- 05 ناۋ. 2024 04:08
- 320
ج. مولداعالييەۆ «مەن قازاقپىن» پوەماسى
قازاق ادەبيەتى 11 سىنىپ
تاقىرىبى: ج. مولداعالييەۆ «مەن قازاقپىن» پوەماسى
ماقساتى «مەن - قازاقپىن» پوەماسىنىڭ مازمۇنىن ءتۇسىنۋ، پوەمانى بۇگىنگى ومىرمەن بايلانىستىرۋ؛ وزىندىك كوزقاراس، پىكىرىن قورعاۋعا باعىتتاۋ
مىندەتتەرى:
- پوەمانىڭ نەگىزگى يدەياسىن اشۋ.
- پوەما جەلىسىندەگى تۇلعالارعا توقتالۋ.
- پوەماداعى استارلى ويدى توپتىق، جۇپتىق جۇمىستار ارقىلى كورسەتۋ.
- ءوز بەتىنشە تاقىرىپتى اشۋعا ىقپال ەتۋ.
جەتىستىك كريتەرييلەرى ا) توپپەن بىرلەسە جۇمىس جاساي بىلەدى؛
ءا) تاقىرىپتى اشا الادى؛
ب) بىلىمدەرىن، ءبىر - ءبىرىنىڭ جاۋاپتارىن تولىقتىرادى. ا) توپپەن بىرلەسە وتىرىپ وزدەرىنىڭ تىڭ يدەيالارىن ۇسىنا الادى؛
ءا) جەكە تاپسىرمالاردا بەلسەندىلىك كورسەتەدى؛
ب) كوشباسشىلىق تانىتادى. ا) وقۋشىلار پوەمامەن؛
ءا) وزىندىك پىكىر ءبىلدىرۋ جانە ءبىلىمدى ءوز بەتتەرىمەن رەتتەۋ سىندى ىسكەرلىكتەرى بايقالادى؛
ب) ۇجىمدا ءوز ويلارىن ەركىن جانە تەرەڭ جەتكىزە بىلەدى.
نەگىزگى يدەيالار: پوەمانى ومىرمەن بايلانىستىرۋ
باعالاۋ: باعالاۋ كەستەسى بەرىلەدى الدىن الا سونىمەن توپ باسشىلارى بالدارىن ايتادى
ۇيىمداستىرۋ
/2 مين/ وقۋشىلاردى تۇگەندەيدى، ساباققا دايىندىعىن قاداعالايدى، بۇگىنگى كۇندەرىنە ساتتىلىك تىلەيدى
ءۇنتاسپادان ءۇزىندى تىڭدالادى
كۇننىڭ شۋاعىنداعى «مەن كىممىن؟» سۇراعىنا جاۋاپ بەرۋ ارقىلى كۇننىڭ ءار ساۋلەسىندەگى پاتريوتتىق سوزدەرمەن توپقا بولىنەدى (ءى توپ – كوكبايراقتى تۋىم بار، دارحان كوڭىل ەلىم بار، بايلىعى بار جەرىم بار، جازيرالى دالام بار، بيىك بەلەس تاۋىم بار، اسەم، كوركەم تابيعاتىم تاعى بار، سارقىلمايتىن وزەن - كولىم ول دا بار - مەن - قازاقپىن، ءىى توپ – شەشەن سويلەر ءتىلىم بار، مۇسىلماندىق ءدىنىم بار، ىزگى ءداستۇر سالتىم بار، كوپۇلتتى مەنىڭ ۇلتىم بار، كەۋدەمدە نامىس وتىم بار، ەلىمە ارنالعان ۇندەۋ بار، قۇندىلىعىم جانە بار، رۋحاني ءبىز جاڭعىرىپ، بولاشاققا سەنەتىن – مەن - قازاقپىن، ءىىى توپ – قاhارلى مەنىڭ قىرانىم بار، بايگەگە قوسار تۇلپارىم بار، قالىقتاپ ۇشار سۇڭقارىم بار، ەل قورعاعان باتىرىم بار، جىر ارنايتىن اقىنىم بار، اقىلگوي دانا ۇلىلار بار، قارتتارىم اسىل قازىنام بار، ەل باسقارعان ەلباسىم بار – مەن - قازاقپىن)
ءمۇعالىم ءسوزى: مىنە، كۇن شۋاعىنداعى مەن كىممىن سۇراعىنا جاۋاپ الدىق. ولاي بولسا، بۇگىنگى ساباعىمىزدىڭ تاقىرىبى قالاي اتالادى ەكەن؟
وقۋشىلار: «مەن - قازاقپىن»
ءمۇعالىم ءسوزى: ال ەندەشە ساباعىمىزدىڭ ماقساتى قانداي بولماق؟ قالاي ويلايسىزدار؟
(وقۋشىلار ءوز ويلارىن ايتادى، سوسىن ءمۇعالىم ساباقتىڭ ماقساتىن ايقىندايدى.)
