ەسەپتەۋىش تەحنيكاسىنىڭ دامۋ تاريحى
ساباق №5
ساباقتاردىڭ تاقىرىبى: ەسەپتەۋىش تەحنيكاسىنىڭ دامۋ تاريحى
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: وقۋشىلاردى ەت - ڭ دامۋ تاريحىمەن ونىڭ قۇرىلۋىنىڭ نەگىزگى پرينسيپتەرىمەن تانىستىرۋ، ەەم - ءنىڭ قوعام ومىرىندەگى ءرولىن ءتۇسىندىرۋ؛
دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ ويلاۋ قابىلەتىن، لوگيكالىق - ابستراكسياسىن دامىتۋ.
تاربيەلىلىك: وقۋشىلاردىڭ تاربيەلىلىككە ۇقىپتىلىققا، تياناقتىلىققا ۇيرەتۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس ساباق.
ساباقتا قولدانىلاتىن كورنەكتى قۇرالدار: وقۋلىق، كومپيۋتەر، جۇمىس داپتەرى
ساباقتىڭ ءوتۋ ماقساتى:
1. وقۋشىلاردى ۇيىمداستىرۋ
2. ۇيگە بەرىلگەن تاپسىرمانى تەكسەرۋ
3. جاڭا تاقىرىپتى ءتۇسىندىرۋ
4. ساباقتى بەكىتۋ
5. ۇيگە تاپسىرما بەرۋ.
وتكەن ماتەريالدى قايتالاۋ سۇراقتارى:
1. كومپيۋتەر دەگەنىمىز نە؟
2. اقپاراتتىق قۇرالدار نەدەن تۇرادى؟
3. كومپيۋتەردىڭ باعدارلامالىق جاساقتاماسىنا نەلەر كىرەدى؟
4. وج - ءنىڭ نەگىزگى فۋنكسيالارىن اتاندار.
5. ينتەرفەيس دەگەن نە؟ قانداي ينتەرفەيستەردى بىلەسىڭدەر؟
6. قولدانبالى باعدارلامالاردىڭ مىندەتتەرى قانداي؟
7. باعدارلامالاۋ جۇيەلەرى نە ءۇشىن قولدانىلادى؟
8. درەيۆەردىڭ ءرولى قانداي؟
جاڭا تۇسىنىكتەر:
ەسەپتەۋىش تەحنيكانىڭ دامۋ تاريحى
ەسەپتەۋىش تەحنيكا دامىماي تۇرىپ ادامدار قول ساۋساقتارىن، تاستاردى، اعاش تاياقشالاردى پايدالاندى
ەسەپشوتتىڭ پايدا بولۋى دەرەكتەرگە قاراعاندا جۇڭگو نەمەسە ەگيپەتتە 2000 - 5000 جىلدار شاماسىندا بالعان.
ەسەپشوت رەسەي دە 16 - 17 عاسىرلاردا پايدا بولعان
17 عاسىردىڭ اياعىندا شوتلانديالىق دجون نەپەر لوگوريفم تۇسىنىگىن ەنگىزدى. لوگوريفم كەستەسىن قۇردى.
1761 ج. اعىلشىن د. روبەرتسون لوگوروريفم سىزعىشىن جاسادى. مۇنداي يدەيانى يسساك نيۋتون ۇسىنعان.
1642 جىلى فرانسۋز ماتەماتيسى بلەز پاسكال 19 جاسىندا دۇنيە جۇزىندە ءبىرىنشى رەت قوسۋ ماشيناسىن جاسادى.
1694 ج نەمىس ماتەماتيسى لەيبنيس پاسكال مەحانيكالىق ەسەپتەۋ ماشيناسىن اريفمومەترى قۇردى. ەسەپتەۋىش تەحنيكانىڭ XIX عاسىردان قارقىنداپ دامي باستادى.
1833 جىلى العاشقى ەسەپتەۋىش اۆتوماتتىڭ اۆتورى چارلز بەببيدج اناليتيكالىق ماشينانىڭ جوباسىن جاسادى. ون كازىرگى كەزدە كومپيۋتەردىڭ اتاسى دەپ اتايدى.
دۇنيە ءجۇزى بويىنشا العاشقى 1846 جىلى بەيببيدج ماشاناسىنا باعدارلىما جاساۋشى ادا لاۆلەيس ءبىرىنشى باعدارلامالاۋشى دەپ اتالىنعان.
