كىتاپتى كۇتە بىلەسىڭ بە؟
8 - سىنىپ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: كىتاپتى كۇتە بىلەسىڭ بە؟
ساباقتىڭ ماقساتى:
1 بىلىمدىلىك: كىتاپ – سارقىلماس رۋحاني قازىنا دەي كەلە، ءبىلىمنىڭ كىتاپ ارقىلى بەرىلەتىنىن ۇعىندىرۋ. كىتاپتىڭ ادام ومىرىندەگى ماڭىزى، عىلىم مەن ءبىلىمنىڭ پايداسى جايلى ءتۇسىندىرۋ. كىتاپقا دەگەن قىزىعۋشىلىقتارىن ارتتىرۋ، وقۋلىقتى كۇتىپ ۇستاۋعا ۇيرەتۋ.
2. دامىتۋشىلىق: تاقىرىپ بويىنشا وقۋشىلاردىڭ وي - ءورىسىن بايىتۋ، قازاق تىلىندە ءوز ويلارىن جەتكىزە ءبىلۋ داعدىلارىن قالىپتاستىرۋ.
3. تاربيەلىك: وقۋشىلاردىڭ بىلىمگە دەگەن قۇشتارلىعىن ارتتىرۋ. كىتاپتى ۇقىپتى ۇستاۋعا تاربيەلەۋ. ادامگەرشىلىك پەن ەڭبەكسۇيگىشتىككە تاربيەلەۋ
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ساباقتى مەڭگەرۋ
ساباقتىڭ ءادىسى: ستو ءادىسى، وي قوزعاۋ،
ساباقتىڭ فورماسى: توپپەن
ساباقتىڭ ءپانارالىق بايلانىسى: ادەبيەت، ورىس ءتىلى، تاريح
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: ينتەراكتيۆتى تاقتا، اق پاراقتار، ءتۇرلى - ءتۇستى قالامدار.
ساباقتىڭ بارىسى: ءى ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
امانداسۋ. وقۋشىلاردى تۇگەندەۋ. وقۋ قۇرالدارىن تەكسەرۋ
ءىى. جاڭا ساباق بارىسى:
1. سىنىپ وقۋشىلارىن ەكى توپقا ءبولۋ كەرەك. ول ءۇشىن وقۋشىلار «اداسقان سۋرەتتەردى» ءتيىستى كونۆەرتكە سالادى.
«كىتاپحانا قورىنا» ادەبي كىتاپتاردىڭ سۋرەتىن، «وقۋ قۇرالدارىنا» وقۋ قۇرالدارىن سالىپ، توپ مۇشەلەرى انىقتالادى.
2. مۇرا دەگەن نە؟ دەگەن سۇراققا وقۋشىلار اق پاراققا سۋرەت سالىپ، ءوز ويلارىن جەتكىزەدى. (پرەزەنتاسيا قورعايدى.)
3. ەكى توپ ءبىر – ءبىرىن باعالايدى
0 1 2 3
تاقىرىپتىڭ اشىلۋى
وي ناقتىلىعى
بەزەندىرىلۋى
ءىىى. جاڭا ساباقتى مەڭگەرۋ
1. ەكى توپقا اجەم، قازىنا، اكەم، كىتاپحانا دەگەن سوزدەر بەرىلەدى. بەرىلگەن سوزدەرگە بايلانىستى وزدەرى اڭگىمە قۇراستىرادى.
2. دۇرىس، بۇرىستىعىن انىقتاپ، ماتىننەن ءۇزىندى وقىلادى.
ءبىزدىڭ ۇيىمىزدە كىتاپ كوپ. اكەمنىڭ جەكە كىتاپحاناسى باي. بۇل كىتاپحاناداعى كىتاپتاردى مەنىڭ اجەم جيناعان ەكەن. ولاردىڭ ىشىندە وتە ەسكى كىتاپتار دا بار، قانشاما سوزدىكتەر بار. اجەم ءوزى وقىمىستى بولىپتى، كىتاپتى ۇلكەن قازىنا دەپ ەسەپتەگەن ەكەن.
