- 04 ناۋ. 2024 23:59
- 211
ىبىراي التىنسارين «بالانىڭ ايلاسى»
اقتوبە وبلىسى،
اقتوبە قالاسى، «سىمبات» جەكە مەكتەبى
كۋرمالوۆا اسەل اگيسوۆنا
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ىبىراي التىنسارين «بالانىڭ ايلاسى»
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: قازاقتىڭ كورنەكتى اقىن، جازۋشىسى ى.ءالتىنساريننىڭ ءومىرى مەن شىعارماشىلىعى تۋرالى تەرەڭىرەك تانىسىپ، اڭگىمەنىڭ تاقىرىبى مەن جازۋشىنىڭ يدەيالىق مۇراتىن ماتىنگە سۇيەنە وتىرىپ اشۋ جانە شىعارماسىنداعى نەگىزگى ويدى تابا بىلۋگە ۇيرەتۋ.
دامىتۋشىلىق: وقۋشىلارعا باعىت-باعدار بەرە وتىرىپ، وزدىكتەرىنەن جۇمىس ىستەۋگە، شىعارماشىلىق جۇمىستا شاپشاڭدىق تانىتۋعا، وزدىگىنەن قورىتىندى شىعارۋعا ماشىقتاندىرۋ، تانىم بەلسەندىلىكتەرىن دامىتۋ.
تاربيەلىك: اڭگىمە ارقىلى جاماندىقتان اۋلاق جاقسىلىققا جاقىن بولۋعا، ادامگەرشىلىككە تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس ساباق.
ءتيپى: سىن تۇرعىسىنان ويلاۋ، دامىتۋ تەحنولوگياسى، اسسوسياسيا ءادىسى.
ادىس-تاسىلدەرى: وي قوزعاۋ، بەس جولدى ولەڭ قۇراستىرۋ،ۆەنن دياگرامماسى، اڭگىمەلەۋ، سۇراق-جاۋاپ.
كورنەكىلىگى: ى.ءالتىنساريننىڭ پورترەتى، ماتىنگە بايلانىستى پلاكاتقا سالىنعان سيۋجەتتى سۋرەت، ساباققا قاتىستى سىزبا نۇسقالار
ءپانارالىق بايلانىس: بەينەلەۋ ونەرى، قازاق ءتىلى.
ءى. ساباقتىڭ جوسپارى:
1. پسيحولوگيالىق دايىندىق.
2. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ.
3. جاڭا ساباق.
4. وي قوزعاۋ.
- ماتىنمەن جۇمىس؛
- سوزدىكپەن جۇمىس؛ /ءتۇرتىپ الۋ جۇيەسى INSERT/؛
- وقۋلىقپەن جۇمىس؛
- داپتەرمەن جۇمىس.
5. وي تولعانىس.
- ۆەنن دياگرامماسى؛
- بەس جولدى ولەڭ جازۋ:
6.ساباقتى قورىتىندىلاۋ.
7. ءۇي تاپسىرماسى.
8. وقۋشىلاردى باعالاۋ.
ساباقتىڭ بارىسى.
1.پسيحولوگيالىق دايىندىق.
وقۋشىلاردىڭ نازارلارىن ساباققا اۋدارۋ. وقۋشىلارعا 6 جولدى تاقپاق ايتقىزۋ.
كەل، بالالار، وينايىق،
وينايىق تا ويلايىق.
قانداي سۇراق بولسا دا.
تاپپاي ونى قويمايىق
العا قاراي سامعايىق،
ەكىلىكتى المايىق.
2. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ.
- بالالار، ۇيگە قانداي تاپسىرما بەرىلدى؟
- اڭگىمەگە بايلانىستى سۋرەتتەر سالىپ كەلۋ مەن ماقال-ماتەلدەر جيناستىرۋ.
- ب.سوكپاقبايەۆ كىم، ونىڭ قانداي اڭگىمەسىن وقىدىق؟
- قارت ماۋلەنگە نەگە ريزا بولىپ، نە ءۇشىن راحمەت ايتتى؟
3. وي اشار.
جاڭا ساباق توپتىق تالداۋ ارقىلى مەڭگەرىلەدى.
4.توپتاستىرۋ ستراتەگياسى.
– بالالار، ى.التىنسارين كىم جانە ول قاي جەردە، قاي جىلى دۇنيەگە كەلگەن.؟
– قانداي شىعارمالارى مەن ولەڭدەرىن بىلەسىڭدەر؟
– قانداي وقۋلىق جازدى؟
اقىن
1841-1889 ج.ج.
جازۋشى
ۇستاز
كەل، بالالار، وقىلىق!
قوستاناي وبلىسىندا
«قازاق حرەستوماتياسى»
دۇنيەگە كەلگەن
وقۋلىعىن جازدى.
«ونەر، ءبىلىم بار جۇرتتار»
- ولاي بولسا، وقۋلىقتىڭ 161 – بەتىن اشىڭدار، ى.ءالتىنساريننىڭ «بالانىڭ ايلاسى» اتتى اڭگىمەسىن وتەمىز.
5. وي قوزعاۋ.
