جۇمباقتار الەمى
[b]ءبىلىم بەرۋ سالاسى: [/b]
قاتىناس، تانىم
[b]بولىمدەرى:[/b] ءتىل دامىتۋ، كوركەم ادەبيەت، ماتەماتيكا.
[b]ماقساتى:[/b] بالالارعا جۇمباق تۋرالى ءبىلىم بەرۋ. شىعارماشىلىق حالىق اۋىز ادەبيەتىمەن تانىستىرۋ. وي - ءورىسىن دامىتۋ. ءتىل بايلىعىن جەتىلدىرۋ. وقۋ ءىس - ارەكەتىنە دەگەن قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ. سوزدىك قورىن بايىتىپ، سويلەمنىڭ دۇرىس گرامماتيكالىق قاتارىن قۇرۋ.
[b]ءادىس - تاسىلدەرى:[/b] ءتۇسىندىرۋ، قيمىل - جاتتىعۋلاردى كورسەتۋ، اڭگىمەلەۋ، سۇراق - جاۋاپ، وي قوزعاۋ، ويىن.
[b]بيلينگۆالدى سىڭارى:[/b] جۇمباق - زاگادكا، ەرتەگى - سكازكا
[b]موتياسيالىق قوزعاۋشى. [/b]
- بۇگىنگى وقۋ ءىس - ارەكەتىمىزدى مەيىرىممەن، قۋانىشپەن باستايىق.
شاتتىق شەڭبەر.
كۇننىڭ كوزى اشىلدى.
كوككە شۋاق شاشىلدى
قۇتتى قوناق كەلىپتى
تورىمىزگە ەنىپتى
امانداسۋ ۇلكەنگە
تاربيەنىڭ باسى عوي
ال، كانەكەي ءبارىمىز
سالەم دەيىك ۇلكەنگە
سالەمەتسىزدەر مە،
قۇرمەتتى قوناقتار
[b]2 كومانداعا ءبولىنۋ[/b]
ۇلدار كومانداسى.
قىزدار كومانداسى.
ال، ەندى بالالار ءبىز وقۋ ءىس - ارەكەتىمىزدى باستاماس بۇرىن ءقازىر قاي مەزگىل ەكەنىن ايتىپ وتەيىك. ءبىر جىلدا قانشا مەزگىل بار؟
سونىڭ ءقازىر قاي مەزگىلى؟
قىس قانشا ايدان تۇرادى؟
ءبىز قىس مەزگىلىندە قانداي مەرەكەلەردى اتاپ وتتىك؟
4 مەزگىل بار
قىس
جەلتوقسان، قاڭتار، اقپان.
16 - جەلتوقسان، جاڭا جىل
ال ەندى، بالالار ءتورت مەزگىلگە بايلانىستى تاقپاق ايتايىق.
قانداي قىزىق قىس دەگەن؟
ءبارىن شەبەر ىستەگەن
باقشا - باۋدى، تاۋدى دا،
بوياعان اق تۇسپەنەن.
ال، ەندى بالالار ءبىز جاڭا وقۋ ءىس - ارەكەتىنە كوشەيىك. بۇگىنگى وقۋ ءىس - ارەكەتى «جۇمباقتار الەمى».
ەندى بالالار جۇمباقتار الەمىنە بارايىق.
مىنا جەردە نە كورىپ تۇرسىڭدار؟
بالالار سەندەر جۇمباقتاردى شەشكەندى جاقسى كورەسىڭدەر مە؟
جۇمباقتار ءار ءتۇرلى بولادى ەكەن. ولارمەن جاقىنىراق تانىسۋ ءۇشىن مەن سەندەردى جۇمباقتار كورمەسىنە شاقىرامىن.
جىل مەزگىلىنە بايلانىستى جۇمباقتاردى كورىپ تۇرمىز.
