InfoHub Logo

جىنىستىق ساۋاتتىلىق - بۇل تەك قانا جىنىستىق قاتىناس تۋرالى ءبىلىم بەرۋ ەمەس، سونىمەن قاتار دەنساۋلىق، قارىم-قاتىناس جانە ءوزىن-وزى قۇرمەتتەۋ سياقتى تاقىرىپتاردى قامتيدى.

جىنىستىق قاتىناس دەگەنىمىز نە؟

جىنىستىق قاتىناس - بۇل ەكى ادام اراسىنداعى فيزيكالىق جاقىندىق، ول جىنىستىق قوزۋ، ءلاززات الۋ جانە كوبىنەسە (ءبىراق مىندەتتى تۇردە ەمەس) رەپرودۋكتيۆتى ماقساتتاردا قولدانىلادى.

نەلەرگە كوڭىل ءبولۋ كەرەك؟

1. دەنساۋلىق جانە قاۋىپسىزدىك:

   • جىنىستىق جولمەن بەرىلەتىن اۋرۋلار (ججبا) جانە ولاردىڭ الدىن الۋ.
   • قاۋىپسىزدىك شارالارى، مىسالى، پرەزەرۆاتيۆتەردى قولدانۋ.

2. قارىم-قاتىناس جانە شەكارالار:

   • ەركىن جانە اشىق قارىم-قاتىناس.
   • جەكە شەكارالاردى بەلگىلەۋ جانە قۇرمەتتەۋ.
   • "جوق" دەۋ قۇقىعى.

3. ەموسيونالدىق اسپەكتىلەر:

   • سەنىمدىلىك جانە ءوزارا قۇرمەت.
   • ەموسيونالدىق جاۋاپكەرشىلىك پەن پىسىپ-جەتىلۋ.

4. رەپرودۋكتيۆتى دەنساۋلىق:

   • جۇكتىلىكتى جوسپارلاۋ جانە الدىن الۋ.
   • رەپرودۋكتيۆتى جۇيەنىڭ دەنساۋلىعى.

5. ءوزىن-وزى قۇرمەتتەۋ جانە وزىندىك سانا:

   • ءوز دەنەسىن قابىلداۋ جانە قۇرمەتتەۋ.
   • جىنىستىق قاتىناسقا دايىن بولۋ تۋرالى شەشىم قابىلداۋ.

دەنساۋلىق جانە قاۋىپسىزدىك: جىنىستىق جولمەن بەرىلەتىن اۋرۋلار جانە قاۋىپسىزدىك شارالارى

جىنىستىق جولمەن بەرىلەتىن اۋرۋلار (ججبا)

ججبا - بۇل جىنىستىق قاتىناس كەزىندە بەرىلەتىن اۋرۋلار. ولار باكتەريالار، ۆيرۋستار نەمەسە پارازيتتەر ارقىلى تۋدىرىلادى. ەڭ كەڭ تارالعان ججبا-لارعا حلاميديوز، گونورەيا، سيفيليس، گەرپەس، ۆ جانە س گەپاتيتتەرى، جانە ادام پاپيللوما ۆيرۋسى (اپۆ) كىرەدى.

الدىن الۋ شارالارى:

1. ءبىلىم جانە اقپارات:

   • ججبا-لار تۋرالى اقپاراتتى ءبىلۋ.
   • جىنىستىق قاتىناستاردىڭ تۇرلەرى جانە ولاردىڭ قاۋىپتەرى تۋرالى ءبىلۋ.

2. قاۋىپسىزدىك شارالارى:

   • پرەزەرۆاتيۆتەردى دۇرىس پايدالانۋ – ەڭ ءتيىمدى قورعانىس ءادىسى.
   • جىنىستىق ءومىردى باستاماس بۇرىن جانە ونىڭ ىشىندە مەديسينالىق تەكسەرۋدەن ءوتۋ.

3. ساقتىق جانە سەرىكتەستىك:

   • جاڭا نەمەسە بىرنەشە سەرىكتەستەرمەن بولعاندا، قاۋىپسىزدىك شارالارىن كۇشەيتۋ.
   • ادال جانە اشىق قارىم-قاتىناس.