3. اجەسى نەگە كىتاپتى ۇلكەن قازىنا دەپ ەسەپتەگەن؟
دەگەن سۇراققا وقۋشىلار ءوز ويلارىن ايتادى.
2. دجيگسو ءادىسى
1. كىتاپ - ادامنىڭ ءبىلىمىن ارتتىراتىن ەڭ قۇندى سىيلىق. وكىنىشكە وراي، ءبىز ولاردى كۇتە بىلمەيمىز.
ءبىزدىڭ ۇيىمىزدە كىتاپ كوپ. اكەمنىڭ جەكە كىتاپحاناسى باي. بۇل كىتاپحاناداعى كىتاپتاردى مەنىڭ اجەم جيناعان ەكەن. ولاردىڭ ىشىندە وتە ەسكى كىتاپتار دا بار، قانشاما سوزدىكتەر بار. كىتاپتاردىڭ ءبىرازى سارعايىپ كەتكەن. اجەم ءوزى وقىمىستى بولىپتى، كىتاپتى ۇلكەن قازىنا دەپ ەسەپتەگەن ەكەن. بالالارىنا دا سونى ۇيرەتكەن. سوندىقتان ءبىزدىڭ وتباسىمىزدا كىتاپقا دەگەن قۇرمەت ەرەكشە.
2. مىسالى، اكەم ۇنەمى كىتاپتى وقىعاندا سىرتىن قاپتاپ الادى. كىتاپتارىن تەك كىتاپحانادا وتىرىپ وقيدى، بىزدەن دە سونى تالاپ ەتەدى. تاماق ءىشىپ وتىرىپ كىتاپ ۇستاساق، قاتتى اشۋلانىپ:”قانداي ۇقىپسىزسىڭدار،”- دەپ ۇرسادى. كىتاپتى وقىعان كەزدە پاراعىن بۇكتەسەك، وعان دا رەنجيدى، ەسكەرتۋ جاسايدى.
اكەمە كىتاپحاناسىن تازا ۇستاۋ ءۇشىن ۇنەمى كومەكتەسەمىز. مۇمكىندىگىنشە كۇنارا سورەلەردىڭ شاڭىن سۇرتەمىز. اپتاسىنا ەكى رەت كىتاپتاردى سورەلەردەن الىپ، پاراقتاپ، جەكە - جەكە شاڭدارىن ءسۇرتىپ الامىز. ونىڭ سەبەبى، كەيبىر زياندى جاندىكتەر قاعازدى بۇلدىرەدى ەكەن.
3. ماتىنگە وقۋشىلار تاقىرىپ قويادى
4. ەستە ساقتا!
سارعايىپ كەتكەن - پوجەلتەلي
قازىنا - سوكروۆيششە
وقىمىستى - ۋچەنايا
قۇندى - سەننىي
ۇقىپسىز - نەبرەجنىي
كۇنارا - چەرەز دەن
5. مۇرا ءسوزىنىڭ ماعىناسىن تۇسىندىرەدى.
اتادان قالعان قۇندى زاتتى مۇرا دەيدى.
اسىل مۇرا
مادەني مۇرا
ادەبي مۇرا
اكە مۇراسى
اتا – بابا مۇراسى
6. اۋەن ويناپ تۇرادى. سۋرەتتەر كورسەتىلىپ، قاناتتى سوزدەر جازىلادى.
ارتىق عىلىم كىتاپتا،
ەرىنبە وقىپ كورۋگە. (اباي).
كىتاپ – التىن قازىنا.
كىتاپ - ءبىلىم بۇلاعى،
ءبىلىم - ونەر شىراعى.
كىتاپ - عالىم، ءتىلسىز ءمۇعالىم.
كىتاپ التىن ساندىق:
ءىشى تولعان قازىنا، قۇت،
وقى، وقى، ويىڭا تۇت.
«دورباداعى مارجان ءسوز»
ءاربىر 4 - ءشى ارىپتەن سوزدەر قۇراستىرۋلارى كەرەك.
و پ ا ك ا ى
ل ءى ە د. ت
س س ا ا ي،
د پ ل ل ءى -
جاۋابى: كىتاپ - ادال پەيىل، اسىل دوس.
