ەڭبەكسۇيگىشتىك، ادالدىق پەن بىلىمدىلىك – «ماڭگىلىك ەل» ۇلتتىق يدەياسىنىڭ قۇندىلىقتارى
الماتى وبلىسى، تالعار قالاسىنداعى
№7 مەكتەپ - ليسەيدە قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتى ءپانىنىڭ ءمۇعالىمى
دارمەنقۇلوۆا عاليا
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ەڭبەكسۇيگىشتىك، ادالدىق پەن بىلىمدىلىك – «ماڭگىلىك ەل» ۇلتتىق يدەياسىنىڭ قۇندىلىقتارى
ساباقتىڭ ماقساتى: وتانشىلدىققا، ەلجاندىلىققا، ۇلتتىق پاتريوتيزمگە تاربيەلەۋ: «100 ناقتى قادام» ۇلت جوسپارى شەڭبەرىندە ءبىلىم بەرۋ پروسەسىنە ماڭگىلىك ەل قۇندىلىقتارىن ەنگىزۋ؛ قوعامدا قازاقستاندىق پاتريوتيزم يدەياسىن دامىتۋ؛ تاۋەلسىزدىك العاننان بەرگى قازاقستاننىڭ جەتىستىكتەرىن ناسيحاتتاۋ، باستى قۇندىلىقتاردى – تاۋەلسىزدىك، بەيبىتشىلىك، كەلىسىمدى نىعايتۋ؛ وقۋشىلاردىڭ وتانعا دەگەن ازاماتتىق جاۋاپكەرشىلىكتى سەزىنۋىنە ىقپال ەتۋ.
قاجەتتى كورنەكىلىكتەر: گازەتتەر، وقۋشىلار شىعارماشىلىعى، سلايد
اشىق تاربيە ساعاتىنىڭ بارىسى:
1 - جۇرگىزۋشى: ارمىسىزدار قۇرمەتتى وقۋشىلار!
2 - جۇرگىزۋشى: قۇتتى بولسىن مەرەكەڭ،
قۇتتى بولسىن بەرەكەڭ.
قۇتتى بولسىن ايتادى
اق اجە بىزگە كەن ەكەن.
اتا - انا شىعىپ، قۇتتىقتاۋ ءسوز ايتادى. ءبىلىم كۇنىمەن، جاڭا وقۋ جىلىمەن قۇتتىقتايدى.
1 - جۇرگىزۋشى: كوك اسپاندا تۋلاردىڭ
جەلبىرەگەن كۇنى – بۇل
ەلىم دەگەن ۇلداردىڭ
ەلجىرەگەن كۇنى بۇل.
2 - جۇرگىزۋشى: ءتىلىم، ءدىنىم، ادەت - عۇرىپ، سالت - سانام،
اسىل مۇرام اتا - بابام ساقتاعان.
باسقا بايلىق ماقسات ەمەس مەن ءۇشىن،
مەن سولاردان باقىت تابام، ب ا ق تابام.
1 - جۇرگىزۋشى: قازاقستان! تۋدى التىن ءداۋىرىڭ
العاندايسىڭ جۇلدىزداردىڭ جارىعىن
قۋانىشىڭ قۇتتى بولسىن قىمباتتىم
الدىڭنان اق كۇن تۋسىن الىبىم!
ءمۇعالىم ءسوزى:
تاۋەلسىزدىكتىڭ العاشقى كەزەڭىندە زامانا جۇگىن قايىسپاي كوتەرىپ، تاۋەلسىزدىك كوشىن العا جەتەلەگەن نۇرسۇلتان ءابىش ۇلىنىڭ ازات ەل بولعاندىعىنا 23 جىل تولعان قازاقستاندى الەمدىك كەڭىستىكتە ىرگەلى ەلگە اينالدىرعانى جاسىرىن ەمەس. ول تەك ەلباسىنىڭ قاجىرلى ەڭبەگى مەن سارابدال ساياساتىنىڭ جەمىسى ەكەنى قازاقستان جۇرتشىلىعىنا عانا ەمەس، الەمگە دە بەلگىلى. وسى ورايدا، ەلباسىنىڭ: «ساداعاڭ كەتەيىن، حالقىم! سەنىڭ مۇددەڭ جولىندا بويداعى قۋات، ويداعى ءناردىڭ ءبارىن سارپ ەتۋگە بەيىلمىن،» − دەگەن ءسوزى ەرىكسىز ەسكە تۇسەدى.
