ءىلياس جانسۇگىروۆ "جازعىتۇرىم"
انا ءتىلى (3 سىنىپ)
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ءى.جانسۇگىروۆ. «جازعىتۇرىم»
ساباقتىڭ ماقساتى: جىل مەزگىلدەرى تۋرالى ماعلۇمات بەرۋ.
بىلىمدىلىگى: اقىن شىعارماشىلىعىمەن تانىستىرا وتىرىپ، ولەڭنىڭ كوركەمدىك ەرەكشەلىگى مەن تاربيەلىك ءمانىن اشۋ.
دامىتۋشىلىعى: ولەڭنىڭ ءماتىنى ارقىلى سوزدىك قورىن بايىتۋعا ، ءوز ويىن قورىتىندىلاي الۋعا مۇمكىندىك اشۋ.
تاربيەلىلىگى: ادامگەرشىلىككە، ىزگىلىككە، تابيعاتتى سۇيۋگە، ايالاۋعا تاربيەلەۋ.
ءجۇرۋ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى.
ءىى. پسيحولوگيالىق احۋال.
ءىىى.جاڭا ساباق.
ا) جىل مەزگىلدەرى تۋرالى ايتۋ. (ءار جىل مەزگىلىنە توقتالىپ ءوتۋ.)
-ەندەشە، بالالار ءبىز بۇگىن ءى.جانسۇگىروۆتىڭ «جازعىتۇرىم» ولەڭىمەن تانىسامىز.
ءا) اۆتوردىڭ ومىربايانىمەن تانىسۋ.
ءىلياس جانسۇگىروۆ 1894 جىلى مامىر ايىندا تالدىقورعان وبلىسى، اقسۋ اۋدانى، قىزىلتاڭ كەڭشارىندا دۇنيەگە كەلگەن.قازاقتىڭ كورنەكتى اقىنى دۇنيەگە كەلگەن. قازاقتىڭ كورنەكتى قوعام قايراتكەرى، اقىن 1937 جىلى جالامەن ۇستالىپ، ناقاقتان قۇربان بولدى. ءىلياستىڭ «قۇلاگەر»، «كۇي»، «كۇيشى»، «دالا» پوەمالارى بار.
ب) ولەڭدى مانەرلەپ وقۋ.
ۆ) وقۋشىلارمەن سۇحبات.
1.ولەڭدە جىلدىڭ قاي مەزگىلى جىرلاعان؟
2.گۇل مەن اعاش جازعىتۇرى نەلىكتەن مايىسادى؟
3. «ماساتىداي» دەگەن ءسوزدىڭ ماعىناسىن قالاي تۇسىنەسىڭ؟
4. جازعىتۇرى جان-جانۋارلار قانداي كۇيگە تۇسەدى؟
ءىV. تازشا بالانىڭ تاپسىرماسى.
1.ناۋرىز ايىندا بولاتىن مەرەكەلەردى اتاڭدار:
8 ناۋرىز-انالار مەرەكەسى،
22 ناۋرىز -جىل باسى،
12 ساۋىر-عارىشكەرلەر كۇنى،
9 مامىر-جەڭىس كۇنى،
جۋرناليستەر كۇنى،
بايلانىسشىلار كۇنى،
مۇراجاي كۇنى.
2. جىل مەزگىلدەرىنىڭ ورتاق قاسيەتتەرىن تاۋىپ ايتۋ.
V. توپپەن جۇمىس.
ءى-توپ. سۋرەتكە قاراي وتىرىپ، ەسسە جازۋ. «قۇستارعا كومەك»
ءىى-توپ. سۋرەت سالۋ. «كوكتەم كەلدى»
ءىىى-توپ. سيۋجەتتى سۋرەتتەرگە قاراپ اڭگىمە جازۋ. «سەنبىلىك»
Vءى. «بەس جول ولەڭ»
زات ەسىم
سىن ەسىم
ەتىستىك
سەزىمدى بىلدىرەتىن ءسوز
سينونيم
Vءىى. جىل مەزگىلىنە بايلانىستى ىرىم-تيىم سوزدەردىڭ ماعىناسى.
*ءساۋىر ءبولماي-تاۋىر بولماس.
*ۇلىس كۇنى قار جاۋسا، نۇر جاۋادى، كەلەر جىلى جاقسى بولادى.
*ۇلىس كۇنى كۇن ساۋلەسىن توگىپ تۇرسا، سول جىلى مولشىلىق بولادى.
*ەگەر كوكتەمنىڭ العاشقى جاڭبىرىندا كۇن كۇركىرەسە، ءشوپ شۇيگىن شىعادى.
*كوكتەم قۇيىندى، داۋىلدى بولسا، قىس ايازدى بولادى.
*21 ناۋرىزدا كۇن مەن ءتۇن تەڭەلەدى.
كۇن ۇزارىپ، ءتۇن قىسقارادى.
Vءىىى. مانەرلەپ وقۋ.
ءىح. ولەڭدى ەكى بولىككە ءبولۋ، ءار بولىككە ات قويۋ.
ح. قورىتىندىلاۋ. سۇراق-جاۋاپ ارقىلى.
1. اباي قۇنانبايەۆتىڭ «جازعىتۇرى» ولەڭىمەن ءىلياس جانسۇگىروۆتىڭ «جازعىتۇرىم» ولەڭىندە قانداي ايىرماشىلىقتار بار، قانداي ۇقساستىقتار بار؟
2. ولەڭدە كوكتەمنىڭ قانداي بەلگىلەرى ايتىلعان؟
ءحى. ۇيگە تاپسىرما
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ءى.جانسۇگىروۆ. «جازعىتۇرىم»
ساباقتىڭ ماقساتى: جىل مەزگىلدەرى تۋرالى ماعلۇمات بەرۋ.