ءىۇ. جاڭا ساباقتى بەكىتۋ
1. رولدىك تاپسىرما.
«وكىل». وقۋشىلار تاپسىرمانى ورىنداۋ ءۇشىن توپ ىشىنەن ءبىر وكىلدى جىبەرەدى، بەرىلگەن تاپسىرمانى ورىندايدى.
«ءبارى». توپ مۇشەلەرىنە ورتاق تاپسىرما بەرىلەدى.
«سەنىم». وقۋشىلار توپ ىشىنەن ءبىر سەنىمدى توپ مۇشەسىن جىبەرەدى.
«تاڭداۋ». ءمۇعالىم توپ مۇشەلەرىنىڭ ىشىنەن ءبىر وقۋشىنى تاڭداپ الىپ، تاپسىرما بەرەدى.
ءۇ. جاڭا ساباقتىڭ قورىتىندىسى
. جاعداياتتى وقىپ، وقۋشىلار ءوز ويلارىن ايتادى
1.
اتاسى:
- بالام، مەنىڭ كوزىم ناشار كورەدى، ماعان كىتاپ وقىپ بەرشى.
بالاسى:
- تۋۋ، اتا، مەنىڭ ۋاقىتىم جوق. كىتاپتى قايتەسىز، ونان دا عالامتورعا كىرىپ، كەرەكتى مالىمەتىڭىزدى الىڭىز.
2.
1 - ءشى بالا:
- اسحات، ماعان پاراق بەرەسىڭ بە؟
2 - ءشى بالا:
- مەندە پاراق جوق.
1 - ءشى بالا:
- ەندەشە مىنا ءنومىردى ەسىڭە ساقتاپ قالشى.
2 - ءشى بالا:
- باسىڭدى اۋىرتقانشا، انا كىتاپتىڭ ءبىر بەتىنە جازا سالمايسىڭ با؟
ءۇى. ءۇي تاپسىرماسىن بەرۋ
“كىتاپ – كيەلى مۇرا” ەسسە. 4 - تاپسىرما. 81 بەت
ءۇىى. وقۋشىلاردى باعالاۋ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: كىتاپتى كۇتە بىلەسىڭ بە؟
ساباقتىڭ ماقساتى:
1 بىلىمدىلىك: كىتاپ – سارقىلماس رۋحاني قازىنا دەي كەلە، ءبىلىمنىڭ كىتاپ ارقىلى بەرىلەتىنىن ۇعىندىرۋ. كىتاپتىڭ ادام ومىرىندەگى ماڭىزى، عىلىم مەن ءبىلىمنىڭ پايداسى جايلى ءتۇسىندىرۋ. كىتاپقا دەگەن قىزىعۋشىلىقتارىن ارتتىرۋ، وقۋلىقتى كۇتىپ ۇستاۋعا ۇيرەتۋ.
2. دامىتۋشىلىق: تاقىرىپ بويىنشا وقۋشىلاردىڭ وي - ءورىسىن بايىتۋ، قازاق تىلىندە ءوز ويلارىن جەتكىزە ءبىلۋ داعدىلارىن قالىپتاستىرۋ.
3. تاربيەلىك: وقۋشىلاردىڭ بىلىمگە دەگەن قۇشتارلىعىن ارتتىرۋ. كىتاپتى ۇقىپتى ۇستاۋعا تاربيەلەۋ. ادامگەرشىلىك پەن ەڭبەكسۇيگىشتىككە تاربيەلەۋ
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ساباقتى مەڭگەرۋ
ساباقتىڭ ءادىسى: ستو ءادىسى، وي قوزعاۋ،
ساباقتىڭ فورماسى: توپپەن
ساباقتىڭ ءپانارالىق بايلانىسى: ادەبيەت، ورىس ءتىلى، تاريح
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: ينتەراكتيۆتى تاقتا، اق پاراقتار، ءتۇرلى - ءتۇستى قالامدار.
