كەشىرىم مەن كەلىسىم
ءوزiن - ءوزi تانۋ ساباعىنىڭ جوسپارى 4 سىنىپ
تاقىرىپ: كەشىرىم مەن كەلىسىم
قۇندىلىق: قيانات جاساماۋ
قاسيەتتەر: كەشىرىمدىلىك، تاتۋلىق، بىرلىك، دوستىق، مەيىرىمدىلىك، قايىرىمدىلىق.
ساباق ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ ەشكىمگە قيانات جاساماي، كەشىرىمدى بولۋ جانە باسقا ادامي قاسيەتتەر تۋرالى تۇسىنىكتەرىن دامىتۋ.
مىندەتتەرى:
• كەشىرىمدىلىك، تاتۋلىق، بىرلىكتىڭ ادامي قارىم - قاتىناستاعى ماڭىزدىلىعىن ءتۇسىندىرۋ؛
• شىنايى دوستىق قارىم - قاتىناستار جاساۋ ىسكەرلىكتەرىن دامىتۋ؛
• مەيىرىمدىلىككە، قايىرىمدىلىققا، دوستىققا تاربيەلەۋ.
ساباق بارىسى:
1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭi. تىنىشتىق ءساتi.
سۋ استى پاتشالىعىنا ويشا ساياحات
ءمۇعالىم: كوزىڭىزدى جۇمىڭىز جانە بىرنەشە رەت تەرەڭ تىنىستاڭىز؛.....
2. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ
ماقتانشاق جولبارىس
ەرتەگى
ەرتەدە ءبىر جولبارىس بولىپتى. ول ءارقاشان: «مەن كۇشتىمىن، ەشتەڭەدەن قورىقپايمىن»،- دەپ ماقتانادى ەكەن. ول ءبىر كۇنى كەتىپ بارا جاتىپ، گۇلگە قونىپ سايراپ وتىرعان بۇلبۇلدى كورەدى.
• كەت كازىر، مەنىڭ باعىمنان!- دەيدى جولبارىس قاھارلانىپ.
• ءبىراز سايراسام قايتەدى؟- دەپتى بۇلبۇل جالىنىپ.
جولبارىس:
• - مەن ساعان سايراعاندى كورسەتەيىن!- دەپ ۇمتىلىپ بەرگەندە، بۇلبۇل لىپ ەتىپ ۇشا جونەلىپتى. سول مەزەتتە جولبارىستىڭ قولىنا گۇلدىڭ تىكەنى كىرىپ كەتەدى. ول زار قاعىپ، باسىن تاۋعا دا، تاسقا لا ۇرىپتى. ءبىر - ەكى كۇننەن كەيىن قولى ءىسىپ كەتەدى. جانىن قويارعا جەر تابا الماي، كوزىنىڭ جاسىن كول قىلىپ جىلاپ وتىرادى. ونى كورگەن قارعا:
• - جولبارىس اعا، نەگە قاپالانىپ وتىرسىڭ؟- دەپ سۇرايدى.
• - قولىما تىكەن كىرىپ كەتتى. سۋىرا المادىم. وي، جانىم - اي!- دەپ جولبارىس بەزىلدەدى. قارعانىڭ جانى اشىپ:
• - ءجۇرىڭىز، مەن ءسىزدى دوسىمنىڭ ۇيىنە الىپ بارايىن. تىكەنىڭىزدى مۇيىزىمەن وپ - وڭاي سۋىرىپ تاستايدى،- دەپ ونى جايرانىڭ ۇيىنە باستاپ كەلەدى. جايراعا بولعان وقيعانى ايتادى.
• - مەنىڭ ءمۇيىزىم تىكەن شۇقىلاۋ ءۇشىن ەمەس، جاۋىمنان قورعانۋ ءۇشىن كەرەك. جۇرىڭىزدەرشى، مەن سىزدەردى ءبىر تانىسىمنىڭ ۇيىنە الىپ بارايىن. ول تىكەن تۇرماق، ەتىنە بويلاعان نايزانى دا الىپ بەرەدى،- دەپ، ايۋدىڭ ۇيىنە الىپ بارادى. ايۋ ءمان - جايعا قانىققان سوڭ:
• - ە، مۇنداي نارسە مەنىڭ تىسىمە دە، قولىما دا ىلىكپەيدى. ەندى نە ىستەسەك ەكەن؟ ايتپاقشى، تىكەن دە اعاش قوي، سولاي ەمەس پە؟ ەندەشە، مەن سىزدەردى سونداي ىسپەن شۇعىلداناتىن تانىسىما الىپ بارايىن.
