فيزيكا. پاسكال زاڭى
| ساباقتىڭ تاقىرىبى | سۇيىقتار مەن گازدارداعى قىسىم، پاسكال زاڭى | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| وقۋ ماقساتتارى | 7. 3. 1. 5 – سۇيىقتارداعى گيدروستاتيكالىق قىسىمنىڭ فورمۋلاسىن شىعارۋ جانە ونى ەسەپتەر شىعارۋدا قولدانۋ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ساباقتىڭ ماقساتى | بارلىعى: قىسىم، سۇيىق جانە گاز قىسىمى، پاسكال زاڭى ۇعىمدارىنىڭ تەوريالىق نەگىزگى ماعىناسىن بىلەدى باسىم بولىگى: سۇيىقتارداعى گيدروستاتيكالىق قىسىمنىڭ فورمۋلاسىن ەسەپتەر شىعارۋدا قولدانا الادى. كەيبىر وقۋشىلار: سۇيىقتارداعى گيدروستاتيكالىق قىسىمنىڭ قالاي تارالاتىنىن ءبىلىپ ومىرمەن بايلانىستىرادى. ساپالىق ەسەپتەرگە لوگيكالىق اناليز جاسايدى، ەسەپتەر قۇراستىرادى. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| باعالاۋ كريتەرييى | قولدانۋ: 1. سۇيىقتارداعى گيدروستاتيكالىق قىسىمنىڭ فورمۋلاسىن ەسەپتەر شىعارۋدا قولدانادى. 2. ءار ءتۇرلى بيىكتىكتەگى سۇيىقتارداعى گيدروستاتيكالىق قىسىمن تاجىريبە جۇزىندە انىقتايدى. تالداۋ: ساپالىق ەسەپتەردى تالدايدى، تاجىريبەلىك ەسەپتەر قۇراستىرىپ، شىعارادى. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| تىلدىك ماقساتتار | نەگىزگى سوزدەر مەن تىركەستەر: قىسىم، ماسسا، كولەم، بيىكتىك، سۇيىق، گاز قىسىمى، پاسكال زاڭى، گيدروستاتيكالىق قىسىم
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| قۇندىلىقتارعا باۋلۋ | توپ جۇمىسى – ۇجىمشىلدىق، ورتاق ءىستىڭ ناتيجەسىندە جاۋاپكەرشىلىك؛ جەكە جۇمىس – ءومىر بويى ءبىلىم الۋ، ءوز بەتىمەن جۇمىس ورىنداۋ كەزىندە ادالدىققا باۋلۋ. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ءپانارالىق بايلانىس | جاراتىلىستانۋ، ادەبيەت. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| الدىڭعى ءبىلىم | 1. قىسىم ۇعىمىن، ولشەم بىرلىگىن، فورمۋلاسىن جانە سكاليارلىق شاما ەكەنىن بىلەدى؛ 2. قاتتى دەنەلەردە سۇيىق، گازداردا قىسىمنىڭ قالاي تارالۋىن تۇسىندىرە الادى؛ 3. پاسكال زاڭىن قولدانا الادى. |
| ساباقتىڭ جوسپارلانعان كەزەڭدەرى | ساباقتىڭ جوسپارلانعان جاتتىعۋ تۇرلەرى | رەسۋرستار | |||
