ءبىز تابيعاتتىڭ دوستارىمىز
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ءبىز تابيعاتتىڭ دوستارىمىز.
ساباقتىڭ ماقساتى:
1. بىلىمدىلىك: بالالارعا تابيعات - ءبىزدىڭ تىرشىلىك كوزىمىز، باعا جەتپەس بايلىعىمىز ەكەنىن ۇعىندىرىپ، ونى قورعاۋ، ايالاۋ مىندەتىمىز ەكەنىن ءتۇسىندىرۋ.
2. دامىتۋشىلىق: بالالاردىڭ قورشاعان ورتاعا دەگەن تۇسىنىكتەرىن كەڭەيتۋ، تابيعات اناعا سۇيىسپەنشىلىكپەن قاراۋعا ۇيرەتۋ.
3. تاربيەلىك: بالالارعا قورشاعان ورتانى، ەلىن جەرىن، تابيعاتقا سۇيىسپەنشىلىكپەن قاراۋعا، مەيىرىمدىلىككە، ىزگىلىككە تاربيەلەۋ، تابيعاتتى قورعاۋعا تاربيەلەۋ. ەكولوگيالىق تاربيە بەرۋ.
ساباقتىڭ بارىسى:
زال ءىشى تابيعات كورىنىستەرىمەن دايىندالعان. ورمان، اعاشتار، شوپتەر، گۇلدەر ت. ت. عاجايىپ ورماننىڭ ءىشى. تابيعاتقا بايلانىستى اۋەن ويناپ تۇرادى. تابيعات اياسىندا «تابيعات حانشايىمى اندەتىپ، ارالاپ جۇرەدى،
گۇلدەردى يىسكەپ كوبەلەكتەردى ۇشىرادى. سول كەزدە بالالار سيقىرلى اۋەن ارقىلى اقىرىن جۇگىرىپ كەلىپ، ورتاعا تۇرادى.
ورمانشى اتا: - وي، سالەمەتسىڭدەر مە؟ مەنىڭ قاسىما قوناقتار كەلىپ قالىپتى عوي. سەندەر كىم بولاسىڭدار؟ ال، مەنى تانىدىڭدار ما؟ مەن تابيعات حانشايىمىمىن. ماعان نە ءۇشىن كەلدىڭدەر؟
ورمانشى اتا: - ءبىز بوبروۆكا ورتا مەكتەبىنىڭ دايارلىق توبىنىڭ بالالارىمىز. ءبىز تابيعاتتىڭ دوستارىمىز.
ورمانشى اتا: - وتە جاقسى، بۇگىنگى كۇنىمىز كوڭىلدى وتەتىن سياقتى.
شاتتىق شەڭبەرى:
تابيعاتىمىز تاماشا،
كوز تويمايدى قاراسا.
تابيعاتتى ايالاپ،
جۇرەيىكشى بالاشا.
سالەم ساعان نۇرلى كۇن!
سالەم ساعان جەر انا!
سالەمەتسىز بە، حانشايىم!
تاربيەشى: - بالالار تابيعات تۋرالى نە بىلەتىندەرىڭدى ورتاعا سالايىق.
تابيعات.
جانسىز تابيعات جاندى تابيعات
بالالار: - كۇن، اي، اۋا، تاۋ، تاس، سۋ، وسىمدىكتەر، ادامدار، حايۋاناتتار، قۇستار، بالىقتار، جاندىكتەر، ت. ت.......
تابيعات بايلىقتارىنىڭ ىشىندەگى تىرشىلىك اتاۋلىنىڭ ءومىر وزەگى ول اۋا.
تاربيەشى: - بالالار، اۋانى نەلەر لاستايدى؟
بالالار: - زاۆود، فابريكالاردان، ماشينالاردىڭ ءتۇتىنى، مايلارى، بەنزينى، قوقىستار لاستايدى.
تاربيەشى: - اۋامىز تازا بولۋ ءۇشىن نە ىستەۋ كەرەك بالالار؟
بالالار:- قوقىستاردى ءار جەرگە تاستاپ لاستاماۋ كەرەك، ورتتەن ساق بولۋ كەرەك، اعاشتاردى، گۇلدەردى كوبىرەك وتىرعىزۋ كەرەك.
ورمانشى اتا: - دۇرىس بالالار.
تاربيەشى: - ال، بالالار ءبارىمىز سەرگىتۋ ءساتىن ورىنداپ جىبەرەيىك
قازاقستان تۋعان
جەرىم، كيەلىم،
قاسيەتىڭە،
قاستەرلەپ باس يەمىن.
تابيعاتىڭ
تۇنىپ تۇرعان قازىنا،
وسىلاردىڭ
ءبارىن ايالايمىن، سۇيەمىن
تابيعات تۋرالى موزايكا قۇراستىرۋ.
تابيعاتىمىز وسىنداي ادەمى بولۋ ءۇشىن نە ىستەۋ كەرەك.
وقۋشىلار تاقپاق ايتات؛ تابيعاتتى قورعاۋ تۋرالى.
ايگەرىم: ال، حالايىق، حالايىق
تابيعاتقا قارايىق
جەر، سۋ، اۋا، تازارسا
پايدالى ەكەن بۇل اسا.