4. ەمدەۋ جانە سالدارىن ازايتۋ:

   • ججبا بەلگىلەرى بايقالعان جاعدايدا، دەرەۋ مەديسينالىق كومەككە جۇگىنۋ.
   • ەمدەلمەگەن ججبا-لار ۇزاقمەرزىمدى دەنساۋلىق پروبلەمالارىنا الىپ كەلۋى مۇمكىن.

قاۋىپسىزدىك شارالارى: پرەزەرۆاتيۆتەر

پرەزەرۆاتيۆتەر - ججبا-لاردان جانە توسىن جۇكتىلىكتەن ساقتانۋدىڭ ەڭ ءتيىمدى ءادىسى. ولار ەرلەرگە جانە ايەلدەرگە ارنالعان بولىپ كەلەدى.

پرەزەرۆاتيۆتەردى دۇرىس پايدالانۋ:

1. دۇرىس ولشەم تاڭداۋ:

   • پرەزەرۆاتيۆتىڭ ولشەمىنە نازار اۋدارۋ ماڭىزدى.

2. دۇرىس قولدانۋ:

   • پرەزەرۆاتيۆتى دۇرىس اشۋ جانە كيۋ.
   • جىنىستىق قاتىناس كەزىندە پرەزەرۆاتيۆتىڭ بۇتىندىگىن قاداعالاۋ.

3. ءبىر رەتتىك قولدانىس:

   • پرەزەرۆاتيۆتەردى تەك ءبىر رەت قولدانۋ جانە ءار جىنىستىق قاتىناس كەزىندە جاڭاسىن پايدالانۋ.

4. جارامدىلىق مەرزىمىن تەكسەرۋ:

   • پرەزەرۆاتيۆتىڭ جارامدىلىق مەرزىمىن تەكسەرۋ.

جىنىستىق ساۋاتتىلىقتى ارتتىرۋ - بۇل تەك دەنساۋلىقتى ساقتاۋ ەمەس، سونىمەن قاتار جاۋاپتى جانە ءقاۋىپسىز جىنىستىق ءومىر سالتىن قولداۋ. جاس وسپىرىمدەر ءۇشىن مۇنداي اقپارات اسا ماڭىزدى، ويتكەنى بۇل ولاردىڭ ءوزىن-وزى قورعاۋ قابىلەتتەرىن ارتتىرادى جانە دەنساۋلىقتى ساقتاۋعا كومەكتەسەدى.

قارىم-قاتىناس جانە شەكارالار: ەركىن جانە اشىق قارىم-قاتىناس، جەكە شەكارالار، "جوق" دەۋ قۇقىعى

ەركىن جانە اشىق قارىم-قاتىناس

ەركىن جانە اشىق قارىم-قاتىناس - بۇل جىنىستىق ساۋاتتىلىقتىڭ ماڭىزدى بولىگى. بۇل قارىم-قاتىناستىڭ سەنىمدىلىگىن ارتتىرادى جانە سەرىكتەستەر اراسىنداعى تۇسىنىستىكتى قالىپتاستىرادى.

نەگىزگى اسپەكتىلەرى:

1. اشىقتىق:

   • ءوز ويلارىڭىزدى، سەزىمدەرىڭىزدى جانە قالاۋلارىڭىزدى ەركىن ءبىلدىرۋ.
   • سەرىكتەسىڭىزدىڭ سەزىمدەرىن تىڭداۋ جانە قۇرمەتتەۋ.

2. تۇسىنىستىك:

   • ءبىر-بىرىڭىزدىڭ شەكارالارىڭىزدى ءتۇسىنۋ جانە قۇرمەتتەۋ.
   • ماقۇلداماۋشىلىقتى قابىلداۋ قابىلەتى.

جەكە شەكارالاردى بەلگىلەۋ جانە قۇرمەتتەۋ

جەكە شەكارالار - بۇل ءاربىر ادامنىڭ وزىنە جانە وزگەلەرگە قويعان شەكتەۋلەرى. بۇل شەكارالار جىنىستىق قارىم-قاتىناستاردا اسا ماڭىزدى.

قالاي جاساۋعا بولادى:

1. ءوزىڭىزدىڭ شەكارالارىڭىزدى ءتۇسىنۋ:

   • وزىڭىزگە نە ۇنايتىنىن جانە نە ۇنامايتىنىن انىقتاۋ.
   • شەكارالارىڭىزدى اشىق ايتۋ.

