ەرتەگى كەيىپكەرلەرى بىزدە قوناقتا
اقتوبە قالاسى،
№28 «كوركەم» مدۇ تاربيەشىسى:
شاكيبايەۆا گۇلنار ساگيدۋللا قىزى
تاقىرىبى: ەرتەگى كەيىپكەرلەرى بىزدە قوناقتا
ۇ. و. ءى. ءا. قاتىناس
ماقساتى: بالالاردى ەرتەگىنى اڭگىمەلەتە وتىرىپ، ءتىل بايلىعىن، وي - ءورىسىن دامىتۋ. اڭداردىڭ ەرتەگى بويىنشا مىنەز - قۇلقىن بەينەلەپ، انىق مانەرلى سويلەۋگە ۇيرەتۋ. ەرتەگى تىڭداۋ، ساحنالىق قويىلىم، رولدەردە ويناۋعا دەگەن قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ. ديالوگتى سويلەۋگە جاتتىقتىرۋ. ايتىلعان ەرتەگىنىڭ مازمۇنىن داۋىس ىرعاعىن كەلتىرە وتىرىپ ايتۋعا جاتتىقتىرۋ. اينالاداعى قورشاعان ورتانى سەزىنە وتىرىپ، قۇستاردى قورعاۋ، ولارعا قامقور بولۋعا تاربيەلەۋ.
ۇ. و. ءى. ءا. بارىسى: سالەم بەرەر ءار قازاقتىڭ بالاسى دەمەكشى قوناقتارمەن سالەمدەسىپ الايىق.
بارىنە ىزەتپەن بىزدەر سالەم بەرەمىز،
سالەمەتسىزدەر مە پايلار!
شاتتىق شەڭبەرى.
بالالار بۇگىن ورمانعا ساياحاتقا شىعامىز. بۇل ورمان ەرتەگى ورمانى.
- ورماندا نەلەر وسەدى؟
- اعاشتار
- قانداي اعاش تۇرلەرىن بىلەسىڭدەر؟
1 بالا - ۇيەڭكى، قايىڭ، قارىلعاش،
شىرشا، قايىڭ، قاراعاي،
وسەدى ءبارى ارالاس
قامقورشى بول ورمانعا،
ورماندى ءبارىڭ قورعاڭدار.
تاربيەشى: ورماندا ءجۇرۋ ەرەجەسىن بىلەمىز بە؟
بالا: ايقايلاۋعا بولمادى، تاماق قالدىقتارىن تاستاۋعا بولمايدى، وت جاعۋعا بولمايدى، اڭدار، قۇستار - دى قورقىتۋعا بولمايدى.
تاربيەشى: ولاي بولسا وسى ءتارتىپتى ەسىمىزگە ۇستايىق. الدىمەن ورتامىزدان جول كورسەتىپ جۇرەتىن كوش - باسشىسى ورمانعا كەلە جاتادى.
بالا: اعاشتىڭ باسىندا قاتىپ تۇرعان قۇستاردى كورىپ تۇرمىن.
تاربيەشى: بالالار بۇل قۇستاردى مىستان سىيقىرلاپ قويعان. ەگەر تاپسىرمالاردى ورىنداساق قۇستارعا كومەكتەسەمىز.
1 قۇس. تورعاي قۇستار تۋرالى تىيىم ءسوز، جۇمباق، جاڭىلتپاش، ماقال - ماتەل بىلەسىڭدەر مە؟
بۇل قانداي قۇس؟ (تورعاي)
1 بالا - مەن تورعايمىن، تورعايمىن،
سۋىقتا دا توڭبايمىن
قۇرت، قۇمىرسقا شىركەيدەن،
باۋ - باقشانى قورعايمىن.
1 بالا - سۋىق تورعاي، سۋىق تورعاي،
ۇركە بەردى جۋىق قونباي.
ساقىلداعان سارى ايازدا،
ءجۇرىپ ابدەن شىنىققانداي.
3 بالا - تورعاي، تورعاي، تورعايسىڭ،
جاقىن كەلىپ قونعايسىڭ،
جەم شاشايىن جەيسىڭ بە؟
سوندا تورعاي توڭبايسىڭ.
4 بالا - قارا قارعالارعا،
الا قارعالارعا.
الا قارعالارعا،
قارا قارعالار ءۇيىر.
5 بالا - قارعا، قارعا، قارعالار،
قار ۇستىندە جورعالار.
بوراندى كۇنى جەل سوقسا،
بۇتاعى كەلىپ.
6 بالا - تىيىم سوزدەر ايتادى.
2 قۇس. كوگەرشىن.
تاربيەشى: بۇل قانداي قۇس ەكەن 1 بالاعا جۇمباق ايتقىزۋ.