ءيا
- جۇمباق حالىق اۋىز ادەبيەتىنىڭ ءبىر ءتۇرى. ءار جۇمباقتا زاتتىڭ اتى اتالمايدى، ونى شەشۋ ءۇشىن ويلانىپ، نە تۋرالى جاسىرىلعاندىعىن تابۋ كەرەك. جۇمباقتىڭ شەشۋىن وڭاي جولمەن تابۋ ءۇشىن ۇقسايتىن زاتپەن سالىستىرادى نەمەسە ەرەكشە سوزبەن ايتىلادى.
بالالار ۇستەل ۇستىندەگى جۇمباق كورمەسىنە نازار اۋدارىپ، قىزىعا قارايدى.
[b]1 - اينالىم[/b]. ويىن
ال ەندى، بالالار بىزگە جۇمباق تۇسىنىكتى بولسا، ءتورت مەزگىلگە بايلانىستى ءبىر - بىرىمىزگە جۇمباق جاسىرايىق. ءبىر - بىرىڭە ءتورت مەزگىل تۋرالى ايتىپ وتتىڭدەر. سول ءتورت مەزگىل تۋرالى قانداي جۇمباق بىلەمىز؟
جۇمباق
قىزدار كومانداسى.
ايانا
سۋدا مۇز بار،
جەردە قار بار
بوران بوپ سوعادى
بۇل قاي كەزدە بولادى؟
(قىس)
قىس ەرەكشەلىگىن سۇراۋ.
قىستا قانداي ويىندار وينايسىڭدار؟
قىستا كۇن سۋىتادى. بالالار قاردان اققالا جاساپ وينايدى.
الينا
كۇن ۇزارىپ قار ەرىپ،
سۋ سايلارعا تولادى،
بۇل قاي كەزدە بولادى؟
(كوكتەم)
[b]ەرتەگى تۋرالى ايتۋ[/b]
كوكتەم ەرەكشەلىگىن سۇراۋ.
كوكتەمدە قانداي مەرەكەلەردى اتاپ وتەمىز؟
كوكتەمدە كۇن جىلىنادى، انالار مەرەكەسىن اتاپ وتەمىز.
ۇلدار كومانداسى
اسىلبەك
كۇن ىسىپ،
جەمىس - جيدەك ءپىسىپ،
ەل پىشەنىن ورادى،
بۇل قاي كەزدە بولادى؟
(جاز)
جاز ەرەكشەلىگىن سۇراۋ.
جازدا كۇن قانداي بولادى؟
جازدا كۇن ىستىق بولادى، شومىلۋعا بارارمىز.
ومار
جاۋىپ جاڭبىر،
جەر سابىر،
ءشوپ، جاپىراق سولادى
بۇل قاي كەزدە بولادى؟
(كۇز)
كۇز ەرەكشەلىگىن سۇراۋ.
كۇزدە كۇن قانداي بولادى؟
كۇن سۋىتادى، جاپىراقتار سارعايىپ جەرگە تۇسەدى. جەمىس - جيدەكتەر ءپىسىپ، جينايمىز.
جۇمباق شەشۋىن تاپقان قانداي قىزىق بالالار، ال جۇمباقتى ويلاپ تاپقان ودان دا قىزىق ەكەن.
ال ەندى، بالالار ەرتەگىلەر ەلىنە ساياحاتقا بارايىق. بالالار مىنا جەردەن قانداي ەرتەگىلەردى كورىپ تۇرمىز؟
باۋىرساق، شالقان، اللادين، قاڭباق شال، ماۋگلي، قىزىل تەلپەك، ماقتا قىز بەن مىسىق، الدار كوسە، جەتى لاق.
