گەوگرافيا ساباعىندا ستو تەحنولوگياسىن پايدالانۋدىڭ ادىس-تاسىلدەرى
بايانداما.
گەوگرافيا ساباعىندا ستو تەحنولوگياسىن پايدالانۋدىڭ ادىس-تاسىلدەرى
قازىرگى كەزدە ەگەمەن ەلىمىزدە ءبىلىم بەرۋدىڭ جاڭا جۇيەسى جاسالىپ، الەمدىك ءبىلىم بەرۋ كەڭىستىگىنە ەنۋگە باعىت الۋدا. بۇل وقۋ - تاربيە ۇردىسىندەگى ەلەۋلى وزگەرىستەرگە بايلانىستى بولىپ وتىر. سەبەبى، ءبىلىم بەرۋ پاراديگماسى وزگەردى، ءبىلىم بەرۋدىڭ مازمۇنى جاڭارىپ، جاڭا كوزقاراس، جاڭاشا قارىم - قاتىناس پايدا بولۋدا. كەلەر ۇرپاققا قوعام تالابىنا ساي تاربيە مەن ءبىلىم بەرۋدە مۇعالىمدەردىڭ يننوۆاسيالىق ءىس - ارەكەتىنىڭ عىلىمي - پەداگوگيكالىق نەگىزدەرىن مەڭگەرۋى ماڭىزدى ماسەلەلەردىڭ ءبىرى.
عىلىم مەن تەحنيكانىڭ جەدەل دامىعان، اقپاراتتىق مالىمەتتەر اعىنى كۇشەيگەن زاماندا اقىل - وي مۇمكىندىگىن قالىپتاستىرىپ، ادامنىڭ قابىلەتىن، تالانتىن دامىتۋ ءبىلىم بەرۋ مەكەمەلەرىنىڭ باستى مىندەتى بولىپ وتىر. ول بۇگىنگى ءبىلىم بەرۋ كەڭىستىگىندەگى اۋاداي قاجەت جاڭارۋ وقىتۋشىنىڭ قاجىماس ىزدەنىمپازدىعى مەن شىعارماشىلىق جەمىسىمەن كەلمەك. سوندىقتان دا ءاربىر وقۋشىنىڭ قابىلەتىنە قاراي ءبىلىم بەرۋدى، ونى دەربەستىككە، ىزدەنىمپازدىققا، شىعارماشىلىققا تاربيەلەۋدى جۇزەگە اسىراتىن جاڭارتىلعان پەداگوگيكالىق تەحنولوگيانى مەڭگەرۋگە ۇلكەن بەتبۇرىس جاسالۋى قاجەت. ويتكەنى مەملەكەتتىك ءبىلىم ستاندارتى دەڭگەيىندە وقۋ ءۇردىسىن ۇيىمداستىرۋ جاڭا پەداگوگيكالىق تەحنولوگيانى ەندىرۋدى مىندەتتەيدى.[1]
ءبىلىم بەرۋ سالاسى قىزمەتكەرلەرىنىڭ الدىنا قويىلىپ وتىرعان مىندەتتەردىڭ ءبىرى – وقىتۋدىڭ ءادىس تاسىلدەرىن ۇنەمى جەتىلدىرىپ وتىرۋ جانە قازىرگى زامانعى پەداگوگيكالىق تەحنولوگيالاردى مەڭگەرۋ. قازىرگى تاڭدا وقىتۋشىلار جاڭا تەحنولوگيالار جانە ينتەراكتيۆتى ادىستەمەلەرىن ساباق بارىسىندا پايدالانا وتىرىپ ساباقتىڭ ساپالى ءارى قىزىقتى وتۋىنە ىقپالىن تيگىزۋدە.