بىلىمدىلىگى: اقىن شىعارماشىلىعىمەن تانىستىرا وتىرىپ، ولەڭنىڭ كوركەمدىك ەرەكشەلىگى مەن تاربيەلىك ءمانىن اشۋ.
دامىتۋشىلىعى: ولەڭنىڭ ءماتىنى ارقىلى سوزدىك قورىن بايىتۋعا ، ءوز ويىن قورىتىندىلاي الۋعا مۇمكىندىك اشۋ.
تاربيەلىلىگى: ادامگەرشىلىككە، ىزگىلىككە، تابيعاتتى سۇيۋگە، ايالاۋعا تاربيەلەۋ.
ءجۇرۋ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى.
ءىى. پسيحولوگيالىق احۋال.
ءىىى.جاڭا ساباق.
ا) جىل مەزگىلدەرى تۋرالى ايتۋ. (ءار جىل مەزگىلىنە توقتالىپ ءوتۋ.)
-ەندەشە، بالالار ءبىز بۇگىن ءى.جانسۇگىروۆتىڭ «جازعىتۇرىم» ولەڭىمەن تانىسامىز.
ءا) اۆتوردىڭ ومىربايانىمەن تانىسۋ.
ءىلياس جانسۇگىروۆ 1894 جىلى مامىر ايىندا تالدىقورعان وبلىسى، اقسۋ اۋدانى، قىزىلتاڭ كەڭشارىندا دۇنيەگە كەلگەن.قازاقتىڭ كورنەكتى اقىنى دۇنيەگە كەلگەن. قازاقتىڭ كورنەكتى قوعام قايراتكەرى، اقىن 1937 جىلى جالامەن ۇستالىپ، ناقاقتان قۇربان بولدى. ءىلياستىڭ «قۇلاگەر»، «كۇي»، «كۇيشى»، «دالا» پوەمالارى بار.
ب) ولەڭدى مانەرلەپ وقۋ.
ۆ) وقۋشىلارمەن سۇحبات.
1.ولەڭدە جىلدىڭ قاي مەزگىلى جىرلاعان؟
2.گۇل مەن اعاش جازعىتۇرى نەلىكتەن مايىسادى؟
3. «ماساتىداي» دەگەن ءسوزدىڭ ماعىناسىن قالاي تۇسىنەسىڭ؟
4. جازعىتۇرى جان-جانۋارلار قانداي كۇيگە تۇسەدى؟
ءىV. تازشا بالانىڭ تاپسىرماسى.
1.ناۋرىز ايىندا بولاتىن مەرەكەلەردى اتاڭدار:
8 ناۋرىز-انالار مەرەكەسى،
22 ناۋرىز -جىل باسى،
12 ساۋىر-عارىشكەرلەر كۇنى،
9 مامىر-جەڭىس كۇنى،
جۋرناليستەر كۇنى،
بايلانىسشىلار كۇنى،
مۇراجاي كۇنى.
2. جىل مەزگىلدەرىنىڭ ورتاق قاسيەتتەرىن تاۋىپ ايتۋ.
V. توپپەن جۇمىس.
ءى-توپ. سۋرەتكە قاراي وتىرىپ، ەسسە جازۋ. «قۇستارعا كومەك»
ءىى-توپ. سۋرەت سالۋ. «كوكتەم كەلدى»
ءىىى-توپ. سيۋجەتتى سۋرەتتەرگە قاراپ اڭگىمە جازۋ. «سەنبىلىك»
Vءى. «بەس جول ولەڭ»
زات ەسىم
سىن ەسىم
ەتىستىك
سەزىمدى بىلدىرەتىن ءسوز
سينونيم
Vءىى. جىل مەزگىلىنە بايلانىستى ىرىم-تيىم سوزدەردىڭ ماعىناسى.
*ءساۋىر ءبولماي-تاۋىر بولماس.
*ۇلىس كۇنى قار جاۋسا، نۇر جاۋادى، كەلەر جىلى جاقسى بولادى.
*ۇلىس كۇنى كۇن ساۋلەسىن توگىپ تۇرسا، سول جىلى مولشىلىق بولادى.
*ەگەر كوكتەمنىڭ العاشقى جاڭبىرىندا كۇن كۇركىرەسە، ءشوپ شۇيگىن شىعادى.
*كوكتەم قۇيىندى، داۋىلدى بولسا، قىس ايازدى بولادى.
*21 ناۋرىزدا كۇن مەن ءتۇن تەڭەلەدى.
كۇن ۇزارىپ، ءتۇن قىسقارادى.
Vءىىى. مانەرلەپ وقۋ.
ءىح. ولەڭدى ەكى بولىككە ءبولۋ، ءار بولىككە ات قويۋ.
ح. قورىتىندىلاۋ. سۇراق-جاۋاپ ارقىلى.
1. اباي قۇنانبايەۆتىڭ «جازعىتۇرى» ولەڭىمەن ءىلياس جانسۇگىروۆتىڭ «جازعىتۇرىم» ولەڭىندە قانداي ايىرماشىلىقتار بار، قانداي ۇقساستىقتار بار؟
2. ولەڭدە كوكتەمنىڭ قانداي بەلگىلەرى ايتىلعان؟
ءحى. ۇيگە تاپسىرما
You Might Also Like