1 - وقۋشى:
ءتىلىم، ءدىنىم باعا جەتپەس بايلىعىم،
ءتورت قۇبىلام تۇگەل جانمىن سايلىمىن.
كورشى ەلدەردى مويىنداتتى كوك تۋىم،
اتا جۇرتتىڭ اسقاقتاتىپ ايبىنىن.
2 - وقۋشى:
ماعان سول دا جەتىپ جاتىر سەبەبى،
قانشا عاسىر ارماندادىم مەن ونى.
بوداندىقتان بوستاندىققا تالپىنعان،
تاۋەلسىزدىك بارشا جۇرتقا كەرەگى.
3 - وقۋشى:
ەگەمەندىك ەدى مەنىڭ بار ويىم،
ورگە باستا ءورشىپ تاعدىر، تالايىم.
«ءوز ۇيىڭدە ولەڭ توسەك» دەم الساڭ،
بۇدان اسقان باقىت بار ما، اعايىن؟!
4 - وقۋشى:
سيا دا كوك، كوتەرگەن بايراق تا كوك،
سەنىمدەرمەن كەلەمىن العا ءجۇرىپ.
تۋىم مەن ۇلىمدى ساقتاعىن دەپ،
جاراتقاننان سۇرايمىن جالبارىنىپ.
5 - وقۋشى:
ازاتتىقتىڭ قادامىن قۇتتى ەتەلىك،
بالاسى باباسىنداي قۋسا جولدى.
رۋحىمدى ۇرپاعىم تىك كوتەرىپ،
ءبىرىن - ءبىرى تومەندەتپەي تۇرسا بولدى.
حور «مەنىڭ قازاقستانىم» ءانى ورىندالادى.
1 - جۇرگىزۋشى: ەجەلدەن دانا حالقىمىز: « وتانسىز ادام – ورمانسىز بۇلبۇل» دەپ بەكەر ايتپاسا كەرەك. ادامنىڭ وتان تۋرالى ۇعىمى، سۇيىسپەنشىلىگى، كوزدىڭ قاراشىعىنداي ساقتاپ، ۇرپاقتان - ۇرپاققا جەتكىزۋى – بۇل امانات.
2 - جۇرگىزۋشى: ادامنىڭ تاعدىرىنا جازىلعان وتانى، ونىڭ ەلمەن، تانىم - تۇسىنىكپەن استاسىپ ۇلكەن ۇعىمعا اينالۋى – قاجەتتىلىك. سونىمەن دە ادام ءوزىنىڭ پاراسات، پايىمىن تانىتادى.
1 - جۇرگىزۋشى: وتانىمنىڭ باعا جەتپەس بايلىعى مەن ادەمىلىگى مەنى ءارقاشان دا ەرەكشە تاڭقالدىرادى. قازاقستاننىڭ سولتۇستىگىندە ادەمى قايىڭدار، وڭتۇستىگىندە جايقالعان ەگىن القاپتارى، الاتاۋدىڭ كەربەز تاۋلارى ايتساڭ دا ايتپاساڭ دا كوز تويدىرادى.
ءمۇعالىم ءسوزى:
ەلباسى ءبىلىم، عىلىم، ەكونوميكا، تەحنولوگيا، بيزنەس، كۇندەلىكتى تۇرمىس كورسەتكىشتەرى تۋرالى «ماڭگىلىك ەل» يدەياسىندا وي تۇيگەن. بۇل يدەيالار «قازاقستان – 2050» ستراتەگياسىندا جاريالاسا دا، ونى ۇزاق جىلدار وي - ساناسىندا تارازىلاپ، جۇرەگىندە تەربەتىپ كەلگەنى انىق.
