جەمقورلىق ىندەت، جويۋ مىندەت
تاربيە ساعاتىنىڭ تاقىرىبى: «جەمقورلىق ىندەت، جويۋ مىندەت»
تاربيە ساعاتىنىڭ ماقساتى:
1. وقۋشىلارعا ادام قۇقىقتارى جايلى تۇسىنىكتەرىن قالىپتاستىرۋ؛ «جەمقورلىق» دەگەن نە ەكەنىن ءتۇسىندىرۋ؛
2. ءوز ويلارىن ەركىن جەتكىزە ءبىلۋ قابىلەتتەرى داميدى؛ دۇنيەتانىمدارى كەڭەيەدى؛
3. پاتريوتتىق تاربيە قالىپتاسادى؛
تاربيە ساعاتىنىڭ بارىسى:
1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
2. كوڭىل اشار ءساتى.
(اتامەكەن مۋزىكاسىمەن بي قيمىلدارىن جاساۋ)
3. دوڭگەلەك ۇستەل.
(ءبىر پاراق قاعازعا وتان تاقىرىبىنا توپتاعى ءار وقۋشى ءبىر سويلەمنەن جازادى.)
ءار توپ ءوز شىعارماسىن وقىپ، قورعايدى.
4. ءۇي تاپسىرماسىن ساحنالاۋ.
1 توپتىڭ تاپسىرماسى: كومپيۋتەر ويناۋعا اقشا تابا الماي وتىرعان ەرلان مەن مارات ءبىراز اقىلداسادى. ەرلاننىڭ ەسىنە اسحانادا اقشا مايدالاتقان قايرات تۇسەدى. سول قايراتتى قورقىتىپ، اقشاسىن تارتىپ الۋ كەرەكتىگىن ماراتقا ايتادى. سول مەزەتتە كەلە جاتقان قايراتتى مارات الداپ شاقىرادى. ويىندا ارام ويى جوق قايراتتى ەرلان كەلىپ باس سالىپ، اقشا تاۋىپ بەرۋىن تالاپ ەتەدى. العاشقىدا ويىن ەكەن دەپ ويلاعان ول اقشاسىنىڭ جوق ەكەندىگىن ايتسا دا، سوڭىنان بۇل ءىستىڭ قالجىڭ ەمەس ەكەندىگىن ۇعىپ، قالتاسىنداعى بار اقشاسىن بەرە سالادى. امان - ەسەن قۇتىلعانىنا قۋانعان ول اناسىنا ايتاتىندىعىن ەسكەرتەدى. ەرلان مەن مارات ەگەر بۇل ءىستى بىرەۋگە ايتساڭ، وندا جاقسىلىق بولمايتىندىعىن قايراتقا جاقسىلاپ ۇعىندىرادى.
سۇراقتار: 1. وسى كورىنىستە بالانىڭ قانداي قۇقىعى شەكتەلگەن؟
2. ەرلان مەن مارات قانداي قىلمىس جاسادى؟
3. ەرلان مەن ماراتتىڭ قىلمىس جاساۋىنا نە سەبەپ بولدى؟
2 - توپتىڭ تاپسىرماسى: نۇرلان 5 - سىنىپتا وقيدى. نۇرلاننىڭ ءبىلىم الۋعا دەگەن تالابى جاقسى. وقىسا جاقسى وقيتىن وقۋشىلار قاتارىنان ورىن الارلىق قابىلەتى بار. ءبىراق اتا - اناسىنىڭ تاربيەسى بالانى جولدان تايدىرادى. نۇرلاننىڭ اتا - اناسى بالا تاربيەسىنە جاۋاپسىز قارايدى. بالانى ساباقتان سەبەپسىز ءجيى قالدىرادى، كەيدە ءتىپتى اپتالاپ كەلمەي قالاتىن كەزدەرى دە بولادى. مەكتەپتە، سىنىپتا اتا - انالارعا بايلانىستى وتەتىن جيىندارعا دا كەلمەيدى. سىنىپ جەتەكشىسى وسى جاعدايعا بايلانىستى نۇرلاننىڭ ۇيىنە بارىپ، اتا - اناسىمەن بىرنەشە رەت اڭگىمە جۇرگىزگەنىمەن ەش ناتيجە شىقپايدى. اتا - اناسى قۇرعاق ۋادە بەرىپ قۇر شىعارىپ سالادى. بىرەر كۇن وتكەن سوڭ جاڭاعى وقيعا قايتا قايتالانادى. ءبىلىم الۋ بالانىڭ باستى مىندەتى ەكەنىن بىلە تۇرا ونى ورىنداۋدا اكە - شەشەسى سالعىرتتىق تانىتادى.