ەركىن سامعاپ ۇشسىن دەپ،
ماپەلەيمىز باپتايمىز.
بەيبىتشىلىك قۇسى دەپ،
قايسى قۇستى ماقتايمىز. (كوگەرشىن)
سەرگىتۋ ءساتى. «قارلىعاش بوپ ۇشايىق»
3 قۇس. قارعا. د/و. قيىلعان ءپىشىندى قۇراستىر.
قانداي اڭدار قۇراستىردىڭدار؟ (ايۋ، قويان، قاسقىر، تۇلكى).
ەڭ قۋ اڭ قايسىسى؟ (تۇلكى).
تۇلكى تۋرالى قاي ەرتەگى بىلەسىڭدەر؟ (باۋىرساق ەرتەگىسى).
ەرتەگىنى كىم ايتىپ بەرەدى؟ تۇلكى باۋىرساقتى قالاي الدادى؟
تۇلكىنىڭ ءىسى دۇرىس پا؟ وتىرىك ايتۋعا، الداۋعا بولا ما؟
4 قۇس. ساۋىسقان. شارمەن باۋىرساق ەرتەگىسىن ساحنالاۋ.
تاربيەشى: مىنە، بارلىق تاپسىرمالاردى ورىنداۋ ارقىلى قۇستاردى كىمنەن قۇتقاردىق. (مىستاننان)
قانداي تاپسىرمالار ورىندادىق.
بالا: ەرتەگى قويدىق، تاقپاق ايتتىق، جۇمباق شەشتىك، پىشىندەر قۇراستىردىق، جاسىرىنعان اڭداردى تاپتىق.
تاربيەشى: بالالار ساياحاتىمىز اياقتالىپ توپقا باراتىن ۋاقىتىمىز جاقىنداعان سياقتى.
ورمانشى اتاي: امانسىڭدار ما بالالارىم! مەن ورماندى قورعاۋشى ورمانشى اتاي بولامىن. مەن سىزدەردى الىستان باقىلاپ وتىرمىن. جاقسى ەرتەگى بىلەدى ەكەنسىڭدەر. ورمانداعى قۇستارعا كومەك بەرىپ قۇتقاردىڭدار. راحمەت سىزدەرگە. مەنىڭ كۇزدە جيناعان جاڭعاعىمنان ءدام تاتىڭدار. بالالار ورمانشى اتايعا راحمەت ايتىپ، قوناقتارمەن قوشتاسادى.
№28 «كوركەم» مدۇ تاربيەشىسى:
شاكيبايەۆا گۇلنار ساگيدۋللا قىزى
تاقىرىبى: ەرتەگى كەيىپكەرلەرى بىزدە قوناقتا
ۇ. و. ءى. ءا. قاتىناس
ماقساتى: بالالاردى ەرتەگىنى اڭگىمەلەتە وتىرىپ، ءتىل بايلىعىن، وي - ءورىسىن دامىتۋ. اڭداردىڭ ەرتەگى بويىنشا مىنەز - قۇلقىن بەينەلەپ، انىق مانەرلى سويلەۋگە ۇيرەتۋ. ەرتەگى تىڭداۋ، ساحنالىق قويىلىم، رولدەردە ويناۋعا دەگەن قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ. ديالوگتى سويلەۋگە جاتتىقتىرۋ. ايتىلعان ەرتەگىنىڭ مازمۇنىن داۋىس ىرعاعىن كەلتىرە وتىرىپ ايتۋعا جاتتىقتىرۋ. اينالاداعى قورشاعان ورتانى سەزىنە وتىرىپ، قۇستاردى قورعاۋ، ولارعا قامقور بولۋعا تاربيەلەۋ.
ۇ. و. ءى. ءا. بارىسى: سالەم بەرەر ءار قازاقتىڭ بالاسى دەمەكشى قوناقتارمەن سالەمدەسىپ الايىق.
بارىنە ىزەتپەن بىزدەر سالەم بەرەمىز،
سالەمەتسىزدەر مە پايلار!
شاتتىق شەڭبەرى.
بالالار بۇگىن ورمانعا ساياحاتقا شىعامىز. بۇل ورمان ەرتەگى ورمانى.
- ورماندا نەلەر وسەدى؟
- اعاشتار
- قانداي اعاش تۇرلەرىن بىلەسىڭدەر؟
1 بالا - ۇيەڭكى، قايىڭ، قارىلعاش،
شىرشا، قايىڭ، قاراعاي،
وسەدى ءبارى ارالاس
قامقورشى بول ورمانعا،
ورماندى ءبارىڭ قورعاڭدار.
