- 05 ناۋ. 2024 03:42
- 208
جول ەرەجەسى، باعدارشام، كولىك
جول ەرەجەسى، باعدارشام، كولىك
جول بەلگىلەرى
قيىلىستا، جول شەتىندە، بۇرىشتا.
ءتۇرلى - ءتۇرلى بەلگىلەر بار تۇراتىن.
جۇرەسىڭ بە، جۇرمەگەنىڭ دۇرىس پا.
نە ىستەۋ كەرەك؟ سوعان قاراپ ۇعاسىڭ،
قىزىل شەڭبەر ىشىندەگى تاڭبالار،
الدەنەگە قاتاڭ تىيىم سالادى.
ءومىرىڭدى قورعاۋعا ولار ارنالار،
بىلەمەگەن وكىنىشكە قالادى.
«مىنا جەرگە كىرمەگەنىڭ ءجون» دەيدى،
«مىنا جەرمەن جۇرمەگەنىڭ ءجون» دەيدى،
«كەرى بۇرىل، توقتاما نە بۇرىلما،
سوندا ساعان ەشبىر ءقاۋىپ تونبەيدى».
بەلگىلەردىڭ ءمانىن ءبىلۋ — مىقتى كۇش،
كەلەسىسى — شەتى قىزىل ءۇش بۇرىش.
بۇل بەلگىلەر ەسكەرتەدى، ءبىلىپ ال،
كوڭىل بولمەي ءوتىپ كەتپە تىپ - تىنىش.
قيىلىس پا، بۇرىلىس پا الدىڭدا.
تەمىر جولعا تاياپ الدە قالدىڭ با،
وزەن بار ما، كوپىر بار ما، ور بار ما؟
مەكەنى مە جابايى اڭ مەن مالدىڭ دا؟
سونىڭ ءبارىن ءبىلىپ ال دا اباي بول،
سەنىڭ امان جۇرگەنىڭدى قالايدى ول.
بەلگىلەردىڭ سىرىن ەسكە ساقتاپ ال،
بولاشاقتا جۇرەسىڭ عوي تالاي جول.
رەتتەۋشى
باقىلاپ جول ءتارتىبىن،
وتكىزەتىن ءار كۇنىن.
رەتتەۋشىنى كوردىم مەن.
قيىلىستان ءدال بۇگىن.
الا تاياق قولىندا
ايتارى كوپ ونىڭ دا.
نە ىستەۋ كەرەك، تۇرسا
رەتتەۋشى جولىڭدا.
تىك كوتەرسە تاياقتى،
باسپا العا اياقتى.
باعدارشامنىڭ بۇل بەلگى
سارى شامى سياقتى.
كەۋدەسىمەن بۇرىلسا،
قاراپ ساعان بەتپە - بەت.
تۇرعانى ونىڭ، ۇعىنساڭ،
جولدى جاپتىم، وپتە دەپ.
ارقا جاعىن قاراتسا.
ءوتىپ كەتپە اڭعارماي.
باعدارشامنىڭ بۇل بەلى -
قىزىل ءتۇسى جانعانداي،
وڭ يىق، نە سول يىق،
بۇرىلعاندا سەن جاققا.
تۇرىپ قالما ءموليىپ،
العا قاراي تەز اتتا.
رەتتەۋشى بۇرىلدى.
ءبىر قىرىنداپ تىك تۇرىپ
جاسىل جاندى دەگەندى
جۇرگىنشىگە ۇقتىرىپ.
رەتتەۋشى بار كوشەگە.
تاپ بولسا ەگەر كىمدە - كىم.
تەك سول بەرگەن بەلگىگە
كونۋ ونىڭ مىندەتى.
باعدارشام
جولدى كەسىپ وتۋگە مەن قامدانسام،
قيىلىستا قارسى الادى باعدارشام.
مەنىكىندەي ەكەۋ ەمەس، ءۇش كوزدى،
ءار كوزىنىڭ ءتۇسى بولەك، اڭعارساڭ.
كوزى الىستى قالت جىبەرمەي قىراعى،
ءبىر كوز جانسا، قالعانى ءوشىپ تۇرادى.
قىزىل، سارى، جاسىل ءتۇستى كوزدەردىڭ
باس ارپىنەن ءۇش ءتۇرلى ۇعىم شىعادى:
ق — قىزىل ءتۇس — قيمىلداما، باسپا العا،
قيىلىستا قاراپ تۇرما اسپانعا.
س — سارى ءتۇس — ءسال سابىر ەت، دايىندال،
ج — جاسىل ءتۇس، جۇرە بەرگىن، جاسقانبا.