سۇراقتار: 1. نۇرلاننىڭ اتا - اناسىنىڭ قىلىعىن قالاي باعالايسىزدار؟
2. سىنىپ جەتەكشىسىنىڭ ورنىندا بولساڭىز نە ىستەر ەدىڭىز؟
3. اتا - انانىڭ بالا الدىنداعى مىندەتتەرى قانداي؟
3 - توپتىڭ تاپسىرماسى. 4 - سىنىپتى ءساتتى اياقتاعان جالعاس جازدا جاقسى دەمالىپ، تىنىعىپ، قىركۇيەكتە مەكتەپكە كەلدى. بيىل ورتا بۋىن، ياعني 5 - سىنىپقا كەلگەن سوڭ، ءوزىن - ءوزى ءبىر ەسەيىپ قالعانداي سەزىندى. ءاربىر ىستەگەن جۇمىسىنا وزىنشە ءبىر ەسەپ بەرىپ وتىراتىن بولدى. جالعاستىڭ قىركۇيەك ايىنداعى تىنىمسىز ەڭبەككە تولى كۇندەرى ءوتىپ جاتتى. ول ەندى مەكتەپتەگى ءبىر ۇيىرمەگە قاتىسىپ، بويىنداعى ەرەكشە ءبىر قابىلەتىن شىڭداۋدى ماقسات سانادى. ءسويتىپ، مەكتەپتەگى «تۇمار» پىكىر - سايىس كلۋبىنا جازىلماقشى بولىپ ءبىر شەشىمگە كەلدى. وسى ويىن اتا - اناسىنا جەتكىزدى. اتا - اناسى جالعاستىڭ ويىنا قارسى بولادى. ونى اناسى اعىلشىن تىلىنەن وتەتىن ۇيىرمەگە ءوزى جازعىزىپ قويعانىن، قازىرگى زامانعا اعىلشىن ءتىلى ماماندارىنىڭ وتە قاجەت ەكەندىگىن، زامان اعىمىنا ساي ءومىر ءسۇرۋ كەرەكتىگىن باسا ايتتى. ال، جالعاستىڭ بار ويلاعانى، وزىنشە ءبىر جاساعان شەشىمى قۇمعا سىڭگەن سۋداي جوق بولدى دا كەتتى. ۇنەمى اتا - اناسىنىڭ ايتقانىن دۇرىس ساناپ، سونى باستى نازارعا الاتىن جالعاس تاعى دا اتا - اناسىمەن كەلىسۋگە ءماجبۇر بولدى.