| ساباقتىڭ باسى 10 مين | وقۋشىلارمەن امانداسىپ، تۇگەندەۋ. جاعىمدى پسيحولوگيالىق احۋال تۋدىرۋ. ەگەر ءسىز مەكتەپكە كوتەرىڭكى كوڭىلمەن كەلسەڭىز
توپقا ءبولۋ: ماسسا، تىعىزدىق، كۇش، قىسىم وسى فيزيكالىق شامالار بويىنشا توپقا بولىنەدى. توپتا توپ باسشىىسى ءتۇستى قاعازعا قاراي بەلگىلەنەدى. تالدايدى جانە تۇسىندىرەدى. ەسەپتەر قۇراستىرادى. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ. 1. (كۋبيزم ستراتەگياسى، 6 قىرىنا التى سۇراق جازىلادى، ءمۇعالىم كۋبتى ورتاعا تاستاپ، قاي قىرى تۇسسە وقۋشى سول سۇراققا جاۋاپ بەرەدى. ءار توپقا ءبىر كۋبتان) تاپسىرما №1 1. قىسىم دەپ نەنى ايتامىز؟ 2. قىسىمدى قالاي انىقتاۋعا بولادى؟ 3. قىسىمنىڭ فورمۋلاسى قانداي؟ 4. قانداي قىسىم بىرلىكتەرىن بىلەسىڭدەر؟ 5. قىسىم مەن اۋدانى بويىنشا دەنەگە تۇسكەن كۇشتى قالاي انىقتايمىز؟ 6. قىسىمى مەن كۇشى بويىنشا دەنەنىڭ اۋدانىن قالاي انىقتايمىز؟ قالىپتاستىرۋشى باعالاۋ «باسبارماق» ميعا شابۋىل «ادامنىڭ ۇلىلىعى – ونىڭ ويلاي ءبىلۋ قابىلەتىندە» بلەز پاسكال ينتەراكتيۆتى تاقتادان كىتاپقا تۇسەتىن قىسىم كۇشى تۋرالى، جانە سيليندر ءتارىزدى ءارتۇرلى ەكى ىدىسقا ماسسالارى بىردەي سۋ قۇيىلعان سۋدىڭ ىدىستار تابانىنا تۇسىرەتىن قىسىم كۇشى بىردەي بولاما؟ ساڭىلاۋلارى بار سيليندردەگى سۇيىق ەڭ جوعارعى ساڭىلاۋدان جاقىنعا ال ەڭ تومەنگى ساڭىلاۋدان نەعۇرلىم الىسقا شاپشيدى بۇل قۇبىلىستى قالاي تۇسىندىرۋگە بولادى؟ (وقۋشىلار ءوز ويلارىن ايتادى) №1№2№3№4 ساباقتىڭ تاقىرىبى ماقساتىمەن تانىستىرۋ
«دجيگسو» ءادىسىن قولدانۋ. تاقىرىپتى وقي وتىرىپ ماسسا توبى تاقىرىپتاعى مىسالدارعا نازار اۋدارادى. تىعىزدىق توبى تاقىرىپتاعى تەرميىن مەن زاڭعا. كۇش توبى سۇيىقتارداعى گيدروستاتيكالىق قىسىمنىڭ فورمۋلاسىن قورتىپ شىعارۋعا. قىسىم توبى سۇيىقتارداعى گيدروستاتيكالىق قىسىمنىڭ فورمۋلاسىن تۇرلەندىرىپ قولدانىلۋىنا مىسال كەلتىرەدى. ( جەكە – جۇپ - توپ) قب «باعدارشام». ءبىرىن - ءبىرى باعالايدى | ءتۇرلى – ءتۇستى قيما قاعازداردا ماسسا، كۇش، تىعىزدىق، قىسىم كۇش كوبەيسە ارتادى اۋادان ارتقا تارتادى ءجۇزى جۇقا ۇشكىر زات