عاجايىپ ماتەماتيكا ەلىنە ساياحات
بىلىمدىك سالاسى: قاتىناس. قمتق
تاقىرىبى: عاجايىپ ماتەماتيكا ەلىنە ساياحات.
ماقساتى: بالالارمەن سانداردى تۋرا، كەرى ساناپ، سانداردىڭ قۇرامىن دۇرىس اجىراتىپ ايتۋدى، قاراما - قارسى سوزدەر ايتۋدى پىسىقتاۋ. تاۋلىك مەزگىلدەرى جايلى اپتا كۇندەرى جايلى ۇعىمدارىن پىسىقتاۋ. گەومەتريالىق پىشىندەردى قايتالاۋ. ساباقتى ۇيىمداستىرۋ تۇرلەرىن، ءادىس - تاسىلدەرىن، جاڭاشا تەحنولوگيالار قولدانۋ. بالالاردىڭ ءوز دەنساۋلىقتارىنا دەگەن كوزقاراستارىن نىعايتىپ، ءار ءتۇرلى جاتتىعۋلار ارقىلى دامىتۋ. بالالاردىڭ ويلاۋ، ەستە ساقتاۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ.
كەرەكتى قۇرالدار: دوپ، گۇل، سۋرەتتەر، ماسساجدىق كىلەمشەلەر، ۇلەستىرمەلى قۇرالدار، ساندار، قالام، قاعاز، قاۋىرسىن.
ءادىس - تاسىلدەرى: اڭگىمەلەۋ، ءتۇسىندىرۋ، قايتالاۋ، سۇراق - جاۋاپ.
- بالالار سەندەر ەرتەگىلەردى جاقسى كورەسىڭدەر مە؟ ال ساياحاتتى شە؟ بۇگىن ءبىزدى قىزىقتى ساياحات كۇتىپ تۇر. ول ءۇشىن ءبىز اۋا - رايىنا بايلانىستى كيىنىپ، دايىندالۋىمىز كەرەك.
- اۋا - رايى قانداي؟
- قانداي كيىم كيۋىمىز كەرەك؟ الدىمەن تۇماۋعا قارسى، اۋىرىپ قالماۋ ءۇشىن، نۇكتەلى ماسساج جاساپ الايىق.
- جارايسىڭدار بالالار، ال ەندى كيىنىپ، ساياحاتقا اتتانايىق (قيمىلمەن كيىنگەن سياقتى كورسەتەدى)
ال ەندى كوزدەرىڭدى جۇمىڭدارشى. مەن ءقازىر سيقىرلى سوزدەر ايتامىن.
ۇششى، ۇششى جاپىراق،
وڭتۇستىك پەن سولتۇستىك
كورسىن بارلىق اتىراپ!
قوندا قايتا قولىما
تىلەگىمدى ورىندا!
كانە، كانە قاتتىراق!
ءبارى بىزگە قوسىلادى!
تەز، تەز كەرەك جەرىمىزگە
جەتكىز جاسىل جاپىراق!
(بالالار سوزدەردەن كەيىن كوزدەرىن اشادى) بالالار جەنيا دەگەن قىز ءبىزدى كومەككە شاقىرىپتى. ول ءوزى قاي ەرتەگىدەن؟ (بالالار جاۋاپ بەرەدى.)
ءى. ەندەشە ءبىر جاپىراقشاسىن الىپ كورەيىك. مىنانداي تاپسىرما بەرگەن ەكەن: سانداردى الىپ وعان جۇپ تاۋىپ، سومماسىندا 10 بولىپ شىعۋ كەرەك. مىسالى: 1+9=10
ءىى. ەندى ەكىنشى جاپىراقشانى الۋ ءۇشىن ءبىز ماسساجدىق جولمەن ءجۇرىپ ءوتۋىمىز كەرەك، ءبىراق 1 - دەن 10 - عا دەيىن تۋرا جانە كەرى ساناۋ كەرەك. دۇرىس، ەندى جاپىراقشانىڭ تاپسىرماسىن وقيىن. دوپپەن دەپتى. شارتى: ايتىلعان سوزگە قاراما - قارسى ءسوز ايتۋ كەرەك. مىسالى: ۇزىن - قىسقا، ۇلكەن - كىشى.
بالالار ءبىز كوپ تاپسىرما جاسادىق، سەندەردىڭ كوزدەرىڭ شارشاعان شىعار، كانە ولار كىشكەنە دەمالسىن.