بۇل تىعىرىقتان شىعۋدىڭ بىردەن - ءبىر جولى وقۋ - تاربيە پروسەسىندە جاڭا تەحنولوگيالاردىڭ ءادىس - تاسىلدەرىن ەنگىزۋ، ءاربىر ءبىلىم الۋشىلاردىڭ بىلىمگە دەگەن قىزىعۋشىلىقتارىن، تالپىنىسىن ارتتىرىپ، ءوز بەتىمەن ىزدەنۋگە، شىعارماشىلىق ەڭبەك ەتۋگە جول اشۋ. جاڭا تەحنولوگيالىق پروسەستىڭ نەگىزى – جاڭالىقتاردى قالىپتاستىرىپ جۇزەگە اسىرۋدىڭ تۇتاستىق قىزمەتى. جاڭاشىلدىق ءبىلىم دەڭگەيىنىڭ كوتەرىلۋىنە جاعداي تۋعىزادى.
قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ 2015 جىلعا دەيىنگى ءبىلىم بەرۋدى دامىتۋ تۇجىرىمداماسىندا «ورتا ءبىلىم بەرۋدىڭ ماقساتى – تەرەڭ ءبىلىم، كاسىبي داعدىلار نەگىزىندە ەركىن باعدارلاي بىلۋگە، ءوزىن – ءوزى ىسكە اسىرۋعا، ءوزىن – ءوزى دامىتۋ جانە ءوز بەتىنشە دۇرىس ادامگەرشىلىك تۇرعىسىنان شەشىم قابىلداۋعا قابىلەتتى جەكە تۇلعانى قالىپتاستىرۋ» دەپ كورسەتىلگەن.[2]
وسىعان بايلانىستى ءبىلىم بەرۋ ساپاسى بويىنشا باستى نازار ادامنىڭ العان ءبىلىمىن قولدانۋىنا قاجەتتى جانە ۇزدىكسىز وقۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن بىلىكتەر مەن داعدىلاردى قامتيتىن ساپالى ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىن قۇرۋعا باعىتتالۋى قاجەت.
ءبىز ۇستازدار قاۋىمى قانداي بولماسىن جاڭالىققا قۇلاق تۇرە جۇرەتىنىمىز ايقىن. جاڭا تەحنولوگيالاردى ساباقتا قولدانۋدىڭ تيىمدىلىگىن قاشان دا جولعا قويارىمىز انىق. قازىرگى كەزدە ءبىلىم بەرۋ ۇردىسىندە كوپتەگەن تەحنولوگيالار قولدانىلادى. سونىڭ ءبىرى «وقۋ مەن جازۋ ارقىلى سىن تۇرعىسىنان ويلاۋدى دامىتۋ» تەحنولوگياسىن باسشىلىققا الامىن.
گەوگرافيا ءپانىن وقۋشىلارعا وقىتىپ ۇيرەتۋدە ءمۇعالىم ۇنەمى ءوزىنىڭ وي - ءورىسىن كەڭەيتۋگە، بىلىمىنە ءبىلىم قوسۋعا ءتيىس جانە وقىتۋدىڭ جاڭا تەحنولوگيالارىن مەڭگەرۋى قاجەت.
پەداگوگ – عالىمدار قازىرگى كەزدە قولدانىپ جۇرگەن ءبىلىم بەرۋ تەحنولوگياسى تەرمينىن ءار قىرىنان اشىپ كورسەتۋدە. تۇسىندىرمە سوزدىكتە «تەحنولوگيا – بۇل قانداي دا بولسىن ىستەگى، شەبەرلىكتەگى، ونەردەگى امالداردىڭ جيىنتىعى» دەلىنگەن.[3]
ب. ليحاچيەۆ پەداگوگيكالىق تەحنولوگيا وقۋ ۇردىسىندە بەلگىلى ءبىر ماقسات كوزدەيتىن پەداگوگيكالىق ىقپال دەسە، ۆ. ي. بەسپالكو «وقۋ ءۇردىسىن جۇزەگە اسىرۋدىڭ مازمۇندىق تەحنيكاسى» دەگەن انىقتاما بەرەدى.