سۇراقتار: 1. جالعاستىڭ اتا - اناسىنىڭ ءىس - ارەكەتىن قالاي باعالايسىز؟
2. وسى جەردە بالانىڭ قانداي قۇقىعى شەكتەلىپ تۇر؟
3. جالعاستىڭ اتا - اناسىنىڭ شەشىمىمەن كەلىسۋى دۇرىس پا؟
سلايدپەن جەمقورلىققا بايلانىستى مىسالدار كەلتىرۋ:
1. مۇعالىمگە مەرەكەلەردە گۇل شوقتارىن سىيلاۋ جەمقورلىققا جاتادى ما؟
2. ەمدەلىپ بولعان ناۋقاس دارىگەرگە ءوزىنىڭ العىسىن بەلگىلى - ءبىر سىيلىقتى ( گۇل، ساعات،
پورترەت.....) سىيلاسا جەمقورلىققا جاتادى ما؟
3. جوعارعى وقۋ ورىندارىندا ءبىلىم الۋشىلار، ەمتيحان ۋاقىتىندا وقىتۋشىلارىنا ۇستەل جاساسا، باعالى سىيلىق اپەرسە، جەمقورلىققا جاتادى ما؟
4. قالا ىشىندەگى اۆتوبۋستاردىڭ كەيبىرەۋلەرى تەندەر ۇتىپ الادى دا، قالا ىشىندە جولاۋشىلاردى تاسىمالداۋ بارىسىندا كوپتەگەن قاتەلىكتەر جاساپ جاتادى. مىسالعا اۆتوبۋسقا ادامداردى سانىنان ارتىق وتىرعىزۋ، ايالداماسى جوق جەرلەردە توقتاپ، ادامداردى ءۇستى - ۇستىنە الۋ جەمقورلىققا جاتا ما؟ (شوفەر، باسقارۋشى ديرەكتور، ينجەنەر اراسىنداعى سىبايلاستىق جەمقورلىقتى كورسەتۋ)«شەلەكتىڭ بەتىن جالاعاندار تۇتىلادى، ءتۇبىن جالاعان تۇتىلادى» دەگەن ماقالدىڭ وسىعان قاتىستى ەكەنىن دالەلدەۋ.
5. ناشاقورلىق دامىپ بارا جاتىر، سەبەبى شەتەلدەردەن اكەلەدى، كەيبىر كەدەندەر ءوز جۇمىستارىن جاۋاپتى ورىنداماي، زاڭ بۇزۋشىلىققا بارادى. بۇل جەمقورلىققا جاتا ما؟
تاربيە ساعاتىن قورىتۋ.
سۇراق - جاۋاپ
وريگامي جاساۋ.
•ەڭبەك ساباعىمەن بايلانىستىرۋ
•كوگەرشىن قۇسى تۋرالى وي قوزعاۋ
«جۇرەك جىلۋى» تىلەك ارناۋ.
تاربيە ساعاتىنىڭ ماقساتى:
1. وقۋشىلارعا ادام قۇقىقتارى جايلى تۇسىنىكتەرىن قالىپتاستىرۋ؛ «جەمقورلىق» دەگەن نە ەكەنىن ءتۇسىندىرۋ؛
2. ءوز ويلارىن ەركىن جەتكىزە ءبىلۋ قابىلەتتەرى داميدى؛ دۇنيەتانىمدارى كەڭەيەدى؛
3. پاتريوتتىق تاربيە قالىپتاسادى؛
تاربيە ساعاتىنىڭ بارىسى:
1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
2. كوڭىل اشار ءساتى.
(اتامەكەن مۋزىكاسىمەن بي قيمىلدارىن جاساۋ)
3. دوڭگەلەك ۇستەل.
(ءبىر پاراق قاعازعا وتان تاقىرىبىنا توپتاعى ءار وقۋشى ءبىر سويلەمنەن جازادى.)
ءار توپ ءوز شىعارماسىن وقىپ، قورعايدى.
4. ءۇي تاپسىرماسىن ساحنالاۋ.
1 توپتىڭ تاپسىرماسى: كومپيۋتەر ويناۋعا اقشا تابا الماي وتىرعان ەرلان مەن مارات ءبىراز اقىلداسادى. ەرلاننىڭ ەسىنە اسحانادا اقشا مايدالاتقان قايرات تۇسەدى. سول قايراتتى قورقىتىپ، اقشاسىن تارتىپ الۋ كەرەكتىگىن ماراتقا ايتادى. سول مەزەتتە كەلە جاتقان قايراتتى مارات الداپ شاقىرادى. ويىندا ارام ويى جوق قايراتتى ەرلان كەلىپ باس سالىپ، اقشا تاۋىپ بەرۋىن تالاپ ەتەدى. العاشقىدا ويىن ەكەن دەپ ويلاعان ول اقشاسىنىڭ جوق ەكەندىگىن ايتسا دا، سوڭىنان بۇل ءىستىڭ قالجىڭ ەمەس ەكەندىگىن ۇعىپ، قالتاسىنداعى بار اقشاسىن بەرە سالادى. امان - ەسەن قۇتىلعانىنا قۋانعان ول اناسىنا ايتاتىندىعىن ەسكەرتەدى. ەرلان مەن مارات ەگەر بۇل ءىستى بىرەۋگە ايتساڭ، وندا جاقسىلىق بولمايتىندىعىن قايراتقا جاقسىلاپ ۇعىندىرادى.