ءبىز بارلىق ەرتەگىلەردى بىلەدى ەكەنبىز. ەندى سەندەرگە وسى ەرتەگى بويىنشا جۇمباق جاسىرايىن. ەكى كوماندانىڭ قايسىسى بۇرىن جاۋاپ بەرەر ەكەن؟
b]جۇمباق [/b]
قاشىپ كەتكەن اتادان،
قاشىپ كەتكەن اپادان،
ورماندا كەشە ءجۇر ەدىم،
دومالاپ شىقتى الدىمنان
شەشۋى: (باۋىرساق)
[b]جۇمباق[/b]
كەدەي ەدى بۇل بالا،
ايى تۋدى وڭىنان،
جىن شىعادى كەرەمەت،
سيقىرلى ونىڭ شامىنان
(اللادين)
جۇمباق
ءۇي جيناعان ۇقىپتى،
ءبىر قىز بوپتى ەرتەدە
تىڭداماعان مىسىقتى
سالىپتى عوي الەككە
(ماقتا قىز بەن مىسىق)
جۇمباق
دجۋنگليدە وسكەن جاسىنان،
ەپتى بالا بولىپتى،
باگيرا، بانۋ دوستارى
شەرحان ونىڭ قاس جاۋى
(ماۋگلي)
جۇمباق
كىشكەنە قىز ورمانعا
جالعىز ءوزى بارادى.
اپاسىنا قارتايعان
ءدامىن سالىپ الادى
(قىزىل تەلپەك)
جۇمباق
اياعىنان تۇساۋلاپ،
كەمپىر ونى ۇستايدى.
جەلمەن ۇشار جەلپىلدەپ
بوساپ كەتسە بۇل شالى
(قاڭباق شال)
[b]ءادىلقازىلاردىڭ باعاسى.
2 - اينالىم «عاجاپ ءسات»[/b]
جىلقى كىرەدى.
امانداسۋ.
جىلقى قانداي جانۋار بالالار؟
ءۇي جانۋارى
جىلقى ءتورت تۇلىك مالعا جاتادى.
بيىل قانداي جىل كەلدى؟
جىلقى تۋرالى قانداي ماقال - ماتەل بىلەمىز؟
جىلقى جىلى كەلدى.
1. جىلقى ەتى شەكەر، ءسۇتى بال.
2. جۇزدەن جۇيرىك شىعادى،
مىڭنان تۇلپار شىعادى
3. ات اينالىپ قازىعىن تابادى، ەر اينالىپ ەلىن تابادى.
4. ءبىر تۇلىككە باي بولعانشا،
ءتورت تۇلىككە ساي بول.
5. تۇيە مالدىڭ قاسقاسى،
جىلقى مالدىڭ پاتشاسى
6. ەر قاناتى – ات.
[b]ويىننىڭ اتى[/b]
ال ەندى، بالالار سەندەرگە جىلقى ءوزىنىڭ ويىنىن الىپ كەلىپتى.
جەمىستەر مەن كوكونىستەر.
ماقساتى: بالالارعا قىستا اۋىرماۋ ءۇشىن، جەمىستەر مەن كوكونىستەردى كوپ جەي وتىرىپ ولاردىڭ ءپىشىنىن، ءتۇر - ءتۇسىن اتاۋ.
بالالار ويىنعا قىزىعا قاتىسىپ، ءتۇر - ءتۇسىن، ءپىشىنىن اتاي الدى. ءۇش تىلدە ساناپ ءوتتى.
[b]3 - اينالىم. [/b]
«ويلى بولساڭ وزىپ كور»
بالالارعا تاقپاقتىڭ باسىن ايتىپ، بالالار ويلانا وتىرىپ جالعاستىرادى.
[b] تاقپاقتار.[/b]
ال ەندى، بالالار تاقتاعا قارايمىز.
1. سيىر سۇيەدى بالاسىن - تورپاعىم دەپ
2. جىلقى سۇيەدى بالاسىن – قۇلىنىم دەپ
3. قوي سۇيەدى بالاسىن – قوڭىرىم دەپ
4. ەشكى سۇيەدى بالاسىن – لاعىم دەپ
قاراڭعىعا باسپاعان قورقاعىم دەپ
تۇلپار بولىپ جۇگىرەر جۇرىنىم دەپ
ەشتەڭەنى بىلمەيتىن مومىنىم دەپ
تاستان - تاسقا سەكىرگەن شۇناعىم دەپ.
