- 13 اقپ. 2018 00:00
- 383
ءجىتى پانكرەاتيت – ۇيقى بەزىنىڭ ءقاۋىپتى سىرقاتى
ءجىتى پانكرەاتيت - ۇيقى بەزىنىڭ ۇلعايۋىمەن، ىسىنۋىمەن قاتار جۇرەتىن اۋىر قابىنۋ سىرقاتى. كەيدە ۇيقى بەزىنىڭ بەلگىلى بولىكتەرى زاقىمدانىپ، سول جەرلەردە جۇقپا پايدا بولىپ، كەيىن ول اعزادان تىس جەرلەرگە دە جايىلۋى مۇمكىن. سىرقات اۋىرسىنۋمەن، ءتاندى ۋلايتىن زاتتاردىڭ قانعا بولىنۋمەن وتەدى. 80-جىلداردىڭ باسىندا ءجىتى پانكرەاتيتكە شالدىققانداردىڭ 20 پايىزى قازا بولاتىن، 90-جىلداردىڭ سوڭىنا قاراي بۇل كورسەتكىش 10 پايىز بولدى.
ۇيقى بەزى اۋرۋلارىنا سوقتىراتىن سەبەپتەر
دەرتتى دامىتاتىن نەگىزگى سەبەپتەر - الكوگولدىك ىشىمدىككە ۇيىرلىك جانە ءوتتاسى اۋرۋى. ىشىمدىكتەن بولعان پانكرەاتيت اۋرۋلاردىڭ 25-60%-دا، نەگىزىنەن ەر ادامداردا كەزدەسەدى. ءوت قابى اۋرۋلارىنان تۋىنداعان پانكرەاتيتتەر 25-40% جاعدايدا، كوبىنە ايەلدەردە ۇشىراسادى. اتالعان ەكى توپقا تاعى ءۇشىنشى توپ - ۇلتاباردىڭ اۋرۋلارى قوسىلادى، ال ءتورتىنشى توپقا بۇدان باسقا ءارتۇرلى سەبەپتەر جاتادى. سوڭعى توپقا جاراقاتتار، ۋىتتى دارى-دارمەكتەر قابىلداۋ، ۆ جانە س گەپاتيتتەرىن، ءپاروتيتتى قوسقاندا ءتۇرلى جۇقپالار، قاندا مايدىڭ شامادان تىس كوپ بولۋى جاتادى. سوزىلمالى پانكرەاتيت قانتتى ديابەت كەزىندە پايدا بولۋى مۇمكىن. كەي ادامداردا پانكرەاتيتكە تەكتىك بەيىمدىك بولادى.
ۇيقى بەزىنىڭ زاقىمدانۋى جانە ءجىتى پانكرەاتيتتىڭ تۋىنداۋى
مايلى جانە اقۋىزى مول تاعامدى ءبىرشاما الكوگولدى ىشىمدىكپەن بىرگە قابىلداۋ ۇيقى بەزىنىڭ فەرمەنتتەردى شامادان ارتىق وندىرۋىنە الىپ كەلەدى. بۇل فەرمەنتتەر ۇيقى بەزى جولدارى ارقىلى ىشەككە ءتۇسىپ، اس قورىتۋعا قاتىسۋى ءتيىس. ەگەر ۇيقى بەزىنىڭ جۇمىسى جەتكىلىكسىز بولسا، ونىڭ جولدارى اقۋىز تىعىندارىمەن بىتەلۋى مۇمكىن، وسىدان كەلە فەرمەنتتەر بەز تىنىنە ەنىپ، ونى زاقىمدايدى دا اعزانىڭ قابىنۋىنا الىپ كەلەدى. بەزگە ىشىمدىك، اسىرەسە ونىڭ ىدىراۋىنان پايدا بولعان اسەتالدەگيد، ۇلكەن نۇقسان كەلتىرەدى. وسىلايشا ءجىتى الكوگولدىك پانكرەاتيت داميدى.
اۋرۋ بەلگىلەرى جانە ناقتامالانۋى
ءىشتىڭ جوعارعى بولىگىنىڭ ارقا جاققا بەرىلە وتىرىپ، ۇدەمەلى اۋىرۋى، جۇرەكتىڭ اينۋى، قۇسۋ، تابەتتىڭ جوعالۋى، ءىشتىڭ كەبۋى. قۇسۋ ادامعا ەش جەڭىلدىك اكەلمەيدى، ودان كەيىن اۋىرسىنۋ توقتامايدى. جالپى السىزدىك، جۇرەكتىڭ قاعۋى، دەنەنىڭ ىسۋى مۇمكىن.
ءجىتى پانكرەاتيتتىڭ قاۋىپتىلىگى
اعزانىڭ ءبۇلىنۋ وشاقتارى - نەكروزدار دامۋى نەمەسە بەزدىڭ كوپ بولىگىنىڭ ەرۋى (پانكرەانەكروز) مۇمكىن. وسىلارمەن بىرگە ءجىتى جۇرەك-قان تامىر جەتكىلىكسىزدىگى، تىنىس الۋ، بۇيرەك جەتكىلىكسىزدىگى ءجيى داميدى. بۇل اتالعان بەلگىلەردىڭ سالدارىنان ادام اۋرۋدىڭ العاشقى كۇندەرىندە ءولىپ كەتۋى مۇمكىن. ءجىتى پانكرەاتيت باستالعاننان ءبىر اپتادان سوڭ سىرقاتتىڭ قازا بولۋىنا ۇيقى بەزىندە جانە ونى قورشاعان اعزالاردا جۇقپانىڭ دامۋى سەبەپ. بۇل اۋرۋدان بولاتىن ءولىم-جىتىم 30%. اسقىنعان سىرقاتپەن قاتار اسقازان مەن ىشەكتە كوبىنە ويىق جارالار پايدا بولىپ، ولاردان قان كەتەدى.
ءجىتى پانكرەاتيت بەلگىلەرى بايقالسا، نە ىستەۋ كەرەك؟
شۇعىل دارىگەرگە بارىڭىز. ءسىزدى مىندەتتى تۇردە اۋرۋحاناعا جاتقىزۋ كەرەك. ول جەردە اۋىرسىزداندىرۋ شارالارى جاسالىپ، اعزانى تازارتاتىن قارقىندى ەم جۇرگىزىلەدى. ەگەر ۇيقى بەزىندە ءبۇلىنۋ وشاقتارى بولسا، وتالاۋ قاجەت.
ەگەر ءجىتى پانكرەاتيتتى باستان وتكەرسەڭىز
بۇل اۋرۋمەن سىرقاتتانعان ادامدار ءبىر جىل بويى گاستروەنتەرولوگتىڭ باقىلۋىندا بولۋى ءتيىس. بۇل كەزەڭدە اششى، مايلى، قۋىرىلعان تاعامنان جانە ءسپيرتتى ىشىمدىكتەردەن مۇلدە باس تارتۋ كەرەك. بۇل ءجىتى پانكرەاتيت قايتالانباۋ ءۇشىن قاجەت.
پانكرەاتيتتى ەمدەۋدە مىندەتتى شارت - دارىگەردىڭ كاسىبي دەڭگەيىنىڭ جوعارىلىعى جانە بىلىكتىلىگى، سونداي-اق ەمدەلۋشىمەن بىرلەسە وتىرىپ، ناتيجەلى جۇمىس جۇرگىزۋ.
گ.ج. جاتقانبايەۆا تەراپيەۆت دارىگەر