سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 13 ساعات بۇرىن)
بىلىمدىلەر دوداسى
تاقىرىبى: «بىلىمدىلەر دوداسى»
ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ ماتەماتيكا پانىنە دەگەن قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ، ماتەماتيكادان العان بىلىمدەرىن نىعايتۋ، ويلاۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ. ۇيىمشىلدىققا، توپ بولىپ جۇمىس جاساۋعا، وزدىكتەرىنەن ىزدەنە بىلۋگە، وي قورىتىندىسىن جاساي بىلۋگە، شاپشاڭدىققا، جيناقىلىققا داعدىلاندىرۋ. وقۋشىلاردىڭ ماقساتقا جەتۋ بارىسىندا جاۋاپكەرشىلىكتەرىن جەتىلدىرۋ، كۇشىنە دەگەن سەنىمىن ارتتىرىپ، ۇلكەن جەتىستىكتەرگە جەتۋگە تاربيەلەۋ.
بارىسى: («بىلىمدىلەر دوداسى» سايىسىنا 5 «ا»، 5 «ءا» جانە 5 «ب» سىنىپ وقۋشىلارى 3 توپقا ءبولىنىپ قاتىسادى. وزدەرى توپ باسشىلارىن سايلاپ، توپتىڭ اتىن، ۇرانىن جانە توسبەلگى ويلاپ تابادى).

جۇرگىزۋشى: سالەمەتسىزدەر مە وقۋشىلار!
ناقتى بىلىمگە قىزىعۋشىلار
ەستىگەنىن ەستىپ تۇرىپ،
وقىعانىن ميعا توقۋشىلار.
سالەمەتسىزدەر مە ۇستازدار!
ايتار ويىن تۇسپالدار.
ءبىز وقىتقان وقۋشىلاردىڭ،
ءساتى كەلدى سىنالار.
ەسەپتى ءتۇرلى – ءتۇرلى شىعارامىز،
اراسىندا ويىن ويناپ جارىسارمىز.
ويلى سۇراق، جەڭىل سۇراق ءبارى دە بار،
ءازىل ەسەپكە بۇگىنگى كەشتە دە ورىن بار.
ولاي بولسا، بۇل نە تۇرىس،
كەشىمىزدى ءبىز باستايىق.
جۇرگىزۋشى: ءادىل باعاعا قالتاسى تولى، ءادىل – قازىلارمەن تانىس بولايىق. (ءادىل – قازى القاسىمەن تانىستىرۋ)
1)
2)
3)

جۇرگىزۋشى: ماتەماتيكا – بۇرالاڭسىز ناقتى ءىلىم،
ۇيرەتەتىن باقىت ءتىلىن، ب ا ق ءتىلىن.
ايدىنىڭدا سۇڭگىپ، سۇڭگىپ جۇزسەڭ ءبىر،
تارقالمايدى قۋانىش پەن شاتتىعىن – دەي كەلە بۇگىنگى وتكىزىلەتىن «بىلىمدىلەر دوداسى» سايىسىنا قوش كەلدىڭىزدەر. بۇگىنگى سايىسقا قاتىسۋشى توپتارمەن تانىس بولىڭىزدار.
جۇرگىزۋشى: جينالعان ىلعي دارىندار،
جۇرەكتە وت كوزدەرىندە جالىن بار – دەي كەلە، 5 «ا» سىنىپ وقۋشىلارىنان قۇرالعان «جالىن» توبىن قارسى الايىق.
جۇرگىزۋشى: قول سوعىپ قارسى الايىق!
ۇلگىلى ءتارتىپ، جاقسى وقۋ،
العا قويعان ماقساتىن.
ءارقاشاندا مەكتەپتە،
شىعىپ جۇرگەن جاقسى اتى – دەپ 5 «ءا» سىنىپ وقۋشىلارىنان قۇرالعان «العىرلار» توبىن ورتاعا شاقىرامىز!
جۇرگىزۋشى: اسىپ استە ساسپايتىن،
باتىل قادام باستايتىن.
ەركىن بيلەپ بارىنشا،
جارىستان ءسىرا قالىسپايتىن – دەپ ورتاعا 5 «ب» سىنىبى «تاپقىرلار» توبىن شاقىرامىز!
(توپتارىن تانىستىرۋ)
جۇرگىزۋشى: بۇگىنگى سايىسىمىز 6 تۋردان تۇرادى.