2. سەرىكتەستىڭ شەكارالارىن قۇرمەتتەۋ:

   • سەرىكتەستىڭ شەكارالارىنا قۇلاق اسۋ جانە ولاردى قۇرمەتتەۋ.
   • قارىم-قاتىناس كەزىندە شەكارالاردى ەسكە الۋ.

"جوق" دەۋ قۇقىعى

"جوق" دەۋ قۇقىعى - بۇل ءار ادامنىڭ جىنىستىق قارىم-قاتىناسقا قاتىسۋدان باس تارتۋ قۇقىعى. بۇل ءوزىن-وزى قۇرمەتتەۋدىڭ جانە جەكە شەكارالاردى ساقتاۋدىڭ ماڭىزدى ەلەمەنتى.

نەگىزگى اسپەكتىلەرى:

1. تاڭداۋ ەركىندىگى:

   • ءوزىڭىزدىڭ شەشىمدەرىڭىزگە يە بولۋ.
   • جىنىستىق قارىم-قاتىناستى قالاۋىڭىزعا قاراي باستاۋ نەمەسە توقتاتۋ.

2. باسقالاردىڭ تاڭداۋىن قۇرمەتتەۋ:

   • سەرىكتەسىڭىزدىڭ "جوق" دەگەن جاۋابىن قۇرمەتتەۋ.
   • "جوق" دەگەن جاۋاپتىڭ ماعىناسىن ءتۇسىنۋ جانە قابىلداۋ.

قارىم-قاتىناس جانە شەكارالار تاقىرىبى جىنىستىق ساۋاتتىلىقتىڭ ماڭىزدى بولىگى بولىپ تابىلادى. ولار جىنىستىق قارىم-قاتىناستارداعى ءوزارا قۇرمەت پەن سەنىمدىلىكتىڭ نەگىزىن قالايدى. بۇل تاقىرىپتاردىڭ تەرەڭ تۇسىنىكتەرى جىنىستىق قاتىناستاردى دەنساۋلىقتى جانە جاۋاپكەرشىلىكتى باسشىلىققا الا وتىرىپ قۇرۋدا وتە ماڭىزدى.

ەموسيونالدىق اسپەكتىلەر: سەنىمدىلىك، ءوزارا قۇرمەت، ەموسيونالدىق جاۋاپكەرشىلىك جانە پىسىپ-جەتىلۋ

سەنىمدىلىك جانە ءوزارا قۇرمەت

سەنىمدىلىك جانە ءوزارا قۇرمەت - بۇل كەز كەلگەن جىنىستىق قاتىناستىڭ نەگىزگى تاسى. بۇل اسپەكتىلەر سەرىكتەستەر اراسىنداعى قارىم-قاتىناستىڭ ساپاسىن ارتتىرادى جانە ولاردىڭ ءوزارا تۇسىنىستىگىن نىعايتادى.

نەگىزگى اسپەكتىلەرى:

1. ءوزارا سەنىم:

   • سەرىكتەسىڭىزگە سەنىم ارتۋ جانە ونىڭ سىزگە دەگەن سەنىمىن قادىرلەۋ.
   • جاسىرىندىقتان اۋلاق بولۋ جانە ادالدىقتى ساقتاۋ.

2. قۇرمەت:

   • سەرىكتەسىڭىزدىڭ پىكىرلەرىن، سەزىمدەرىن جانە شەشىمدەرىن قۇرمەتتەۋ.
   • ءوزارا قۇرمەت ارقىلى ءقاۋىپسىز جانە جايلى ورتا قۇرۋ.

ەموسيونالدىق جاۋاپكەرشىلىك پەن پىسىپ-جەتىلۋ

ەموسيونالدىق جاۋاپكەرشىلىك پەن پىسىپ-جەتىلۋ - بۇل جەكە دامۋدىڭ ماڭىزدى اسپەكتىلەرى. ولار ءوزارا قۇرمەت پەن سەنىمدىلىكتىڭ نەگىزىن قالايدى جانە جىنىستىق قاتىناستاردىڭ دەنساۋلىقتى جانە جاۋاپكەرشىلىكتى باسشىلىققا الاتىنداي ەتەدى.