سۇراقتار: 1. وسى كورىنىستە بالانىڭ قانداي قۇقىعى شەكتەلگەن؟
2. ەرلان مەن مارات قانداي قىلمىس جاسادى؟
3. ەرلان مەن ماراتتىڭ قىلمىس جاساۋىنا نە سەبەپ بولدى؟
2 - توپتىڭ تاپسىرماسى: نۇرلان 5 - سىنىپتا وقيدى. نۇرلاننىڭ ءبىلىم الۋعا دەگەن تالابى جاقسى. وقىسا جاقسى وقيتىن وقۋشىلار قاتارىنان ورىن الارلىق قابىلەتى بار. ءبىراق اتا - اناسىنىڭ تاربيەسى بالانى جولدان تايدىرادى. نۇرلاننىڭ اتا - اناسى بالا تاربيەسىنە جاۋاپسىز قارايدى. بالانى ساباقتان سەبەپسىز ءجيى قالدىرادى، كەيدە ءتىپتى اپتالاپ كەلمەي قالاتىن كەزدەرى دە بولادى. مەكتەپتە، سىنىپتا اتا - انالارعا بايلانىستى وتەتىن جيىندارعا دا كەلمەيدى. سىنىپ جەتەكشىسى وسى جاعدايعا بايلانىستى نۇرلاننىڭ ۇيىنە بارىپ، اتا - اناسىمەن بىرنەشە رەت اڭگىمە جۇرگىزگەنىمەن ەش ناتيجە شىقپايدى. اتا - اناسى قۇرعاق ۋادە بەرىپ قۇر شىعارىپ سالادى. بىرەر كۇن وتكەن سوڭ جاڭاعى وقيعا قايتا قايتالانادى. ءبىلىم الۋ بالانىڭ باستى مىندەتى ەكەنىن بىلە تۇرا ونى ورىنداۋدا اكە - شەشەسى سالعىرتتىق تانىتادى.
سۇراقتار: 1. نۇرلاننىڭ اتا - اناسىنىڭ قىلىعىن قالاي باعالايسىزدار؟
2. سىنىپ جەتەكشىسىنىڭ ورنىندا بولساڭىز نە ىستەر ەدىڭىز؟
3. اتا - انانىڭ بالا الدىنداعى مىندەتتەرى قانداي؟
3 - توپتىڭ تاپسىرماسى. 4 - سىنىپتى ءساتتى اياقتاعان جالعاس جازدا جاقسى دەمالىپ، تىنىعىپ، قىركۇيەكتە مەكتەپكە كەلدى. بيىل ورتا بۋىن، ياعني 5 - سىنىپقا كەلگەن سوڭ، ءوزىن - ءوزى ءبىر ەسەيىپ قالعانداي سەزىندى. ءاربىر ىستەگەن جۇمىسىنا وزىنشە ءبىر ەسەپ بەرىپ وتىراتىن بولدى. جالعاستىڭ قىركۇيەك ايىنداعى تىنىمسىز ەڭبەككە تولى كۇندەرى ءوتىپ جاتتى. ول ەندى مەكتەپتەگى ءبىر ۇيىرمەگە قاتىسىپ، بويىنداعى ەرەكشە ءبىر قابىلەتىن شىڭداۋدى ماقسات سانادى. ءسويتىپ، مەكتەپتەگى «تۇمار» پىكىر - سايىس كلۋبىنا جازىلماقشى بولىپ ءبىر شەشىمگە كەلدى. وسى ويىن اتا - اناسىنا جەتكىزدى. اتا - اناسى جالعاستىڭ ويىنا قارسى بولادى. ونى اناسى اعىلشىن تىلىنەن وتەتىن ۇيىرمەگە ءوزى جازعىزىپ قويعانىن، قازىرگى زامانعا اعىلشىن ءتىلى ماماندارىنىڭ وتە قاجەت ەكەندىگىن، زامان اعىمىنا ساي ءومىر ءسۇرۋ كەرەكتىگىن باسا ايتتى. ال، جالعاستىڭ بار ويلاعانى، وزىنشە ءبىر جاساعان شەشىمى قۇمعا سىڭگەن سۋداي جوق بولدى دا كەتتى. ۇنەمى اتا - اناسىنىڭ ايتقانىن دۇرىس ساناپ، سونى باستى نازارعا الاتىن جالعاس تاعى دا اتا - اناسىمەن كەلىسۋگە ءماجبۇر بولدى.