• ايۋ ەكى قوناعىن ءپىل پالۋاننىڭ ۇيىنە باستاپ بارىپتى. بولعان وقيعانى ايتىپ بەرىپتى.
• - جولبارىس باتىر، قولىڭا قادا كىرىپ كەتسە، سۋىرىپ – اق تاستار ەدىم. تىكەندى الۋ ءۇشىن اسا ەپتىلىك كەرەك،- دەپتى ءپىل.
• ءپىل باستاپ، بارلىعى تىستەرى پىشاقتاي قولتىراۋىنعا كەلەدى. وعان ءمان - جايدى تۇسىندىرەدى.
• قولتىراۋىن:
• - مەنىڭ تىسىمە تىكەن ىلىكپەيدى. اناۋ باقتا بۇلبۇل بار. ول - وتە مەيىرىمدى قۇس. بارىپ ءوتىن، وپ - وڭاي الىپ تاستايدى،- دەپتى. ءبارى جينالىپ، بۇلبۇلدىڭ ۇيىنە بارىپتى. ول جولبارىسقا ءلام - ميم دەمەي، تۇمسىعىمەن تىكەندى الىپ تاستاپتى.
• جولبارىس ءوزىنىڭ وتكەندەگى ورەسكەل ىسىنە قاتتى ۇيالىپ، بۇلبۇلدان كەشىرىم سۇرايدى. بىرگە كەلگەن دوستارىنىڭ بارىنە ريزالىعىن بىلدىرەدى. ولارمەن بىرگە ويىن - ساۋىق جاسادى. بۇلبۇل بولسا، ءوز جاردەمىنە ريزا بولىپ، ۇزاق ۋاقىت قۇيقىلجىتا سايراپ ءان سالدى.
سۇراق:
1. اڭگىمەدە نە تۋرالى ايتىلعان؟
2. جولبارىس پەن بۇلبۇلدىڭ ارەكەتتەرى تۋرالى نە ايتار ەدىڭدەر؟
3. جولبارىس بۇلبۇلدان نە ءۇشىن كەشىرىم سۇرادى؟
4. سەندەردە وسىنداي جاعدايلار بولدى ما؟ ەستەرىڭە ءتۇسىرىپ، ايتىپ بەرىڭدەر.
قورىتىندى: ءبىر - بىرىمىزگە مەيىرىمدى، قايىرىمدى، كەشىرىمدى، بولساق، بىرلىگىمىز جاراسىپ، تاتۋ - ءتاتتى تۇرامىز. ەشقاشان دا قيانات جاساماۋعا تىرىسۋ كەرەك.
3. جاعىمدى وي - پىكىر. دايەكسوز.
«قىل وتپەستەي تاتۋلىقتى ءبىر اشۋعا ساتپايىق»
م. اۋەزوۆ.
ادامدار ابايسىزدا ءبىرىن - ءبىرى رەنجىتىپ العاندا كەشىرىم سۇراپ، تاتۋلاسادى. ال تاتۋلىق - ادامدار، سىنىپتاستار، دوستار اراسىنداعى قارىم - قاتىناستاعى ەڭ جاقسى قاسيەت. جاتتاتۋ
2 - 3 وقۋشىعا قايتالاتىپ، جاتقا سۇراۋ
سۇراق:
1. تاتۋلىقتى قالاي تۇسىنەمىز؟
2. اشۋعا بۋلىقپاۋدىڭ جولدارى قانداي؟
3. اشۋلانعان كەزىندە نە ىستەيسىڭ؟
قورىتىندى:
تاتۋلىق بار جەردە مەيىرىمدىلىك، قايىرىمدىلىق، دوستىق، بىرلىك، جاقسى ءومىر بار. تاتۋ بولىپ، وزىمىزگە دە، وزگەگە دە قيانات جاسامايىق
مەكتەپ: №66 جببوم
مۇعالiم: بليالوۆا ا. ا.