نەگىزگى اسپەكتىلەرى:

1. ەموسيونالدىق جاۋاپكەرشىلىك:

   • ءوز ەموسيالارىڭىزعا جاۋاپ بەرۋ جانە ولاردى دۇرىس باسقارۋ.
   • سەرىكتەسىڭىزدىڭ ەموسيالارىنا جاۋاپ بەرە ءبىلۋ جانە ولارعا قامقورلىق كورسەتۋ.

2. پسيحولوگيالىق پىسىپ-جەتىلۋ:

   • ءوزارا قارىم-قاتىناستا جاۋاپكەرشىلىكتى قابىلداۋ.
   • جىنىستىق قاتىناستاردىڭ ەموسيونالدىق سالدارىن ءتۇسىنۋ جانە وعان دايىن بولۋ.

ەموسيونالدىق اسپەكتىلەر جىنىستىق قاتىناستاردا وتە ماڭىزدى بولىپ تابىلادى، ويتكەنى ولار سەرىكتەستەر اراسىنداعى تۇسىنىستىكتى، قاۋىپسىزدىكتى جانە ءوزارا قۇرمەتتى قالىپتاستىرادى. جىنىستىق ساۋاتتىلىق بۇل اسپەكتىلەردى دامىتۋعا كومەكتەسەدى جانە جاستاردىڭ ءوزارا قارىم-قاتىناستاردا سانالى جانە جاۋاپكەرشىلىكتى بولۋىنا ىقپال ەتەدى.

رەپرودۋكتيۆتى دەنساۋلىق: جۇكتىلىكتى جوسپارلاۋ، الدىن الۋ جانە رەپرودۋكتيۆتى جۇيەنىڭ دەنساۋلىعى

جۇكتىلىكتى جوسپارلاۋ جانە الدىن الۋ

جۇكتىلىكتى جوسپارلاۋ - بۇل وتباسىنىڭ قالاۋىنا ساي بالا سانىن جانە ولاردىڭ اراسىنداعى ۋاقىت ارالىعىن انىقتاۋ پروسەسى. بۇل جوسپارلاۋ رەپرودۋكتيۆتى دەنساۋلىقتى نىعايتۋعا جانە جۇكتىلىكتى الدىن الۋعا كومەكتەسەدى.

نەگىزگى اسپەكتىلەرى:

1. جۇكتىلىكتى الدىن الۋ شارالارى:

   • كونتراسەپسيالىق ادىستەر: پرەزەرۆاتيۆتەر، دارى-دارمەكتەر، سپيرال جانە باسقا دا قۇرالدار.
   • جۇكتىلىكتى جوسپارلاۋدا مەديسينالىق كەڭەس الۋ.

2. تاڭداۋ ەركىندىگى جانە اقپاراتقا قول جەتىمدىلىك:

   • ءار ءتۇرلى كونتراسەپتيۆتەر تۋرالى اقپاراتتى ءبىلۋ.
   • جەكە جاعدايعا جانە دەنساۋلىق جاعدايىنا ساي ەڭ قولايلى ءادىستى تاڭداۋ.

رەپرودۋكتيۆتى جۇيەنىڭ دەنساۋلىعى

رەپرودۋكتيۆتى جۇيەنىڭ دەنساۋلىعى - بۇل جىنىستىق جۇيەنىڭ جالپى جاعدايىن ساقتاۋ جانە ونىڭ دۇرىس جۇمىس ىستەۋىنە كومەكتەسۋ. بۇل، اسىرەسە، جاس وسپىرىمدەر ءۇشىن ماڭىزدى، ويتكەنى ولاردىڭ دەنەلەرى ءالى دە ءوسىپ جەتىلۋدە.

نەگىزگى اسپەكتىلەرى:

1. رەگۋليارلى تەكسەرۋلەر جانە كەڭەستەر:

   • جىنىستىق جۇيەنىڭ دەنساۋلىعىن تەكسەرۋ ءۇشىن دارىگەرگە بارۋ.
   • رەپرودۋكتيۆتى جۇيەگە قاتىستى ماسەلەلەردى ۋاقتىلى انىقتاۋ جانە ەمدەۋ.

2. گيگيەنا جانە ساۋلىق:

   • جىنىستىق جۇيەنىڭ تازالىعى مەن گيگيەناسىنا ەرەكشە نازار اۋدارۋ.
   • دەنساۋلىقتى نىعايتۋ ءۇشىن دۇرىس تاماقتانۋ جانە جەتكىلىكتى دەمالىس.

