InfoHub Logo

«الدىڭعى جاقسى ارتقى جاسقا ءتالىم ايتپاسا،ەل بولعانىڭ قايسى؟» دەپ قازاقتىڭ ۇلى جازۋشىسى مۇحتار اۋەزوۆ ايتىپ وتكەندەي ءبىز وزىمىزدەن ۇلكەندەردەن ۇلگى-ونەگە الىپ،ال كىشىلەرگە تاربيەلىك قاعيدالاردى كورسەتەمىز. دۇنيە ەسىگىن اشقاننان باستاپ انا سۇتىنەن ءنار الىپ،اكە ونەگەسىن تىڭداپ،تال بەسىكتەن بويىمىزعا ناعىز تاربيە جيامىز. «وتان وتباسىدان باستالادى» دەمەكشى، وتباسىنىڭ ءار ادام ومىرىندە الار ورنى بولەك دەپ ويلايمىن.ارينە،تەك وتباسى ەمەس، دوس-جاران مەن ۇستازداردىڭ دا اتقارار ءرولى زور.مەكتەپكە بارعان كەزدە دە وزىمىزگە كەرەك مالىمەتتى جيناپ،بولاشاعىمىزدى ويلاۋىمىز قاجەت.سەبەبى،ون ءبىر جىل كوزدى اشىپ جۇمعانشا وتە شىعادى ەكەن.وسى ۋاقىت ىشىندە ساباقتى جاقسى وقۋمەن قاتار،دوستارىمىزدىڭ اراسىندا دا سىيلى بولا ءبىلۋ قاجەت دەگەن ويدامىن.دوس اراسىندا سىيلى بولۋ-جامان قىلىقتارمەن الدا بولۋ ەمەس،كەرىسىنشە اقىلدىلىقپەن،جاقسى مىنەزبەن،قايىرىمدىلىقپەن ءومىر سۇرە ءبىلۋ.دەگەنمەن،قازىرگى جامان ادەتكە سالىنىپ،بولاشاعىن ويلامايتىن جاستاردىڭ ارەكەتىن كورگەندە ءىشىم اشيدى.ءبىز جاستار قازىردەن،ءتىپتى،بالا كەزدەن ەل ءۇشىن قانداي ءىس جاساي الامىن،قالايشا اتا-انامنىڭ ابىرويىن اسقاقتاتامىن دەگەن سۇراقتاردى ميىمىزدا قورىتا ءبىلۋىمىز كەرەك دەپ ەسەپتەيمىن.سەبەبى، تۋىپ-وسكەن جەرىمىز بەن ماپەلەپ وسىرگەن اتا-انامىزدىڭ ورنى بارىنەن جوعارى تۇرادى.قانداي جاعداي بولماسىن ۇلتىمىزدى جوعالتىپ الماۋىمىز كەرەك.

ءار بالانىڭ ومىرىندەگى ەڭ ماڭىزدى جان-اتا-انا.ءبىزدىڭ مىنەزىمىز بەن قىلىقتارىمىزدىڭ باسىم بولىگى سول كىسىلەرگە ۇقسايدى.ءوزىمىز بايقاماساق تا،ءبىز كوپ جاعدايدا اتا-انادان كورگەن ىس-ارەكەتتەرىمىزدى قايتالاپ جاتاتىن سەكىلدىمىز.سوندىقتان وتباسى قۇرۋ،وتباسىنداعى بالا تاربيەسى جونىندەگى پروبلەمالار ءاردايىم وزەكتى دەپ ويلايمىن.قازىرگى تاڭدا بايلىق،اتاق-ابىروي سياقتى تۇككە تۇرعىسىز زاتتارعا عانا قاراپ وتباسى قۇرىپ جاتقان جاستار بارى راس.ال ادام  بايلىقتان دا جالىعاتىن كۇن جەتەدى.دەگەنمەن وتباسى قۇرعان ادامنىڭ ويى جان-جارىمەن ساماي شاشى اعارعانشا ءبىر بولىپ، قيىندىققا مويىماي، سانالى ۇرپاق تاربيەلەۋ بولادى دەپ ويلايمىن.وكىنىشكە وراي جاستاردىڭ ويى ادامي قاسيەتتەرگە جەتپەك تۇگىلى، كوك قاعازدان ءارى اساتىن ءتۇرى جوق.ال بۇنىڭ ارتى ارينە جاستاردىڭ اجىراسۋىمەن اياقتالادى.ال ورتاداعى بالانىڭ جاعدايى تىپتەن قيىن دەپ ويلايمىن.مەنىڭ ويىمشا بالانى ءبىر ادام تاربيەلەگەن جەتكىلىكسىز.بالا وتباسىندا كىمنىڭ قانداي ءرول اتقاراتىنىن،قانداي مىندەتتەرى بار ەكەندىگىن فيلمدەر مەن كىتاپتاردان عانا ەمەس، ومىردە دە كورۋگە قۇقىلى.ەشقانداي جازىقسىز پەرزەنت بالالار ءۇيىن كۇنەلتۋگە مىندەتتى ەمەس.

جاستاردىڭ باسقالاردىڭ سوزىنە تەز ەرەتىنى،تەز سەنەتىنى،ەلىكتەۋشىلىگى باسىم ەكەنى راس.قازىرگى تاڭدا الەۋمەتتىك جەلىلەر وسى ماسەلەنى ورشىكتىرۋدە دەپ ەسەپتەيمىن.عالامتور مەن الەۋمەتتىك جەلىلەردىڭ پايداسى دا از ەمەس.دەگەنمەن، شەت ەلدەن نەشە-تۇرلى زاتتاردى كورگەندە، قىزىعۋشىلىعىمىز ارتىپ، ءبارىن بايقاپ كورگىمىز كەلەتىنى وتىرىك ەمەس. وسى ەلىكتەۋشىلىك ار-ۇياتتى، ۇلتىمىز بەن قادىر-قاسيەتىمىزدى تاپتاپ، سانامىزدى ۋلاپ بارا جاتقانداي كورىنەدى. اتا-بابامىز قالدىرعان اسىل قاسيەتتەردى ساقتاپ،دارىپتەۋ قازىرگى تاڭدا ءبىزدىڭ قولىمىزدا.ەلىكتەۋشىلىك پەن قۇر مىلجىڭدىقتى قويىپ،موينىمىزعا جاۋاپكەرشىلىك الۋىمىز كەرەك.

«جاسىمدا عىلىم بار دەپ ەسكەرمەدىم،پايداسىن كورە تۇرا تەكسەرمەدىم.ەرجەتكەن سوڭ تۇسپەدى ۋىسىما،قولىمدى مەزگىلىنەن كەش سەرمەدىم» دەپ اباي اتامىزدىڭ ءوزى ايتىپ كەتكەندەي،قامشىنىڭ سابىنداي عانا قىسقا ءومىردىڭ،جاستىق شاعىمىزدى وتكىزىپ الماي،مۇمكىندىك باردا ءبىلىم الىپ،وي-سانامىزدى تولىقتىرىپ،ەلىمىزدىڭ بولاشاعىنا سەپتىگىمىزدى تيگىزۋ قولىمىزدان كەلەدى.ەلىمىزدىڭ بولاشاعى ءبىزدىڭ قولىمىزدا.تاربيەمىز بەن ءبىلىمىمىزدى تەڭ ۇستاپ،ەلىمىزدىڭ ەرتەڭى بولار،كوك تۋىمىزدى تەك بيىككە كوتەرەر جاستارىمىز كوپ بولعاي!

---