ءى تۋر: ماتەماتيكالىق سۇراقتار
ءىى تۋر: لوگيكا
ءىىى تۋر: «سيقىرلى شارشى»
ءىV تۋر: «اريفمەتيكالىق دومينو»
V تۋر: «كوڭىلدى ساناۋ»
VI تۋر: جۇمباقتار
ولاي بولسا، سايىسىمىزدى باستايىق.
(ويىندى باستايتىن كوماندانى انىقتاۋ ءۇشىن، كاپيتاندارى ورتاعا شاقىرىلادى « ك» ارپىنەن باستالاتىن ماتەماتيكا تەرميندەرىن كىم كوپ ايتادى، سول كوماندا ءبىرىنشى باستايدى.)
جۇرگىزۋشى: مىقتى بولساڭ – الداعىنى باسىپ وز،
مىقتى بولساڭ – ارتتاعىنى جەتكىزبە!
مىقتى بولساڭ – تايعاناما كوك مۇزدا!
مىقتى بولساڭ – بوگەتتەردى بۇزىپ ءوت، — دەپ العاشقى سايىسىمىز ماتەماتيكالىق سۇراقتارعا بەرەمىز. (ءار توپتىڭ مۇشەلەرى ۇسىنىلىپ وتىرعان گەومەتريالىق فيگۋرالاردىڭ بىرەۋىن تاڭداپ، بىرىنەن سوڭ ءبىرى سۇراقتارعا جاۋاپ بەرۋ كەرەك. ءار دۇرىس جاۋاپقا 5 ۇپاي بەرىلەدى).
ءۇشبۇرىشتىڭ سۇراقتارى:
1. امالدار تاڭبالاردان، جاقشالاردان جانە سانداردان عانا قۇراستىرىلعان ورنەكتى نە دەپ اتايمىز؟ ساندى ورنەك
2. قانداي بۇرىشتى تىك بۇرىش دەپ اتايمىز؟ گرادۋستىق ولشەمى 90°- قا تەڭ بۇرىش
3. قانداي ساندى بەرىلگەن ناتۋرال ا سانىنىڭ ەسەلىگى دەپ اتايدى؟ ا سانىنا قالدىقسىز بولىنەتىن ناتۋرال ساندى ايتادى.
4. ر=2(a+b) قانداي فيگۋرانىڭ فورمۋلاسى؟ ءتورتبۇرىشتىڭ پەريمەترى
5. 24 سانىنىڭ بولگىشتەرىن اتا: 1، 2، 3، 4، 6، 8، 12، 24
6. قانداي ساندار 5 - كە بولىنەدى؟ جازىلۋى 0 سيفرىمەن نەمەسە 5 سيفرىمەن اياقتالاتىن ناتۋرال ساندار
ءتورتبۇرىشتىڭ سۇراقتارى:
1. قۇرامىندا ارىپتەرى بار ورنەك قالاي اتالادى؟ ءارىپتى ورنەك
2. قانداي بۇرىشتى ءسۇيىر بۇرىش دەپ اتايمىز؟ گرادۋستىق ولشەمى 90°- تان كىشى بۇرىش
3. بەرىلگەن ناتۋرال ساننىڭ بولگىشتەر جۇپتارىن قالاي تابامىز؟ بەرىلگەن ناتۋرال ساننىڭ بولگىشتەر جۇبىنىڭ كوبەيتىندىسى سول ساننىڭ وزىنە تەڭ.
4. S= ab قانداي فيگۋرانىڭ فورمۋلاسى؟ تىكتورتبۇرىشتىڭ اۋدانى
5. 27 سانىنىڭ بولگىشتەرىن اتا: 1، 3، 9، 27
6. قانداي ساندار 10 - عا بولىنەدى؟ جازىلۋى 0 سيفرىمەن اياقتالاتىن ناتۋرال ساندار
شەڭبەردىڭ سۇراقتارى:
1. قۇرامىندا ارىپپەن بەلگىلەنگەن بەلگىسىز سانى بار تەڭدىك قالاي اتالادى؟ تەڭدەۋ
2. قانداي بۇرىشتى دوعال بۇرىش دەپ اتايمىز؟ گرادۋستىق ولشەمى 90°- تان ۇلكەن، ءبىراق 180°- تان كىشى بۇرىش
3. قانداي ساندى بەرىلگەن ناتۋرال ا سانىنىڭ بولگىشى دەپ اتايدى؟ ا سانى قالدىقسىز بولىنەتىن ناتۋرال ساندى ايتادى.
4. V=abc قانداي فيگۋرانىڭ فورمۋلاسى؟ تىكبۇرىشتى پاراللەلەپيپەدتىڭ كولەمى
5. 32 سانىنىڭ بولگىشتەرىن اتا: 1، 2، 4، 8، 16، 32
6. قانداي ساندار 9 - عا بولىنەدى؟ سيفرلارىنىڭ قوسىندىسى 9 - عا بولىنەتىن ناتۋرال ساندار
جۇرگىزۋشى: ايىرا ءبىل جاقسى مەنەن جاماندى
ايىرا ءبىل، قارىنداش پەن قالامدى.