[b]ءادىلقازىلاردىڭ باعاسى.
4 - اينالىم[/b]
جۇمباقتار جاسىرۋ. ەكى توپ ءبىر - بىرىنە بىلەتىن جۇمباقتارىن جارىسا وتىرىپ جاسىرادى. سوڭىندا ەرتەگى كەيىپكەرلەرىنەن «جىل باسىنا تالاسقان حايۋاناتتار» مەن «باۋىرساق» ەرتەگىسى
[b]قىزدار كومانداسى. جۇمباق[/b]
ۇستىندە قوس قورابى،
مىنسەڭ كولىك بولادى،
جاقىنداساڭ قاسىنا،
قورقىتادى بالانى (تۇيە)
ادامعا سەرىك،
كۇزەتكە بەرىك (يت)
كىشكەنتاي عانا بويى بار،
اينالدىرىپ كيگەن تونى بار
(قوي)
ءتورت بۇلاعى ءسۇت
باققانعا ول قۇت (جىلقى)
ۇلدار كومانداسى
[b]جۇمباق[/b]
ءوزى ءبىر قۋ،
جۇرگەن جەرى ايقاي شۋ (تۇلكى)
قاشىپ كەتكەن اتادان،
قاشىپ كەتكەن اپادان،
ورماندا كەشە ءجۇر ەدىم
دومالاپ شىقتى الدىمنان.
(باۋىرساق)
ءادىقازىلاردىڭ باعاسى.
رەفلەكسيۆتى كوررەكسيالاۋ
ەكى كوماندانىڭ تەڭ دارەجەدە بولعاندىعىن ايتتى.
بۇگىنگى وقۋ ءىس - ارەكەتىمىزدە جۇمباق الەمى تۋرالى ايتىلعاندىعىن، وندا جۇمباقتىڭ شەشۋىن تاپقان قانداي قىزىق، ال جۇمباقتى ويلاپ تاپقان ودان دا قىزىق ەكەندىگىن ءبىلدى. بۇگىنگى وقۋ ءىس - ارەكەتىنە جاقسى قاتىسقان بالالاردى ماقتاي، ماداقتاي وتىرىپ ءار بالا جۇلدىز بولۋعا لايىقتى ەكەنىن ايتۋ، جۇلدىزشالارمەن باعالاۋ.
بالالار العان جۇلدىزشالارىنا ءماز بولدى، ءوزارا وقۋ ءىس - ارەكەتىنەن العان اسەرلەرىمەن ءبولىستى.
[b]كۇتىلەتىن ناتيجە:[/b] ۇقىپتىلىق، شىدامدىلىق، ەپتىلىك.
[b]ءبىلۋى كەرەك:[/b] بالالار جۇمباق حالىق اۋىز ادەبيەتىنىڭ ءبىر ءتۇرى ەكەنىن ءبىلدى. [b]جۇمباقتىڭ تۇرلەرىن ءبىلدى.[/b] جۇمباقتى شەشە وتىرىپ، ەرتەگى كەيىپكەرلەرىن شىعاردى. ەرتەگى كەيىپكەرلەرى قاي ەرتەگىدە كەزدەسەتىنىن ايتا وتىرىپ، «جىل باسىنا تالاسقان حايۋاناتتار» مەن «باۋىرساق» ەرتەگىسىن قۇراستىرىپ بەردى.
[b]ىستەي الۋى: [/b]سۇراقتارعا تولىق جاۋاپ بەرىپ، جۇمباقتاردىڭ شەشۋىن دۇرىس تابا الدى.
قاتىناس، تانىم
[b]بولىمدەرى:[/b] ءتىل دامىتۋ، كوركەم ادەبيەت، ماتەماتيكا.