ەلباسىنىڭ مەملەكەتتىك قايراتكەرلىگى شىعارماشىلىق ەڭبەكتەرى مەن دۇنيەجۇزىلىك بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىنا بەرگەن سۇحباتتارىنان كورىنەدى.
ەلباسىنىڭ جولداۋى «قازاقستان – 2050» ستراتەگياسىنىڭ ءارى جالعاسى، ءارى سول ارمانعا جەتۋ جولدارى. قويىلعان مىندەتتى، ايتىلعان ماقساتتى جيناقتاپ تۇيىندەي كەلە، ن. ءا. نازاربايەۆتىڭ بۇل ەڭبەگى قازاقتىڭ ماڭگىلىك عۇمىرى تۋرالى جانە ۇرپاقتىڭ ماڭگىلىك بولاتىندىعىن باياندى ەتۋگە ارنالادى.
1 - جۇرگىزۋشى:
قازاق جەرى – قوناقجاي تورلەر جەرى
قازاق ەلى – قاس ساقتاي ەرلەر ەلى
ەلى كەدەي بولماعان − جەرى بايتاق،
ەدىگەدەي، بابىرداي شەرلەر ەلى.
2 - جۇرگىزۋشى:
قازاق جەرى كوپ شەككەن قاسىرەتتى،
قازاق ەرى – ونەرلى، وسيەتتى.
ەگيپەت بيلەگەن بەيبارىستىڭ
ەلى تەكتى، كيەلى، قاسيەتتى.
1 - جۇرگىزۋشى: حور «اتامەكەن».
2 - جۇرگىزۋشى:
الاۋلاعان جانارىڭنان نۇر تامىپ
بۇگىن سەنى كۇللى دۇنيە ءجۇر تانىپ.
كوك بايراعىڭ جەلبىرەيدى كوگىڭدە،
ءانۇرانىڭ الەمدە تۇر شىرقالىپ.
1 - جۇرگىزۋشى: ۆيكتورينالىق سۇراقتار بەرىلەدى.
اشىق تاربيە ساعاتىنا قورىتىندى جاسالىنادى.
№7 مەكتەپ - ليسەيدە قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتى ءپانىنىڭ ءمۇعالىمى
دارمەنقۇلوۆا عاليا
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ەڭبەكسۇيگىشتىك، ادالدىق پەن بىلىمدىلىك – «ماڭگىلىك ەل» ۇلتتىق يدەياسىنىڭ قۇندىلىقتارى
ساباقتىڭ ماقساتى: وتانشىلدىققا، ەلجاندىلىققا، ۇلتتىق پاتريوتيزمگە تاربيەلەۋ: «100 ناقتى قادام» ۇلت جوسپارى شەڭبەرىندە ءبىلىم بەرۋ پروسەسىنە ماڭگىلىك ەل قۇندىلىقتارىن ەنگىزۋ؛ قوعامدا قازاقستاندىق پاتريوتيزم يدەياسىن دامىتۋ؛ تاۋەلسىزدىك العاننان بەرگى قازاقستاننىڭ جەتىستىكتەرىن ناسيحاتتاۋ، باستى قۇندىلىقتاردى – تاۋەلسىزدىك، بەيبىتشىلىك، كەلىسىمدى نىعايتۋ؛ وقۋشىلاردىڭ وتانعا دەگەن ازاماتتىق جاۋاپكەرشىلىكتى سەزىنۋىنە ىقپال ەتۋ.
قاجەتتى كورنەكىلىكتەر: گازەتتەر، وقۋشىلار شىعارماشىلىعى، سلايد
اشىق تاربيە ساعاتىنىڭ بارىسى:
1 - جۇرگىزۋشى: ارمىسىزدار قۇرمەتتى وقۋشىلار!
2 - جۇرگىزۋشى: قۇتتى بولسىن مەرەكەڭ،
قۇتتى بولسىن بەرەكەڭ.
قۇتتى بولسىن ايتادى
اق اجە بىزگە كەن ەكەن.
