جابايى جانۋارلاردىڭ قىسقى تىرشىلىگى
ۇيىمداستىرىلعان اشىق وقۋ قىزمەتى
توبى: «جازيرا» ورتاڭعى
ءبىلىم بەرۋ سالاسى: «تانىم»
ءبولىمى: «جاراتىلىستانۋ»
تاقىرىبى: جابايى جانۋارلاردىڭ قىسقى تىرشىلىگى
ماقساتى: جابايى جانۋارلاردىڭ سىرتقى تۇرىمەن تىرشىلىك قالپى تۋرالى تۇسىنىكتەرىن كەڭەيتۋ. جاندى تابيعاتقا قىزىعۋشىلىقتارىن، باستامالارىن، جاۋاپكەرشىلىكتەرىن قالىپتاستىرۋ. كوزبەن قابىلداۋ، فونەماتيكالىق ەستۋ قابىلەتىن، ەستە ساقتاۋ قابىلەتىن، زەيىنىن دامىتۋ. قۇرداستارىنىڭ جاۋاپتارىن تىڭداي بىلۋگە جانە جانۋارلارعا قامقورلىق كورسەتە بىلۋگە تاربيەلەۋ.
ءادىس – تاسىلدەر: ءتۇسىندىرۋ، كورسەتۋ، اڭگىمەلەسۋ، سۇراق - جاۋاپ، ويىن.
الدىن - الا جۇرگىزىلەتىن جۇمىس: جابايى جانۋارلار تۋرالى اڭگىمە جۇرگىزۋ.
قاجەتتى كورنەكى قۇرال: جابايى جانۋارلاردىڭ سۋرەتتەرى.
پيلينگۆالدىق كومپونەنت: جابايى جانۋارلار - ديكيە جيۆوتنىە - Wild animals.
موتيۆاسيالىق قوزعاۋشى
جىلۋلىق شەڭبەرى.
قۋانامىن مەندە،
قۋاناسىن سەندە،
قۋانايىق دوستارىم،
ارايلاپ اتقان كۇنگە
لۋچيك، لۋچيك زولوتوي
لۋچ ۆەزدە ي لۋچ سومنوي
دوبرو ۆ تەبە دوبرو ۆو منە
دوبرو كرۋگوم نا ۆسەي زەملە
Icanseehello
You can see hello
I can see hello to you
You can see hello to me
Hello، hello to you
ىزدەنۋ - ۇيىمداستىرۋشى
ءقازىر جىلدىڭ قاي مەزگىلى؟
قىس مەزگىلىندە نەشە اي بار؟
قىس مەزگىلىندە قانداي ەرەكشەلىكتەر بولادى؟
- بالالار مەن سەندەرگە جۇمباق جاسىرامىن، مۇقيات تىڭداپ جاۋابىن شەشۋگە تىرىسامىز.
1. قىردا جۇرەر ول جورتىپ،
ءىنى دە جوق بارمايتىن،
قۇيرىعىمەن بۇلتارىپ،
قانداي اڭ ول الدايتىن؟ /تۇلكى/
تۇلكى وتە لاس، ونىڭ ىنىنە كىرە بەرىستە تاماق قالدىقتارى شاشىلىپ جاتادى. تۇلكىلەر جۇپتاسىپ ءومىر سۇرەدى ەكەن. ءبىراقتا كۇن سالقىنداعاندا تۇلكىلەر جان - جاققا ءوز بەتتەرىمەن تاراپ كەتەدى ەكەن.
كەلەسى جۇمباقتى مۇقيات تىڭدايمىز
2. ۇستىنەن تونى تۇسپەگەن،
سوندا دا اراز قىسپەنەن /ايۋ/
ايۋ دا قوياندار سياقتى اپانىڭ ەشكىمگە بىلدىرتپەۋ ءۇشىن ءىز جاسىرادى ەكەن. ايۋ وتە ەپتى، ول جاقسى جۇزە الادى جانە تەز جۇگىرەدى، اعاشقا دا ورمەلەپ شىعا الادى.
3. سۇرعىلت تارتقان ءتۇسى بار،
اقسيعان كوپ ءتىسى بار،
تىنىم تاپپاي جۇگىرىپ،
سىلەكەيى شۇبىرعان،
اۋىل ماڭىن توريدى /قاسقىر/
قاسقىر كۇشتى ءارى شاپشاڭ اڭ، ونىڭ اقىلى مەن ايلاسى تۇلكىدەندە اسىپ تۇسەدى. ولار جەمتىگىن اۋلاۋ ءۇشىن بىرنەشە ساعات بويى جورتا الادى.
