ەكونوميستەرگە ارنالعان ماتەماتيكا باعدارلاماسى جانە ساباق جوسپارلارى (5-6 سىنىپ)
ەكونوميستەرگە ارنالعان ماتەماتيكا باعدارلاماسى جانە ساباق جوسپارلارى (5-6 سىنىپ)
ساباقتىڭ تاقىرىبى: جيىن تۇسىنىگى. ناتۋرال ساندار. راسيونال ساندار. ناقتى ساندار
كومپلەكس ساندار.
ساباقتىڭ ماقساتى: وقۋشىلارعا جيىن، ناتۋرال ساندار، ناقتى ساندار، كومپلەكس ساندار تۋرالى تەوريالىق تۇسىنىك پەن ءتيىمدى ويلاۋ تاسىلدەرىن ۇيرەتە وتىرىپ، پراكتيكالىق ەسەپتەردى شىعارۋ ۇردىسىندە شىعارماشىلىق ويدىڭ ءۇزىلىسسىز جۇمىس ىستەۋىنە كومەكتەسۋ جانە ەكونوميكالىق ەسەپتەۋلەردى جۇرگىزە ءبىلۋدى ۇيرەتۋ.
تاربيەلىك ماقساتى: وقۋشىلاردى ۇقىپتىلىققا، زەرەكتىككە جانە وزدەرىنە تانىس پىكىرلەردى جيناقتاي بىلۋگە ۇيرەتۋ.
دامىتۋ ماقساتى: بەلگىلى ءبىر ۇستانىمدارعا سۇيەنە وتىرىپ، وقۋشىنىڭ ينتەللەكتىك، شىعارماشىلىق ويلاۋىن، عىلىمي كوزقاراسى مەن بەلسەندىلىگىن
قالىپتاستىرۋ، ءوز بەتىمەن ءبىلىم الۋ داعدىلارىن قالىپتاستىرۋ.
ءپان ارالىق بايلانىس: ماتەماتيكا – «ساندار»
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: پلاكات - «ەۇوب»، 1. 1، 1. 2، 1. 3 - سۋرەتتەر
ساباقتىڭ ءجۇرىسى:
● ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى: وقۋشىلاردىڭ وقۋ قۇرالدارىن جانە ساباققا قاتىسىن
تەكسەرۋ.
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ: 1. سكاليار جانە ۆەكتورلىق شاما دەگەنىمىز نە؟
2. ۆەكتورلاردىڭ قوسىندىسى جانە كوبەيتىندىسىنىڭ ەرەجە
فورمۋلالارىن تاقتاعا جازىپ كورسەت.
3. ۇيگە بەرىلگەن ەسەپتەردى تاقتاعا شىعارۋ.
III. ءۇي تاپسىرماسىن بەكىتۋ: 3، 5 – ەسەپتەردى شىعارۋ.
IV. جاڭا ساباقتى ءتۇسىندىرۋ:
1. ناتۋرال ساندار
2. راسيونال ساندار
3. ناقتى ساندار
4. كومپلەكس ساندار
V. جاڭا ساباقتى بەكىتۋ. №1، 4، 5 ەسەپتى شىعارۋ.
VI. قىسقاشا كونسپەكت جازۋ.
ناتۋرال ساندار دەپ، نارسەلەردى ساناۋ ءۇشىن قولدانىلاتىن 1، 2، 3، 4... ساندارىن ايتادى. وندىق ساناۋ جۇيەسىندە كەز كەلگەن ناتۋرال سان 0، 1، 2، 3، 4، 5، 6، 7، 8، 9 سيفرلارىنىڭ كومەگىمەن جازىلادى. تەورەما. كەز كەلگەن ناتۋرال ساندى جاي كوبەيتكىشتەرگە جىكتەۋگە بولادى جانە ول جالعىز عان تاسىلمەن ورىندالادى. مىسالى 360 سانىن جىكتەيىك.
پروسەنت – ساننىڭ جۇزدەن ءبىر بولىگى. كۇردەلى پروسەنت فورمۋلاسى N = a(1+0، 01*p) n، مۇنداعى ا – باستاپقى سالىنعان اقشا، n – اقشانىڭ ساقتالۋ مەرزىمى، N سانى n جىلدان كەيىنگى اقشا شاماسى، p – پروسەنت سانى.
قانداي دا ءبىر فيگۋرانىڭ بارلىق نۇكتەلەرىنىڭ پاراللەل تۇزۋلەر بويىمەن ءبىر باعىتتا بىردەي قاشىقتىققا ورىن اۋىستىرۋىن فيگۋرانى پاراللەل كوشىرۋ دەپ اتايدى.
ۆەكتور دەپ باعىتتالعان كەسىندىنى ايتادى.
انىقتاما. بەلگىلى رەتپەن الىنعان ءوزارا پەرپەنديكۋليار ءۇش ۆەكتوردى كەڭىستىكتەگى تىك بۇرىشتى بازيس دەپ اتايدى.
انىقتامادا اتالعان ۆەكتورلاردىڭ مودۋلدەرى 1 – گە تەڭ بولعان جاعدايدا تىك بۇرىشتى ءبازيستى (i، j، k) ارقىلى بەلگىلەيدى. بەرىلگەن ءاربىر ا ۆەكتورىن كەلەسى تەڭدىك تۇرىندە ا = xi +yj +zk
ەسەپ. ا = (- 1؛ 1)، b = (1؛ 3) دەپ الىپ س = 4a + b
Vءىى. ساباقتى قورىتىندىلاۋ: وقۋشىلاردىڭ جاۋاپتارىن تالداۋ، باعالاۋ جانە ونى حابارلاۋ.