گەوگرافيا ساباعىندا ستو تەحنولوگياسىن پايدالانۋدىڭ ادىس-تاسىلدەرى
قازىرگى كەزدە ەگەمەن ەلىمىزدە ءبىلىم بەرۋدىڭ جاڭا جۇيەسى جاسالىپ، الەمدىك ءبىلىم بەرۋ كەڭىستىگىنە ەنۋگە باعىت الۋدا. بۇل وقۋ - تاربيە ۇردىسىندەگى ەلەۋلى وزگەرىستەرگە بايلانىستى بولىپ وتىر. سەبەبى، ءبىلىم بەرۋ پاراديگماسى وزگەردى، ءبىلىم بەرۋدىڭ مازمۇنى جاڭارىپ، جاڭا كوزقاراس، جاڭاشا قارىم - قاتىناس پايدا بولۋدا. كەلەر ۇرپاققا قوعام تالابىنا ساي تاربيە مەن ءبىلىم بەرۋدە مۇعالىمدەردىڭ يننوۆاسيالىق ءىس - ارەكەتىنىڭ عىلىمي - پەداگوگيكالىق نەگىزدەرىن مەڭگەرۋى ماڭىزدى ماسەلەلەردىڭ ءبىرى.
عىلىم مەن تەحنيكانىڭ جەدەل دامىعان، اقپاراتتىق مالىمەتتەر اعىنى كۇشەيگەن زاماندا اقىل - وي مۇمكىندىگىن قالىپتاستىرىپ، ادامنىڭ قابىلەتىن، تالانتىن دامىتۋ ءبىلىم بەرۋ مەكەمەلەرىنىڭ باستى مىندەتى بولىپ وتىر. ول بۇگىنگى ءبىلىم بەرۋ كەڭىستىگىندەگى اۋاداي قاجەت جاڭارۋ وقىتۋشىنىڭ قاجىماس ىزدەنىمپازدىعى مەن شىعارماشىلىق جەمىسىمەن كەلمەك. سوندىقتان دا ءاربىر وقۋشىنىڭ قابىلەتىنە قاراي ءبىلىم بەرۋدى، ونى دەربەستىككە، ىزدەنىمپازدىققا، شىعارماشىلىققا تاربيەلەۋدى جۇزەگە اسىراتىن جاڭارتىلعان پەداگوگيكالىق تەحنولوگيانى مەڭگەرۋگە ۇلكەن بەتبۇرىس جاسالۋى قاجەت. ويتكەنى مەملەكەتتىك ءبىلىم ستاندارتى دەڭگەيىندە وقۋ ءۇردىسىن ۇيىمداستىرۋ جاڭا پەداگوگيكالىق تەحنولوگيانى ەندىرۋدى مىندەتتەيدى.[1]
ءبىلىم بەرۋ سالاسى قىزمەتكەرلەرىنىڭ الدىنا قويىلىپ وتىرعان مىندەتتەردىڭ ءبىرى – وقىتۋدىڭ ءادىس تاسىلدەرىن ۇنەمى جەتىلدىرىپ وتىرۋ جانە قازىرگى زامانعى پەداگوگيكالىق تەحنولوگيالاردى مەڭگەرۋ. قازىرگى تاڭدا وقىتۋشىلار جاڭا تەحنولوگيالار جانە ينتەراكتيۆتى ادىستەمەلەرىن ساباق بارىسىندا پايدالانا وتىرىپ ساباقتىڭ ساپالى ءارى قىزىقتى وتۋىنە ىقپالىن تيگىزۋدە.
