- 05 ناۋ. 2024 01:25
- 289
ەڭبەك ءتۇبى – بەرەكە
تاقىرىبى: ەڭبەك ءتۇبى – بەرەكە
ماقساتى:
1. وقۋشىلاردى ماقال - ماتەلدەردىڭ ماعىناسىن تۇسىنۋگە، ولاردى ايتا بىلۋگە ۇيرەتۋ.
2. تىلدەرىن ۇشتاۋ، شەشەندىككە باۋلۋ.
3. ەڭبەكسۇيگىشتىككە تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىك:
ماقال - ماتەلدەر، ناقىل سوزدەر: «جاقسى جۇمىس – جانعا تىنىس»، «ەڭبەك ءتۇبى – زەينەت»، «ەڭبەكسىز ءومىر – سونگەن ءومىر»، جۇمباقتار.
ءجۇرۋ بارىسى:
ءمۇعالىم: «ءجۇزدىڭ كوركى – كوز، اۋىز كوركى – ءسوز، ءسوزدىڭ كوركى – ماقال»، – دەيدى حالىق. ماقالدار ادام تۇرمىسىنداعى ءار ءتۇرلى وقيعالاردى قىسقا، تۇجىرىمدى تىلمەن تۇسىندىرەدى، ويدى اجارلايدى. سوندىقتان دا حالىق ءسوزدىڭ كوركى – ماقال دەپ باعالاعان. ال ماقالدار ءسوزدىڭ كوركى عانا ەمەس، سونىمەن بىرگە حالىق ءومىرىنىڭ شەجىرەسى.
1 - وقۋشى: مەير. ماعجان:
ەڭبەك مۇراتقا جەتكىزەر،
جالقاۋلىق ابىرويدى كەتكىزەر
2 – وقۋشى: ايگۇل:
ساقالىن ساتقان كارىدەن،
ەڭبەگىن ساتقان بالا ارتىق.
3 – وقۋشى: ۇلجان:.
ەڭبەكتىڭ كوزىن تاپقان،
بايلىقتىڭ ءوزىن تابادى.
4 – وقۋشى: التىنبەك:
ەڭبەك ەتپەسەڭ ەلگە وكپەلەمە،
ەگىن ەكپەسەڭ، جەرگە وكپەلەمە.
5 – وقۋشى: ءمولدىر:
ەرىنبەسەڭ، ەڭبەگىڭ ونەدى.
6 - وقۋشى: اقسۇلۋ
1. ەڭبەكسىز مال دامەتكەن – قايىرشىلىق.
2. ەڭبەكتەن قاشقان، دوڭبەككە جولىعادى.
3. ەڭبەك ەتپەگەن ازادى..
4. قولى قيمىلداعاننىڭ اۋزى قيمىلدايدى.
5. بەينەتىڭ قاتتى بولسا، تاتقانىڭ ءتاتتى بولار.
3 - وقۋشى: ماعجان:
1. ورايى كەلسە، وراق ور،
كەزى كەلسە، كەتپەن شاپ.
2. ەڭبەك – ادامنىڭ ەكىنشى اناسى.
3. ەرىنبەگەن ەتىكشى بولادى.
4. كەرەك تاستىڭ اۋىرلىعى جوق.
5. ەڭبەككە ۇيرەنەم دەسەڭ، ەرىنبە.
ونەرگە ۇيرەنەم دەسەڭ، جەرىنبە.
كەلەسى اينالىم: جۇرگىزۋشى ماقالدىڭ العاشقى جولىن وقيدى، ءارى قاراي ويىنعا قاتىسۋشىلار قولىن كوتەرىپ جالعاستىرادى.
1. ەڭبەگىڭ قاتتى بولسا،…(تاتقانىڭ ءتاتتى بولار).
2. ەڭبەك ءتۇبى – بەرەكە،…(كوپتىڭ ءتۇبى – بەرەكە).
3. ىستەگەنىڭ ەلىڭە جاقسى،…(ۇيرەنگەنىڭ وزىڭە جاقسى).
4. وتىندى شاپقانعا جاقتىر،…(مالدى تاپقانعا باقتىر).
5. ەكسەڭ ەگىن،…(ىشەرسىڭ تەگىن).
6. ەتىك تىگە الماعان،…(ءبىز تاڭدايدى).
7. كوسەۋى قىسقانىڭ،…(قولى كۇيەر).
8. بەرگەن – الار،…(ەككەن – ورار).