كەشىرىم مەن كەلىسىم جۇكتەۋ
تاقىرىپ: كەشىرىم مەن كەلىسىم
قۇندىلىق: قيانات جاساماۋ
قاسيەتتەر: كەشىرىمدىلىك، تاتۋلىق، بىرلىك، دوستىق، مەيىرىمدىلىك، قايىرىمدىلىق.
ساباق ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ ەشكىمگە قيانات جاساماي، كەشىرىمدى بولۋ جانە باسقا ادامي قاسيەتتەر تۋرالى تۇسىنىكتەرىن دامىتۋ.
مىندەتتەرى:
• كەشىرىمدىلىك، تاتۋلىق، بىرلىكتىڭ ادامي قارىم - قاتىناستاعى ماڭىزدىلىعىن ءتۇسىندىرۋ؛
• شىنايى دوستىق قارىم - قاتىناستار جاساۋ ىسكەرلىكتەرىن دامىتۋ؛
• مەيىرىمدىلىككە، قايىرىمدىلىققا، دوستىققا تاربيەلەۋ.
ساباق بارىسى:
1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭi. تىنىشتىق ءساتi.
سۋ استى پاتشالىعىنا ويشا ساياحات
ءمۇعالىم: كوزىڭىزدى جۇمىڭىز جانە بىرنەشە رەت تەرەڭ تىنىستاڭىز؛.....
2. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ
ماقتانشاق جولبارىس
ەرتەگى
ەرتەدە ءبىر جولبارىس بولىپتى. ول ءارقاشان: «مەن كۇشتىمىن، ەشتەڭەدەن قورىقپايمىن»،- دەپ ماقتانادى ەكەن. ول ءبىر كۇنى كەتىپ بارا جاتىپ، گۇلگە قونىپ سايراپ وتىرعان بۇلبۇلدى كورەدى.
• كەت كازىر، مەنىڭ باعىمنان!- دەيدى جولبارىس قاھارلانىپ.
• ءبىراز سايراسام قايتەدى؟- دەپتى بۇلبۇل جالىنىپ.
جولبارىس:
• - مەن ساعان سايراعاندى كورسەتەيىن!- دەپ ۇمتىلىپ بەرگەندە، بۇلبۇل لىپ ەتىپ ۇشا جونەلىپتى. سول مەزەتتە جولبارىستىڭ قولىنا گۇلدىڭ تىكەنى كىرىپ كەتەدى. ول زار قاعىپ، باسىن تاۋعا دا، تاسقا لا ۇرىپتى. ءبىر - ەكى كۇننەن كەيىن قولى ءىسىپ كەتەدى. جانىن قويارعا جەر تابا الماي، كوزىنىڭ جاسىن كول قىلىپ جىلاپ وتىرادى. ونى كورگەن قارعا:
• - جولبارىس اعا، نەگە قاپالانىپ وتىرسىڭ؟- دەپ سۇرايدى.
• - قولىما تىكەن كىرىپ كەتتى. سۋىرا المادىم. وي، جانىم - اي!- دەپ جولبارىس بەزىلدەدى. قارعانىڭ جانى اشىپ:
• - ءجۇرىڭىز، مەن ءسىزدى دوسىمنىڭ ۇيىنە الىپ بارايىن. تىكەنىڭىزدى مۇيىزىمەن وپ - وڭاي سۋىرىپ تاستايدى،- دەپ ونى جايرانىڭ ۇيىنە باستاپ كەلەدى. جايراعا بولعان وقيعانى ايتادى.
• - مەنىڭ ءمۇيىزىم تىكەن شۇقىلاۋ ءۇشىن ەمەس، جاۋىمنان قورعانۋ ءۇشىن كەرەك. جۇرىڭىزدەرشى، مەن سىزدەردى ءبىر تانىسىمنىڭ ۇيىنە الىپ بارايىن. ول تىكەن تۇرماق، ەتىنە بويلاعان نايزانى دا الىپ بەرەدى،- دەپ، ايۋدىڭ ۇيىنە الىپ بارادى. ايۋ ءمان - جايعا قانىققان سوڭ:
• - ە، مۇنداي نارسە مەنىڭ تىسىمە دە، قولىما دا ىلىكپەيدى. ەندى نە ىستەسەك ەكەن؟ ايتپاقشى، تىكەن دە اعاش قوي، سولاي ەمەس پە؟ ەندەشە، مەن سىزدەردى سونداي ىسپەن شۇعىلداناتىن تانىسىما الىپ بارايىن.