بۇل تىعىرىقتان شىعۋدىڭ بىردەن - ءبىر جولى وقۋ - تاربيە پروسەسىندە جاڭا تەحنولوگيالاردىڭ ءادىس - تاسىلدەرىن ەنگىزۋ، ءاربىر ءبىلىم الۋشىلاردىڭ بىلىمگە دەگەن قىزىعۋشىلىقتارىن، تالپىنىسىن ارتتىرىپ، ءوز بەتىمەن ىزدەنۋگە، شىعارماشىلىق ەڭبەك ەتۋگە جول اشۋ. جاڭا تەحنولوگيالىق پروسەستىڭ نەگىزى – جاڭالىقتاردى قالىپتاستىرىپ جۇزەگە اسىرۋدىڭ تۇتاستىق قىزمەتى. جاڭاشىلدىق ءبىلىم دەڭگەيىنىڭ كوتەرىلۋىنە جاعداي تۋعىزادى.
قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ 2015 جىلعا دەيىنگى ءبىلىم بەرۋدى دامىتۋ تۇجىرىمداماسىندا «ورتا ءبىلىم بەرۋدىڭ ماقساتى – تەرەڭ ءبىلىم، كاسىبي داعدىلار نەگىزىندە ەركىن باعدارلاي بىلۋگە، ءوزىن – ءوزى ىسكە اسىرۋعا، ءوزىن – ءوزى دامىتۋ جانە ءوز بەتىنشە دۇرىس ادامگەرشىلىك تۇرعىسىنان شەشىم قابىلداۋعا قابىلەتتى جەكە تۇلعانى قالىپتاستىرۋ» دەپ كورسەتىلگەن.[2]
وسىعان بايلانىستى ءبىلىم بەرۋ ساپاسى بويىنشا باستى نازار ادامنىڭ العان ءبىلىمىن قولدانۋىنا قاجەتتى جانە ۇزدىكسىز وقۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن بىلىكتەر مەن داعدىلاردى قامتيتىن ساپالى ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىن قۇرۋعا باعىتتالۋى قاجەت.
ءبىز ۇستازدار قاۋىمى قانداي بولماسىن جاڭالىققا قۇلاق تۇرە جۇرەتىنىمىز ايقىن. جاڭا تەحنولوگيالاردى ساباقتا قولدانۋدىڭ تيىمدىلىگىن قاشان دا جولعا قويارىمىز انىق. قازىرگى كەزدە ءبىلىم بەرۋ ۇردىسىندە كوپتەگەن تەحنولوگيالار قولدانىلادى. سونىڭ ءبىرى «وقۋ مەن جازۋ ارقىلى سىن تۇرعىسىنان ويلاۋدى دامىتۋ» تەحنولوگياسىن باسشىلىققا الامىن.
گەوگرافيا ءپانىن وقۋشىلارعا وقىتىپ ۇيرەتۋدە ءمۇعالىم ۇنەمى ءوزىنىڭ وي - ءورىسىن كەڭەيتۋگە، بىلىمىنە ءبىلىم قوسۋعا ءتيىس جانە وقىتۋدىڭ جاڭا تەحنولوگيالارىن مەڭگەرۋى قاجەت.
پەداگوگ – عالىمدار قازىرگى كەزدە قولدانىپ جۇرگەن ءبىلىم بەرۋ تەحنولوگياسى تەرمينىن ءار قىرىنان اشىپ كورسەتۋدە. تۇسىندىرمە سوزدىكتە «تەحنولوگيا – بۇل قانداي دا بولسىن ىستەگى، شەبەرلىكتەگى، ونەردەگى امالداردىڭ جيىنتىعى» دەلىنگەن.[3]
ب. ليحاچيەۆ پەداگوگيكالىق تەحنولوگيا وقۋ ۇردىسىندە بەلگىلى ءبىر ماقسات كوزدەيتىن پەداگوگيكالىق ىقپال دەسە، ۆ. ي. بەسپالكو «وقۋ ءۇردىسىن جۇزەگە اسىرۋدىڭ مازمۇندىق تەحنيكاسى» دەگەن انىقتاما بەرەدى.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