سۇراقتار: 1. جالعاستىڭ اتا - اناسىنىڭ ءىس - ارەكەتىن قالاي باعالايسىز؟
2. وسى جەردە بالانىڭ قانداي قۇقىعى شەكتەلىپ تۇر؟
3. جالعاستىڭ اتا - اناسىنىڭ شەشىمىمەن كەلىسۋى دۇرىس پا؟
سلايدپەن جەمقورلىققا بايلانىستى مىسالدار كەلتىرۋ:
1. مۇعالىمگە مەرەكەلەردە گۇل شوقتارىن سىيلاۋ جەمقورلىققا جاتادى ما؟
2. ەمدەلىپ بولعان ناۋقاس دارىگەرگە ءوزىنىڭ العىسىن بەلگىلى - ءبىر سىيلىقتى ( گۇل، ساعات،
پورترەت.....) سىيلاسا جەمقورلىققا جاتادى ما؟
3. جوعارعى وقۋ ورىندارىندا ءبىلىم الۋشىلار، ەمتيحان ۋاقىتىندا وقىتۋشىلارىنا ۇستەل جاساسا، باعالى سىيلىق اپەرسە، جەمقورلىققا جاتادى ما؟
4. قالا ىشىندەگى اۆتوبۋستاردىڭ كەيبىرەۋلەرى تەندەر ۇتىپ الادى دا، قالا ىشىندە جولاۋشىلاردى تاسىمالداۋ بارىسىندا كوپتەگەن قاتەلىكتەر جاساپ جاتادى. مىسالعا اۆتوبۋسقا ادامداردى سانىنان ارتىق وتىرعىزۋ، ايالداماسى جوق جەرلەردە توقتاپ، ادامداردى ءۇستى - ۇستىنە الۋ جەمقورلىققا جاتا ما؟ (شوفەر، باسقارۋشى ديرەكتور، ينجەنەر اراسىنداعى سىبايلاستىق جەمقورلىقتى كورسەتۋ)«شەلەكتىڭ بەتىن جالاعاندار تۇتىلادى، ءتۇبىن جالاعان تۇتىلادى» دەگەن ماقالدىڭ وسىعان قاتىستى ەكەنىن دالەلدەۋ.
5. ناشاقورلىق دامىپ بارا جاتىر، سەبەبى شەتەلدەردەن اكەلەدى، كەيبىر كەدەندەر ءوز جۇمىستارىن جاۋاپتى ورىنداماي، زاڭ بۇزۋشىلىققا بارادى. بۇل جەمقورلىققا جاتا ما؟
تاربيە ساعاتىن قورىتۋ.
سۇراق - جاۋاپ
وريگامي جاساۋ.
•ەڭبەك ساباعىمەن بايلانىستىرۋ
•كوگەرشىن قۇسى تۋرالى وي قوزعاۋ
«جۇرەك جىلۋى» تىلەك ارناۋ.
You Might Also Like
-
- قازاقستاننىڭ وتكەن تاريحى - اتا - بابالارىمىزدىڭ ەركىندىك پەن بولاشاق باقىتى ءۇشىن سونىڭ جولىنداعى ۇزاق تا اۋىر كۇرەستىڭ تاريحى. تاۋەلسىزدىك بۇل وڭاي كەلگەن جوق. بۇل - ۇزاق جىلعى ازاپتى، وتتى جىلد...