ساباقتىڭ بارىسى: ءى ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
امانداسۋ. وقۋشىلاردى تۇگەندەۋ. وقۋ قۇرالدارىن تەكسەرۋ
ءىى. جاڭا ساباق بارىسى:
1. سىنىپ وقۋشىلارىن ەكى توپقا ءبولۋ كەرەك. ول ءۇشىن وقۋشىلار «اداسقان سۋرەتتەردى» ءتيىستى كونۆەرتكە سالادى.
«كىتاپحانا قورىنا» ادەبي كىتاپتاردىڭ سۋرەتىن، «وقۋ قۇرالدارىنا» وقۋ قۇرالدارىن سالىپ، توپ مۇشەلەرى انىقتالادى.
2. مۇرا دەگەن نە؟ دەگەن سۇراققا وقۋشىلار اق پاراققا سۋرەت سالىپ، ءوز ويلارىن جەتكىزەدى. (پرەزەنتاسيا قورعايدى.)
3. ەكى توپ ءبىر – ءبىرىن باعالايدى
0 1 2 3
تاقىرىپتىڭ اشىلۋى
وي ناقتىلىعى
بەزەندىرىلۋى
ءىىى. جاڭا ساباقتى مەڭگەرۋ
1. ەكى توپقا اجەم، قازىنا، اكەم، كىتاپحانا دەگەن سوزدەر بەرىلەدى. بەرىلگەن سوزدەرگە بايلانىستى وزدەرى اڭگىمە قۇراستىرادى.
2. دۇرىس، بۇرىستىعىن انىقتاپ، ماتىننەن ءۇزىندى وقىلادى.
ءبىزدىڭ ۇيىمىزدە كىتاپ كوپ. اكەمنىڭ جەكە كىتاپحاناسى باي. بۇل كىتاپحاناداعى كىتاپتاردى مەنىڭ اجەم جيناعان ەكەن. ولاردىڭ ىشىندە وتە ەسكى كىتاپتار دا بار، قانشاما سوزدىكتەر بار. اجەم ءوزى وقىمىستى بولىپتى، كىتاپتى ۇلكەن قازىنا دەپ ەسەپتەگەن ەكەن.
3. اجەسى نەگە كىتاپتى ۇلكەن قازىنا دەپ ەسەپتەگەن؟
دەگەن سۇراققا وقۋشىلار ءوز ويلارىن ايتادى.
2. دجيگسو ءادىسى
1. كىتاپ - ادامنىڭ ءبىلىمىن ارتتىراتىن ەڭ قۇندى سىيلىق. وكىنىشكە وراي، ءبىز ولاردى كۇتە بىلمەيمىز.
ءبىزدىڭ ۇيىمىزدە كىتاپ كوپ. اكەمنىڭ جەكە كىتاپحاناسى باي. بۇل كىتاپحاناداعى كىتاپتاردى مەنىڭ اجەم جيناعان ەكەن. ولاردىڭ ىشىندە وتە ەسكى كىتاپتار دا بار، قانشاما سوزدىكتەر بار. كىتاپتاردىڭ ءبىرازى سارعايىپ كەتكەن. اجەم ءوزى وقىمىستى بولىپتى، كىتاپتى ۇلكەن قازىنا دەپ ەسەپتەگەن ەكەن. بالالارىنا دا سونى ۇيرەتكەن. سوندىقتان ءبىزدىڭ وتباسىمىزدا كىتاپقا دەگەن قۇرمەت ەرەكشە.
2. مىسالى، اكەم ۇنەمى كىتاپتى وقىعاندا سىرتىن قاپتاپ الادى. كىتاپتارىن تەك كىتاپحانادا وتىرىپ وقيدى، بىزدەن دە سونى تالاپ ەتەدى. تاماق ءىشىپ وتىرىپ كىتاپ ۇستاساق، قاتتى اشۋلانىپ:”قانداي ۇقىپسىزسىڭدار،”- دەپ ۇرسادى. كىتاپتى وقىعان كەزدە پاراعىن بۇكتەسەك، وعان دا رەنجيدى، ەسكەرتۋ جاسايدى.
