كىشكەنە مالشى
قازي اعاي ۇركەككوگىن ارباعا جەگىپ، كەشقۇرىم جايىلىمعا تارتتى. كىشكەنە بالاسى سەرىكتى بىرگە الا كەتتى.
بالانىڭ قۋانىشى قوينىنا سىيمادى. اينالاعا قىزىعا قارايدى. الدا كوك ورمان. جول بويى تۇگەل جايقالعان بيداي. اۋا قانداي تازا.
— اكە دەيمىن، دالا قانداي ادەمى! — دەپ سەرىك اكەسىنىڭ جەڭىنەن تارتقىلادى.
— ءيا، بالام، تۋعان دالاڭ قاشان دا ىستىق، قاشان دا ادەمى! — دەيدى قازي الىسقا كوز جىبەرىپ.
مىنە، وزەك باۋىرىنان مال كورىنەدى. اكەلى-بالالى ەكەۋى ۆاگون قوسقا كەلىپ ات باسىن تىرەدى.
تورلاعان جاۋىن بۇلتىنان اينالا ءا دەگەنشە قاراڭعى تارتتى. ناجاعاي وتى جارقىلداپ قويادى. ەكەۋى قوسقا كىرگەندە ۆاگوننىڭ ءىشى قاراكولەڭكە ەدى. قازي اعاي شام جاقتى. پەشكە وت تۇتاتىپ، شاي قايناتتى. سەرىككە قوستىڭ شايى ۇيدەگىدەن دە ءدامدى بولىپ كورىندى. اكەسى شەكپەنىن كيىپ، بەلىن بۋدى دا، تىپىرشىپ تۇرعان اتىنا قارعىپ ءمىندى.
— سەرىكجان، مەنىڭ تونىما ورانىپ ۇيىقتاي بەر. ويانعاندا اناۋ بۇزاۋدى بايقاي سالارسىڭ، — دەدى دە جورتىپ كەتتى.
قوس ىسىپ كەتكەن سوڭ سەرىك ەسىكتى ءسال اشىپ قويدى. سىرتتا ورمان قاراۋىتادى. بۇلت بۇركەپ، جۇلدىزداردى كورسەتپەيدى. الدەقايدان سيىر موڭىرەيدى.
— بايلاۋلى جاتىپ ازىپ كەتەدى-اۋ، سەمىرمەيدى عوي! — دەپ ايادى بالا. دوربادان ءبىر كەسەك نان الىپ، اۋزىنا توستى، جەمەدى. تونعا ورانىپ قايتا جاتتى. ءبىر ساتتە باسىن كوتەرىپ تىسقا قاراسا، قىزىل بۇزاۋ ءباسجىبىن سۇيرەتىپ، قوستى اينالا شاپقىلاپ ءجۇر ەكەن، شەشىلىپ كەتىپتى. بايلاماق بولعان سەرىكتەن ۇركىپ، اعاش اراسىنا قاشا جونەلدى. بالا ءجىپتىڭ ۇشىنان تارتىپ، كوپ جەرگە دەيىن تىرمىسىپ ەدى، قاراڭعىدا ءسۇرىنىپ قۇلاپ قالدى. بۇزاۋ ۇزاپ بارادى.
— قالىڭعا كىرىپ كەتسە تابا المايمىن-اۋ، قاسقىر جەپ قويسا قايتەم، — دەپ ىزا بولعان سەرىك جىلاپ جىبەردى. جاس تولعان كوزىن ايىرماي جۇگىرىپ كەلەدى. «بۇزاۋ مۇندا» دەگەندەي، ناجاعاي جارق ەتە قالادى دا، ارتىنان تاس قاراڭعىلىق ورنايدى.
— اۋكىم، اۋكىم، اۋعا-اۋ! — دەپ ول ءۇنى بىتكەنشە ايعايلايدى.
بۇزاۋ اعاشتى جيەكتەپ قاشتى. اقىرى شوق تالدىڭ ىرگەسىنە كەلىپ، قۇلاعىن قالقايتا قويدى. الدەنەدەن ۇرىككەن سياقتى. ءبۇيىرى سولق-سولق ەتەدى. سەرىك «اۋكىم-اۋكىم» دەپ جاقىنداي بەردى. سۇيرەتكەن ۇزىن جىپكە قولى جەتكەندە، بۇزاۋ تاعى ىرشىپ ءتۇستى.
— ەندى سەنەن ولسەم دە ايىرىلماسپىن! — دەپ، بالا ءجىپتى بەلىنە وراپ الدى. بۇزاۋ كەيىن تارتادى. سەرىك ىلگەرى سۇيرەيدى. الىستا قوستىڭ ءالسىز جارىعى كورىنەدى. قاپ-قارا بۇلت ءتونىپ كەلەدى. ناجاعايدىڭ جارقىلى جيىلەپ، اسپان دۇڭگىر-دۇڭگىر ەتتى. مۇزداي سۋىق جاڭبىر نوسەرلەپ قۇيىپ كەتتى. بارىنەن قورقىنىشتىسى ناجاعاي بولدى. اسپان ساتىرلاپ سىنىپ، كۇلپارشا بولىپ ءتۇسىپ جاتقانداي. «بۇزاۋدى تاستاپ، قوسقا جۇگىرىپ كەتسەم قايتەدى؟» دەگەن ءبىر وي كەلىپ ەدى. «جو-جوق، مالشى ولاي ەتپەيدى» — دەدى.
ءبىر كەزدە الىسىپ ءجۇرىپ بۇزاۋدى قوسقا جەتكىزدى-اۋ…
You Might Also Like
-
شاعىن قالانىڭ كىشكەنە ۆوكزالىندا ۇزاق ايالداپ قالدىق. سىرى كەتكەن اعاش ورىندىققا شالقايا كەرىلىپ، كوز جۇمىپ قويامىن. تىزە قاعىستىرا وتىرعان قارت كىسى دە ەسىنەي بەرەدى.
-
جازعى تاڭ ەرتە اتسا دا كۇن ءالى كوتەرىلگەن جوق. اسپان اشىق. اينالا تىم-تىرىس. الەمگە نۇرىن شاشار كۇن سۇلۋدى اسىعا، سالتاناتپەن كۇتىپ تۇر. كوپ ۇزاماي راحمان نۇرىن توگىپ كۇن شىعا باستادى.