ءبىلۋ جانە ءتۇسىنۋ
«پيسسا» ءادىسى بويىنشا پوەمانىڭ اۆتورى اقىن ج. مولداعالييەۆتىڭ ءومىرى مەن شىعارماشىلىعى بويىنشا سۇراقتار دايىنداپ، وعان ءار توپ جاۋاپ بەرەدى.
1 - توپ، 2 - توپ، 3 - توپ.
بەينەروليكتەن ج. مولداعالييەۆتىڭ «مەن – قازاقپىن» پوەماسىنان ءۇزىندى تىڭدايدى
قالاي ويلايسىڭدار بۇل پوەمانىڭ باستى تاقىرىبى نە؟ – ۇلت، حالىق
نەگىزگى يدەياسى قانداي؟ - حالىقتىڭ ولمەس تاريحى، باستان كەشكەن كەزەڭدەرى، ۇلتتىق تاۋەلسىزدىك جولىنداعى كۇرەسى.
پوەمانىڭ جانرى قانداي؟
- ليريكا - پۋبليسيستيكالىق ستيلدە جازىلعان پوەما.
ولاي بولسا، سىزدەر ءبىرىنشى پوەمانى ىشتەي وقىپ، سوسىن كوكتەيل تاياقشالارىمەن جۇپتا ءبولىسىپ، توپتا تالقىلاپ، «جۇبان شىعارماشىلىعىنان قازاقتىڭ ناعىز ۇلتتىق پوەزياسىن كورەمىز بە؟ پوەماسىندا قانداي كەزەڭدەردەگى وقيعالار سيپاتتالادى جانە قانداي عاسىرلاردى قامتيدى دەگەن ساۋالدار بويىنشا پوستەر قورعايسىزدار جانە پوەمانى وقۋ بارىسىندا وزدەرىڭىزگە تۇسىنىكسىز.
باتىس قازاقستان وبىلىسى، زەلەنوۆ اۋدانى، ەگىندىبۇلاق اۋىلى
ەگىندىبۇلاق جوبب «مەكتەپ - بالاباقشا» كەشەنىنىڭ
قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتى ءپانىنىڭ ءمۇعالىمى
جانناتوۆا اسەمنۇر تالعات قىزى
ۇزدىك ۇستاز بايگەسىنە
ج. مولداعالييەۆ «مەن قازاقپىن» پوەماسى جۇكتەۋ
تاقىرىبى: ج. مولداعالييەۆ «مەن قازاقپىن» پوەماسى
ماقساتى «مەن - قازاقپىن» پوەماسىنىڭ مازمۇنىن ءتۇسىنۋ، پوەمانى بۇگىنگى ومىرمەن بايلانىستىرۋ؛ وزىندىك كوزقاراس، پىكىرىن قورعاۋعا باعىتتاۋ
مىندەتتەرى:
- پوەمانىڭ نەگىزگى يدەياسىن اشۋ.
- پوەما جەلىسىندەگى تۇلعالارعا توقتالۋ.
- پوەماداعى استارلى ويدى توپتىق، جۇپتىق جۇمىستار ارقىلى كورسەتۋ.
- ءوز بەتىنشە تاقىرىپتى اشۋعا ىقپال ەتۋ.
جەتىستىك كريتەرييلەرى ا) توپپەن بىرلەسە جۇمىس جاساي بىلەدى؛
ءا) تاقىرىپتى اشا الادى؛
ب) بىلىمدەرىن، ءبىر - ءبىرىنىڭ جاۋاپتارىن تولىقتىرادى. ا) توپپەن بىرلەسە وتىرىپ وزدەرىنىڭ تىڭ يدەيالارىن ۇسىنا الادى؛
ءا) جەكە تاپسىرمالاردا بەلسەندىلىك كورسەتەدى؛
ب) كوشباسشىلىق تانىتادى. ا) وقۋشىلار پوەمامەن؛
ءا) وزىندىك پىكىر ءبىلدىرۋ جانە ءبىلىمدى ءوز بەتتەرىمەن رەتتەۋ سىندى ىسكەرلىكتەرى بايقالادى؛
ب) ۇجىمدا ءوز ويلارىن ەركىن جانە تەرەڭ جەتكىزە بىلەدى.