4. جىلقى تۇمسىق، ەشكى قۇيرىق.
ەسەك قۇلاق، تۇيە ەرىندى،
ءتورت اياعى تەڭ ەمەس.
ءبىرى ۇزىن، ءبىرى قىسقا.
قورقاق ءوزى، قىلي كوزى /قويان/
قوياندار سۇر قوياندار جانە اق قوياندار بولىپ بولىنەدى. قوياندار كوجەكتەرىن وزگەشە تاربيەلەيدى. ولار جاڭا تۋعان ءالسىز كوجەكتەرىن جاۋىنان قورعاۋ ءۇشىن كەز كەلگەن بۇتانىڭ اراسىنا تاستاپ كەتەدى.
- بالالار مەن سەندەرگە قانداي اڭدار تۋرالى جۇمباق جاسىردىم؟
بۇلاردىڭ بارلىعىن جابايى اڭدار دەيمىز.
- نەلىكتەن ولاردى جابايى اڭدار دەيمىز؟
قىس مەزگىلىندە ورمان، دالالىق جەرلەردە اڭدار كەزىپ جۇرگەندە ولاردىڭ ىزدەرى قالادى
بارلىعىمىز ەكرانعا قاراپ اڭداردىڭ ىزىمەن تانىسامىز
سۋرەتپەن جۇمىس
ديداكتيكالىق ويىن «ءىزىن تاپ»
- ال، بۇگىن ءبىز وسى جابايى اڭداردىڭ قىسقى تىرشىلىگى تۋرالى اڭگىمەلەيتىن بولامىز
ايۋ - قىستا اپانىندا ۇزاق ۇيقىعا كەتەدى. ايۋ جاز بەن كۇز ايلارىندا شامادان تىس قورەكتەنىپ، دەنەسىنە ماي جيناپ الادى. قىستا ايۋدىڭ ەكى - ءۇش قونجىعى دۇنيەگە كەلەدى. دۇنيەگە كەلگەن كىپ - كىشكەنتاي قونجىقتارىن اناسى سۇتىمەن اسىرايدى.
قاسقىر - قاسقىرلار توپتاسىپ ءومىر سۇرەدى. بىرىگىپ اڭ اۋلايدى، بولتىرىكتەرىن دە بىرىگىپ اسىرايدى. قاسقىرلار جازدا جۇپ بولىپ ءومىر سۇرەدى ال جىلدىڭ سۋىق مەزگىلىندە توپ بولىپ جينالادى، ءسويتىپ تەك جابايى نە ءۇي جانۋارلارىنا عانا ەمەس، ادام ءومىرى ۇشىندە ءقاۋىپ توڭدىرەدى. ولار قىستا ۇيقىعا جاتپايدى.
قويان - ماۋسىمعا بايلانىستى ءتۇسىن وزگەرتىپ وتىرادى. جازدا قوڭىرقاي تۇسكە ەنەدى، ال قىستا جىلى، اپپاق ۇلپىلدەك تون كيەدى. ولاردى قىستا اق قاردان اجىراتۋ قيىن - اق. قوياندار قىسقا ازىق دايىندامايدى. ولار قىس مەزگىلىندە اعاش قابىعىمەن قورەكتەنەدى.
تۇلكى - تۇلكىنىڭ ەستۋ قابىلەتى ەرەكشە جاقسى دامىعان. قىستا قار استىنان تىشقاننىڭ دىبىسىن ەستي سالىسىمەن، سول جەردى قازىپ تىشقاندى ۇستاپ الادى. تۇلكىلەر جۇپتاسىپ ءومىر سۇرەدى، كۇن سالقىنداعاندا ءوز بەتتەرىمەن تاراپ كەتەدى ەكەن. قىستا اعاش قۋىستارىندا قىستايدى. توڭىپ قالماۋ ءۇشىن دومالانىپ الىپ، ۇلپىلدەك قۇيرىعىمەن تۇمسىعىن بۇركەپ ۇيىقتايدى.
پيلينگۆالدىق كومپونەنت: جابايى اڭدار - ديكيە جيۆوتنىە - Wild animals.
سىقىرلاعان قاردىڭ دىبىسى ەستىلەدى توپقا قويان كىرەدى. بالالارمەن امانداسىپ ولاردان كومەك سۇرايدى.
- بالالار، مەن دالادا تۇلكىدەن قاشىپ ءجۇرىپ توڭىپ قالدىم سەندەرگە جىلىنۋعا كەلدىم.
