InfoHub Logo

ساباقتىڭ تاقىرىبى: ەكى قوسىلعىشتىڭ قوسىندىسىن تابۋعا ارنالعان قۇراما ەسەپ
ساباقتىڭ ماقساتى: ەكى قوسىلعىشتىڭ قوسىندىسىن تابۋعا ارنالعان قۇراما ەسەپتەردى شىعارۋ الگوريتمدەرمەن تانىسۋ.
مىندەتتەرى:
• «قۇراما ەسەپ» ۇعىمىن ەنگىزۋ؛
• قۇرامىنا بىرنەشە بىرلىكتەرگە ارتتىرۋعا (كەمىتۋگە) بەرىلگەن قاراپايىم ەسەپتەر كىرەتىن ەكى قوسىلعىشتىڭ قوسىندىسىنا تابۋعا ارنالعان قۇراما ەسەپتەردى شىعارۋ الگوريتمدەرىمەن تانىسۋ؛
• سالىستىرۋ، جۇيەلەۋ بىلىگىن دامىتۋ؛
• ماتەماتيكاعا قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ساباق
ساباقتىڭ ءتيپى: جاڭا ءبىلىمدى مەڭگەرتۋ ساباعى
ساباقتىڭ ءادىسى: سۇراق - جاۋاپ، شىعارماشىلىق تاپسىرما، ءتۇسىندىرۋ ت. ب.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: سىزبا، ديداكتيكالىق ماتەريالدار ت. ب.

ساباقتىڭ ءجۇرىسى
ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى
1. سالەمدەسۋ، تۇگەلدەۋ
2. وقۋشىلاردىڭ نازارىن ساباققا اۋدارۋ
تىرەك بىلىمدەرىن جەتىلدىرۋ:
1.
13 - 3 - 4=6
6+(12 - 7)=12
50+(12 - 6)=56
15 - 5 - 8=2

2. قوسۋدى ءتيىمدى تاسىلمەن ەسەپتە:
9+8+1
32+5+3
7+7+3
- ەسەپتەۋ ءۇشىن ءبىز قانداي ەرەجە قولداندىق؟
- قوسىلعىشتاردىڭ ورنىن اۋىستىرعانمەن قوسىندىنىڭ ءمانى وزگەرمەيدى.

جاڭا ماتەريالمەن تانىستىرۋ
- №1
قىستىگۇنى قۇس ۇياسىنا 9سارى شىمشىق جانە ودان6 - ۋى كەم سۋىق تورعاي ۇشىپ كەلدى. ۇياعا بارلىعى نەشە قۇس ۇشىپ كەلدى؟
سىزبا نۇسقا:
(تالداۋ نەگىزىندەگى گراف سحەمالار تۇرىندە ەسەپتىڭ ماتەماتيكالىق مودەلىن قۇرۋ).
- ەسەپتىڭ نەگىزگى سۇراعىن اتا.(قۇس ۇياسىنا بارلىعى نەشە قۇس ۇشىپ كەلدى؟)
- ءبىز بۇل سۇراققا بىردەن جاۋاپ بەرە الامىز با؟(جوق) تور كوزدىڭ ىشىنە سۇراق قويامىز.

- ەسەپتىڭ نەگىزگى سۇراعىنا جاۋاپ بەرۋ ءۇشىن نەنى ءبىلۋىمىز كەرەك؟(سارى شىمشىقتىڭ جانە سۋىق تورعايدىڭ سانىن).
- ونى سحەما تۇرىندە بىلاي كورسەتەمىز:

ەگەر بىزگە وسى دەرەكتەر بەلگىلى بولسا، وندا ەسەپتىڭ سۇراعىنا جاۋاپ بەرۋ ءۇشىن قانداي امال قولدانعان بولار ەدىك؟(قوسۋ امالىن)
ونى سحەما تۇرىندە بىلايشا كورسەتەمىز:

- بۇل سحەمادا بىزگە نە بەلگىلى، نە بەلگىسىز؟(سارى شىمشىق - 9، ال سۋىق تورعاي بەلگىسىز)
ءبىرىنشى تور كوزگە 9سانىن، ال ەكىنشىسىنە سۇراق بەلگىسىن قويامىز:

نەشە سۋىق تورعاي ۇشىپ كەلگەندىگىن ءبىلۋ ءۇشىن نەنى بىلگەنىمىز دۇرىس؟(سارى شىمشىقتاردىڭ سانىن جانە ولاردان سۋىق تورعايلاردىڭ نەشەۋى كەم ەكەندىگىن).
بۇنى قانداي امال ارقىلى تابامىز؟ (ازايتۋ امالىمەن).

ول سحەما تۇرىندە بىلاي بولادى:

بۇل مالىمەتتەر بىزگە بەلگىلى مە؟( ءيا، سارى شىمشىق - 9، ال سۋىق تورعايدىڭ 6 - ۋى كەم).
ءبىر تور كوزگە 9 سانىن، ال ەكىنشىسىنە 6 سانىن جازامىز.
سونىمەن:
شەشۋى
9 - 6=3(تورعاي)
9+3=12(قۇس) جاۋابى: 12قۇس

№2 قولايلى تاسىلمەن ەسەپتە:
8+3+4=15
4+6+5=15
12 - 7 - 4=1
6+7+2=15
12 - 4 - 2=6
6+7+3=16.

№3 ەستافەتالىق جارىس
«قاي توپ شاپشاڭ»
1دم*1سم
1دم4سم*12سم
30سم*5دم
2دم*10سم
1دم9سم*9دم
17سم*3دم

سەرگىتۋ ءساتى: مۋزىكا ارقىلى قيمىل
№4(1) سىزبانۇسقاسىن جاساپ، ەسەپتى شىعار.
6+3+6=15

№5حايۋاناتتار باعىندا 14 پينگۆين جانە10 اق ايۋ بار. حايۋاناتتار باعىندا اق ايۋلارعا قاراعاندا پينگۆيندەر قانشا ارتىق؟
ش: 14 - 10=4(پ)
جاۋابى: پينگۆيندەر ارتىق
№6 ەسەپتى شىعارۋ.

№7 جۇپتىق جۇمىسقا ارنالعان تاپسىرمالار
5+6 - 3
30+(12 - 5)
7+8 - 10
(45 - 40)+6
60 -(23 - 3)
4+5+3
6+7 - 10
15 -(6+4)
20 -(18 - 9)
№7

№8 الداركوسەنى تەكسەر
(3سم+2سم)+5سم=10سم
(9دم+8دم)+1دم=17دم
4سم+(2سم+3سم)=10سم
9دم+(5دم+1دم)=16دم

ساباقتى قورىتىندىلاۋ، وقۋشىلاردى باعالاۋ
ۇيگە تاپسىرما