باعجان؛ تازالىقتى ساقتايىق
تابيعاتتى باپتايىق
بىزگە دەگەن پايداسىن
جاقسىلىقپەن اقتايىق.
اياۋلى؛ تابيعاتتىڭ پاناسىمىز،
ءتۇيىپ ايتار ءسوزىمىز
تابيعاتتىڭ پاناسى
مىنا تۇرعان ءوزىمىز.
سۋرەتپەن قورىتىندىلاۋ؛ ورماندا وت جاعۋعا بولمايدى.
قۇستاردىڭ ۇياسىن بۇزباۋ كەرەك.
قوقىستاردى تاستاۋعا بولمايدى.
اعاشتاردى سىندىرۋعا بولمايدى.
كۇن مەن بۇلتتى قويىپ ساباق ۇنادى ما سۇراق قويۋ.
مەنىڭ ەكىنشى سۇراعىم: - تابيعات كوركىن اجارلاندىرىپ، جەر بەتىن سايالى باققا اينالدىراتىن بايلىق پەن تىرشىلىك كوزى ول نە؟
بالالار: - ول سۋ.
تابيعاتتىڭ كوركىن اجارلاندىرىپ، جەر بەتىن سايالى باققا اينالدىراتىن بايلىق كوزى – سۋ. «سۋدىڭ دا سۇراۋى بار» - دەيدى دانا حالقىمىز. قازاقستان
رەسپۋبليكاسىندا مول سۋلى وزەندەر، كولدەر، تەڭىزدەر بار. وسى مول سۋدى ولشەۋسىز، ەسەپسىز پايدالانۋ سۋدىڭ ازايۋىنا اكەپ سوعادى. كوپ
جەرلەردە اۋىز سۋى جەتكىلىكسىز. سونىمەن سۋ – تابيعاتتىڭ جانى، قارا جەردىڭ – ءسانى سۋدى لاستاۋعا، ىسىراپسىز توگىپ، جۇمساي بەرۋگە بولمايدى.
حانشايىم: - وتە دۇرىس، ەندىگى مەنىڭ ءۇشىنشى سۇراعىم سەندەرگە:
- بالالار تابيعاتتى ادەمىلىككە بولەپ تۇرعان نە؟
ءبىز تابيعاتتىڭ دوستارىمىز جۇكتەۋ
ساباقتىڭ ماقساتى:
1. بىلىمدىلىك: بالالارعا تابيعات - ءبىزدىڭ تىرشىلىك كوزىمىز، باعا جەتپەس بايلىعىمىز ەكەنىن ۇعىندىرىپ، ونى قورعاۋ، ايالاۋ مىندەتىمىز ەكەنىن ءتۇسىندىرۋ.
2. دامىتۋشىلىق: بالالاردىڭ قورشاعان ورتاعا دەگەن تۇسىنىكتەرىن كەڭەيتۋ، تابيعات اناعا سۇيىسپەنشىلىكپەن قاراۋعا ۇيرەتۋ.
3. تاربيەلىك: بالالارعا قورشاعان ورتانى، ەلىن جەرىن، تابيعاتقا سۇيىسپەنشىلىكپەن قاراۋعا، مەيىرىمدىلىككە، ىزگىلىككە تاربيەلەۋ، تابيعاتتى قورعاۋعا تاربيەلەۋ. ەكولوگيالىق تاربيە بەرۋ.
ساباقتىڭ بارىسى:
زال ءىشى تابيعات كورىنىستەرىمەن دايىندالعان. ورمان، اعاشتار، شوپتەر، گۇلدەر ت. ت. عاجايىپ ورماننىڭ ءىشى. تابيعاتقا بايلانىستى اۋەن ويناپ تۇرادى. تابيعات اياسىندا «تابيعات حانشايىمى اندەتىپ، ارالاپ جۇرەدى،
گۇلدەردى يىسكەپ كوبەلەكتەردى ۇشىرادى. سول كەزدە بالالار سيقىرلى اۋەن ارقىلى اقىرىن جۇگىرىپ كەلىپ، ورتاعا تۇرادى.
ورمانشى اتا: - وي، سالەمەتسىڭدەر مە؟ مەنىڭ قاسىما قوناقتار كەلىپ قالىپتى عوي. سەندەر كىم بولاسىڭدار؟ ال، مەنى تانىدىڭدار ما؟ مەن تابيعات حانشايىمىمىن. ماعان نە ءۇشىن كەلدىڭدەر؟
ورمانشى اتا: - ءبىز بوبروۆكا ورتا مەكتەبىنىڭ دايارلىق توبىنىڭ بالالارىمىز. ءبىز تابيعاتتىڭ دوستارىمىز.
ورمانشى اتا: - وتە جاقسى، بۇگىنگى كۇنىمىز كوڭىلدى وتەتىن سياقتى.
شاتتىق شەڭبەرى:
تابيعاتىمىز تاماشا،
كوز تويمايدى قاراسا.
تابيعاتتى ايالاپ،
جۇرەيىكشى بالاشا.
سالەم ساعان نۇرلى كۇن!