ودان ءبىراق قورقادى. (قىسىم) جىلدامدىقتى وزگەرتەدى قوزعالىستى تەزدەتەدى قارسى شىقسا قوزعالىسقا توقتارىنا كوز جەتەدى. (كۇش) بىردەي كولەمدەگى ماسسا، كەيدە از دا كەيدە كوپ دەلىنەدى بۇل شاما اتالۋىن تاپشى تەك. (تىعىزدىق) جەردىڭ ءجۇزىن شارلايسىڭ ونسىز ەش جەرگە بارمايسىڭ كولىكپەن دە، جاياۋ دا سارالايسىڭ، تاڭدايسىڭ. (جول ) YouTube ر. باشار ۇلى 7 - سىنىپ وقۋلىعى | |||
| سەرگىتۋ ءساتى: مۋزكالى اۋەنمەن قوسا اۋادا دەنە مۇشەلەرىمەن گيدروستاتيكالىق قىسىمنىڭ فورمۋلاسىن () جازدىرۋ. | |||||
| ساباقتىڭ ورتاسى 25مين | دەڭگەيلىك تاپسىرمالار: «ويلان، جۇپتاس، ءبولىس» ستراتەگياسى. 1. ءى. ا توبى. فورمۋلا بويىنشا ەسەپتەر 1. سۋدىڭ، كەريوسيننىڭ سىناپتىڭ 0، 6 م تەرەڭدىكتەگى قىسىمىن تابىڭدار؟( جاۋابى: 6كپا، 4، 8كپا، 82كپا ) 2. ىدىسقا سۋ قۇيىلعان سۋ قاباتىنىڭ بيىكتىگى 10 سم بولسا، سۋدىڭ ىدىس تۇبىنە تۇسىرەتىن قىسىمى نەگە تەڭ؟ 3. ادام 9 م تەرەڭدىككە دەيىن سۇعگي الادى. وسى تەرەڭدىكتە ادامعا ارەكەت ەتەتىن سۋ قىسىمىن ەسەپتەڭدەر. (تەڭىز سۋىنىڭ تىعىزدىعى 1030 كگ/ م3 ) قب «تابىس باسپالداعى». ءىى. وقۋشىلار ولەڭ جولىن فيزيكالىق تىلمەن تۇسىندىرەدى. «قانسوناردا بۇركىتشى شىعادى اڭعا» سەگىز نايزا قولىندا، كوز اۋدارماي، باتىر دا ايال قىلماي ەرتەڭ تاڭعا. قانات قۇيرىق سۋىلداپ، ىسقىرادى، كوكتەن قىران سورعالاپ قۇيىلعاندا. ا. قۇنانبايەۆ وسى جەردە سەگىز نايزا دەپ وتىرعانىمىز بۇركىتتىڭ تىرناقتارى. بۇل جىرتقىش قۇستىڭ تىرناقتارى مەن تۇمسىقتارى قاتتى وتكىر جىلتىر بولىپ كەلەدى. اۋداندارى كىشكەنتاي بولعاندىقتان، ءتىپتى بولىمسىز عانا كۇشپەن زور قىسىم جاساپ، اڭ اۋلاۋعا شاماسى كەلەدى ءىىى. ب توبى ساپالىق ەسەپتەر 1. 10 بالدىق داۋىل جەلدىڭ توسقاۋىلعا تۇسىرەتىن قىسىمى 1100 پا اۋدانى 24 م2 ءۇي قابىرعاسىنا تۇسىرەتىن جەلدىڭ قىسىم كۇشى قانداي؟ 2. ەدەندە قالىڭدىعى 12سم بەتون تاقتا جاتىر. ونىڭ ەدەنگە تۇسىرەتىن قىسىمىن انىقتاڭدار؟ ( بەتون تىعىزدىعى 2، 2 گ/سم3 ). قالىپتاستىرۋشى باعالاۋ «تابىس باسپالداعى». IV. "سۇراقتى ۇستاپ ال" ءمۇعالىم سۇراق قويعان كەزدە فاسول سالىنعان قاپشىقتى لاقتىرادى. بۇل سۇراۋ ۇدەرىسى كينەتيكالىق سيپات بەرەدى جانە وقۋشىلاردى ءوز ەركىمەن جاۋاپ بەرۋ ءۇشىن نيەت بىلدىرۋگە يتەرمەلەيدى. 