اتا - انا شىعىپ، قۇتتىقتاۋ ءسوز ايتادى. ءبىلىم كۇنىمەن، جاڭا وقۋ جىلىمەن قۇتتىقتايدى.
1 - جۇرگىزۋشى: كوك اسپاندا تۋلاردىڭ
جەلبىرەگەن كۇنى – بۇل
ەلىم دەگەن ۇلداردىڭ
ەلجىرەگەن كۇنى بۇل.
2 - جۇرگىزۋشى: ءتىلىم، ءدىنىم، ادەت - عۇرىپ، سالت - سانام،
اسىل مۇرام اتا - بابام ساقتاعان.
باسقا بايلىق ماقسات ەمەس مەن ءۇشىن،
مەن سولاردان باقىت تابام، ب ا ق تابام.
1 - جۇرگىزۋشى: قازاقستان! تۋدى التىن ءداۋىرىڭ
العاندايسىڭ جۇلدىزداردىڭ جارىعىن
قۋانىشىڭ قۇتتى بولسىن قىمباتتىم
الدىڭنان اق كۇن تۋسىن الىبىم!
ءمۇعالىم ءسوزى:
تاۋەلسىزدىكتىڭ العاشقى كەزەڭىندە زامانا جۇگىن قايىسپاي كوتەرىپ، تاۋەلسىزدىك كوشىن العا جەتەلەگەن نۇرسۇلتان ءابىش ۇلىنىڭ ازات ەل بولعاندىعىنا 23 جىل تولعان قازاقستاندى الەمدىك كەڭىستىكتە ىرگەلى ەلگە اينالدىرعانى جاسىرىن ەمەس. ول تەك ەلباسىنىڭ قاجىرلى ەڭبەگى مەن سارابدال ساياساتىنىڭ جەمىسى ەكەنى قازاقستان جۇرتشىلىعىنا عانا ەمەس، الەمگە دە بەلگىلى. وسى ورايدا، ەلباسىنىڭ: «ساداعاڭ كەتەيىن، حالقىم! سەنىڭ مۇددەڭ جولىندا بويداعى قۋات، ويداعى ءناردىڭ ءبارىن سارپ ەتۋگە بەيىلمىن،» − دەگەن ءسوزى ەرىكسىز ەسكە تۇسەدى.
1 - وقۋشى:
ءتىلىم، ءدىنىم باعا جەتپەس بايلىعىم،
ءتورت قۇبىلام تۇگەل جانمىن سايلىمىن.
كورشى ەلدەردى مويىنداتتى كوك تۋىم،
اتا جۇرتتىڭ اسقاقتاتىپ ايبىنىن.
2 - وقۋشى:
ماعان سول دا جەتىپ جاتىر سەبەبى،
قانشا عاسىر ارماندادىم مەن ونى.
بوداندىقتان بوستاندىققا تالپىنعان،
تاۋەلسىزدىك بارشا جۇرتقا كەرەگى.
3 - وقۋشى:
ەگەمەندىك ەدى مەنىڭ بار ويىم،
ورگە باستا ءورشىپ تاعدىر، تالايىم.
«ءوز ۇيىڭدە ولەڭ توسەك» دەم الساڭ،
بۇدان اسقان باقىت بار ما، اعايىن؟!
4 - وقۋشى:
سيا دا كوك، كوتەرگەن بايراق تا كوك،
سەنىمدەرمەن كەلەمىن العا ءجۇرىپ.
تۋىم مەن ۇلىمدى ساقتاعىن دەپ،
جاراتقاننان سۇرايمىن جالبارىنىپ.
5 - وقۋشى:
ازاتتىقتىڭ قادامىن قۇتتى ەتەلىك،
بالاسى باباسىنداي قۋسا جولدى.
رۋحىمدى ۇرپاعىم تىك كوتەرىپ،
ءبىرىن - ءبىرى تومەندەتپەي تۇرسا بولدى.
حور «مەنىڭ قازاقستانىم» ءانى ورىندالادى.