سالەم ساعان جەر انا!
سالەمەتسىز بە، حانشايىم!
تاربيەشى: - بالالار تابيعات تۋرالى نە بىلەتىندەرىڭدى ورتاعا سالايىق.
تابيعات.
جانسىز تابيعات جاندى تابيعات
بالالار: - كۇن، اي، اۋا، تاۋ، تاس، سۋ، وسىمدىكتەر، ادامدار، حايۋاناتتار، قۇستار، بالىقتار، جاندىكتەر، ت. ت.......
تابيعات بايلىقتارىنىڭ ىشىندەگى تىرشىلىك اتاۋلىنىڭ ءومىر وزەگى ول اۋا.
تاربيەشى: - بالالار، اۋانى نەلەر لاستايدى؟
بالالار: - زاۆود، فابريكالاردان، ماشينالاردىڭ ءتۇتىنى، مايلارى، بەنزينى، قوقىستار لاستايدى.
تاربيەشى: - اۋامىز تازا بولۋ ءۇشىن نە ىستەۋ كەرەك بالالار؟
بالالار:- قوقىستاردى ءار جەرگە تاستاپ لاستاماۋ كەرەك، ورتتەن ساق بولۋ كەرەك، اعاشتاردى، گۇلدەردى كوبىرەك وتىرعىزۋ كەرەك.
ورمانشى اتا: - دۇرىس بالالار.
تاربيەشى: - ال، بالالار ءبارىمىز سەرگىتۋ ءساتىن ورىنداپ جىبەرەيىك
قازاقستان تۋعان
جەرىم، كيەلىم،
قاسيەتىڭە،
قاستەرلەپ باس يەمىن.
تابيعاتىڭ
تۇنىپ تۇرعان قازىنا،
وسىلاردىڭ
ءبارىن ايالايمىن، سۇيەمىن
تابيعات تۋرالى موزايكا قۇراستىرۋ.
تابيعاتىمىز وسىنداي ادەمى بولۋ ءۇشىن نە ىستەۋ كەرەك.
وقۋشىلار تاقپاق ايتات؛ تابيعاتتى قورعاۋ تۋرالى.
ايگەرىم: ال، حالايىق، حالايىق
تابيعاتقا قارايىق
جەر، سۋ، اۋا، تازارسا
پايدالى ەكەن بۇل اسا.
باعجان؛ تازالىقتى ساقتايىق
تابيعاتتى باپتايىق
بىزگە دەگەن پايداسىن
جاقسىلىقپەن اقتايىق.
اياۋلى؛ تابيعاتتىڭ پاناسىمىز،
ءتۇيىپ ايتار ءسوزىمىز
تابيعاتتىڭ پاناسى
مىنا تۇرعان ءوزىمىز.
سۋرەتپەن قورىتىندىلاۋ؛ ورماندا وت جاعۋعا بولمايدى.
قۇستاردىڭ ۇياسىن بۇزباۋ كەرەك.
قوقىستاردى تاستاۋعا بولمايدى.
اعاشتاردى سىندىرۋعا بولمايدى.
كۇن مەن بۇلتتى قويىپ ساباق ۇنادى ما سۇراق قويۋ.
مەنىڭ ەكىنشى سۇراعىم: - تابيعات كوركىن اجارلاندىرىپ، جەر بەتىن سايالى باققا اينالدىراتىن بايلىق پەن تىرشىلىك كوزى ول نە؟
بالالار: - ول سۋ.
تابيعاتتىڭ كوركىن اجارلاندىرىپ، جەر بەتىن سايالى باققا اينالدىراتىن بايلىق كوزى – سۋ. «سۋدىڭ دا سۇراۋى بار» - دەيدى دانا حالقىمىز. قازاقستان
رەسپۋبليكاسىندا مول سۋلى وزەندەر، كولدەر، تەڭىزدەر بار. وسى مول سۋدى ولشەۋسىز، ەسەپسىز پايدالانۋ سۋدىڭ ازايۋىنا اكەپ سوعادى. كوپ
جەرلەردە اۋىز سۋى جەتكىلىكسىز. سونىمەن سۋ – تابيعاتتىڭ جانى، قارا جەردىڭ – ءسانى سۋدى لاستاۋعا، ىسىراپسىز توگىپ، جۇمساي بەرۋگە بولمايدى.
حانشايىم: - وتە دۇرىس، ەندىگى مەنىڭ ءۇشىنشى سۇراعىم سەندەرگە:
- بالالار تابيعاتتى ادەمىلىككە بولەپ تۇرعان نە؟
ءبىز تابيعاتتىڭ دوستارىمىز جۇكتەۋ
You Might Also Like
-
مەكتەپ ءبىتىرۋشى تۇلەكتەرمەن دوڭگەلەك ۇستەل باسىندا ارماندارى، تىلەكتەرى تۋرالى وي بولىسە وتىرىپ، 10 سىنىپ وقۋشىلارىمەن بايلانىسىن نىعايتۋ، وقۋشىلاردى ءبىرىن - ءبىرى قۇرمەتتەۋگە، مەكتەبى مەن ۇستازدارى...