[b]ماقساتى:[/b] بالالارعا جۇمباق تۋرالى ءبىلىم بەرۋ. شىعارماشىلىق حالىق اۋىز ادەبيەتىمەن تانىستىرۋ. وي - ءورىسىن دامىتۋ. ءتىل بايلىعىن جەتىلدىرۋ. وقۋ ءىس - ارەكەتىنە دەگەن قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ. سوزدىك قورىن بايىتىپ، سويلەمنىڭ دۇرىس گرامماتيكالىق قاتارىن قۇرۋ.
[b]ءادىس - تاسىلدەرى:[/b] ءتۇسىندىرۋ، قيمىل - جاتتىعۋلاردى كورسەتۋ، اڭگىمەلەۋ، سۇراق - جاۋاپ، وي قوزعاۋ، ويىن.
[b]بيلينگۆالدى سىڭارى:[/b] جۇمباق - زاگادكا، ەرتەگى - سكازكا
[b]موتياسيالىق قوزعاۋشى. [/b]
- بۇگىنگى وقۋ ءىس - ارەكەتىمىزدى مەيىرىممەن، قۋانىشپەن باستايىق.
شاتتىق شەڭبەر.
كۇننىڭ كوزى اشىلدى.
كوككە شۋاق شاشىلدى
قۇتتى قوناق كەلىپتى
تورىمىزگە ەنىپتى
امانداسۋ ۇلكەنگە
تاربيەنىڭ باسى عوي
ال، كانەكەي ءبارىمىز
سالەم دەيىك ۇلكەنگە
سالەمەتسىزدەر مە،
قۇرمەتتى قوناقتار
[b]2 كومانداعا ءبولىنۋ[/b]
ۇلدار كومانداسى.
قىزدار كومانداسى.
ال، ەندى بالالار ءبىز وقۋ ءىس - ارەكەتىمىزدى باستاماس بۇرىن ءقازىر قاي مەزگىل ەكەنىن ايتىپ وتەيىك. ءبىر جىلدا قانشا مەزگىل بار؟
سونىڭ ءقازىر قاي مەزگىلى؟
قىس قانشا ايدان تۇرادى؟
ءبىز قىس مەزگىلىندە قانداي مەرەكەلەردى اتاپ وتتىك؟
4 مەزگىل بار
قىس
جەلتوقسان، قاڭتار، اقپان.
16 - جەلتوقسان، جاڭا جىل
ال ەندى، بالالار ءتورت مەزگىلگە بايلانىستى تاقپاق ايتايىق.
قانداي قىزىق قىس دەگەن؟
ءبارىن شەبەر ىستەگەن
باقشا - باۋدى، تاۋدى دا،
بوياعان اق تۇسپەنەن.
ال، ەندى بالالار ءبىز جاڭا وقۋ ءىس - ارەكەتىنە كوشەيىك. بۇگىنگى وقۋ ءىس - ارەكەتى «جۇمباقتار الەمى».
ەندى بالالار جۇمباقتار الەمىنە بارايىق.
مىنا جەردە نە كورىپ تۇرسىڭدار؟
بالالار سەندەر جۇمباقتاردى شەشكەندى جاقسى كورەسىڭدەر مە؟
جۇمباقتار ءار ءتۇرلى بولادى ەكەن. ولارمەن جاقىنىراق تانىسۋ ءۇشىن مەن سەندەردى جۇمباقتار كورمەسىنە شاقىرامىن.
جىل مەزگىلىنە بايلانىستى جۇمباقتاردى كورىپ تۇرمىز.
ءيا
- جۇمباق حالىق اۋىز ادەبيەتىنىڭ ءبىر ءتۇرى. ءار جۇمباقتا زاتتىڭ اتى اتالمايدى، ونى شەشۋ ءۇشىن ويلانىپ، نە تۋرالى جاسىرىلعاندىعىن تابۋ كەرەك. جۇمباقتىڭ شەشۋىن وڭاي جولمەن تابۋ ءۇشىن ۇقسايتىن زاتپەن سالىستىرادى نەمەسە ەرەكشە سوزبەن ايتىلادى.
