InfoHub Logo

تاقىرىبى: «كىتاپ – ءبىزدىڭ دوسىمىز»
ماقساتى:
بىلىمدىلىك: وقۋشىلاردى وقۋلىقتى قۇرمەتتەي بىلۋگە، كىتاپتى ۇقىپتى ۇستاۋعا باۋلۋ، وقۋشىلاردىڭ كىتاپقا دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىن ارتتىرۋ
كىتاپتىڭ ادام ومىرىندەگى ورنى تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ.
دامىتۋشىلىق: كىتاپقا دەگەن وقۋشىلاردىڭ قىزىعۋشىلىقتارىن ارتتىرۋ، سويلەۋ مانەرىن دامىتۋ.
تاربيەلىك: وقۋشىلاردى كىتاپتى سۇيۋگە باۋلۋ، كىتاپتى كۇتىپ ۇستاۋ ەرەجەلەرىن بىلۋگە تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: اشىق ساباق.
ساباقتىڭ ءادىسى: ءتۇسىندىرۋ، سۇراق – جاۋاپ، اڭگىمەلەۋ
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: بالالار ادەبيەتىنەن كىتاپ كورمەسى، ماقال - ماتەلدەر.
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى:
ءىى. كىرىسپە
ءبىز بۇگىن بالالار، وسى جەرگە نە ءۇشىن جينالىپ وتىرمىز. ونىڭ سىرىن ءبىلۋ ءۇشىن ۇلكەن تاقتاداعى جۇمباقتى شەشەيىك.
قابات - قابات قاتتالعان،
اسىل سوزبەن اپتالعان.
پاراعى بار سويلەيتىن،
ول قازىنا ولمەيتىن.( كىتاپ)
وسى كەزدە مۋزىكا اۋەنىمەن قاقپا اشىلىپ، تاربيە ساعاتىنىڭ تاقىرىبى اشىلادى. «كىتاپ - ءبىزدىڭ دوسىمىز»

ءمۇعالىمنىڭ كىرىسپە ءسوزى.
كىتاپ تا الما اعاشى،
جەمىسىن بىزدەر تەرەتىن.
ءتاتتى الماعا بالاشى،
كىتابىڭنىڭ ءار بەتىن.- دەپ مۇزافار اتالارىڭ جىرلاعانداي، ادەبي كىتاپتار مەن وقۋلىقتار سەندەرگە ءبىلىم كوزى، رۋحاني قازىنا. كىتاپتى وقي وتىرىپ ادامنىڭ ىشكى جان دۇنيەسى ارتادى. اينالاداعى ومىرمەن، قۇربى - قۇرداستارىمەن تانىسىپ، جاقسى بولۋعا، جاقسىلىق ءىس ىستەۋگە قۇشتارلاندىراتىن وسى قۇرال - كىتاپ.
كىتاپ ءبىلىمىمىزدى مولايتادى، كىتاپتان كوپ ۇلگى ونەگە، تاربيەسىنەن اسەر الامىز. وقىعان، توقىعانىڭ كوپ بولسا، جەڭبەيتىن جاۋ، الىنبايتىن قامال جوق. «بىلەكتى ءبىردى جىعار، ءبىلىمدى مىڭدى جىعار» دەگەن حالىق دانالىعى بەكەر ايتىلماعان. ەندەشە كىتاپ ءبىزدىڭ رۋحاني بايلىعىمىز.
ادامنىڭ دوسى كىتاپ، ءومىر كىلتى،
تەڭ كەلمەس وعان جيعان مۇلكى.
اقىلشى جانعا سەرىك جول باستاۋشى،
اسىل وي، قازىناسى، ءومىر كوركى.
تۇرادى باسىن قۇراپ ءارىپ نەدەن،
باستالعان ءبىلىم باسى الىپپەدەن.
قاراساڭ شالقار تەڭىز، ءتۇپسىز مۇحيت،
وقىساڭ كىتاپ سىرىن اشىپ تەرەڭ. (كىتاپ ماكەتىن قولىنا ۇستاپ تۇرىپ)
مەن ادامنىڭ دوسىمىن. مەنى جاساۋ ءۇشىن ادام بالاسى كوپ ەڭبەك سىڭىرەدى. الدىمەن ادام ورماننان اعاش كەسەدى. ونى فابريكاعا اپارادى. فابريكا ول اعاشتان قاعاز جاساپ شىعارادى. سودان سوڭ وعان اۆتورلار جازادى. سۋرەتتەر سالادى. باسپاحانا جازۋلار مەن سۋرەتتەردى باسىپ، كىتاپ ەتىپ شىعارادى. جۇمىسشىلار ماشيناعا تيەپ، اۋىلعا، قالا – قالاعا تاراتادى. مىنە، مەن ەندى سەنىڭ قاسىڭدا تۇرمىن. مەنى كۇتىپ، جىرتپاي ۇستا. مەن سەنىمدى دوسىڭمىن.