تاربيەشى: ورماندا ءجۇرۋ ەرەجەسىن بىلەمىز بە؟
بالا: ايقايلاۋعا بولمادى، تاماق قالدىقتارىن تاستاۋعا بولمايدى، وت جاعۋعا بولمايدى، اڭدار، قۇستار - دى قورقىتۋعا بولمايدى.
تاربيەشى: ولاي بولسا وسى ءتارتىپتى ەسىمىزگە ۇستايىق. الدىمەن ورتامىزدان جول كورسەتىپ جۇرەتىن كوش - باسشىسى ورمانعا كەلە جاتادى.
بالا: اعاشتىڭ باسىندا قاتىپ تۇرعان قۇستاردى كورىپ تۇرمىن.
تاربيەشى: بالالار بۇل قۇستاردى مىستان سىيقىرلاپ قويعان. ەگەر تاپسىرمالاردى ورىنداساق قۇستارعا كومەكتەسەمىز.
1 قۇس. تورعاي قۇستار تۋرالى تىيىم ءسوز، جۇمباق، جاڭىلتپاش، ماقال - ماتەل بىلەسىڭدەر مە؟
بۇل قانداي قۇس؟ (تورعاي)
1 بالا - مەن تورعايمىن، تورعايمىن،
سۋىقتا دا توڭبايمىن
قۇرت، قۇمىرسقا شىركەيدەن،
باۋ - باقشانى قورعايمىن.
1 بالا - سۋىق تورعاي، سۋىق تورعاي،
ۇركە بەردى جۋىق قونباي.
ساقىلداعان سارى ايازدا،
ءجۇرىپ ابدەن شىنىققانداي.
3 بالا - تورعاي، تورعاي، تورعايسىڭ،
جاقىن كەلىپ قونعايسىڭ،
جەم شاشايىن جەيسىڭ بە؟
سوندا تورعاي توڭبايسىڭ.
4 بالا - قارا قارعالارعا،
الا قارعالارعا.
الا قارعالارعا،
قارا قارعالار ءۇيىر.
5 بالا - قارعا، قارعا، قارعالار،
قار ۇستىندە جورعالار.
بوراندى كۇنى جەل سوقسا،
بۇتاعى كەلىپ.
6 بالا - تىيىم سوزدەر ايتادى.
2 قۇس. كوگەرشىن.
تاربيەشى: بۇل قانداي قۇس ەكەن 1 بالاعا جۇمباق ايتقىزۋ.
ەركىن سامعاپ ۇشسىن دەپ،
ماپەلەيمىز باپتايمىز.
بەيبىتشىلىك قۇسى دەپ،
قايسى قۇستى ماقتايمىز. (كوگەرشىن)
سەرگىتۋ ءساتى. «قارلىعاش بوپ ۇشايىق»
3 قۇس. قارعا. د/و. قيىلعان ءپىشىندى قۇراستىر.
قانداي اڭدار قۇراستىردىڭدار؟ (ايۋ، قويان، قاسقىر، تۇلكى).
ەڭ قۋ اڭ قايسىسى؟ (تۇلكى).
تۇلكى تۋرالى قاي ەرتەگى بىلەسىڭدەر؟ (باۋىرساق ەرتەگىسى).
ەرتەگىنى كىم ايتىپ بەرەدى؟ تۇلكى باۋىرساقتى قالاي الدادى؟
تۇلكىنىڭ ءىسى دۇرىس پا؟ وتىرىك ايتۋعا، الداۋعا بولا ما؟
4 قۇس. ساۋىسقان. شارمەن باۋىرساق ەرتەگىسىن ساحنالاۋ.
تاربيەشى: مىنە، بارلىق تاپسىرمالاردى ورىنداۋ ارقىلى قۇستاردى كىمنەن قۇتقاردىق. (مىستاننان)
قانداي تاپسىرمالار ورىندادىق.
بالا: ەرتەگى قويدىق، تاقپاق ايتتىق، جۇمباق شەشتىك، پىشىندەر قۇراستىردىق، جاسىرىنعان اڭداردى تاپتىق.
تاربيەشى: بالالار ساياحاتىمىز اياقتالىپ توپقا باراتىن ۋاقىتىمىز جاقىنداعان سياقتى.
ورمانشى اتاي: امانسىڭدار ما بالالارىم! مەن ورماندى قورعاۋشى ورمانشى اتاي بولامىن. مەن سىزدەردى الىستان باقىلاپ وتىرمىن. جاقسى ەرتەگى بىلەدى ەكەنسىڭدەر. ورمانداعى قۇستارعا كومەك بەرىپ قۇتقاردىڭدار. راحمەت سىزدەرگە. مەنىڭ كۇزدە جيناعان جاڭعاعىمنان ءدام تاتىڭدار. بالالار ورمانشى اتايعا راحمەت ايتىپ، قوناقتارمەن قوشتاسادى.
You Might Also Like