بالالار ۇستەل ۇستىندەگى جۇمباق كورمەسىنە نازار اۋدارىپ، قىزىعا قارايدى.
[b]1 - اينالىم[/b]. ويىن
ال ەندى، بالالار بىزگە جۇمباق تۇسىنىكتى بولسا، ءتورت مەزگىلگە بايلانىستى ءبىر - بىرىمىزگە جۇمباق جاسىرايىق. ءبىر - بىرىڭە ءتورت مەزگىل تۋرالى ايتىپ وتتىڭدەر. سول ءتورت مەزگىل تۋرالى قانداي جۇمباق بىلەمىز؟
جۇمباق
قىزدار كومانداسى.
ايانا
سۋدا مۇز بار،
جەردە قار بار
بوران بوپ سوعادى
بۇل قاي كەزدە بولادى؟
(قىس)
قىس ەرەكشەلىگىن سۇراۋ.
قىستا قانداي ويىندار وينايسىڭدار؟
قىستا كۇن سۋىتادى. بالالار قاردان اققالا جاساپ وينايدى.
الينا
كۇن ۇزارىپ قار ەرىپ،
سۋ سايلارعا تولادى،
بۇل قاي كەزدە بولادى؟
(كوكتەم)
[b]ەرتەگى تۋرالى ايتۋ[/b]
كوكتەم ەرەكشەلىگىن سۇراۋ.
كوكتەمدە قانداي مەرەكەلەردى اتاپ وتەمىز؟
كوكتەمدە كۇن جىلىنادى، انالار مەرەكەسىن اتاپ وتەمىز.
ۇلدار كومانداسى
اسىلبەك
كۇن ىسىپ،
جەمىس - جيدەك ءپىسىپ،
ەل پىشەنىن ورادى،
بۇل قاي كەزدە بولادى؟
(جاز)
جاز ەرەكشەلىگىن سۇراۋ.
جازدا كۇن قانداي بولادى؟
جازدا كۇن ىستىق بولادى، شومىلۋعا بارارمىز.
ومار
جاۋىپ جاڭبىر،
جەر سابىر،
ءشوپ، جاپىراق سولادى
بۇل قاي كەزدە بولادى؟
(كۇز)
كۇز ەرەكشەلىگىن سۇراۋ.
كۇزدە كۇن قانداي بولادى؟
كۇن سۋىتادى، جاپىراقتار سارعايىپ جەرگە تۇسەدى. جەمىس - جيدەكتەر ءپىسىپ، جينايمىز.
جۇمباق شەشۋىن تاپقان قانداي قىزىق بالالار، ال جۇمباقتى ويلاپ تاپقان ودان دا قىزىق ەكەن.
ال ەندى، بالالار ەرتەگىلەر ەلىنە ساياحاتقا بارايىق. بالالار مىنا جەردەن قانداي ەرتەگىلەردى كورىپ تۇرمىز؟
باۋىرساق، شالقان، اللادين، قاڭباق شال، ماۋگلي، قىزىل تەلپەك، ماقتا قىز بەن مىسىق، الدار كوسە، جەتى لاق.