9. ەڭبەك ەتسەڭ ەرىنبەي،…(تويادى قارنىڭ تىلەنبەي).
ەڭ از ۇپاي العان ويىنشى ويىننان شىعادى.
ەكىنشى اينالىم: ەكى ويىنشىنىڭ بىرەۋى ماقال ايتادى. ەكىنشىسى سونىڭ ىشىندەگى ءبىر سوزگە ماقال ايتادى. سوسىن كەزەكتەسەدى. مۇدىرگەن وقۋشى جەڭىلەدى.
1 - وقۋشى: بەكنۇر:
ەڭبەك ەت تە ماقتان،
ويناپ كۇل دە شاتتان.
2 - وقۋشى: جاراس:
ويناپ سويلەسەڭ دە، ويلاپ سويلە.
2 - وقۋشى: دينارا:
ەردىڭ اتىن ەڭبەك شىعارار.
1 - وقۋشى: اسىلاي:
ەردى نامىس ولتىرەدى،
قوياندى قامىس ولتىرەدى.
1 - وقۋشى: ءمادينا:
ەرىنبەسەڭ ەڭبەگىڭ ونەدى.
2 - وقۋشى: تاڭشولپان:
ەڭبەگى كوپتىڭ ونبەگى كوپ.
2 - وقۋشى: اقىرىس:
جەرى سەمىزدىڭ – مالى سەمىز.
1 - وقۋشى: مەيرامبەك:
مال وسىرسەڭ، قوي ءوسىر،
پايداسى ونىڭ كول - كوسىر.
ويىن سوڭىندا جەڭىمپاز انىقتالىپ، وعان سىيلىقتار تاپسىرىلادى.
ءمۇعالىم: سونىمەن وقۋشىلار، ماقالدىڭ ومىرشەڭدىگى مەن قولدانۋ اياسىنىڭ كەڭدىگىنىڭ سىرى نەدە؟ ارينە، ءتىلدىڭ كوركەمدىگى مەن مازمۇنىنىڭ تەرەڭدىگىندە. از سوزبەن كوپ ماعىنا بەرەتىندىگىندە. وسىمەن «ەڭبەك ءتۇبى – بەرەكە» اتتى تاربيە ساعاتىمىز اياقتالدى. زەيىن قويىپ تىڭداعاندارىڭىزعا راحمەت!
ماقساتى:
1. وقۋشىلاردى ماقال - ماتەلدەردىڭ ماعىناسىن تۇسىنۋگە، ولاردى ايتا بىلۋگە ۇيرەتۋ.
2. تىلدەرىن ۇشتاۋ، شەشەندىككە باۋلۋ.
3. ەڭبەكسۇيگىشتىككە تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىك:
ماقال - ماتەلدەر، ناقىل سوزدەر: «جاقسى جۇمىس – جانعا تىنىس»، «ەڭبەك ءتۇبى – زەينەت»، «ەڭبەكسىز ءومىر – سونگەن ءومىر»، جۇمباقتار.
ءجۇرۋ بارىسى:
ءمۇعالىم: «ءجۇزدىڭ كوركى – كوز، اۋىز كوركى – ءسوز، ءسوزدىڭ كوركى – ماقال»، – دەيدى حالىق. ماقالدار ادام تۇرمىسىنداعى ءار ءتۇرلى وقيعالاردى قىسقا، تۇجىرىمدى تىلمەن تۇسىندىرەدى، ويدى اجارلايدى. سوندىقتان دا حالىق ءسوزدىڭ كوركى – ماقال دەپ باعالاعان. ال ماقالدار ءسوزدىڭ كوركى عانا ەمەس، سونىمەن بىرگە حالىق ءومىرىنىڭ شەجىرەسى.
1 - وقۋشى: مەير. ماعجان:
ەڭبەك مۇراتقا جەتكىزەر،
جالقاۋلىق ابىرويدى كەتكىزەر
2 – وقۋشى: ايگۇل:
ساقالىن ساتقان كارىدەن،
ەڭبەگىن ساتقان بالا ارتىق.
3 – وقۋشى: ۇلجان:.
ەڭبەكتىڭ كوزىن تاپقان،
بايلىقتىڭ ءوزىن تابادى.
4 – وقۋشى: التىنبەك:
ەڭبەك ەتپەسەڭ ەلگە وكپەلەمە،
ەگىن ەكپەسەڭ، جەرگە وكپەلەمە.