1. ادامنىڭ ءتىسى نەگە ۇشكىر؟ 2. شەبەرلەر كيىم تىككەندە نەگە ويماق كيەدى؟ 3. نەلىكتەن اڭشى شاڭعىسى سپورتشىلاردىڭ شاڭعىسىنا قاراعاندا جالپاق جاسالادى؟ 4. ادامدارعا نەگە سۋدىڭ بەتىنە تەز كوتەرىلۋگە بولمايدى؟ V. س توبى 1. كولەمى 20 م3 جانە بيىكتىگى 3، 6م باكتىڭ ¾ بولىگى سۋارۋعا ارنالعان سۋمەن تولتىرىلادى. باكتىڭ تۇبىندە ورنالاسقان اۋدانى 18 سم2 تىعىنعا سۋدىڭ تۇسىرەتىن قىسىم كۇشىن انىقتا. 2. سيليندر ىدىسقا سىناپ، سۋ جانە بەنزين قۇيىلعان سۇيىقتاردىڭ كولەمدەرى بىردەي. سۇيىق دەڭگەيلەرىنىڭ بيىكتىگى 15سم بولسا، سۇيىقتاردىڭ تۇبىنە تۇسىرەتىن جالپى قىسىمى قانداي؟ 3. كۋب ءپىشىندى ىدىس ەرنەۋىنە دەيىن ماسسالارى بىردەي سۋمەن جانە كەروسينمەن تولتىرىلادى. سۇيىقتاردىڭ ىدىس تۇبىنە تۇسىرەتىن قىسىمى قانداي؟ كۋب قىرىنىڭ ۇزىندىعى 36 سم. قالىپتاستىرۋشى باعالاۋ «ەكى جۇلدىز ءبىر تىلەك» | ويلان، جۇپتاس ءبولىس. كەستە 6 «تابىس باسپالداعى | |||
| ساباق سوڭى 10 مين. | VI. ۇيگە تاپسىرما بەرۋ: 1. وقۋشىلارعا جەكە اقپارات كوزدەرى ارقىلى دەنەگە تۇسەتىن قىسىم كۇشىن انىقتاۋعا ەسەپتەر قۇراستىرىپ كەلۋ. 1. گيدروستاتيكالىق قىسىمنىڭ تۋدىرۋ ارقىلى جۇمىس ىستەۋ پرينسپتەرىنە، قولدانۋىنا شىعارما جازۋ. ( سۋقۇبىرى، كانال، شليۋزدەر، سۋديىرمەندەرى، سۋلاندىرۋ جانە سۋارۋ جۇيەسى، سۋبۇرقاقتار جانە قاتىناس ىدىستار ). كەرى بايلانىس قوسۋ - وڭ اسەر ەتكەن فاكتىلەردى، الۋ - قولىمنان كەلمەي جاتىر، قىزىقتى - وزدەرىنە نە قىزىقتى بولدى سونى جازادى. رەفلەكسيا «الما اعاشى» ءتاسىلىن پايدالانۋ. جاسىل الما - تاقىرىپتى تولىق مەڭگەردىم سارى الما - جارتىلاي مەڭگەردىم، قايتا قارايمىن قىزىل الما - تاقىرىپتى مەڭگەرە المادىم، كومەك كەرەك | ءار ءتۇرلى ستيكەرلەر | |||
| سارالاۋ - ءسىز قانداي تاسىلمەن كوبىرەك قولداۋ كورسەتپەكسىز؟ ءسىز باسقالارعا قاراعاندا قابىلەتتى وقۋشىلارعا قانداي تاپسىرمالار بەرسىز؟ | باعالاۋ – ءسىز وقۋشىلاردىڭ ماتەريالدى يگەرۋ دەڭگەيىن قالاي تەكسەرۋدى جوسپارلاپ وتىرسىز؟ دەنساۋلىق جانە قاۋىپسىزدىك تەحنيكاسىن ساقتاۋ | دەنساۋلىق جانە قاۋىپسىزدىك تەحنيكاسىن ساقتاۋ | |||