ءبىز بارلىق ەرتەگىلەردى بىلەدى ەكەنبىز. ەندى سەندەرگە وسى ەرتەگى بويىنشا جۇمباق جاسىرايىن. ەكى كوماندانىڭ قايسىسى بۇرىن جاۋاپ بەرەر ەكەن؟
b]جۇمباق [/b]
قاشىپ كەتكەن اتادان،
قاشىپ كەتكەن اپادان،
ورماندا كەشە ءجۇر ەدىم،
دومالاپ شىقتى الدىمنان
شەشۋى: (باۋىرساق)
[b]جۇمباق[/b]
كەدەي ەدى بۇل بالا،
ايى تۋدى وڭىنان،
جىن شىعادى كەرەمەت،
سيقىرلى ونىڭ شامىنان
(اللادين)
جۇمباق
ءۇي جيناعان ۇقىپتى،
ءبىر قىز بوپتى ەرتەدە
تىڭداماعان مىسىقتى
سالىپتى عوي الەككە
(ماقتا قىز بەن مىسىق)
جۇمباق
دجۋنگليدە وسكەن جاسىنان،
ەپتى بالا بولىپتى،
باگيرا، بانۋ دوستارى
شەرحان ونىڭ قاس جاۋى
(ماۋگلي)
جۇمباق
كىشكەنە قىز ورمانعا
جالعىز ءوزى بارادى.
اپاسىنا قارتايعان
ءدامىن سالىپ الادى
(قىزىل تەلپەك)
جۇمباق
اياعىنان تۇساۋلاپ،
كەمپىر ونى ۇستايدى.
جەلمەن ۇشار جەلپىلدەپ
بوساپ كەتسە بۇل شالى
(قاڭباق شال)
[b]ءادىلقازىلاردىڭ باعاسى.
2 - اينالىم «عاجاپ ءسات»[/b]
جىلقى كىرەدى.
امانداسۋ.
جىلقى قانداي جانۋار بالالار؟
ءۇي جانۋارى
جىلقى ءتورت تۇلىك مالعا جاتادى.
بيىل قانداي جىل كەلدى؟
جىلقى تۋرالى قانداي ماقال - ماتەل بىلەمىز؟
جىلقى جىلى كەلدى.
1. جىلقى ەتى شەكەر، ءسۇتى بال.
2. جۇزدەن جۇيرىك شىعادى،
مىڭنان تۇلپار شىعادى
3. ات اينالىپ قازىعىن تابادى، ەر اينالىپ ەلىن تابادى.
4. ءبىر تۇلىككە باي بولعانشا،
ءتورت تۇلىككە ساي بول.
5. تۇيە مالدىڭ قاسقاسى،
جىلقى مالدىڭ پاتشاسى
6. ەر قاناتى – ات.
[b]ويىننىڭ اتى[/b]
ال ەندى، بالالار سەندەرگە جىلقى ءوزىنىڭ ويىنىن الىپ كەلىپتى.
جەمىستەر مەن كوكونىستەر.
ماقساتى: بالالارعا قىستا اۋىرماۋ ءۇشىن، جەمىستەر مەن كوكونىستەردى كوپ جەي وتىرىپ ولاردىڭ ءپىشىنىن، ءتۇر - ءتۇسىن اتاۋ.
بالالار ويىنعا قىزىعا قاتىسىپ، ءتۇر - ءتۇسىن، ءپىشىنىن اتاي الدى. ءۇش تىلدە ساناپ ءوتتى.
[b]3 - اينالىم. [/b]
«ويلى بولساڭ وزىپ كور»
بالالارعا تاقپاقتىڭ باسىن ايتىپ، بالالار ويلانا وتىرىپ جالعاستىرادى.
[b] تاقپاقتار.[/b]
ال ەندى، بالالار تاقتاعا قارايمىز.
1. سيىر سۇيەدى بالاسىن - تورپاعىم دەپ
2. جىلقى سۇيەدى بالاسىن – قۇلىنىم دەپ
3. قوي سۇيەدى بالاسىن – قوڭىرىم دەپ
4. ەشكى سۇيەدى بالاسىن – لاعىم دەپ
قاراڭعىعا باسپاعان قورقاعىم دەپ
تۇلپار بولىپ جۇگىرەر جۇرىنىم دەپ
ەشتەڭەنى بىلمەيتىن مومىنىم دەپ
تاستان - تاسقا سەكىرگەن شۇناعىم دەپ.
[b]ءادىلقازىلاردىڭ باعاسى.