- قوش كەلدىڭ قويانجان كەل ءبىزدىڭ بالالارمەن بىرگە سەرگىپ كوڭىلىڭدى كوتەر، ءبىزدىڭ بالالار ساعان سۇيىكتى ءسابىزىڭدى جاساپ بەرەدى.
سەرگىتۋ ءساتى "قىدىرىپ قايتايىق"
- بالالار قوياندى ورتاعا الىپ بىرگە سەرگىپ الايىق
شىعارماشىلىق جۇمىس
- بالالار، قويانعا ونىڭ سۇيىكتى اسى ءسابىزدى 3 د بوياۋمەن بوياپ بەرەيىك قوياننىڭ كوڭىلى كوتەرىلىپ قالسىن
الدارىندا تۇرعان ءسابىزدى سىزىعىنان شىعارماي كولەمدى بوياۋمەن بويايمىز.
قويانعا ءسابىزدى بەرەدى قويان ريزاشىلىعىن ايتىپ توپتان شىعىپ كەتەدى
رەفلەكسيۆتى - كوررەكسيالاۋشى.
- قىستان جانۋارلار مەن اڭدار قالاي قورعانادى؟
- ادامدار ولارعا قانداي كومەك كورسەتە الادى؟
- قانداي جانۋارلار قىسقا ازىق جينايدى؟
- ال قانداي جانۋارلار ازىقجينامايدى؟
- جانۋارلاردىڭ قىسقى تىرشىلىگى تۋرالى نە بىلدىك؟
كوللاج. 2 مولبەرتكە پلاكات ىلىنەدى.
1 ءشى مولبەرتكە جابايى جانۋارلار قانداي ەرتەگىلەردە كەزدەسەدى؟
2 ءشى مولبەرتتە جانۋارلاردىڭ قىسقى تىرشىلىگىن بەينەلەۋ.
كۇتىلەتىن ناتيجە:
بىلەدى: جابايى جانۋارلاردى تانىپ بىلەدى.
يگەردى: جابايى جانۋارلاردى ءۇي جانۋارلارىنان اجىراتا بىلەدى.
جاساي الادى: جابايى جانۋارلاردىڭ سىرتقى ەرەكشەلىكتەرىن، ولاردىڭ قيمىلىن كەلتىرۋدى.
«جازيرا» ورتاڭعى توبىنىڭ
ۇيىمداستىرىلعان اشىق وقۋ قىزمەتى
تاربيەشى: تابىلدييەۆا ا. ت.
توبى: «جازيرا» ورتاڭعى
ءبىلىم بەرۋ سالاسى: «تانىم»
ءبولىمى: «جاراتىلىستانۋ»
تاقىرىبى: جابايى جانۋارلاردىڭ قىسقى تىرشىلىگى
ماقساتى: جابايى جانۋارلاردىڭ سىرتقى تۇرىمەن تىرشىلىك قالپى تۋرالى تۇسىنىكتەرىن كەڭەيتۋ. جاندى تابيعاتقا قىزىعۋشىلىقتارىن، باستامالارىن، جاۋاپكەرشىلىكتەرىن قالىپتاستىرۋ. كوزبەن قابىلداۋ، فونەماتيكالىق ەستۋ قابىلەتىن، ەستە ساقتاۋ قابىلەتىن، زەيىنىن دامىتۋ. قۇرداستارىنىڭ جاۋاپتارىن تىڭداي بىلۋگە جانە جانۋارلارعا قامقورلىق كورسەتە بىلۋگە تاربيەلەۋ.
ءادىس – تاسىلدەر: ءتۇسىندىرۋ، كورسەتۋ، اڭگىمەلەسۋ، سۇراق - جاۋاپ، ويىن.
الدىن - الا جۇرگىزىلەتىن جۇمىس: جابايى جانۋارلار تۋرالى اڭگىمە جۇرگىزۋ.
قاجەتتى كورنەكى قۇرال: جابايى جانۋارلاردىڭ سۋرەتتەرى.
پيلينگۆالدىق كومپونەنت: جابايى جانۋارلار - ديكيە جيۆوتنىە - Wild animals.
موتيۆاسيالىق قوزعاۋشى
جىلۋلىق شەڭبەرى.
قۋانامىن مەندە،
قۋاناسىن سەندە،
قۋانايىق دوستارىم،
ارايلاپ اتقان كۇنگە
لۋچيك، لۋچيك زولوتوي
لۋچ ۆەزدە ي لۋچ سومنوي
دوبرو ۆ تەبە دوبرو ۆو منە
دوبرو كرۋگوم نا ۆسەي زەملە
Icanseehello
You can see hello
I can see hello to you
You can see hello to me
Hello، hello to you
ىزدەنۋ - ۇيىمداستىرۋشى
ءقازىر جىلدىڭ قاي مەزگىلى؟
قىس مەزگىلىندە نەشە اي بار؟
قىس مەزگىلىندە قانداي ەرەكشەلىكتەر بولادى؟
- بالالار مەن سەندەرگە جۇمباق جاسىرامىن، مۇقيات تىڭداپ جاۋابىن شەشۋگە تىرىسامىز.
