن داستارقان ازىرلەۋ، ونىڭ ىشىندە ۇلتتىق تاعامدار بولۋى كەرەك)
IV.«ومىردە كەڭ بول، ونەردە ءور بول»( انالارعا ارناۋ، ءان، بي جولداۋ، جانە ءۇي تاپسىرماسىنا ويۋ بەينەلەنگەن بۇيىم، قولدارىنان كەلەتىن ونەرلەرىن كورسەتەدى.)
V. ءسان ۇلگىسى.( كوكتەمگى ءسان)
VI. مەرەكەلىك سىيلىق( توپتار ءبىر - بىرىنە قولدان ازىرلەنگەن سىيلىق پەن مەرەكەلىك قۇتتىقتاۋ جولدايدى)
VII. ويىن
ءار توپ جەرەبە سۋىرىپ، قاتىسۋ كەزەگىن بىلەدى.
تانىستىرۋ
تارتىپ الىپ اي، كۇننىڭ نۇر جامالىن
جۇرەسىڭدەر، سىڭعىرلاپ سىرعالارىڭ.
سەندەردىكى العاشقى شىرىن سىرلار،
بارلىعىڭ دا تال ءمۇسىن، سۇلۋسىڭدار،
ءادىلقازىنىڭ باعاسى.
اققۋ مويىن، قولاڭ شاش، ارۋ قىزدار، دەپ تانىستىرۋعا كەزەك بەرەمىز.
«حالىقتىڭ يگى ءداستۇرى ءبىزدىڭ اسىل مۇرامىز» اتتى بولىمدە كوركىنە اقىلى مەن ءبىلىمى ساي قىزدارىمىزدىڭ سالت - ءداستۇرىمىزدى بويىنا ءسىڭىرىپ، قىز جىبەكتەي حىلقىنىڭ ماقتانىشىنا اينالعان ارۋ قىزدارى ەكەنىنە كوز جەتكىزەمىز.
ءبىرىنشى توپ. بازارلىق، قۇيرىق باۋىر اساتۋ دەگەن داستۇرىمىزگە ماعىناسىن اشىپ، قىسقاشا تۇسىنىك بەرۋ كەرەك.
ماقال ماتەل. ۇلىڭ جاقسى بولسا، قونىسىڭ كەڭەيەدى،
(قىزىڭ جاقسى بولسا، ءورىسىڭ كەڭەيەدى)
ۇلدى اسىراي الماعان قۇل ەتەدى،
(قىزدى اسىراي الماعان كۇڭ ەتەدى)
ەكىنشى توپ. باتا، باستاڭعى. ماقال ماتەل
ۇل ورنىنداعى تۋ
(قىز ايدىنىڭدا ۇشاتىن قۋ)
قالىڭسىز قىز بولسا دا،
(كادەسىز قىز بولمايدى)
ءۇشىنشى توپ. كيت، قالجا. ماقال - ماتەل.
ۇل ونەرلى كەلسىن
(قىز مىنەزدى كەلسىن)
استىڭ ءدامىن كەلتىرگەن تۇز اۋليە،
(ەلدىڭ ءسانىن كەلتىرگەن قىز اۋليە.) ءادىلقازىنىڭ باعاسى.
قىزىل جاسىل كەلگەندەي قىرعا كوكتەم
قىزى بار ءۇي دۋمان مەن جىرعا بوككەن.
تاعزىم ەتىپ الدىندا باسىن يگەن
دۇنيەنى مەنسىنبەس تۇلعا دا وكتەم.
بىرەۋىنىڭ باعى ءۇشىن مۇڭمەن وتكەن،
سەنىمى اسقار، اپتابى كۇن، قىزدار اي،
ارۋلار اي دەپ قىزدارىمىزدىڭ داستارقان ءمازىرىن ازىرلەۋدە ەپتىلىكتەرىن بايقايىق.
ءادىلقازىنىڭ باعاسى.
بولسا ەدى كۇن دە امان، دالا دا امان،
تىنباسا دەپ اياۋلى انادان ءان،
جان كۇيىنىڭ، كۇلكى قۋانىشىن،
كۇرسىنىپ كىرپىككە قامالاعان.
تىنىشتىققا جانى الاڭ، جانارى الاڭ،
ءسال كۇرەۋكە جۇرەگىن جارالاعان.
ساۋلە شاشقان ومىرگە نۇر قىزدار - اي
كورىك بولعان كوگىمدە جۇلدىزدار - اي
بەۋ، قىزدار اي! دەپ ەندىگى كەزەكتى ونەرگە بەرەمىز.
You Might Also Like