| قابىلەتى جوعارى وقۋشىلارعا جەكە اقپارات كوزدەرى ارقىلى ءارتۇرلى بيىكتىكتەگى سۇيىقتارداعى گيدروستاتيكالىق قىسىمن انىقتاۋعا ەسەپتەر قۇراستىرىپ شىعارىپ كەلۋ جانە قولدانىلۋىنا تالداۋ جاساۋ. قابىلەتى ورتاشا وقۋشىلارعا دەنەگە تۇسەتىن قىسىمدى، سۇيىقتارداعى گيدروستاتيكالىق قىسىمدى انىقتاۋعا فورمۋلالاردى تۇرلەنۋىمەن قايتالاۋ. | 1. دالەلدەر كەلتىرە وتىرىپ ءوز ويلارىن جەتكىزە ءبىلۋى. 2. ەسەپ شىعارۋدا ەسەپتىڭ بەرىلگەنىن دۇرىس جازۋى، ءبىر - بىرلەرىنىڭ جاۋاپتارىن مۇقيات تىڭداۋى. كەيبىر ەسەپتىڭ بەرىلگەندەرى ارقىلى وقۋشىلاردىڭ بىلىمدەرىنىڭ تولىقتىرىلۋى بايقالدى. ءار تاپسىرمانى ورىنداعاننان كەيىن وقۋشىلار باعالاپ وتىرادى. | اكت - وقۋشىلار جوعارىدا كەلتىرىلگەن سىلتەمەلەر بويىنشا جۇمىس جاسايدى. ساباقتا سەرگىتۋ جاتتىعۋلارى، بەلسەندى جۇمىس تۇرلەرىن قولداندىم. بۇل وقۋشىلاردىڭ دەنساۋلىعىنا كەرى اسەرىن تيگىزبەيدى. | |||
| ساباق بويىنشا رەفلەكسيا | سۇيىقتارداعى گيدروستاتيكالىق قىسىمنىڭ فورمۋلاسىن شىعارۋ جانە ونى ەسەپتەر شىعارۋدا قولدانۋ» تاقىرىبىنا جاسالعان جوسپاردا وقىتۋدىڭ بەلسەندى ءادىس - تاسىلدەرى كۋبيزم، ويلان، جۇپتاس، ءبولىس، دەڭگەيلىك تاپسىرمالار قولدانىلدى. توپتاعى وقۋشىلار ەسەپ شىعارۋدا ىزدەنۋشىلىكتەرى، بىلمەگەن نارسەلەرىن بىلۋگە، زەرتتەۋشىلىك تالپىنىستارى بار تاپسىرمالار ورىندادى، ەسەپتەر قۇراستىرىپ ونى شەشۋ ارقىلى قىزىعۋشىلىق تانىتادى. ساباقتىڭ ءار تاپسىرماسى باس بارماق، باعدارشام، تابىس باسپالداعى، ەكى جۇلدىز، ءبىر تىلەك ارقىلى باعالاندى. | ||||
You Might Also Like
-
ساباقتىڭ تاقىرىبىقاتىناس ىدىستاروقۋ ماقساتتارى7. 3. 1. 6 قاتىناس ىدىستاردى قولدانۋعا مىسالدار كەلتىرۋ.ساباقتىڭ ماقساتىبارلىق وقۋشى: قاتىناس ىدىستاردى بىلەدىباسىم بولىگى: قاتىناس ىدىستاردى قولدانۋدا...
-
ساباقتىڭ تاقىرىبىكۇن جۇيەسى وسى ساباقتا قول جەتكىزەتىن وقۋ ماقساتتارى7. 7. 1. 2 - كۇن جۇيەسىنىڭ نىساندارىن جۇيەلەۋساباقتىڭ ماقساتىبارلىق وقۋشىلار ورىنداي الادى:1) كۇن جۇيەسىنىڭ قۇرامىندا نەشە پلانە...
