- 10 قىر. 2015 00:00
- 449
ەكى قاز بەن ءبىر باقا
الىس جاقتان ۇشىپ كەلە جاتقان ەكى قاز جولاي سۋ تابا الماي، جەر شارلاپ، ۇزاق ءجۇرىپتى. شىلدەنىڭ شىجىعان ىستىق كۇندەرى ەكەن. اقىرى ءبىر سارقىندى كولشىككە كەلىپ قونىپتى. ءبىر باقا سول كولشىكتى كوپتەن مەكەندەپ ءجۇرىپتى. ول كولشىگىن قىزعانىپ، بارقىلداي قورىپ، ەكى قازدى جولاتپاي، سۋ ىشكىزبەي قويىپتى.
شولدەن تاڭدايلارى كەۋىپ تۇرعان ەكى قاز الگى باقاعا باس ءيىپ جالىنىپتى. باقا سوندا دا كونبەي:
– بۇل از عانا كولشىك، سۋى تىزەدەن كەلەدى. سەندەر ىشسەڭدەر، قۇرىپ قالادى. ال سەندەر سۋسىندارىڭدى قاندىرعان سوڭ، ۇشاسىڭدار دا كەتەسىڭدەر. مەن بەيشارا سۋسىز قالاي كۇن كورەمىن؟ ۇشاتىن قاناتىم جوق، قۇدىق قازار تىرناعىم جوق. قايدا بارىپ جان ساقتاماقپىن؟! – دەپ قايعىرادى.
ەكى قاز باقانىڭ بۇل ايتقانىنا ءتۇسىنىپ، ونى جۇباتادى:
– ەگەر ءبىز ىشكەننەن وسى كولشىكتىڭ سۋى تاۋسىلىپ قالسا، ءبىز سەنى كوتەرىپ ۇشىپ، سۋى مول ءبىر كولگە جەتكىزىپ سالايىق.
باقا بۇعان كونەدى. ۇشەۋى وسىلاي ۋادەلەسەدى دە ەكى قاز سۋعا قانىپ الادى. سول كەزدە كولشىكتىڭ سۋى دا سارقىلادى. سودان كەيىن ەكى قاز وسى ارادا بىرەر كۇن تىنىعادى.
ءبىر كۇنى از عانا كولشىكتىڭ سۋى مۇلدە سۋالىپ، استىنداعى بورىعى ساسىپ، قۇرتتاپ كەتەدى.
ەكى قاز ۋادە بويىنشا باقاعا:
– ءجۇر، ەندى كەتەلىك، سۋى مول كولگە جەتەلىك، – دەيدى. ول دا ۇشۋعا قۇمارتىپ تۇرادى. ەكى قاز قۇلاشتاي ۇزىن شىبىق تاۋىپ كەلەدى دە باقاعا سونى ءدال ورتاسىنان تىستەتكىزەدى. – ءبىز سەنى كوككە الىپ ۇشقاندا، اۋزىڭدى اشپاي، جاعىڭدى قارىستىرىپ، تىستەپ تۇرا بەر. اۋزىڭدى اشساڭ، جەرگە قۇلايسىڭ.
– ايتقاندارىڭدى ورىندايمىن، – دەيدى باقا.
ەكى قاز الگى شىبىقتىڭ ەكى ۇشىنان جالپاق ساۋساقتارىمەن مىقتاپ ۇستايدى دا باقانى اسپانعا الىپ كوتەرىلەدى. اسپاندا قۇستاي سامعاپ بارا جاتقان باقانىڭ كوڭىلى وسەدى، جەردەگى باقالاردان ءوزىن زور ءارى باقىتتى سانايدى، بۇل قىلىعىنا ماساتتانادى.
وسىلايشا اسپاندا قالقىپ كەلە جاتقاندا، مۇنى كورگەن جەردەگى ادامدار كوككە قادالا قاراسىپ، تاڭداي قاعىسادى.
– انانى قاراڭدار، اناۋ نە؟ – دەسىپ سۇراسادى بىرىنەن-بىرى.
بىرەۋلەر:
– قاناتتى باقا! – دەيدى داۋىستاپ. بىرەۋلەر:
– باقا ەمەس، باسقا بىردەڭە، – دەيدى تالاسىپ.
جۇرتتىڭ ايقاي-شۋى، تالاس-داۋى قۇلاعىنا جەتكەن باقانىڭ كەۋدەسىن ماقتانىش كەرنەپ: «بۇل ەلگە ءاتى-جونىمدى ايتپاي كەتكەنىم بولماس»، – دەپ ويلاپ، تاڭىرقاپ تۇرعاندارعا:
– مەن باقامىن!.. – دەپ ايقايلاپ، اۋزىن اشقان زاماتتا شىبىقتان اجىراپ، جەرگە قاراي قۇلدىراي جونەلىپتى. تاستاي شىر اينالىپ، زۋلاي بەرىپتى. ەكى قاز سوڭىنان جەتىپ ۇستاي الماي قالىپتى. سول بەتىمەن دالبالاقتاپ كەلىپ، تاقىر جەرگە تارس ەتە ءتۇسىپ، مىلجا-مىلجاسى شىعىپتى.
ەكى قاز:
– اقىماققا ىستەگەن جاقسىلىعىڭ جەلگە ۇشقان توزاڭمەن تەڭ ەكەن عوي، – دەپ، ءارى قاراي سامعاپ كەتە بارىپتى.