XIX عاسىردىڭ سوڭىندا امەريكاندىق گەرمان حاللەريات ەسەپشى پەرفارسيالىق ماشيناسىن قۇردى. حوللەريات 7 جىل بويى پايدالانىلدى. حوللەريات ەسەپشى - پەرفوراسيالىق ماشينانى جاسايتىن فيرمانىڭ نەگىزىن قالادى. 1944 امەريكان ماتەماتيگى گوۆارد ايكەن گورۆارد مارك - 1 اۆتوماتتى ەسەپتەۋىش ماشيناسىن قۇردى. ءبىرىنشى ەلەكتروندى ماشينالار 1946 جىلى پەنسيلۆان ۋنيۆەرسيتەتىندە ENIAC دەپ اتالدى، 1949 جىلى EDSAC ماشيناسى قۇراستىرىلدى.
ەەم بۋىندارى:
ءبىرىنشى بۋىندا – ءبىرىنشى ەلەكتروندىق ماشينالار 1940 - 195 جىلدار
ەكىنشى بۋىنعا 1955 جىلدان باستاپ، جارتىلاي وتكىزگىشتەر، تارانزيستورلار پايا بولا باستادى.
ءۇشىنشى بۋىنعا – ينتەگرالدىق نەگىزىندە قۇرىلعان ەەم - دەر.
قازىرگى كەزدەگى كومپيۋتەرلەر ءتورتىنشى بۋىنعا جاتادى.
بەسىنشى بۋىنداعى كومپيۋتەرلەر ءالى شىققان جوق.
ساباقتى بەكىتۋ سۇراقتارى:
1. ءبىرىنشى ەلەكتروندى - ەسەپتەۋىش ماشينا قالاي اتالعان؟ ول قاي جىلى جاسالدى؟
2. مارك - 1 ماشيناسى قانداي ەلەمەنتتەردە جاتادى؟
3. بۇرىنعى كەڭەستەر وداعىندا ءبىرىنشى ەەم قاي جىلدارى جاسالدى؟ ونى كىم جاسادى؟
4. ەەم بۋىندارىن اتاڭدار. ولاردىڭ بىر-بىرىنەن ايىرماشىلىعى نەدە؟
5. قازىرگى دەربەس كومپيۋتەرلەر قاي بۋىنعا جاتادى؟
ۇيگە تاپسىرما: ەسەپتەۋىش تەحنيكانىڭ دامۋ تاريحى
تولىق نۇسقاسىن قاراۋ
ساباقتاردىڭ تاقىرىبى: ەسەپتەۋىش تەحنيكاسىنىڭ دامۋ تاريحى
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: وقۋشىلاردى ەت - ڭ دامۋ تاريحىمەن ونىڭ قۇرىلۋىنىڭ نەگىزگى پرينسيپتەرىمەن تانىستىرۋ، ەەم - ءنىڭ قوعام ومىرىندەگى ءرولىن ءتۇسىندىرۋ؛
دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ ويلاۋ قابىلەتىن، لوگيكالىق - ابستراكسياسىن دامىتۋ.
تاربيەلىلىك: وقۋشىلاردىڭ تاربيەلىلىككە ۇقىپتىلىققا، تياناقتىلىققا ۇيرەتۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس ساباق.
ساباقتا قولدانىلاتىن كورنەكتى قۇرالدار: وقۋلىق، كومپيۋتەر، جۇمىس داپتەرى
ساباقتىڭ ءوتۋ ماقساتى:
1. وقۋشىلاردى ۇيىمداستىرۋ
2. ۇيگە بەرىلگەن تاپسىرمانى تەكسەرۋ
3. جاڭا تاقىرىپتى ءتۇسىندىرۋ
4. ساباقتى بەكىتۋ
5. ۇيگە تاپسىرما بەرۋ.
وتكەن ماتەريالدى قايتالاۋ سۇراقتارى:
1. كومپيۋتەر دەگەنىمىز نە؟
2. اقپاراتتىق قۇرالدار نەدەن تۇرادى؟
3. كومپيۋتەردىڭ باعدارلامالىق جاساقتاماسىنا نەلەر كىرەدى؟
4. وج - ءنىڭ نەگىزگى فۋنكسيالارىن اتاندار.
5. ينتەرفەيس دەگەن نە؟ قانداي ينتەرفەيستەردى بىلەسىڭدەر؟
6. قولدانبالى باعدارلامالاردىڭ مىندەتتەرى قانداي؟
7. باعدارلامالاۋ جۇيەلەرى نە ءۇشىن قولدانىلادى؟
8. درەيۆەردىڭ ءرولى قانداي؟
جاڭا تۇسىنىكتەر:
ەسەپتەۋىش تەحنيكانىڭ دامۋ تاريحى
ەسەپتەۋىش تەحنيكا دامىماي تۇرىپ ادامدار قول ساۋساقتارىن، تاستاردى، اعاش تاياقشالاردى پايدالاندى
ەسەپشوتتىڭ پايدا بولۋى دەرەكتەرگە قاراعاندا جۇڭگو نەمەسە ەگيپەتتە 2000 - 5000 جىلدار شاماسىندا بالعان.