ءىىى. ال ەندى ءۇشىنشى جاپىراقشاسىن اشايىن. كانە بالالار كوزدەرىڭدى جۇمىڭدار، مەن سەندەردىڭ الاقاندارىڭا ءبىر زاتتار سالامىن (ەرمەكسازدان جاسالعان دوڭگەلەكشەلەر مەن قۇس قاۋىرسىندارى). بالالار ۇرلەپ قاي زات جەڭىل قاي زات اۋىر ەكەنىن ايتىپ بەرەدى.
ءىV. 4 - جاپىراقشادا قانداي تاپسىرما ەكەن، كورەيىك. بۇل جەردە جەنيا گەومەتريالىق پىشىندەردى جيناپ بەرۋىن سۇراپتى.
V. تاعى تاپسىرما بار: ءقازىر ءبىز ۇستەل باسىنا وتىرىپ، ورىندايمىز. ديكتانت. ساندار جازۋ.
VI. جاپىراقشانى الايىق. سۋرەت بويىنشا ۋاقىتتى باعدارلاۋ. (تاڭەرتەن، ءتۇس، كەش، ءتۇن.)
ويىن: «جاندى اپتا كۇندەرى»
بالالارعا ساندار تاراتىپ، اپتا كۇندەرىن رەتىمەن اتاپ ءوز ورىندارىنا تۇرا قالۋ.
- جارايسىندار، بالالار! سەندەر بارلىق تاپسىرمالاردى ورىندادىڭدار. ەندى ەڭ سوڭعى جاپىراقشا قالدى. كانە ەسىمىزگە تۇسىرەيىك جەنيا ەرتەگىدە جاپىراقشانى قالاي جانە نە ءۇشىن قولداندى؟
(بالالار جاۋاپ بەرەدى)
دۇرىس بالالار، جەنيا ۆيتيا دەگەن بالا ءجۇرىپ كەتسىن دەپ تىلەك تىلەپ بارىپ قولداندى. ال ەندى ءبىز دە وسى سوڭعى جاپىراقشانى الىپ ءبىر بىرىمىزگە تىلەك تىلەيىك. شەڭبەردە تۇرىپ، گۇل بولىپ اشىلىپ تىلەك ايتادى.
تاقىرىبى: عاجايىپ ماتەماتيكا ەلىنە ساياحات.
ماقساتى: بالالارمەن سانداردى تۋرا، كەرى ساناپ، سانداردىڭ قۇرامىن دۇرىس اجىراتىپ ايتۋدى، قاراما - قارسى سوزدەر ايتۋدى پىسىقتاۋ. تاۋلىك مەزگىلدەرى جايلى اپتا كۇندەرى جايلى ۇعىمدارىن پىسىقتاۋ. گەومەتريالىق پىشىندەردى قايتالاۋ. ساباقتى ۇيىمداستىرۋ تۇرلەرىن، ءادىس - تاسىلدەرىن، جاڭاشا تەحنولوگيالار قولدانۋ. بالالاردىڭ ءوز دەنساۋلىقتارىنا دەگەن كوزقاراستارىن نىعايتىپ، ءار ءتۇرلى جاتتىعۋلار ارقىلى دامىتۋ. بالالاردىڭ ويلاۋ، ەستە ساقتاۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ.
كەرەكتى قۇرالدار: دوپ، گۇل، سۋرەتتەر، ماسساجدىق كىلەمشەلەر، ۇلەستىرمەلى قۇرالدار، ساندار، قالام، قاعاز، قاۋىرسىن.
ءادىس - تاسىلدەرى: اڭگىمەلەۋ، ءتۇسىندىرۋ، قايتالاۋ، سۇراق - جاۋاپ.
شاتتىق شەڭبەرى:
جاربىرقاۋدى بىلمەيمىز،
جالقاۋلىقتى سۇيمەيمىز.
ءبىز تالانتتى جاس ۇلان
ۇلگى الامىز جاقسىدان.
جاربىرقاۋدى بىلمەيمىز،
جالقاۋلىقتى سۇيمەيمىز.
ءبىز تالانتتى جاس ۇلان
ۇلگى الامىز جاقسىدان.
- بالالار سەندەر ەرتەگىلەردى جاقسى كورەسىڭدەر مە؟ ال ساياحاتتى شە؟ بۇگىن ءبىزدى قىزىقتى ساياحات كۇتىپ تۇر. ول ءۇشىن ءبىز اۋا - رايىنا بايلانىستى كيىنىپ، دايىندالۋىمىز كەرەك.
- اۋا - رايى قانداي؟
- قانداي كيىم كيۋىمىز كەرەك؟ الدىمەن تۇماۋعا قارسى، اۋىرىپ قالماۋ ءۇشىن، نۇكتەلى ماسساج جاساپ الايىق.