4 - اينالىم[/b]
جۇمباقتار جاسىرۋ. ەكى توپ ءبىر - بىرىنە بىلەتىن جۇمباقتارىن جارىسا وتىرىپ جاسىرادى. سوڭىندا ەرتەگى كەيىپكەرلەرىنەن «جىل باسىنا تالاسقان حايۋاناتتار» مەن «باۋىرساق» ەرتەگىسى
[b]قىزدار كومانداسى. جۇمباق[/b]
ۇستىندە قوس قورابى،
مىنسەڭ كولىك بولادى،
جاقىنداساڭ قاسىنا،
قورقىتادى بالانى (تۇيە)
ادامعا سەرىك،
كۇزەتكە بەرىك (يت)
كىشكەنتاي عانا بويى بار،
اينالدىرىپ كيگەن تونى بار
(قوي)
ءتورت بۇلاعى ءسۇت
باققانعا ول قۇت (جىلقى)
ۇلدار كومانداسى
[b]جۇمباق[/b]
ءوزى ءبىر قۋ،
جۇرگەن جەرى ايقاي شۋ (تۇلكى)
قاشىپ كەتكەن اتادان،
قاشىپ كەتكەن اپادان،
ورماندا كەشە ءجۇر ەدىم
دومالاپ شىقتى الدىمنان.
(باۋىرساق)
ءادىقازىلاردىڭ باعاسى.
رەفلەكسيۆتى كوررەكسيالاۋ
ەكى كوماندانىڭ تەڭ دارەجەدە بولعاندىعىن ايتتى.
بۇگىنگى وقۋ ءىس - ارەكەتىمىزدە جۇمباق الەمى تۋرالى ايتىلعاندىعىن، وندا جۇمباقتىڭ شەشۋىن تاپقان قانداي قىزىق، ال جۇمباقتى ويلاپ تاپقان ودان دا قىزىق ەكەندىگىن ءبىلدى. بۇگىنگى وقۋ ءىس - ارەكەتىنە جاقسى قاتىسقان بالالاردى ماقتاي، ماداقتاي وتىرىپ ءار بالا جۇلدىز بولۋعا لايىقتى ەكەنىن ايتۋ، جۇلدىزشالارمەن باعالاۋ.
بالالار العان جۇلدىزشالارىنا ءماز بولدى، ءوزارا وقۋ ءىس - ارەكەتىنەن العان اسەرلەرىمەن ءبولىستى.
[b]كۇتىلەتىن ناتيجە:[/b] ۇقىپتىلىق، شىدامدىلىق، ەپتىلىك.
[b]ءبىلۋى كەرەك:[/b] بالالار جۇمباق حالىق اۋىز ادەبيەتىنىڭ ءبىر ءتۇرى ەكەنىن ءبىلدى. [b]جۇمباقتىڭ تۇرلەرىن ءبىلدى.[/b] جۇمباقتى شەشە وتىرىپ، ەرتەگى كەيىپكەرلەرىن شىعاردى. ەرتەگى كەيىپكەرلەرى قاي ەرتەگىدە كەزدەسەتىنىن ايتا وتىرىپ، «جىل باسىنا تالاسقان حايۋاناتتار» مەن «باۋىرساق» ەرتەگىسىن قۇراستىرىپ بەردى.
[b]ىستەي الۋى: [/b]سۇراقتارعا تولىق جاۋاپ بەرىپ، جۇمباقتاردىڭ شەشۋىن دۇرىس تابا الدى.
You Might Also Like
-
ءوزىن - ءوزى تانۋ پانىنە وقۋشىلاردىڭ قىزىعۋشىلىعى وتە جوعارى. ساباق بارىسىندا تىنىشتىق ءساتىن، مۋزىكا ىرعاعىندا دەمالعانى، ترەنينگتەر جۇرگىزىلگەنىن جاندارىنا جاقىن تارتادى. سوندىقتان ءبىر - ءبىرىن سىيلا...