قازىرگى كەزدە بارلىق مەكتەپ وقۋشىلارىنا وقۋلىقتار تەگىن بەرىلۋدە. وقۋلىقتى بۇكتەپ، جىرتىپ بۇلدىرۋگە بولمايدى. ويتكەنى ءار كىتاپ – وتان بايلىعى، اعا – اپالارىمىز بەن اجە – اتالارىمىزدىڭ ماڭداي تەرى.
كەلەسى ءسوز كەزەگىن 2 «ب» سىنىپ وقۋشىلارىمىزدىڭ ولەڭ شۋماقتارىنا بەرەمىز.
1 – وقۋشى:
وقۋلىقتى مەكتەبىڭ
بەرەر ساعان تەپ - تەگىن
بىلمەيسىڭ – اۋ سەن ءبىراق
قانشاما ەڭبەك كەتكەنىن.
2 – وقۋشى:
ايدىن شالقار كەيدە ءبىر،
كىتاپتى تۇنعان كول دەرسىڭ
اۋاداي قاجەت بەينە ءبىر
تاپپاساڭ ءنارىن شولدەرسىڭ.
 3 – وقۋشى:
سويلەسىپ وزىڭمەنەن ءتىل قاتادى،
ەرىكسىز ءسوزىن جۇرتقا تىڭداتادى
جەتكىزىپ وتكەندەردىڭ وسيەتىن،
شەشىلىپ كەيدە دوستاي سىرلاسادى.

 4 - وقۋشى
ساعان ءبىلىم جەمىسىن،
وقۋلىعىڭ بەرەدى.
تالاي ادام سول ءۇشىن
ماڭداي تەرىن توگەدى.
5 – وقۋشى:
ورمانشىنىڭ ايالى
الاقانى وسىرگەن
سانسىز اعاش سايالا،
قاعاز ءۇشىن كەسىلگەن.
6 – وقۋشى:.
اعاش كەسىپ قانشا ادام،
ورمانداردا جۇرەدى.
اعا قانشا شارشاعان
اعاش تيەپ ۇنەمى.
7 – وقۋشى:
ماشينيست بوپ جاسىنان،
دۇبىرلەتىپ دالانى.
سول اعاشتان تاسىعان،
بىلەر مە كوپ اعانى.
8 – وقۋشى:
زاۆودتاردا كۇنى – ءتۇنى،
قاعاز جاساپ باعالى
قانشا ادامنىڭ كىم ءۇشىن،
ماڭداي تەرى تامادى؟
9 – وقۋشى:
وقۋلىقتى بارشاعا،
تالاي عالىم قولعا الىپ.
جىلدار بويى قانشاما،
جازادى ۇزاق تولعانىپ.
10 – وقۋشى:
ادەمىلەپ بەرسەم دەپ،
بوياۋ جاعىپ نە ءتۇرلى.
سۋرەتشىلەر كوركەمدەپ،
قانشا ۋاقىت وتىردى.
11 – وقۋشى:
ءارىپ تەرۋ ءۇشىن دە،
تالاي ادام تەرلەدى.
باسپاحانا ىشىندە،
ايلاپ تىنىم كورمەدى.
12 – وقۋشى:
كىتاپتار بەينە جاپىراق،
جىرلايتىن سىرىن ءومىردىڭ
وقيسىڭ كەيدە جاتتاپ
كوتەرىپ كۇيىن كوڭىلدىڭ
13 - وقۋشى
وقۋلىعىڭ قۇرالىڭ،
جوعارى ءبىلىم شىراعىڭ.
باسا المايسىڭ ەشقاشان،
ونسىز العا ءبىر ادىم.
14 - وقۋشى
وقۋلىقتى قۇرمەتتە،
كۇتىپ ۇستا، كىرلەتپە.
كىشىلەرگە تابىس ەت،
داق تۇسىرمەي ءبىر بەتكە.
تۇلەكتى تاربيەلەر كىتاپ - مەكتەپ،
وسەدى سول كىتاپتان بۇتاق كوكتەپ.
مولايتىپ اقىلىڭدى سان ەسەلەپ،
 بەرەدى ءبىلىم ءنارىن كىتاپ كوپتەپ.
حور: «ءمۇعالىم ول ءبىزدىڭ»
كىتاپتى وقىمايدى سىيلاماعان،
بىلىمگە جانىن جايىپ قيناماعان.
وسىرگەن كىمنىڭ بولسىن وي - ءورىسىن،
سول كىتاپ بەك اقىلشى كۇندە ماعان.