ەسەپشوت رەسەي دە 16 - 17 عاسىرلاردا پايدا بولعان
17 عاسىردىڭ اياعىندا شوتلانديالىق دجون نەپەر لوگوريفم تۇسىنىگىن ەنگىزدى. لوگوريفم كەستەسىن قۇردى.
1761 ج. اعىلشىن د. روبەرتسون لوگوروريفم سىزعىشىن جاسادى. مۇنداي يدەيانى يسساك نيۋتون ۇسىنعان.
1642 جىلى فرانسۋز ماتەماتيسى بلەز پاسكال 19 جاسىندا دۇنيە جۇزىندە ءبىرىنشى رەت قوسۋ ماشيناسىن جاسادى.
1694 ج نەمىس ماتەماتيسى لەيبنيس پاسكال مەحانيكالىق ەسەپتەۋ ماشيناسىن اريفمومەترى قۇردى. ەسەپتەۋىش تەحنيكانىڭ XIX عاسىردان قارقىنداپ دامي باستادى.
1833 جىلى العاشقى ەسەپتەۋىش اۆتوماتتىڭ اۆتورى چارلز بەببيدج اناليتيكالىق ماشينانىڭ جوباسىن جاسادى. ون كازىرگى كەزدە كومپيۋتەردىڭ اتاسى دەپ اتايدى.
دۇنيە ءجۇزى بويىنشا العاشقى 1846 جىلى بەيببيدج ماشاناسىنا باعدارلىما جاساۋشى ادا لاۆلەيس ءبىرىنشى باعدارلامالاۋشى دەپ اتالىنعان.
XIX عاسىردىڭ سوڭىندا امەريكاندىق گەرمان حاللەريات ەسەپشى پەرفارسيالىق ماشيناسىن قۇردى. حوللەريات 7 جىل بويى پايدالانىلدى. حوللەريات ەسەپشى - پەرفوراسيالىق ماشينانى جاسايتىن فيرمانىڭ نەگىزىن قالادى. 1944 امەريكان ماتەماتيگى گوۆارد ايكەن گورۆارد مارك - 1 اۆتوماتتى ەسەپتەۋىش ماشيناسىن قۇردى. ءبىرىنشى ەلەكتروندى ماشينالار 1946 جىلى پەنسيلۆان ۋنيۆەرسيتەتىندە ENIAC دەپ اتالدى، 1949 جىلى EDSAC ماشيناسى قۇراستىرىلدى.
ەەم بۋىندارى:
ءبىرىنشى بۋىندا – ءبىرىنشى ەلەكتروندىق ماشينالار 1940 - 195 جىلدار
ەكىنشى بۋىنعا 1955 جىلدان باستاپ، جارتىلاي وتكىزگىشتەر، تارانزيستورلار پايا بولا باستادى.
ءۇشىنشى بۋىنعا – ينتەگرالدىق نەگىزىندە قۇرىلعان ەەم - دەر.
قازىرگى كەزدەگى كومپيۋتەرلەر ءتورتىنشى بۋىنعا جاتادى.
بەسىنشى بۋىنداعى كومپيۋتەرلەر ءالى شىققان جوق.
ساباقتى بەكىتۋ سۇراقتارى:
1. ءبىرىنشى ەلەكتروندى - ەسەپتەۋىش ماشينا قالاي اتالعان؟ ول قاي جىلى جاسالدى؟
2. مارك - 1 ماشيناسى قانداي ەلەمەنتتەردە جاتادى؟
3. بۇرىنعى كەڭەستەر وداعىندا ءبىرىنشى ەەم قاي جىلدارى جاسالدى؟ ونى كىم جاسادى؟
4. ەەم بۋىندارىن اتاڭدار. ولاردىڭ بىر-بىرىنەن ايىرماشىلىعى نەدە؟
5. قازىرگى دەربەس كومپيۋتەرلەر قاي بۋىنعا جاتادى؟
ۇيگە تاپسىرما: ەسەپتەۋىش تەحنيكانىڭ دامۋ تاريحى
تولىق نۇسقاسىن قاراۋ
You Might Also Like
-
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ينفورماتيكا. اقپارات. اقپاراتتاردىڭ الۋان تۇرلىلىگى جانە ولاردى وڭدەۋدىڭ تاسىلدەرى. اقپارات سانى، اقپارات ولشەم بىرلىگى. اقپارات قاسيەتى. الەمنىڭ اقپاراتتىق بەينەسى.
-
ساباقتىڭ تاقىرىبى: پروگراممالىق قامتاماسىز ەتۋدىڭ جالپى سيپاتتاماسى جانە جىكتەلۋى. وپەراسيالىق جۇيە ۇعىمى جانە ونىڭ اتقاراتىن فۋنكسياسى.