ايىرا ءبىل، سوقپاعىن دا ءومىردىڭ،
ايىرا ءبىل تاپسىرماڭدى الداعى – دەپ كەزەكتى سايىسىمىز «لوگيكا». سايىس شارتى مىناداي: سىزدەرگە 15 ۇياشىق بەرىلگەن. ۇياشىقتا لوگيكالىق تاپسىرمالار بەرىلگەن. ەگەر ءسىزدىڭ تاڭداعان ۇياشىعىڭىزدا
«قارا مىسىق» تۇسسە جولىڭىزدىڭ بولماعانى، ويىن كەزەگى كەلەسى توپقا بەرىلەدى.
«وت» كەلسە، جيناعان ۇپايلارىڭىزدىڭ 30 ۇپايى كۇيىپ كەتەدى.
«لوتەرەيا بيلەتى»- كەرىسىنشە 30 ۇپاي سىيلىققا بەرىلەدى.
«قامالعا» كەلسەڭىز، قيىن ەسەپكە يە بولاسىز. ول ارنايى سۇراق بولادى.
«التىن ساندىق» - ولجاعا كەنەلەمىز. سىيلىق الامىز، ويىندى جالعاستىرامىز.
«ورمەكشى تورىنا» تۇسسەڭىز، كورەرمەندەر سۇراعىنا يە بولاسىز. ءاربىر دۇرىس جاۋاپقا 10 ۇپاي. ولاي بولسا سايىسىمىزدى باستايىق.
1: قولىمىزدا 10 ساۋساق بار. 10 قولدا نەشە ساۋساق بار؟ 100 ساۋساق
2: المۇرت المادان اۋىر، ال الما شابدالىدان اۋىر. قايسىسى اۋىر – المۇرت پا الدە شابدالى ما؟ المۇرت
3: قارا مىسىق
4: ءتورتبۇرىشتان ءبىر بۇرىشىن الىپ (قيىپ) تاستاساق نەشە بۇرىش قالادى؟ بەسبۇرىش
5: ورمەكشى تورى
6: التىن ساندىق
7: وت
8: تەرمومەتر اياز بولعاسىن – ءۇش گرادۋس كورسەتىپ تۇر. وسىنداي ەكى تەرمومەتر نەشە گرادۋس كورسەتەدى؟ 3
9: ءبىر ادامنىڭ 10 قويى بولادى. توعىزىنىڭ باسقاسىنىڭ ءبارى قىرىلىپ قالدى. سوندا بارلىعى قانشا قوي قالدى؟ 9
10: كوبىنەسە اي 30 نە 31 سانمەن اياقتالادى. ال قاي ايدا 28 دەگەن سان بار؟
11: لوتەرەيا بيلەتى
12: ۇستەل ۇستىندە ءۇش ستاكان شيە تۇر. مارات ءبىر ستاكان شيەنى جەپ قويدى. نەشە ستاكان قالدى؟ 3
13: ناتۋرال سانداردى 1 - دەن باستاپ قاتارىنان جازا باستادى. 1992 ورىندا قانداي سيفر تۇر؟ 1992
14: ءبىر جانۇيادا بەس ۇل بار. ولاردىڭ ءارقايسىسىنىڭ قارىنداسى بار. سول جانۇيادا قانشا بالا بار؟ 6
15: قامال: 15 سانىنىڭ وڭ جانە سول جاعىنا ءبىر - ءبىر سيفردان تىركەپ جاز، سوندا شىققان سان 15 - كە بولىنەتىن بولسىن.
جۇرگىزۋشى: ويلانايىق ازىراق، ۋاقىتىڭدى ۇنەمدەپ،
كىم شىعادى كانەكي، جاۋابىن مەن بىلەم دەپ – كەلەسى سايىس كەزەگى «سيقىرلى شارشى». ءار توپقا جەكە تاپسىرما بەرىلەدى. دۇرىس جاۋاپ 10 ۇپايمەن ەسەپتەلىنەدى. ويىن الاڭى 2 توركوزدەن تۇراتىن كىشىگىرىم شارشىلارعا بولىنگەن 4ح4 مورشەرلى شارشى بولىپ تابىلادى. سونىمەن بارلىق ويىن الاڭى 16 توردان تۇرادى. تورلاردا باستاپقى كۇيىندە "سىبىرلاما" دەپ اتالاتىن سيفرلەر (1 دەن 4 دەيىن) تۇرادى. ويىنشىدان بوس تورلاردى 1 دەن 4 دەيىنگى سيفرلارمەن تولتىرۋ تالاپ ەتىلەدى، سونداعىسى ءار جولدا، ءار باعاندا جانە ءار 2ح2 شارشىلاردا ءار سيفر تەك ءبىر رەت قانا كەزدەسۋى كەرەك.

بىلىمدىلەر دوداسى جۇكتەۋ

You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما