InfoHub Logo

ع. مۇسىرەپوۆ «بوراندى تۇندە» اڭگىمەسى
ادەبيەت 7 - سىنىپ
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: ع. مۇسىرەپوۆتىڭ «بوراندى تۇندە» شىعارماسىنىڭ مازمۇنىمەن تەرەڭىرەك تانىستىرۋ، اڭگىمەنىڭ تاقىرىبى مەن جازۋشىنىڭ يدەيالىق مۇراتىن ماتىنگە سۇيەنە وتىرىپ اشۋ. شىعارمانى ادىستەرمەن تالداۋ ارقىلى وقۋشىلاردىڭ شىعارماشىلىق قابىلەتتەرىن ۇشتاۋ؛
دامىتۋشىلىق: ءماتىننىڭ تانىمدىق سيپاتىن، قۇرىلىمدىق بولىكتەرىن وزدەرى بايقاپ الاتىن، تۇسىنە الاتىن ناتيجەگە جەتكىزۋ، كوركەم ماتىنمەن جۇمىس ىستەي ءبىلۋ داعدىسىن جەتىلدىرۋ؛
تاربيەلىك: جازۋشىنىڭ شىعارماسىن وقي وتىرىپ، وقۋشىلادىڭ ەلىن سۇيۋگە، سالت - ءداستۇرىن قادىرلەۋگە، يناباتتىلىققا، ادامگەرشىلىككە، ادالدىققا، ىزگىلىككە باۋلۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ءبىلىمدى بەكىتۋ ساباعى.
ساباقتىڭ ءادىس - ءتاسىلى: سۇراق - جاۋاپ، تالداۋ، جيناقتاۋ، شىعارماشىلىق جۇمىس، ماتىنمەن جۇمىس، موزايكا ءادىسى، اكۆاريۋم ءادىسى، كونسەپتۋالدىق كەستە ءادىسى، كىر قىستىرعىش ءادىسى، جۋان جانە جىڭىشكە سۇراقتار ءادىسى، التى قالپاق ءادىسى، فيشبوۋن ءادىسى.

ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: ع. مۇسىرەپوۆتىڭ پورترەتى، سلايد، كەسپە قاعازدار، پلاكات، ينتەربەلسەندى تاقتا.

ءپانارالىق بايلانىس: مۋزىكا، قازاق ءتىلى.

ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى:
ا) وقۋشىلاردى تەكسەرۋ؛
ب) سىنىپ بولمەسىنىڭ ساباققا دايارلىعىن قاداعالاۋ؛
ۆ) "مولەكۋلا" ويىنى ارقىلى وقۋشىلاردىڭ ساباققا دەگەن قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ.

ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ:"كىر قىستىرعىش" ءادىسى ارقىلى ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ.
• جالپاق بالۋان كىم؟
• قىرىق جىگىت پەن جالپاقتى تىزە بۇكتىرگەن قانداي كۇش؟
• جەر - انا تۋرالى نە ايتا الاسىڭدار؟
• دۇنيەدە نە قىمبات؟
• انانى قاي كەزدەن باستاپ ىزدەيسىڭ؟
• انانىڭ ماحابباتى قانداي؟
• سەنىڭ ەڭ جاقىن دوسىڭ، ۇستازىڭ كىم؟
• سەندەر الىسقا كەتكەندە ەڭ ءبىرىنشى كىمدى ساعىناسىڭدار؟

ءىىى. ءبىلىمدى بەكىتۋ ساباعى: تابيعات اۋەنى ارقىلى وي شاقىرۋ.
ىزعارلى اۋەن.

ءمۇعالىم ءسوزى: وقۋشىلار، ع. مۇسىرەپوۆتىڭ قاي شىعارماسىندا بۇل تابيعات قۇبىلىسى سۋرەتتەلەدى؟ ەندەشە اڭگىمەنى تالداۋعا كىرىسەيىك.

وقۋشىلاردى توپتاۋ ءادىسى: اسىق تاڭداۋ.

توپتاردى تانىستىرۋ.
1 - توپ: جاسىل قالپاقتار.
2 - توپ: سارى قالپاقتار.

1 - تاپسىرما: "التى قالپاق" ءادىسى ارقىلى تاپسىرمالار ورىنداۋ.
كوك: اڭگىمە كىمنىڭ اتىنان باياندالادى؟ (اۆتوردىڭ)
قىزىل: اڭگىمەگە قانداي وقيعا نەگىز بولادى؟ (قىزدى الىپ قاشۋ)
جاسىل: اڭگىمەگە سەندەر باسقاشا قالاي ات قويار ەدىڭدەر؟(الىپ - قاشۋ وپەراسياسى)
سارى: نەگە قايسار كۇرەڭتوبەلدەن ايىرىلعىسى كەلمەدى؟(جالعىز تۇياعى استىنداعى كولىگى )
قارا: قايسار قالىڭدىعىن الىپ قاشۋعا نەگە ءماجبۇر بولادى؟(شاراسىزدىقتان)
اق: ماسەلەنى باسقا جولمەن شەشۋگە بولماس پا ەدى؟
(1. ۇلتتىق قۇندىلىقتاردى ساقتاپ، كۇرەڭتوبەلدى قالىڭ مالعا بەرۋ.
2. بەكبەرگەننىڭ تەرىس پيعىلىنا قاراي قايساردىڭ ەسەرلىگى ورىندى.)

2 - تاپسىرما: "فيشبوۋن" ءادىسى ارقىلى ع. مۇسىرەپوۆتىڭ "بوراندى تۇندە" اڭگىمەسىن تالداۋ.
3 - تاپسىرما: "كونسەپتۋالدىق كەستە" ءادىسى ارقىلى قىزدار مەن ۇلدار جەكەشەلەندىرە وتىرىپ، كەيىپكەرلەرگە باعا بەرۋ.

4 - تاپسىرما: "موزايكا" ءادىسى ارقىلى ءتىل ۇستارتۋ.
1. قىس تۋرالى ماقال - ماتەل ايتىڭدار.
• قىس ارباڭدى سايلا.
جاز شاناڭدى سايلا
• جازدىڭ قامىن قىس ويلا،
ءبىر ويلاما، ءۇش ويلا.
2. ماحاببات تۋرالى ماقال - ماتەل ايتىڭدار.
• ماحاببات - ءومىر كوركى.
• اركىمنىڭ مىنگەن اتى - وزىنە تۇلپار، اركىمنىڭ سۇيگەن جارى - وزىنە سۇڭقار.
3. انا تۋرالى ماقال - ماتەل ايتىڭدار.
• انا الاقانىنىڭ اياسى،
اق شىناردىڭ ساياسى.
• انانىڭ الاقانى بالاعا ايدىندى قونىس.
4. قىز تۋرالى ماقال - ماتەل ايتىڭدار.
• اقىلدى قىز بىلىمگە جۇگىرەر، اقىلسىز قىز سوزگە ىلىگەر.
• وتىرعان قىز ورنىن تابادى.
5. جىلقى تۋرالى ماقال - ماتەل ايتىڭدار.
• جاقسى اتقا ءبىر قامشى،
جامان اتقا مىڭ قامشى.
• جومارت جوقتىعىن بىلدىرمەيدى،
جۇيرىك ات توقتىعىن بىلدىرمەيدى.
6. يت تۋرالى ماقال - ماتەل ايتىڭدار.
• ءار تاۋدىڭ تۇلكىسىن، ءادىسىن بىلگەن تازى الار.
• جاقسى يت ولىمتىگىن كورسەتپەس.
7. دوستىق تۋرالى ماقال - ماتەل ايتىڭدار.
• دوسى جوقپەن - سىرلاس، دوسى كوپپەن - سىيلاس.
• ادامزاتتا نە ءتاتتى: استا - تۇز ءتاتتى، ادامدا - دوس ءتاتتى.
8. جىگىتتىك تۋرالى ماقال - ماتەل ايتىڭدار.
• جىگىتتىڭ ءتۇسىن ايتپا، ءىسىن ايت.
• ەل ماقتاعان جىگىتتى قىز جاقتاعان.

5 - تاپسىرما:"اكۆاريۋم " ءادىسى. حات ارقىلى شەڭبەر ىشىندە سيتۋاسيا جاسىرۋ.
1 - توپ: كىمنىڭ ءسوزى؟ قاي كەزدە ايتىلدى؟
• الگى قايىن اتام بولماي كەتكىر...
(قايساردىڭ ءسوزى، بالانىڭ ۇيىنە كەلگەن كەزدە ايتادى)
• بالا دەگەندە ۇلكەنىرەگى كىسى ەسىگىندە، ءيمىشتىڭ ۇيىندە...
(اكە ءسوزى)
• ۇيقىڭ كەلسە، اششى قۇرت جە، قارنىڭ اشسا كامپيت جە...
(بادەن اپايدىڭ ءسوزى)

2 - توپ: كىمنىڭ ءسوزى؟ قاي كەزدە ايتىلدى؟
• ءبىز قىز الىپ قاشۋعا شىعىپ ەدىك...
(بالانىڭ ءسوزى. قادىردىڭ ۇيىندە.)
• ىنىشەگىم، اتىڭ شابانداۋ بىلەم...
(كامەننىڭ ءسوزى. اۋىلعا كەلە جاتقاندا ايتادى)
• سەن بە، ەي! - دەيدى.
(كامەندى الىپ كەلگەندەگى قايساردىڭ ءسوزى)

6 - تاپسىرما:"جاۋان جانە جىڭىشكە سۇراقتار" ءادىسى ارقىلى وقۋشىلارعا سۇراقتار قويۋ.
1 - توپ:
1. عابيت مۇسىرەپوۆ 1902 جىلى دۇنيەگە كەلگەن بە؟ (ءيا)
2. قايساردىڭ كاسىبى قانداي؟ (مال شارۋاشىلىعى)
3. اڭگىمەنىڭ كۇلكىلى تۇستارىن ايتىڭدار.

2 - توپ:
1. عابيت مۇسىرەپوۆ وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسىندا دۇنيەگە كەلگەن بە؟ (جوق)
2. يۋمور دەگەنىمىز نە؟
3. عابيت مۇسىرەپوۆ وپەراعا ليبرەتتو جازدى ما؟ قانداي؟ (قىز جىبەك)

7 - تاپسىرما: ءسوزجۇمباق شەشۋ.
1. اڭگىمەنىڭ اۆتورى كىم؟
2. قايساردىڭ قالىڭدىعى
3. قىز الىپ قاشۋ وپەراسياسى كىمنىڭ كەسىرىنەن ءساتسىز اياقتالدى؟
4. قاسقىردىڭ تەرىلەرى قايدا ءۇيىلىپ جاتىر؟
5. قايساردىڭ قيماسى
6. قايساردىڭ قيماسى جەتى قازىنانىڭ ءبىرى، قايساردىڭ سەنىمدى سەرىگى
جاۋاپتارى:
1. مۇسىرەپوۆ
2. كامەن
3. وسەكشى
4. شوشالا
5. كۇرەڭتوبەل
6. كوكداۋىل

سەرگىتۋ ءساتى:"تىنىس الۋ" ترەنينگى.

IV. ساباقتى بەكىتۋ: كلاستەر ارقىلى ساباقتى بەكىتۋ.

V. ۇيگە تاپسىرما:
1 - توپ: سالت - داستۇرلەرگە بايلانىستى ۇعىمدارعا تۇسىنىكتەمە بەرىڭدەر.
1. بالانى سۇندەتكە وتىرعىزۋ؛
2. قىز ايتتىرۋ؛
3. قالىڭ مال بەرۋ؛
4. قىز الىپ قاشۋ؛
5. ۇزاتىلار قىزدىڭ قوشتاسۋى؛
6. باتا بەرۋ؛
7. كەلىنشەكتىڭ قايىن ىنىسىنە ات قويۋى؛
8. اڭشىلىق.

2 - توپ: تۇسىندىرمەلى سودىكپەن جۇمىس. مىنا سوزدەردىڭ انتونيمدەرىن تابىڭدار.
1. بوقمۇرىن؛
2. وتتاماسىن؛
3. ءيتتىڭ عانا بالاسى؛
4. قاتىن؛
5. وسەكشى.
VI. باعالاۋ: ءتۇرلى - ءتۇستى شارلار ارقىلى باعالاۋ.

اقمولا وبلىسى، كوكشەتاۋ قالاسى،
№22 نەگىزگى جالپى ءبىلىم بەرەتىن مەكتەپتىڭ
قازاق ءتىلى جانە قازاق ادەبيەتى ءمۇعالىمى
ارگۋنبايەۆا اراي سايران قىزى