نەگىزگى يدەيالار: پوەمانى ومىرمەن بايلانىستىرۋ
باعالاۋ: باعالاۋ كەستەسى بەرىلەدى الدىن الا سونىمەن توپ باسشىلارى بالدارىن ايتادى
ۇيىمداستىرۋ
/2 مين/ وقۋشىلاردى تۇگەندەيدى، ساباققا دايىندىعىن قاداعالايدى، بۇگىنگى كۇندەرىنە ساتتىلىك تىلەيدى
ءۇنتاسپادان ءۇزىندى تىڭدالادى
كۇننىڭ شۋاعىنداعى «مەن كىممىن؟» سۇراعىنا جاۋاپ بەرۋ ارقىلى كۇننىڭ ءار ساۋلەسىندەگى پاتريوتتىق سوزدەرمەن توپقا بولىنەدى (ءى توپ – كوكبايراقتى تۋىم بار، دارحان كوڭىل ەلىم بار، بايلىعى بار جەرىم بار، جازيرالى دالام بار، بيىك بەلەس تاۋىم بار، اسەم، كوركەم تابيعاتىم تاعى بار، سارقىلمايتىن وزەن - كولىم ول دا بار - مەن - قازاقپىن، ءىى توپ – شەشەن سويلەر ءتىلىم بار، مۇسىلماندىق ءدىنىم بار، ىزگى ءداستۇر سالتىم بار، كوپۇلتتى مەنىڭ ۇلتىم بار، كەۋدەمدە نامىس وتىم بار، ەلىمە ارنالعان ۇندەۋ بار، قۇندىلىعىم جانە بار، رۋحاني ءبىز جاڭعىرىپ، بولاشاققا سەنەتىن – مەن - قازاقپىن، ءىىى توپ – قاhارلى مەنىڭ قىرانىم بار، بايگەگە قوسار تۇلپارىم بار، قالىقتاپ ۇشار سۇڭقارىم بار، ەل قورعاعان باتىرىم بار، جىر ارنايتىن اقىنىم بار، اقىلگوي دانا ۇلىلار بار، قارتتارىم اسىل قازىنام بار، ەل باسقارعان ەلباسىم بار – مەن - قازاقپىن)
ءمۇعالىم ءسوزى: مىنە، كۇن شۋاعىنداعى مەن كىممىن سۇراعىنا جاۋاپ الدىق. ولاي بولسا، بۇگىنگى ساباعىمىزدىڭ تاقىرىبى قالاي اتالادى ەكەن؟
وقۋشىلار: «مەن - قازاقپىن»
ءمۇعالىم ءسوزى: ال ەندەشە ساباعىمىزدىڭ ماقساتى قانداي بولماق؟ قالاي ويلايسىزدار؟
(وقۋشىلار ءوز ويلارىن ايتادى، سوسىن ءمۇعالىم ساباقتىڭ ماقساتىن ايقىندايدى.)
ءبىلۋ جانە ءتۇسىنۋ
«پيسسا» ءادىسى بويىنشا پوەمانىڭ اۆتورى اقىن ج. مولداعالييەۆتىڭ ءومىرى مەن شىعارماشىلىعى بويىنشا سۇراقتار دايىنداپ، وعان ءار توپ جاۋاپ بەرەدى.
1 - توپ، 2 - توپ، 3 - توپ.
بەينەروليكتەن ج. مولداعالييەۆتىڭ «مەن – قازاقپىن» پوەماسىنان ءۇزىندى تىڭدايدى
قالاي ويلايسىڭدار بۇل پوەمانىڭ باستى تاقىرىبى نە؟ – ۇلت، حالىق
نەگىزگى يدەياسى قانداي؟ - حالىقتىڭ ولمەس تاريحى، باستان كەشكەن كەزەڭدەرى، ۇلتتىق تاۋەلسىزدىك جولىنداعى كۇرەسى.
پوەمانىڭ جانرى قانداي؟
- ليريكا - پۋبليسيستيكالىق ستيلدە جازىلعان پوەما.
ولاي بولسا، سىزدەر ءبىرىنشى پوەمانى ىشتەي وقىپ، سوسىن كوكتەيل تاياقشالارىمەن جۇپتا ءبولىسىپ، توپتا تالقىلاپ، «جۇبان شىعارماشىلىعىنان قازاقتىڭ ناعىز ۇلتتىق پوەزياسىن كورەمىز بە؟ پوەماسىندا قانداي كەزەڭدەردەگى وقيعالار سيپاتتالادى جانە قانداي عاسىرلاردى قامتيدى دەگەن ساۋالدار بويىنشا پوستەر قورعايسىزدار جانە پوەمانى وقۋ بارىسىندا وزدەرىڭىزگە تۇسىنىكسىز.
باتىس قازاقستان وبىلىسى، زەلەنوۆ اۋدانى، ەگىندىبۇلاق اۋىلى
ەگىندىبۇلاق جوبب «مەكتەپ - بالاباقشا» كەشەنىنىڭ
قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتى ءپانىنىڭ ءمۇعالىمى
جانناتوۆا اسەمنۇر تالعات قىزى
ۇزدىك ۇستاز بايگەسىنە
ج. مولداعالييەۆ «مەن قازاقپىن» پوەماسى جۇكتەۋ