- جارايسىڭدار بالالار، ال ەندى كيىنىپ، ساياحاتقا اتتانايىق (قيمىلمەن كيىنگەن سياقتى كورسەتەدى)
ال ەندى كوزدەرىڭدى جۇمىڭدارشى. مەن ءقازىر سيقىرلى سوزدەر ايتامىن.
ۇششى، ۇششى جاپىراق،
وڭتۇستىك پەن سولتۇستىك
كورسىن بارلىق اتىراپ!
قوندا قايتا قولىما
تىلەگىمدى ورىندا!
كانە، كانە قاتتىراق!
ءبارى بىزگە قوسىلادى!
تەز، تەز كەرەك جەرىمىزگە
جەتكىز جاسىل جاپىراق!
(بالالار سوزدەردەن كەيىن كوزدەرىن اشادى) بالالار جەنيا دەگەن قىز ءبىزدى كومەككە شاقىرىپتى. ول ءوزى قاي ەرتەگىدەن؟ (بالالار جاۋاپ بەرەدى.)
ءى. ەندەشە ءبىر جاپىراقشاسىن الىپ كورەيىك. مىنانداي تاپسىرما بەرگەن ەكەن: سانداردى الىپ وعان جۇپ تاۋىپ، سومماسىندا 10 بولىپ شىعۋ كەرەك. مىسالى: 1+9=10
ءىى. ەندى ەكىنشى جاپىراقشانى الۋ ءۇشىن ءبىز ماسساجدىق جولمەن ءجۇرىپ ءوتۋىمىز كەرەك، ءبىراق 1 - دەن 10 - عا دەيىن تۋرا جانە كەرى ساناۋ كەرەك. دۇرىس، ەندى جاپىراقشانىڭ تاپسىرماسىن وقيىن. دوپپەن دەپتى. شارتى: ايتىلعان سوزگە قاراما - قارسى ءسوز ايتۋ كەرەك. مىسالى: ۇزىن - قىسقا، ۇلكەن - كىشى.
بالالار ءبىز كوپ تاپسىرما جاسادىق، سەندەردىڭ كوزدەرىڭ شارشاعان شىعار، كانە ولار كىشكەنە دەمالسىن.
ءىىى. ال ەندى ءۇشىنشى جاپىراقشاسىن اشايىن. كانە بالالار كوزدەرىڭدى جۇمىڭدار، مەن سەندەردىڭ الاقاندارىڭا ءبىر زاتتار سالامىن (ەرمەكسازدان جاسالعان دوڭگەلەكشەلەر مەن قۇس قاۋىرسىندارى). بالالار ۇرلەپ قاي زات جەڭىل قاي زات اۋىر ەكەنىن ايتىپ بەرەدى.
ءىV. 4 - جاپىراقشادا قانداي تاپسىرما ەكەن، كورەيىك. بۇل جەردە جەنيا گەومەتريالىق پىشىندەردى جيناپ بەرۋىن سۇراپتى.
V. تاعى تاپسىرما بار: ءقازىر ءبىز ۇستەل باسىنا وتىرىپ، ورىندايمىز. ديكتانت. ساندار جازۋ.
VI. جاپىراقشانى الايىق. سۋرەت بويىنشا ۋاقىتتى باعدارلاۋ. (تاڭەرتەن، ءتۇس، كەش، ءتۇن.)
ويىن: «جاندى اپتا كۇندەرى»
بالالارعا ساندار تاراتىپ، اپتا كۇندەرىن رەتىمەن اتاپ ءوز ورىندارىنا تۇرا قالۋ.
- جارايسىندار، بالالار! سەندەر بارلىق تاپسىرمالاردى ورىندادىڭدار. ەندى ەڭ سوڭعى جاپىراقشا قالدى. كانە ەسىمىزگە تۇسىرەيىك جەنيا ەرتەگىدە جاپىراقشانى قالاي جانە نە ءۇشىن قولداندى؟
(بالالار جاۋاپ بەرەدى)
دۇرىس بالالار، جەنيا ۆيتيا دەگەن بالا ءجۇرىپ كەتسىن دەپ تىلەك تىلەپ بارىپ قولداندى. ال ەندى ءبىز دە وسى سوڭعى جاپىراقشانى الىپ ءبىر بىرىمىزگە تىلەك تىلەيىك. شەڭبەردە تۇرىپ، گۇل بولىپ اشىلىپ تىلەك ايتادى.
You Might Also Like
-
بىلىمدىلىك: ماشينا تىگىستەرىنىڭ تۇرلەرىمەن تانىستىرا وتىرىپ، تىگىستەر جاساۋ، ۇيرەتۋ.