5 – وقۋشى: ءمولدىر:
ەرىنبەسەڭ، ەڭبەگىڭ ونەدى.
6 - وقۋشى: اقسۇلۋ
1. ەڭبەكسىز مال دامەتكەن – قايىرشىلىق.
2. ەڭبەكتەن قاشقان، دوڭبەككە جولىعادى.
3. ەڭبەك ەتپەگەن ازادى..
4. قولى قيمىلداعاننىڭ اۋزى قيمىلدايدى.
5. بەينەتىڭ قاتتى بولسا، تاتقانىڭ ءتاتتى بولار.
3 - وقۋشى: ماعجان:
1. ورايى كەلسە، وراق ور،
كەزى كەلسە، كەتپەن شاپ.
2. ەڭبەك – ادامنىڭ ەكىنشى اناسى.
3. ەرىنبەگەن ەتىكشى بولادى.
4. كەرەك تاستىڭ اۋىرلىعى جوق.
5. ەڭبەككە ۇيرەنەم دەسەڭ، ەرىنبە.
ونەرگە ۇيرەنەم دەسەڭ، جەرىنبە.
كەلەسى اينالىم: جۇرگىزۋشى ماقالدىڭ العاشقى جولىن وقيدى، ءارى قاراي ويىنعا قاتىسۋشىلار قولىن كوتەرىپ جالعاستىرادى.
1. ەڭبەگىڭ قاتتى بولسا،…(تاتقانىڭ ءتاتتى بولار).
2. ەڭبەك ءتۇبى – بەرەكە،…(كوپتىڭ ءتۇبى – بەرەكە).
3. ىستەگەنىڭ ەلىڭە جاقسى،…(ۇيرەنگەنىڭ وزىڭە جاقسى).
4. وتىندى شاپقانعا جاقتىر،…(مالدى تاپقانعا باقتىر).
5. ەكسەڭ ەگىن،…(ىشەرسىڭ تەگىن).
6. ەتىك تىگە الماعان،…(ءبىز تاڭدايدى).
7. كوسەۋى قىسقانىڭ،…(قولى كۇيەر).
8. بەرگەن – الار،…(ەككەن – ورار).
9. ەڭبەك ەتسەڭ ەرىنبەي،…(تويادى قارنىڭ تىلەنبەي).
ەڭ از ۇپاي العان ويىنشى ويىننان شىعادى.
ەكىنشى اينالىم: ەكى ويىنشىنىڭ بىرەۋى ماقال ايتادى. ەكىنشىسى سونىڭ ىشىندەگى ءبىر سوزگە ماقال ايتادى. سوسىن كەزەكتەسەدى. مۇدىرگەن وقۋشى جەڭىلەدى.
1 - وقۋشى: بەكنۇر:
ەڭبەك ەت تە ماقتان،
ويناپ كۇل دە شاتتان.
2 - وقۋشى: جاراس:
ويناپ سويلەسەڭ دە، ويلاپ سويلە.
2 - وقۋشى: دينارا:
ەردىڭ اتىن ەڭبەك شىعارار.
1 - وقۋشى: اسىلاي:
ەردى نامىس ولتىرەدى،
قوياندى قامىس ولتىرەدى.
1 - وقۋشى: ءمادينا:
ەرىنبەسەڭ ەڭبەگىڭ ونەدى.
2 - وقۋشى: تاڭشولپان:
ەڭبەگى كوپتىڭ ونبەگى كوپ.
2 - وقۋشى: اقىرىس:
جەرى سەمىزدىڭ – مالى سەمىز.
1 - وقۋشى: مەيرامبەك:
مال وسىرسەڭ، قوي ءوسىر،
پايداسى ونىڭ كول - كوسىر.
ويىن سوڭىندا جەڭىمپاز انىقتالىپ، وعان سىيلىقتار تاپسىرىلادى.
ءمۇعالىم: سونىمەن وقۋشىلار، ماقالدىڭ ومىرشەڭدىگى مەن قولدانۋ اياسىنىڭ كەڭدىگىنىڭ سىرى نەدە؟ ارينە، ءتىلدىڭ كوركەمدىگى مەن مازمۇنىنىڭ تەرەڭدىگىندە. از سوزبەن كوپ ماعىنا بەرەتىندىگىندە. وسىمەن «ەڭبەك ءتۇبى – بەرەكە» اتتى تاربيە ساعاتىمىز اياقتالدى. زەيىن قويىپ تىڭداعاندارىڭىزعا راحمەت!