جولدان وتكەندە
داستان دەگەن بالامىن،
مەكتەپكە ەندى بارامىن.
ءجۇرۋدى دە ۇيرەندىم،
كوشەسىندە قالانىڭ.
جول شەتىنە كەلگەندە،
توقتاي قالىپ مەن دەمدە.
كوز سالامىن ارنايى
بەلگىسى بار جەرلەرگە.
ءقاۋىپتى عوي كوشە تىم،
قۋماي جولدىڭ توتەسىن.
جولاقتاردى ىزدەيمىن
جاياۋ ادام وتەتىن.
اسىقپايمىن اپتىعىپ،
الدىم مۇنى جاقسى ۇعىپ.
كۇيساندىقتىڭ تىلىندەي،
قاتار - قاتار اق سىزىق.
ورتاسىندا تۇرا قاپ،
وڭعا، سولعا ءبىر قاراپ،
جولدىڭ ارعى شەتىنە
جەتىپ الام جىلدام - اق.
كولىككە مىنگەندە
قالامىزدا قىرانداي،
سامعار كولىك تابىلار.
تروللەيبۋس پەن ترامۆاي،
اۆتوبۋستار تاعى بار.
اۆتوبۋسقا اسىعىپ،
جولدى كەسىپ وتپەيمىن.
دوپ تەپكەندەي اسىرىپ،
بوس قالبىردى تەپپەيمىن.
جول شەتىنە ترامۆاي
كەلە المايدى كۇتسەڭ دە.
بولۋ كەرەك تىم اباي،
مىنگەندە نە تۇسكەندە.
ءوزىم بارار باعىتتىڭ،
ءنومىرىن دە بىلەمىن.
ەرەجەگە قانىقپىن،
ارتقى ەسىكتەن كىرەمىن.
جۇرت اياعىن باسپايمىن
بۇلدىرمەيمىن، شاشپايمىن.
جول اقىسىن «قويانشا»،
تولەمەستەن قاشپايمىن.
شارشاپ كەيدە جۇرسەم دە،
ورىن بەرەم ۇلكەنگە.
قاتتى شۋلاپ تۇرمايمىن،
قۇربىلارمەن كۇلسەم دە.
ايالداما اتتارىن
جاڭىلماستان جاتتايمىن.
جولدا ءجۇرۋ ءتارتىبىن
مەن وسىلاي ساقتايمىن.
جول بەلگىلەرى
قيىلىستا، جول شەتىندە، بۇرىشتا.
ءتۇرلى - ءتۇرلى بەلگىلەر بار تۇراتىن.
جۇرەسىڭ بە، جۇرمەگەنىڭ دۇرىس پا.
نە ىستەۋ كەرەك؟ سوعان قاراپ ۇعاسىڭ،
قىزىل شەڭبەر ىشىندەگى تاڭبالار،
الدەنەگە قاتاڭ تىيىم سالادى.
ءومىرىڭدى قورعاۋعا ولار ارنالار،
بىلەمەگەن وكىنىشكە قالادى.
«مىنا جەرگە كىرمەگەنىڭ ءجون» دەيدى،
«مىنا جەرمەن جۇرمەگەنىڭ ءجون» دەيدى،
«كەرى بۇرىل، توقتاما نە بۇرىلما،
سوندا ساعان ەشبىر ءقاۋىپ تونبەيدى».
بەلگىلەردىڭ ءمانىن ءبىلۋ — مىقتى كۇش،
كەلەسىسى — شەتى قىزىل ءۇش بۇرىش.
بۇل بەلگىلەر ەسكەرتەدى، ءبىلىپ ال،
كوڭىل بولمەي ءوتىپ كەتپە تىپ - تىنىش.
قيىلىس پا، بۇرىلىس پا الدىڭدا.
تەمىر جولعا تاياپ الدە قالدىڭ با،
وزەن بار ما، كوپىر بار ما، ور بار ما؟
مەكەنى مە جابايى اڭ مەن مالدىڭ دا؟
سونىڭ ءبارىن ءبىلىپ ال دا اباي بول،
سەنىڭ امان جۇرگەنىڭدى قالايدى ول.
بەلگىلەردىڭ سىرىن ەسكە ساقتاپ ال،
بولاشاقتا جۇرەسىڭ عوي تالاي جول.
رەتتەۋشى
باقىلاپ جول ءتارتىبىن،
وتكىزەتىن ءار كۇنىن.
رەتتەۋشىنى كوردىم مەن.
قيىلىستان ءدال بۇگىن.
الا تاياق قولىندا
ايتارى كوپ ونىڭ دا.