ءماتىندى وقىماس بۇرىن، وقۋشىلاردىڭ جالپى «ايلا» تۋرالى ويلارىن ءبىلىپ الۋ قاجەت.
- ايلا دەگەن ءسوزدى قالاي تۇسىنەسىڭدەر؟
ا) ماتىنمەن جۇمىس.
ءماتىندى مانەرلەپ وقۋ، ءماتىننىڭ مازمۇنىمەن وقۋشىلاردى پلاكاتتاعى سۋرەتتەر ارقىلى تانىستىرۋ.
ءا) سوزدىكپەن جۇمىس. ءتۇرتىپ الۋ جۇيەسى.
تورە (تورەلىك) – شەشىم/ بارلىق ماسەلەنى شەشەتىن اقساقال نەمەسە اقىلدى ەر-ازاماتتى ايتامىز. /اكىم/
ايدىك – ۇلكەن
عالىم – ءبىلىمدى، جاڭالىق اشقان ادام.
ب) وقۋلىقپەن جۇمىس.
وقۋشىلارعا ءماتىندى مانەرلەپ وقىتۋ.
ۆ) داپتەرمەن جۇمىس.
3 قاتار جوسپار بويىنشا داپتەرگە ءماتىندى كوشىرىپ، وزدەرىنىڭ تۇسىنگەندەرىن باياندايدى.
1 – قاتار. عالىم مەن جىلاننىڭ تۇيەگە جولىعۋى
2 – قاتار. جەمىس اعاشىنا جولىعۋى
3 – قاتار. يتكە جولىعۋى.
6. وي تولعانىس.
- ۆەنن دياگرامماسى
ارقىلى كورسەتۋ. وسى تومەندەگى دياگرامما ارقىلى وقۋشىلار مىنەزدەمە بەرەدى.
ورتاق قاسيەت
- بەس جولدى ولەڭ جازۋ ستراتەگياسى
1. كىم؟
2. قانداي؟
3. نە ىستەدى؟
4. كىم ءۇشىن؟
5. جالپى ويدى تۇيىندەيدى.
6. ساباقتى قورىتىندىلاۋ.
- وقۋشىلارعا ۇلەستىرمەلى پاراقشالار تاراتىپ بەرۋ.
- سۇراق – جاۋاپ ارقىلى ساباقتى قورىتىندىلاۋ.
7. ۇيگە تاپسىرما بەرۋ.
اڭگىمەنى وقىپ، مازمۇنىن ايتۋعا دايىندالىپ كەلۋ، وزىڭە ۇناعان كورىنىستىڭ سۋرەتىن سالۋ.
8. وقۋشىلاردى بىلىمىنە قاراي باعالاۋ.
اقتوبە قالاسى، «سىمبات» جەكە مەكتەبى
كۋرمالوۆا اسەل اگيسوۆنا
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ىبىراي التىنسارين «بالانىڭ ايلاسى»
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: قازاقتىڭ كورنەكتى اقىن، جازۋشىسى ى.ءالتىنساريننىڭ ءومىرى مەن شىعارماشىلىعى تۋرالى تەرەڭىرەك تانىسىپ، اڭگىمەنىڭ تاقىرىبى مەن جازۋشىنىڭ يدەيالىق مۇراتىن ماتىنگە سۇيەنە وتىرىپ اشۋ جانە شىعارماسىنداعى نەگىزگى ويدى تابا بىلۋگە ۇيرەتۋ.
دامىتۋشىلىق: وقۋشىلارعا باعىت-باعدار بەرە وتىرىپ، وزدىكتەرىنەن جۇمىس ىستەۋگە، شىعارماشىلىق جۇمىستا شاپشاڭدىق تانىتۋعا، وزدىگىنەن قورىتىندى شىعارۋعا ماشىقتاندىرۋ، تانىم بەلسەندىلىكتەرىن دامىتۋ.
تاربيەلىك: اڭگىمە ارقىلى جاماندىقتان اۋلاق جاقسىلىققا جاقىن بولۋعا، ادامگەرشىلىككە تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس ساباق.
ءتيپى: سىن تۇرعىسىنان ويلاۋ، دامىتۋ تەحنولوگياسى، اسسوسياسيا ءادىسى.
ادىس-تاسىلدەرى: وي قوزعاۋ، بەس جولدى ولەڭ قۇراستىرۋ،ۆەنن دياگرامماسى، اڭگىمەلەۋ، سۇراق-جاۋاپ.
كورنەكىلىگى: ى.ءالتىنساريننىڭ پورترەتى، ماتىنگە بايلانىستى پلاكاتقا سالىنعان سيۋجەتتى سۋرەت، ساباققا قاتىستى سىزبا نۇسقالار
ءپانارالىق بايلانىس: بەينەلەۋ ونەرى، قازاق ءتىلى.
ءى. ساباقتىڭ جوسپارى:
1. پسيحولوگيالىق دايىندىق.
2. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ.
3. جاڭا ساباق.
4. وي قوزعاۋ.
- ماتىنمەن جۇمىس؛
- سوزدىكپەن جۇمىس؛ /ءتۇرتىپ الۋ جۇيەسى INSERT/؛
- وقۋلىقپەن جۇمىس؛
- داپتەرمەن جۇمىس.