1 - جۇرگىزۋشى: ەجەلدەن دانا حالقىمىز: « وتانسىز ادام – ورمانسىز بۇلبۇل» دەپ بەكەر ايتپاسا كەرەك. ادامنىڭ وتان تۋرالى ۇعىمى، سۇيىسپەنشىلىگى، كوزدىڭ قاراشىعىنداي ساقتاپ، ۇرپاقتان - ۇرپاققا جەتكىزۋى – بۇل امانات.
2 - جۇرگىزۋشى: ادامنىڭ تاعدىرىنا جازىلعان وتانى، ونىڭ ەلمەن، تانىم - تۇسىنىكپەن استاسىپ ۇلكەن ۇعىمعا اينالۋى – قاجەتتىلىك. سونىمەن دە ادام ءوزىنىڭ پاراسات، پايىمىن تانىتادى.
1 - جۇرگىزۋشى: وتانىمنىڭ باعا جەتپەس بايلىعى مەن ادەمىلىگى مەنى ءارقاشان دا ەرەكشە تاڭقالدىرادى. قازاقستاننىڭ سولتۇستىگىندە ادەمى قايىڭدار، وڭتۇستىگىندە جايقالعان ەگىن القاپتارى، الاتاۋدىڭ كەربەز تاۋلارى ايتساڭ دا ايتپاساڭ دا كوز تويدىرادى.
ءمۇعالىم ءسوزى:
ەلباسى ءبىلىم، عىلىم، ەكونوميكا، تەحنولوگيا، بيزنەس، كۇندەلىكتى تۇرمىس كورسەتكىشتەرى تۋرالى «ماڭگىلىك ەل» يدەياسىندا وي تۇيگەن. بۇل يدەيالار «قازاقستان – 2050» ستراتەگياسىندا جاريالاسا دا، ونى ۇزاق جىلدار وي - ساناسىندا تارازىلاپ، جۇرەگىندە تەربەتىپ كەلگەنى انىق.
ەلباسىنىڭ مەملەكەتتىك قايراتكەرلىگى شىعارماشىلىق ەڭبەكتەرى مەن دۇنيەجۇزىلىك بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىنا بەرگەن سۇحباتتارىنان كورىنەدى.
ەلباسىنىڭ جولداۋى «قازاقستان – 2050» ستراتەگياسىنىڭ ءارى جالعاسى، ءارى سول ارمانعا جەتۋ جولدارى. قويىلعان مىندەتتى، ايتىلعان ماقساتتى جيناقتاپ تۇيىندەي كەلە، ن. ءا. نازاربايەۆتىڭ بۇل ەڭبەگى قازاقتىڭ ماڭگىلىك عۇمىرى تۋرالى جانە ۇرپاقتىڭ ماڭگىلىك بولاتىندىعىن باياندى ەتۋگە ارنالادى.
1 - جۇرگىزۋشى:
قازاق جەرى – قوناقجاي تورلەر جەرى
قازاق ەلى – قاس ساقتاي ەرلەر ەلى
ەلى كەدەي بولماعان − جەرى بايتاق،
ەدىگەدەي، بابىرداي شەرلەر ەلى.
2 - جۇرگىزۋشى:
قازاق جەرى كوپ شەككەن قاسىرەتتى،
قازاق ەرى – ونەرلى، وسيەتتى.
ەگيپەت بيلەگەن بەيبارىستىڭ
ەلى تەكتى، كيەلى، قاسيەتتى.
1 - جۇرگىزۋشى: حور «اتامەكەن».
2 - جۇرگىزۋشى:
الاۋلاعان جانارىڭنان نۇر تامىپ
بۇگىن سەنى كۇللى دۇنيە ءجۇر تانىپ.
كوك بايراعىڭ جەلبىرەيدى كوگىڭدە،
ءانۇرانىڭ الەمدە تۇر شىرقالىپ.
1 - جۇرگىزۋشى: ۆيكتورينالىق سۇراقتار بەرىلەدى.
اشىق تاربيە ساعاتىنا قورىتىندى جاسالىنادى.