1. قىردا جۇرەر ول جورتىپ،
ءىنى دە جوق بارمايتىن،
قۇيرىعىمەن بۇلتارىپ،
قانداي اڭ ول الدايتىن؟ /تۇلكى/
تۇلكى وتە لاس، ونىڭ ىنىنە كىرە بەرىستە تاماق قالدىقتارى شاشىلىپ جاتادى. تۇلكىلەر جۇپتاسىپ ءومىر سۇرەدى ەكەن. ءبىراقتا كۇن سالقىنداعاندا تۇلكىلەر جان - جاققا ءوز بەتتەرىمەن تاراپ كەتەدى ەكەن.
كەلەسى جۇمباقتى مۇقيات تىڭدايمىز
2. ۇستىنەن تونى تۇسپەگەن،
سوندا دا اراز قىسپەنەن /ايۋ/
ايۋ دا قوياندار سياقتى اپانىڭ ەشكىمگە بىلدىرتپەۋ ءۇشىن ءىز جاسىرادى ەكەن. ايۋ وتە ەپتى، ول جاقسى جۇزە الادى جانە تەز جۇگىرەدى، اعاشقا دا ورمەلەپ شىعا الادى.
3. سۇرعىلت تارتقان ءتۇسى بار،
اقسيعان كوپ ءتىسى بار،
تىنىم تاپپاي جۇگىرىپ،
سىلەكەيى شۇبىرعان،
اۋىل ماڭىن توريدى /قاسقىر/
قاسقىر كۇشتى ءارى شاپشاڭ اڭ، ونىڭ اقىلى مەن ايلاسى تۇلكىدەندە اسىپ تۇسەدى. ولار جەمتىگىن اۋلاۋ ءۇشىن بىرنەشە ساعات بويى جورتا الادى.
4. جىلقى تۇمسىق، ەشكى قۇيرىق.
ەسەك قۇلاق، تۇيە ەرىندى،
ءتورت اياعى تەڭ ەمەس.
ءبىرى ۇزىن، ءبىرى قىسقا.
قورقاق ءوزى، قىلي كوزى /قويان/
قوياندار سۇر قوياندار جانە اق قوياندار بولىپ بولىنەدى. قوياندار كوجەكتەرىن وزگەشە تاربيەلەيدى. ولار جاڭا تۋعان ءالسىز كوجەكتەرىن جاۋىنان قورعاۋ ءۇشىن كەز كەلگەن بۇتانىڭ اراسىنا تاستاپ كەتەدى.
- بالالار مەن سەندەرگە قانداي اڭدار تۋرالى جۇمباق جاسىردىم؟
بۇلاردىڭ بارلىعىن جابايى اڭدار دەيمىز.
- نەلىكتەن ولاردى جابايى اڭدار دەيمىز؟
قىس مەزگىلىندە ورمان، دالالىق جەرلەردە اڭدار كەزىپ جۇرگەندە ولاردىڭ ىزدەرى قالادى
بارلىعىمىز ەكرانعا قاراپ اڭداردىڭ ىزىمەن تانىسامىز
سۋرەتپەن جۇمىس
ديداكتيكالىق ويىن «ءىزىن تاپ»
- ال، بۇگىن ءبىز وسى جابايى اڭداردىڭ قىسقى تىرشىلىگى تۋرالى اڭگىمەلەيتىن بولامىز
ايۋ - قىستا اپانىندا ۇزاق ۇيقىعا كەتەدى. ايۋ جاز بەن كۇز ايلارىندا شامادان تىس قورەكتەنىپ، دەنەسىنە ماي جيناپ الادى. قىستا ايۋدىڭ ەكى - ءۇش قونجىعى دۇنيەگە كەلەدى. دۇنيەگە كەلگەن كىپ - كىشكەنتاي قونجىقتارىن اناسى سۇتىمەن اسىرايدى.