رەپرودۋكتيۆتى دەنساۋلىقتىڭ اسپەكتىلەرى جىنىستىق ساۋاتتىلىقتىڭ ماڭىزدى بولىگى بولىپ تابىلادى جانە جاس وسپىرىمدەردىڭ دەنساۋلىعى مەن جاقسى ءومىر ءسۇرۋ ساپاسىنا ۇلكەن اسەر ەتەدى. بۇل بىلىمدەر جاستارعا ءوز دەنەلەرىن تۇسىنۋگە، ولاردى ساقتاۋعا جانە جاۋاپتى شەشىمدەر قابىلداۋعا كومەكتەسەدى.

ءوزىن-وزى قۇرمەتتەۋ جانە وزىندىك سانا: ءوز دەنەسىن قابىلداۋ جانە قۇرمەتتەۋ، جىنىستىق قاتىناسقا دايىن بولۋ تۋرالى شەشىم قابىلداۋ

ءوز دەنەسىن قابىلداۋ جانە قۇرمەتتەۋ

ءوز دەنەسىن قابىلداۋ جانە قۇرمەتتەۋ - بۇل جىنىستىق ساۋاتتىلىقتىڭ ماڭىزدى اسپەكتىسى. بۇل جەكە ءوزىن-وزى قابىلداۋدى، دەنە بەينەسىنە دەگەن سەنىمدىلىكتى جانە جىنىستىق ءومىر سالتىن دەنساۋلىققا پايدالى تۇرعىدان قاراۋدى قامتيدى.

نەگىزگى اسپەكتىلەرى:

1. ءوزىن-وزى قابىلداۋ:

   • ءوز دەنەڭىزدىڭ ەرەكشەلىكتەرىن قابىلداۋ جانە قۇرمەتتەۋ.
   • دەنە بەينەسىنە دەگەن سەنىمدىلىكتى ارتتىرۋ.

2. دەنساۋلىقتى ساقتاۋ:

   • دەنساۋلىقتى نىعايتۋ ءۇشىن دۇرىس تاماقتانۋ جانە فيزيكالىق بەلسەندىلىك.
   • دەنە جانە جىنىستىق دەنساۋلىقتى ساقتاۋ.

جىنىستىق قاتىناسقا دايىن بولۋ تۋرالى شەشىم قابىلداۋ

جىنىستىق قاتىناسقا دايىن بولۋ تۋرالى شەشىم - بۇل جەكە جاۋاپكەرشىلىكتى جانە پىسىپ-جەتىلۋدى تالاپ ەتەتىن ماڭىزدى قادام. بۇل شەشىم ەموسيونالدىق، پسيحولوگيالىق جانە فيزيكالىق دايىندىقتى قامتيدى.

نەگىزگى اسپەكتىلەرى:

1. جەكە جاۋاپكەرشىلىك:

   • ءوز شەشىمدەرىڭىزدىڭ سالدارىن ءتۇسىنۋ جانە ولارعا دايىن بولۋ.
   • جىنىستىق قاتىناسقا ءوزىڭىزدىڭ ەموسيونالدىق جانە فيزيكالىق دايىندىعىڭىزدى باعالاۋ.

2. اقپاراتقا قول جەتىمدىلىك جانە ءبىلىم:

   • جىنىستىق ساۋاتتىلىق تۋرالى اقپارات الۋ جانە ءبىلىمدى شەشىمدەر قابىلداۋ.
   • دەنساۋلىق جانە قاۋىپسىزدىك شارالارى تۋرالى تولىق ءبىلۋ.

ءوزىن-وزى قۇرمەتتەۋ جانە وزىندىك سانا - بۇل جىنىستىق ساۋاتتىلىقتىڭ ماڭىزدى بولىگى. ولار جاستارعا ءوز دەنەلەرىن قۇرمەتتەۋگە، جىنىستىق قارىم-قاتىناستارعا دايىن بولۋعا جانە وسى ماڭىزدى ءومىر سالتىنىڭ بولىگىندە سانالى شەشىمدەر قابىلداۋعا كومەكتەسەدى. بۇل اسپەكتىلەر جاس وسپىرىمدەردىڭ ءوزىن-وزى قۇرمەتتەۋىن، سەنىمدىلىگىن جانە جاۋاپكەرشىلىگىن ارتتىرۋعا ىقپال ەتەدى.