InfoHub Logo

ساباقتىڭ تاقىرىبى: جاي بولشەكتى قوسۋ. 5 - سىنىپ
تەرىس سانداردى قوسۋ. 6 - سىنىپ
ماقساتى:
بىلىمدىلىك: وقۋشىلاردىڭ جاس ەرەكشەلىكتەرىن ەسكەرە وتىرىپ، بولشەك ساندارىنىڭ بولىمدەرى بىردەي، ءارتۇرلى بولىپ كەلگەن بولشەك بولىكتەرىن قوسۋدى ءبىلۋ جانە تەرىس سانداردى قوسۋ انىقتاماسىن ءبىلۋ، ەسەپتەر شىعارۋدا تەوريالىق بىلىمدەرىن قولدانا الۋ.
دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ ماتەماتيكالىق ويلاۋ قابىلەتىن، كوزقاراسىن، لوگيكاسىن، ءتىلىن دامىتۋ.
تاربيەلىك: ءوز بەتىنشە جۇمىس جاساۋعا باۋلۋ؛
كورنەكىلىك: مازمۇنىنا قاتىستى سۋرەتتەر، تىرەك سىزبا تاپسىرمالار.
ادىستەرى: ويىن، سۇراق – جاۋاپ.

ساباقتىڭ بارىسى: ءى. كىرىكتىرىلگەن ءبولىم
باعدارلاۋ – موتيۆاسيالىق كەزەڭ.
5 - 6 سىنىپ. تەز ەسەپتەيمىز: 1+3+5+7+9+...+99.
6 - سىنىپ. ءمۇعالىم جەتەلەۋىمەن
ەسەپ № 1. كەشكە تەرمومەتردىڭ كورسەتۋى 0 گرادۋس س - تان 2 گرادۋس س - تان تومەن بولدى. ءتۇن ورتاسىندا تەرمومەتردىڭ كورسەتۋى تاعى دا 4 گرادۋس س - قا تومەندەدى. ءتۇن ورتاسىندا تەرمومەتر نەشە گرادۋستى كورسەتتى؟___________
ەسەپتىڭ شەشۋىن (- a)+(- b) = - (a+b) ورنەگىن پايدالانىپ جازىڭدار _________
ەسەپ № 2. تۇستە اۋانىڭ تەمپەراتۋراسى - 3 گرادۋس س بولدى، ال كەشكە - 4 گرادۋس س - قا وزگەردى (4 گرادۋس س - قا تومەندەدى). كەشكە اۋانىڭ تەمپەراتۋراسى نەشە گرادۋس بولدى؟
كۇتىلەتىن ناتيجە: كەشكى اۋانىڭ تەمپەراتۋراسىن تابۋ ءۇشىن (- 3) سانىنا (- 4) سانىن قوسۋ كەرەك.
دەمەك، (- 3)+(- 4)= - 7.
ءمۇعالىم: مۇنداعى قوسىلعىشتار جانە قوسىندى دا قانداي ساندار؟
كۇتىلەتىن ناتيجە: تەرىس ساندار. قوسىندىنىڭ ءمودۋلى قوسىلعىشتاردىڭ مودۋلدەرىنىڭ قوسىندىسىنا تەڭ، مىسالى: |- 3|+ |- 4|=|- 7|.

ەرەجە
تەرىس سانداردى قوسۋ ءۇشىن:
1) قوسىلعىشتاردىڭ مودۋلدەرىن قوسۋ كەرەك؛
2) شىققان ساننىڭ الدىنا مينۋس (-) تاڭباسىن قويۋ كەرەك.
مىسالى:- 7+(- 10)= -(7+10)=- 17، قىسقاشا - 7+(- 10)=- 17؛
- 3+(- 15) = - 7. 1+(- 1. 6)=
تەرىس سان + تەرىس سان = تەرىس سان
قاسيەتتەرى: اۋىستىرىمدىلىق a+b = b+a
تەرىمدىلىك (a+b)+c = a+ (b+c)

تولىق نۇسقاسىن جۇكتەۋ