• ايۋ ەكى قوناعىن ءپىل پالۋاننىڭ ۇيىنە باستاپ بارىپتى. بولعان وقيعانى ايتىپ بەرىپتى.
• - جولبارىس باتىر، قولىڭا قادا كىرىپ كەتسە، سۋىرىپ – اق تاستار ەدىم. تىكەندى الۋ ءۇشىن اسا ەپتىلىك كەرەك،- دەپتى ءپىل.
• ءپىل باستاپ، بارلىعى تىستەرى پىشاقتاي قولتىراۋىنعا كەلەدى. وعان ءمان - جايدى تۇسىندىرەدى.
• قولتىراۋىن:
• - مەنىڭ تىسىمە تىكەن ىلىكپەيدى. اناۋ باقتا بۇلبۇل بار. ول - وتە مەيىرىمدى قۇس. بارىپ ءوتىن، وپ - وڭاي الىپ تاستايدى،- دەپتى. ءبارى جينالىپ، بۇلبۇلدىڭ ۇيىنە بارىپتى. ول جولبارىسقا ءلام - ميم دەمەي، تۇمسىعىمەن تىكەندى الىپ تاستاپتى.
• جولبارىس ءوزىنىڭ وتكەندەگى ورەسكەل ىسىنە قاتتى ۇيالىپ، بۇلبۇلدان كەشىرىم سۇرايدى. بىرگە كەلگەن دوستارىنىڭ بارىنە ريزالىعىن بىلدىرەدى. ولارمەن بىرگە ويىن - ساۋىق جاسادى. بۇلبۇل بولسا، ءوز جاردەمىنە ريزا بولىپ، ۇزاق ۋاقىت قۇيقىلجىتا سايراپ ءان سالدى.
سۇراق:
1. اڭگىمەدە نە تۋرالى ايتىلعان؟
2. جولبارىس پەن بۇلبۇلدىڭ ارەكەتتەرى تۋرالى نە ايتار ەدىڭدەر؟
3. جولبارىس بۇلبۇلدان نە ءۇشىن كەشىرىم سۇرادى؟
4. سەندەردە وسىنداي جاعدايلار بولدى ما؟ ەستەرىڭە ءتۇسىرىپ، ايتىپ بەرىڭدەر.
قورىتىندى: ءبىر - بىرىمىزگە مەيىرىمدى، قايىرىمدى، كەشىرىمدى، بولساق، بىرلىگىمىز جاراسىپ، تاتۋ - ءتاتتى تۇرامىز. ەشقاشان دا قيانات جاساماۋعا تىرىسۋ كەرەك.
3. جاعىمدى وي - پىكىر. دايەكسوز.
«قىل وتپەستەي تاتۋلىقتى ءبىر اشۋعا ساتپايىق»
م. اۋەزوۆ.
ادامدار ابايسىزدا ءبىرىن - ءبىرى رەنجىتىپ العاندا كەشىرىم سۇراپ، تاتۋلاسادى. ال تاتۋلىق - ادامدار، سىنىپتاستار، دوستار اراسىنداعى قارىم - قاتىناستاعى ەڭ جاقسى قاسيەت. جاتتاتۋ
2 - 3 وقۋشىعا قايتالاتىپ، جاتقا سۇراۋ
سۇراق:
1. تاتۋلىقتى قالاي تۇسىنەمىز؟
2. اشۋعا بۋلىقپاۋدىڭ جولدارى قانداي؟
3. اشۋلانعان كەزىندە نە ىستەيسىڭ؟
قورىتىندى:
تاتۋلىق بار جەردە مەيىرىمدىلىك، قايىرىمدىلىق، دوستىق، بىرلىك، جاقسى ءومىر بار. تاتۋ بولىپ، وزىمىزگە دە، وزگەگە دە قيانات جاسامايىق
مەكتەپ: №66 جببوم
مۇعالiم: بليالوۆا ا. ا.
كەشىرىم مەن كەلىسىم جۇكتەۋ
You Might Also Like
-
ساباق تاقىرىبى: جاي بولشەك. جاي بولشەكتەردى وقۋ جانە جازۋ.