اكەمە كىتاپحاناسىن تازا ۇستاۋ ءۇشىن ۇنەمى كومەكتەسەمىز. مۇمكىندىگىنشە كۇنارا سورەلەردىڭ شاڭىن سۇرتەمىز. اپتاسىنا ەكى رەت كىتاپتاردى سورەلەردەن الىپ، پاراقتاپ، جەكە - جەكە شاڭدارىن ءسۇرتىپ الامىز. ونىڭ سەبەبى، كەيبىر زياندى جاندىكتەر قاعازدى بۇلدىرەدى ەكەن.
3. ماتىنگە وقۋشىلار تاقىرىپ قويادى
4. ەستە ساقتا!
سارعايىپ كەتكەن - پوجەلتەلي
قازىنا - سوكروۆيششە
وقىمىستى - ۋچەنايا
قۇندى - سەننىي
ۇقىپسىز - نەبرەجنىي
كۇنارا - چەرەز دەن
5. مۇرا ءسوزىنىڭ ماعىناسىن تۇسىندىرەدى.
اتادان قالعان قۇندى زاتتى مۇرا دەيدى.
اسىل مۇرا
مادەني مۇرا
ادەبي مۇرا
اكە مۇراسى
اتا – بابا مۇراسى
6. اۋەن ويناپ تۇرادى. سۋرەتتەر كورسەتىلىپ، قاناتتى سوزدەر جازىلادى.
ارتىق عىلىم كىتاپتا،
ەرىنبە وقىپ كورۋگە. (اباي).
كىتاپ – التىن قازىنا.
كىتاپ - ءبىلىم بۇلاعى،
ءبىلىم - ونەر شىراعى.
كىتاپ - عالىم، ءتىلسىز ءمۇعالىم.
كىتاپ التىن ساندىق:
ءىشى تولعان قازىنا، قۇت،
وقى، وقى، ويىڭا تۇت.
«دورباداعى مارجان ءسوز»
ءاربىر 4 - ءشى ارىپتەن سوزدەر قۇراستىرۋلارى كەرەك.
و پ ا ك ا ى
ل ءى ە د. ت
س س ا ا ي،
د پ ل ل ءى -
جاۋابى: كىتاپ - ادال پەيىل، اسىل دوس.
ءىۇ. جاڭا ساباقتى بەكىتۋ
1. رولدىك تاپسىرما.
«وكىل». وقۋشىلار تاپسىرمانى ورىنداۋ ءۇشىن توپ ىشىنەن ءبىر وكىلدى جىبەرەدى، بەرىلگەن تاپسىرمانى ورىندايدى.
«ءبارى». توپ مۇشەلەرىنە ورتاق تاپسىرما بەرىلەدى.
«سەنىم». وقۋشىلار توپ ىشىنەن ءبىر سەنىمدى توپ مۇشەسىن جىبەرەدى.
«تاڭداۋ». ءمۇعالىم توپ مۇشەلەرىنىڭ ىشىنەن ءبىر وقۋشىنى تاڭداپ الىپ، تاپسىرما بەرەدى.
ءۇ. جاڭا ساباقتىڭ قورىتىندىسى
. جاعداياتتى وقىپ، وقۋشىلار ءوز ويلارىن ايتادى
1.
اتاسى:
- بالام، مەنىڭ كوزىم ناشار كورەدى، ماعان كىتاپ وقىپ بەرشى.
بالاسى:
- تۋۋ، اتا، مەنىڭ ۋاقىتىم جوق. كىتاپتى قايتەسىز، ونان دا عالامتورعا كىرىپ، كەرەكتى مالىمەتىڭىزدى الىڭىز.
2.
1 - ءشى بالا:
- اسحات، ماعان پاراق بەرەسىڭ بە؟
2 - ءشى بالا:
- مەندە پاراق جوق.
1 - ءشى بالا:
- ەندەشە مىنا ءنومىردى ەسىڭە ساقتاپ قالشى.
2 - ءشى بالا:
- باسىڭدى اۋىرتقانشا، انا كىتاپتىڭ ءبىر بەتىنە جازا سالمايسىڭ با؟
ءۇى. ءۇي تاپسىرماسىن بەرۋ
“كىتاپ – كيەلى مۇرا” ەسسە. 4 - تاپسىرما. 81 بەت
ءۇىى. وقۋشىلاردى باعالاۋ
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.