قاسقىر - قاسقىرلار توپتاسىپ ءومىر سۇرەدى. بىرىگىپ اڭ اۋلايدى، بولتىرىكتەرىن دە بىرىگىپ اسىرايدى. قاسقىرلار جازدا جۇپ بولىپ ءومىر سۇرەدى ال جىلدىڭ سۋىق مەزگىلىندە توپ بولىپ جينالادى، ءسويتىپ تەك جابايى نە ءۇي جانۋارلارىنا عانا ەمەس، ادام ءومىرى ۇشىندە ءقاۋىپ توڭدىرەدى. ولار قىستا ۇيقىعا جاتپايدى.
قويان - ماۋسىمعا بايلانىستى ءتۇسىن وزگەرتىپ وتىرادى. جازدا قوڭىرقاي تۇسكە ەنەدى، ال قىستا جىلى، اپپاق ۇلپىلدەك تون كيەدى. ولاردى قىستا اق قاردان اجىراتۋ قيىن - اق. قوياندار قىسقا ازىق دايىندامايدى. ولار قىس مەزگىلىندە اعاش قابىعىمەن قورەكتەنەدى.
تۇلكى - تۇلكىنىڭ ەستۋ قابىلەتى ەرەكشە جاقسى دامىعان. قىستا قار استىنان تىشقاننىڭ دىبىسىن ەستي سالىسىمەن، سول جەردى قازىپ تىشقاندى ۇستاپ الادى. تۇلكىلەر جۇپتاسىپ ءومىر سۇرەدى، كۇن سالقىنداعاندا ءوز بەتتەرىمەن تاراپ كەتەدى ەكەن. قىستا اعاش قۋىستارىندا قىستايدى. توڭىپ قالماۋ ءۇشىن دومالانىپ الىپ، ۇلپىلدەك قۇيرىعىمەن تۇمسىعىن بۇركەپ ۇيىقتايدى.
پيلينگۆالدىق كومپونەنت: جابايى اڭدار - ديكيە جيۆوتنىە - Wild animals.
سىقىرلاعان قاردىڭ دىبىسى ەستىلەدى توپقا قويان كىرەدى. بالالارمەن امانداسىپ ولاردان كومەك سۇرايدى.
- بالالار، مەن دالادا تۇلكىدەن قاشىپ ءجۇرىپ توڭىپ قالدىم سەندەرگە جىلىنۋعا كەلدىم.
- قوش كەلدىڭ قويانجان كەل ءبىزدىڭ بالالارمەن بىرگە سەرگىپ كوڭىلىڭدى كوتەر، ءبىزدىڭ بالالار ساعان سۇيىكتى ءسابىزىڭدى جاساپ بەرەدى.
سەرگىتۋ ءساتى "قىدىرىپ قايتايىق"
- بالالار قوياندى ورتاعا الىپ بىرگە سەرگىپ الايىق
شىعارماشىلىق جۇمىس
- بالالار، قويانعا ونىڭ سۇيىكتى اسى ءسابىزدى 3 د بوياۋمەن بوياپ بەرەيىك قوياننىڭ كوڭىلى كوتەرىلىپ قالسىن
الدارىندا تۇرعان ءسابىزدى سىزىعىنان شىعارماي كولەمدى بوياۋمەن بويايمىز.
قويانعا ءسابىزدى بەرەدى قويان ريزاشىلىعىن ايتىپ توپتان شىعىپ كەتەدى
رەفلەكسيۆتى - كوررەكسيالاۋشى.
- قىستان جانۋارلار مەن اڭدار قالاي قورعانادى؟
- ادامدار ولارعا قانداي كومەك كورسەتە الادى؟
- قانداي جانۋارلار قىسقا ازىق جينايدى؟
- ال قانداي جانۋارلار ازىقجينامايدى؟
- جانۋارلاردىڭ قىسقى تىرشىلىگى تۋرالى نە بىلدىك؟
كوللاج. 2 مولبەرتكە پلاكات ىلىنەدى.
1 ءشى مولبەرتكە جابايى جانۋارلار قانداي ەرتەگىلەردە كەزدەسەدى؟
2 ءشى مولبەرتتە جانۋارلاردىڭ قىسقى تىرشىلىگىن بەينەلەۋ.
كۇتىلەتىن ناتيجە:
بىلەدى: جابايى جانۋارلاردى تانىپ بىلەدى.
يگەردى: جابايى جانۋارلاردى ءۇي جانۋارلارىنان اجىراتا بىلەدى.
جاساي الادى: جابايى جانۋارلاردىڭ سىرتقى ەرەكشەلىكتەرىن، ولاردىڭ قيمىلىن كەلتىرۋدى.
«جازيرا» ورتاڭعى توبىنىڭ
ۇيىمداستىرىلعان اشىق وقۋ قىزمەتى
تاربيەشى: تابىلدييەۆا ا. ت.
You Might Also Like