VIءىI. ۇيگە تاپسىرما:
ساباقتىڭ تاقىرىبى: جيىن تۇسىنىگى. ناتۋرال ساندار. راسيونال ساندار. ناقتى ساندار
كومپلەكس ساندار.
ساباقتىڭ ماقساتى: وقۋشىلارعا جيىن، ناتۋرال ساندار، ناقتى ساندار، كومپلەكس ساندار تۋرالى تەوريالىق تۇسىنىك پەن ءتيىمدى ويلاۋ تاسىلدەرىن ۇيرەتە وتىرىپ، پراكتيكالىق ەسەپتەردى شىعارۋ ۇردىسىندە شىعارماشىلىق ويدىڭ ءۇزىلىسسىز جۇمىس ىستەۋىنە كومەكتەسۋ جانە ەكونوميكالىق ەسەپتەۋلەردى جۇرگىزە ءبىلۋدى ۇيرەتۋ.
تاربيەلىك ماقساتى: وقۋشىلاردى ۇقىپتىلىققا، زەرەكتىككە جانە وزدەرىنە تانىس پىكىرلەردى جيناقتاي بىلۋگە ۇيرەتۋ.
دامىتۋ ماقساتى: بەلگىلى ءبىر ۇستانىمدارعا سۇيەنە وتىرىپ، وقۋشىنىڭ ينتەللەكتىك، شىعارماشىلىق ويلاۋىن، عىلىمي كوزقاراسى مەن بەلسەندىلىگىن
قالىپتاستىرۋ، ءوز بەتىمەن ءبىلىم الۋ داعدىلارىن قالىپتاستىرۋ.
ءپان ارالىق بايلانىس: ماتەماتيكا – «ساندار»
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: پلاكات - «ەۇوب»، 1. 1، 1. 2، 1. 3 - سۋرەتتەر
ساباقتىڭ ءجۇرىسى:
● ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى: وقۋشىلاردىڭ وقۋ قۇرالدارىن جانە ساباققا قاتىسىن
تەكسەرۋ.
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ: 1. سكاليار جانە ۆەكتورلىق شاما دەگەنىمىز نە؟
2. ۆەكتورلاردىڭ قوسىندىسى جانە كوبەيتىندىسىنىڭ ەرەجە
فورمۋلالارىن تاقتاعا جازىپ كورسەت.
3. ۇيگە بەرىلگەن ەسەپتەردى تاقتاعا شىعارۋ.
III. ءۇي تاپسىرماسىن بەكىتۋ: 3، 5 – ەسەپتەردى شىعارۋ.
IV. جاڭا ساباقتى ءتۇسىندىرۋ:
1. ناتۋرال ساندار
2. راسيونال ساندار
3. ناقتى ساندار
4. كومپلەكس ساندار
V. جاڭا ساباقتى بەكىتۋ. №1، 4، 5 ەسەپتى شىعارۋ.
VI. قىسقاشا كونسپەكت جازۋ.
ناتۋرال ساندار دەپ، نارسەلەردى ساناۋ ءۇشىن قولدانىلاتىن 1، 2، 3، 4... ساندارىن ايتادى. وندىق ساناۋ جۇيەسىندە كەز كەلگەن ناتۋرال سان 0، 1، 2، 3، 4، 5، 6، 7، 8، 9 سيفرلارىنىڭ كومەگىمەن جازىلادى. تەورەما. كەز كەلگەن ناتۋرال ساندى جاي كوبەيتكىشتەرگە جىكتەۋگە بولادى جانە ول جالعىز عان تاسىلمەن ورىندالادى. مىسالى 360 سانىن جىكتەيىك.
پروسەنت – ساننىڭ جۇزدەن ءبىر بولىگى. كۇردەلى پروسەنت فورمۋلاسى N = a(1+0، 01*p) n، مۇنداعى ا – باستاپقى سالىنعان اقشا، n – اقشانىڭ ساقتالۋ مەرزىمى، N سانى n جىلدان كەيىنگى اقشا شاماسى، p – پروسەنت سانى.
قانداي دا ءبىر فيگۋرانىڭ بارلىق نۇكتەلەرىنىڭ پاراللەل تۇزۋلەر بويىمەن ءبىر باعىتتا بىردەي قاشىقتىققا ورىن اۋىستىرۋىن فيگۋرانى پاراللەل كوشىرۋ دەپ اتايدى.
ۆەكتور دەپ باعىتتالعان كەسىندىنى ايتادى.
انىقتاما. بەلگىلى رەتپەن الىنعان ءوزارا پەرپەنديكۋليار ءۇش ۆەكتوردى كەڭىستىكتەگى تىك بۇرىشتى بازيس دەپ اتايدى.
انىقتامادا اتالعان ۆەكتورلاردىڭ مودۋلدەرى 1 – گە تەڭ بولعان جاعدايدا تىك بۇرىشتى ءبازيستى (i، j، k) ارقىلى بەلگىلەيدى. بەرىلگەن ءاربىر ا ۆەكتورىن كەلەسى تەڭدىك تۇرىندە ا = xi +yj +zk
ەسەپ. ا = (- 1؛ 1)، b = (1؛ 3) دەپ الىپ س = 4a + b
Vءىى. ساباقتى قورىتىندىلاۋ: وقۋشىلاردىڭ جاۋاپتارىن تالداۋ، باعالاۋ جانە ونى حابارلاۋ.
VIءىI. ۇيگە تاپسىرما:
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