نە ىستەۋ كەرەك، تۇرسا
رەتتەۋشى جولىڭدا.
تىك كوتەرسە تاياقتى،
باسپا العا اياقتى.
باعدارشامنىڭ بۇل بەلگى
سارى شامى سياقتى.
كەۋدەسىمەن بۇرىلسا،
قاراپ ساعان بەتپە - بەت.
تۇرعانى ونىڭ، ۇعىنساڭ،
جولدى جاپتىم، وپتە دەپ.
ارقا جاعىن قاراتسا.
ءوتىپ كەتپە اڭعارماي.
باعدارشامنىڭ بۇل بەلى -
قىزىل ءتۇسى جانعانداي،
وڭ يىق، نە سول يىق،
بۇرىلعاندا سەن جاققا.
تۇرىپ قالما ءموليىپ،
العا قاراي تەز اتتا.
رەتتەۋشى بۇرىلدى.
ءبىر قىرىنداپ تىك تۇرىپ
جاسىل جاندى دەگەندى
جۇرگىنشىگە ۇقتىرىپ.
رەتتەۋشى بار كوشەگە.
تاپ بولسا ەگەر كىمدە - كىم.
تەك سول بەرگەن بەلگىگە
كونۋ ونىڭ مىندەتى.
باعدارشام
جولدى كەسىپ وتۋگە مەن قامدانسام،
قيىلىستا قارسى الادى باعدارشام.
مەنىكىندەي ەكەۋ ەمەس، ءۇش كوزدى،
ءار كوزىنىڭ ءتۇسى بولەك، اڭعارساڭ.
كوزى الىستى قالت جىبەرمەي قىراعى،
ءبىر كوز جانسا، قالعانى ءوشىپ تۇرادى.
قىزىل، سارى، جاسىل ءتۇستى كوزدەردىڭ
باس ارپىنەن ءۇش ءتۇرلى ۇعىم شىعادى:
ق — قىزىل ءتۇس — قيمىلداما، باسپا العا،
قيىلىستا قاراپ تۇرما اسپانعا.
س — سارى ءتۇس — ءسال سابىر ەت، دايىندال،
ج — جاسىل ءتۇس، جۇرە بەرگىن، جاسقانبا.
جولدان وتكەندە
داستان دەگەن بالامىن،
مەكتەپكە ەندى بارامىن.
ءجۇرۋدى دە ۇيرەندىم،
كوشەسىندە قالانىڭ.
جول شەتىنە كەلگەندە،
توقتاي قالىپ مەن دەمدە.
كوز سالامىن ارنايى
بەلگىسى بار جەرلەرگە.
ءقاۋىپتى عوي كوشە تىم،
قۋماي جولدىڭ توتەسىن.
جولاقتاردى ىزدەيمىن
جاياۋ ادام وتەتىن.
اسىقپايمىن اپتىعىپ،
الدىم مۇنى جاقسى ۇعىپ.
كۇيساندىقتىڭ تىلىندەي،
قاتار - قاتار اق سىزىق.
ورتاسىندا تۇرا قاپ،
وڭعا، سولعا ءبىر قاراپ،
جولدىڭ ارعى شەتىنە
جەتىپ الام جىلدام - اق.
كولىككە مىنگەندە
قالامىزدا قىرانداي،
سامعار كولىك تابىلار.
تروللەيبۋس پەن ترامۆاي،
اۆتوبۋستار تاعى بار.
اۆتوبۋسقا اسىعىپ،
جولدى كەسىپ وتپەيمىن.
دوپ تەپكەندەي اسىرىپ،
بوس قالبىردى تەپپەيمىن.
جول شەتىنە ترامۆاي
كەلە المايدى كۇتسەڭ دە.
بولۋ كەرەك تىم اباي،
مىنگەندە نە تۇسكەندە.
ءوزىم بارار باعىتتىڭ،
ءنومىرىن دە بىلەمىن.
ەرەجەگە قانىقپىن،
ارتقى ەسىكتەن كىرەمىن.
جۇرت اياعىن باسپايمىن
بۇلدىرمەيمىن، شاشپايمىن.
جول اقىسىن «قويانشا»،
تولەمەستەن قاشپايمىن.
شارشاپ كەيدە جۇرسەم دە،
ورىن بەرەم ۇلكەنگە.
قاتتى شۋلاپ تۇرمايمىن،
قۇربىلارمەن كۇلسەم دە.
ايالداما اتتارىن
جاڭىلماستان جاتتايمىن.
جولدا ءجۇرۋ ءتارتىبىن
مەن وسىلاي ساقتايمىن.