 ويىن: «يا - جوق». كىتاپ نەنى سۇيەدى؟
كىتاپ باۋى “ءيا”،
قار نە جاڭبىر “جوق”،
كىر قولدى “جوق”،
ۇقىپتى ۇستاۋدى “ءيا”،
كىتاپ بۇكتەۋدى “جوق”،
ەدەندە جاتقاندى “جوق”،
بىلگىش وقۋشىلاردى “ءيا”،
كىتاپ سورەسىندە تۇرۋدى”ءيا
ءىV. كىتاپ - رۋحاني بايلىعىمىز.
جۇرگىزۋشى: ەراسىل.
كىتاپ - ۇرپاقتان - ۇرپاققا جەتكىزىپ وتىراتىن، ءبىلىم جانە تاربيە بەرەتىن قۇرال.
جۇرگىزۋشى: بالاۋسا
ول - ادامزات جاساعان ەڭ ۇلى كەرەمەتتەردىڭ ءبىرى، حالقىمىز كىتاپتى اسا قۇرمەتتەيدى.
ەندىگى كەزەكتى وقۋشىلارىمىزدىڭ كىتاپ تۋرالى ماقال – ماتەلدەرىن تىڭداڭىزدار.
كىتاپ، ءبىلىم تۋرالى ماقال – ماتەلدەر، ناقىل سوزدەر. «جالعاسىن تاپ» ويىنى ارقىلى مەڭگەرۋ.
V. كىتاپ ۇستاۋ ەرەجەسى (كىتاپحانانىڭ تۇراقتى وقىرماندارى ءبىزدى كىتاپتى پايدالانۋ ەرەجەسىمەن تانىستىرىپ وتەدى)
1. كىتاپتى تەك تازا قولمەن الۋعا بولادى.
2. كىتاپتىڭ اراسىنا داپتەر، قالام سالۋعا بولمايدى، ودان مۇقابا بۇلىنەدى.
3. كىتاپتى بۇكتەمە، كىتاپ باۋلىعىن پايدالان.
5. تاماق ىشكەندە كىتاپ وقىماۋ كەرەك.
6. كىتاپ بەتىنە قالام نە قارىنداشپەن سىزۋعا بولمايدى.
Vءى. ساباقتى بەكىتۋ.
1. كىتاپقا قانداي قۇرمەت كورسەتۋىمىز كەرەك؟ (وقۋشىلاردىڭ ىقتيمال جاۋاپتارى: قۇرمەتپەن قاراۋ، تازا ۇستاۋ، ساقتاۋ، كۇتۋ، جىرتپاۋ، ت. ب)
جارايسىڭدار، سەندەر كىتاپحانانىڭ وقىرمانى بولۋعا لايىقتىسىڭدار، كىتاپ ءبىزدىڭ دوسىمىز، ومىرلىك ۇستازىمىز.
جۇرگىزۋشى: ەراسىل.
كىتاپ – ءبىزدىڭ رۋحاني جان ازىعىمىز. ءومىردىڭ قيىن ساتتەرىندە سەنىمدى سىرلاسىمىز، ادال دوسىمىز.
جۇرگىزۋشى: بالاۋسا
كىتاپ – جامان ادەتتەردەن اۋلاق بولۋعا ۇندەيدى. اقىل كەڭەس، ءتالىم – تاربيە، ۇلگى - ونەگە بەرەدى. ەلدى، جەردى سۇيۋگە، تالاپتى، كىشىپەيىل بولۋعا مەيىرىمدىلىككە باۋليدى. سوندىقتان وقۋلىقتى بۇكتەپ، جىرتىپ بۇلدىرۋگە بولمايدى.
ءۇىىى. قورىتىندى:
«كىتاپ» ءسوزىن وقۋشىلار قۇراستىرىپ تۇرىپ، حورمەن ايتادى.
وقى تالماي، ءتۇي ساناڭا جاس بوبەك،
سىر قۇيامىن، جىر قۇيامىن بويىڭا.
تازا ۇستاپ، وقى مەنى، قاستەرلە،
بار ءبىلىمدى مەن ەگەمىن ساناڭا.
ءمۇعالىم:
ءيا، بالالار! ءبىلىمنىڭ كىلتى وسى وقۋلىقتا. وقۋلىق – ءبىزدىڭ ءومىرىمىز. وقۋلىقتى جىرتپاي تازا ۇستايىق. وقۋلىقتا قانشاما ادامنىڭ ەڭبەگى بار. وزىمىزدەن كەيىنگى ءىنى – ءسىڭلى، قارىنداستارىمىز بار، كۇتىپ ۇستاپ، سولارعا تابىس ەتەيىك. سىنىبىمىزدا كىتاپ ءقادىرىن بىلەتىن بالالار كوبەيە بەرسىن. سىنىپتا سايلانعان كىتاپ باقىلاۋشىلارىمىز كۇندەلىكتى وقۋلىقتىڭ سىرتى قاپتالۋىن، تازا ۇستالۋىن باقىلاپ وتىرادى دەپ سەنەمىز.
كەلگەن قوناقتارعا كوپ راحمەت. وسىمەن ساباعىمىز اياقتالدى.