5. وي تولعانىس.
- ۆەنن دياگرامماسى؛
- بەس جولدى ولەڭ جازۋ:
6.ساباقتى قورىتىندىلاۋ.
7. ءۇي تاپسىرماسى.
8. وقۋشىلاردى باعالاۋ.
ساباقتىڭ بارىسى.
1.پسيحولوگيالىق دايىندىق.
وقۋشىلاردىڭ نازارلارىن ساباققا اۋدارۋ. وقۋشىلارعا 6 جولدى تاقپاق ايتقىزۋ.
كەل، بالالار، وينايىق،
وينايىق تا ويلايىق.
قانداي سۇراق بولسا دا.
تاپپاي ونى قويمايىق
العا قاراي سامعايىق،
ەكىلىكتى المايىق.
2. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ.
- بالالار، ۇيگە قانداي تاپسىرما بەرىلدى؟
- اڭگىمەگە بايلانىستى سۋرەتتەر سالىپ كەلۋ مەن ماقال-ماتەلدەر جيناستىرۋ.
- ب.سوكپاقبايەۆ كىم، ونىڭ قانداي اڭگىمەسىن وقىدىق؟
- قارت ماۋلەنگە نەگە ريزا بولىپ، نە ءۇشىن راحمەت ايتتى؟
3. وي اشار.
جاڭا ساباق توپتىق تالداۋ ارقىلى مەڭگەرىلەدى.
4.توپتاستىرۋ ستراتەگياسى.
– بالالار، ى.التىنسارين كىم جانە ول قاي جەردە، قاي جىلى دۇنيەگە كەلگەن.؟
– قانداي شىعارمالارى مەن ولەڭدەرىن بىلەسىڭدەر؟
– قانداي وقۋلىق جازدى؟
اقىن
1841-1889 ج.ج.
جازۋشى
ۇستاز
كەل، بالالار، وقىلىق!
قوستاناي وبلىسىندا
«قازاق حرەستوماتياسى»
دۇنيەگە كەلگەن
وقۋلىعىن جازدى.
«ونەر، ءبىلىم بار جۇرتتار»
- ولاي بولسا، وقۋلىقتىڭ 161 – بەتىن اشىڭدار، ى.ءالتىنساريننىڭ «بالانىڭ ايلاسى» اتتى اڭگىمەسىن وتەمىز.
5. وي قوزعاۋ.
ءماتىندى وقىماس بۇرىن، وقۋشىلاردىڭ جالپى «ايلا» تۋرالى ويلارىن ءبىلىپ الۋ قاجەت.
- ايلا دەگەن ءسوزدى قالاي تۇسىنەسىڭدەر؟
ا) ماتىنمەن جۇمىس.
ءماتىندى مانەرلەپ وقۋ، ءماتىننىڭ مازمۇنىمەن وقۋشىلاردى پلاكاتتاعى سۋرەتتەر ارقىلى تانىستىرۋ.
ءا) سوزدىكپەن جۇمىس. ءتۇرتىپ الۋ جۇيەسى.
تورە (تورەلىك) – شەشىم/ بارلىق ماسەلەنى شەشەتىن اقساقال نەمەسە اقىلدى ەر-ازاماتتى ايتامىز. /اكىم/
ايدىك – ۇلكەن
عالىم – ءبىلىمدى، جاڭالىق اشقان ادام.
ب) وقۋلىقپەن جۇمىس.
وقۋشىلارعا ءماتىندى مانەرلەپ وقىتۋ.
ۆ) داپتەرمەن جۇمىس.
3 قاتار جوسپار بويىنشا داپتەرگە ءماتىندى كوشىرىپ، وزدەرىنىڭ تۇسىنگەندەرىن باياندايدى.
1 – قاتار. عالىم مەن جىلاننىڭ تۇيەگە جولىعۋى
2 – قاتار. جەمىس اعاشىنا جولىعۋى
3 – قاتار. يتكە جولىعۋى.
6. وي تولعانىس.
- ۆەنن دياگرامماسى
ارقىلى كورسەتۋ. وسى تومەندەگى دياگرامما ارقىلى وقۋشىلار مىنەزدەمە بەرەدى.
ورتاق قاسيەت
- بەس جولدى ولەڭ جازۋ ستراتەگياسى
1. كىم؟
2. قانداي؟
3. نە ىستەدى؟
4. كىم ءۇشىن؟
5. جالپى ويدى تۇيىندەيدى.
6. ساباقتى قورىتىندىلاۋ.
- وقۋشىلارعا ۇلەستىرمەلى پاراقشالار تاراتىپ بەرۋ.
- سۇراق – جاۋاپ ارقىلى ساباقتى قورىتىندىلاۋ.
7. ۇيگە تاپسىرما بەرۋ.
اڭگىمەنى وقىپ، مازمۇنىن ايتۋعا دايىندالىپ كەلۋ، وزىڭە ۇناعان كورىنىستىڭ سۋرەتىن سالۋ.
8. وقۋشىلاردى بىلىمىنە قاراي باعالاۋ.